Status Update: Πατρίσια Απέργη, χορογράφος

Η ιστορία μου είναι πολύ κοινή: Μαμά πηγαίνει την κόρη της να κάνει μπαλέτο στην ηλικία των 3,5 ετών (ήταν και βιαστική…). Από τότε, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, παλεύω με τον χορό.

Έμαθα να μιλώ με το σώμα από πολύ μικρή, αφού ξεκίνησα χορό στα 3,5. Έχω ακόμη κάτι βιντεοκασέτες όπου οι γονείς μου έκαναν πάρτι και ανάλογα με τη θεματική τους, έφτιαχνα χορογραφίες για τη βραδιά… Μεγαλώνοντας ο χορός έγινε για μένα μονόδρομος. Όχι τόσο να χορεύω, όσο το να συνομιλώ με αυτόν.

Σκέφτομαι με το είναι μου, που συμπεριλαμβάνει το σώμα, το μυαλό και την ψυχή μου.

Στη ζωή μου έχω ως σημεία αναφοράς όλους όσοι νίκησαν το φόβο. Πέρα όμως από αυτό – και χωρίς να ξέρω αν με καθόρισαν ή όχι – ανήκω στη γενιά αυτών που τις πρώτες, μεγάλες, συγκλονιστικές εμπειρίες που είχαν τις έζησαν πηγαίνοντας να παρακολουθήσουν μια παράσταση σύγχρονου χορού από τον Δημήτρη Παπαϊωάννου και τον Κωνσταντίνο Ρήγο. Εκείνη την εποχή και με αυτούς τους καλλιτέχνες μάθαμε πώς ο σύγχρονος χορός μπορεί να μιλήσει βαθιά και ουσιαστικά στην ψυχή. Και τους χρωστάμε πολλά!

Στράφηκα αποκλειστικά στη χορογραφία και τον κινησιολογικό σχεδιασμό γιατί έχω stage fright και “αποφεύγω” να χορεύω στη σκηνή! Αγαπώ να κινούμαι αλλά περισσότερο με ενδιαφέρει η δημιουργία μιας κινητικής γλώσσας, ενός νέου συστήματος που θα αφηγηθεί μια ιστορία μέσα από το σώμα και θα προσπαθήσει να φτιάξει έναν πιο ολοκληρωμένο κόσμο. Γι’ αυτό και με γοητεύει πολύ η διαδικασία της σύνθεσης, δηλαδή η προσπάθεια να συνομιλήσουν πολλά σώματα – και όχι μόνο σώματα – μαζί.

Οι παραστάσεις των «Αεριτών» ταξιδεύουν διαρκώς σε ευρωπαϊκά φεστιβάλ γιατί «πέτρα που κυλάει δε χορταριάζει». Οι συνθήκες μας σπρώχνουν στο να βαλτώσουμε, γι’ αυτό αντιστεκόμαστε και όπου μας βγάλει.

Ό,τι μου έχει συμβεί στη δουλειά μου μέχρι σήμερα, είναι η τύχη μου που γεννάει το αύριο μου. Για αυτό δεν μπορώ να ξεχωρίσω… Είναι υπέροχο να συναντάς και να συνομιλείς με ανθρώπους που καθορίζουν την πορεία σου με το πάθος, τη διαφορετική σκέψη και την ειλικρίνειά τους.

Με βεβαιότητα λέω πως οι Ελληνες δημιουργοί είναι μια υπολογίσιμη δύναμη στην παγκόσμια σκηνή του χορού. Παρά το απαρχαιωμένο εκπαιδευτικό σύστημα και την τρομερή έλλειψη υποδομής, για κάποιο περίεργο λόγο, στην Ελλάδα γεννιέται ένας πολύ… έξυπνος και ιδιαίτερος χορός που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τις άλλες σκηνές του εξωτερικού. Υπάρχει ένα πολύ μεγάλο δυναμικό σε επίπεδο καλλιτεχνών, που δουλεύουν με το τίποτα και βγάζουν αριστουργήματα! Δεν είναι τυχαίο, που έχουμε τόσες ομάδες οι οποίες αναγνωρίζονται έξω και ταξιδεύουν διαρκώς ασχέτως αν στη χώρα μας, όχι απλώς δεν έχουν δυνατότητα να κάνουν τίποτε, αλλά δεν τις ξέρει και κανείς.

Οι σημαντικότερες θυσίες για να υπηρετείς το χορό σε μια χώρα σαν την Ελλάδα είναι η επίγνωση και η αποδοχή ότι θα κάνεις πέντε δουλειές ταυτόχρονα· και όταν θα λες οτι ασχολείσαι με το χορό οι περισσότεροι θα σε ρωτάνε «ναι, αλλά τί δουλειά κάνεις;»… Στην Ελλάδα, ότι έχει γίνει σε σχέση με τον χορό, οφείλεται αποκλειστικά στην ατελείωτη και ακούραστη προσπάθεια κάποιων ανθρώπων να πετύχουν το ακατόρθωτο.

Θέατρο για μένα σημαίνει επαφή με μια ακόμη τέχνη που με συγκινεί βαθιά.

Μια χορογραφία μπορεί να παρεμαβίνει σε μια θεατρική παράσταση εξυπηρετώντας τον εκάστοτε κόσμο που δημιουργείται μέσα από το έργο και τον σκηνοθέτη. Φτιάχνοντας μια συνολική και ολοκληρωμένη γλώσσα που δεν θα αποκόπτει το λόγο από την κίνηση, και δε θα διαχωρίζει το μυαλό από το σώμα. Μιλώντας για τον άνθρωπο, στο σύνολό του.

Κάθε μορφή τέχνης μπορεί να εκφράζει ερωτήματα που απασχολούν τον άνθρωπο και αυτή, κατά τη γνώμη μου, είναι η δουλειά και η μαγεία της. Ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζονται τα ερωτήματα αυτά διαφέρει και αυτό είναι θέμα σύνθεσης – πετυχημένης ή μη.Στο θέατρο έχουμε να συνομιλήσουμε τις περισσότερες φορές με έτοιμα κείμενα που η γλώσσα τους είναι τόσο δυνατή ώστε η επικοινωνία είναι πολύ πιο άμεση και ευθεία. Από την άλλη πλευρά, ο χορός χρησιμοποιεί μια λιγότερο απτή γλώσσα, δεν έχει κείμενο, αλλά έχει το πλεονέκτημα, να αποτελεί διεθνή γλώσσα, αφού το σώμα, μπορεί να μιλήσει και «αλλιώς». Και αυτό είναι κοινό, σε όλους τους ανθρώπους και τις κοινωνίες, όποιο σώμα κι αν τους δόθηκε.
Πάντως, αν κάτι είναι αληθινό, δεν υπάρχει περίπτωση να μη γίνει κατανοητό.

Γύρω μου με συγκινούν όλα και τίποτα. Ζω σε συγκεκριμένο περιβάλλον, με συγκεκριμένες συνθήκες, εικόνες, προβλήματα, χαρές. Δεν μπορώ να δω τον εαυτό μου έξω από το σύνολο που με περιβάλλει. Υπάρχουν πολλά πράγματα που θα μπορούσαν να με γοητεύσουν και μου αρέσει να τα παρατηρώ. Νομίζω, όμως, ότι τελικά αυτό που με γοητεύει περισσότερο είναι η παρατήρηση του τώρα, του εδώ και του σήμερα.

Στην Αθήνα αγαπώ την ομορφιά του παράδοξου της: Εκεί που σε απογοητεύει με τη βρωμιά της, μυρίζεις τις νεραντζιές και ξαναβρίσκεις το χαμόγελο.