Songlines: Η in situ έκθεση της Κατερίνας Κατσιφαράκη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Από 14 Ιουλίου έως 18 Σεπτεμβρίου το annexM παρουσιάζει στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής την in situ έκθεση της Κατερίνας Κατσιφαράκη με τίτλο «Songlines» σε επιμέλεια της Άννας Καφέτση.

Διάσπαρτες σε 19 σημεία του Κήπου νέες in situ παραγωγές και αναπλαισιώσεις προηγούμενων έργων στο φυσικό εκθεσιακό περιβάλλον, παρουσιάζονται εν μέρει στο φως της ημέρας και στο σύνολό τους μετά τη δύση του ήλιου έως αργά τη νύχτα.

Aνατομία του αεικίνητου I-III 2017/22 . Φωτογραφία έγχρωμη σε gaming monitor. Τρίπτυχο 27 Χ 67 εκ. εκάστη

Στην έκθεση θα παρουσιαστεί επίσης σε πρώτη προβολή το νέο ντοκιμαντέρ της Δήμητρας Κουζή «Do–Nothing Farming» 2022, το οποίο πλαισιώνει την εγκατάσταση της Κατερίνας Κατσιφαράκη Σβόλοι. Στο βίντεο καταγράφεται η συμμετοχική διαδικασία παραγωγής των σβόλων με σπόρους κηπευτικών και σιτηρών στο εργαστήριο που οργάνωσε για το σκοπό αυτό ο φυσικός καλλιεργητής Παναγιώτης Μανίκης στην Αλαγονία του Ταΰγετου τον Μάιο του 2022.

Εφήμερες εγκαταστάσεις και δυσδιάκριτες γλυπτικές παρεμβάσεις από φυσικά υλικά απλώνονται στη χλόη και στην πέτρα, αυτόφωτες φωτογραφίες μεταφράζονται σε ζωγραφικές τοπιογραφίες μέσα στη βλάστηση, στιγμιαία βίντεο σαν οπτικά «χαϊκού» και προβολές χωρίς ήχο δημιουργούν ένα ποιητικό σύμπαν που προσφέρεται, μέσα από την περιπλάνηση και τον περίπατο ανάμεσα σε φανταστικές και πραγματικές διαδρομές, σε μια βιωματική σύνδεση με το φυσικό χώρο και σε μια εσωτερική και αναστοχαστική εμπειρία του εαυτού.

Διαδρομές 2019. Βίντεο-προβολή, έγχρωμη, χωρίς ήχο, διάρκεια 1΄:59΄΄ σε λούπα | Φωτογραφία: Αγγελική Σβορώνου

«Η έκθεση έχει σχεδιαστεί σαν μια ρευστή, χωρίς προκαθορισμένα όρια μεταφορική χαρτογραφία που συνδέει με ένα αόρατο νήμα κίνηση, στάση και τελετουργία. Την επιφάνεια της διασχίζουν σιωπηλές αμέτρητες γραμμικές πορείες, χωρίς ορατή την ανθρώπινη παρουσία, που επαναλαμβάνονται, μοναδικές, παράλληλες ή αενάως διασταυρούμενες, δίχως παύση.

Τα “Μονοπάτια των τραγουδιών” (“Songlines”) στην oνειρική κοσμολογία των Αβορίγινων της Αυστραλίας και οι ζωγραφικές τους χαρτογραφήσεις, που φέρνει στο νου ο δάνειος τίτλος της έκθεσης, διανοίγουν στην ανάγνωση των έργων έναν ευρύ ανθρωπολογικό, διαπολιτισμικό και κοινωνιολογικό ορίζοντα διακειμενικότητας, και μαζί ατέρμονες δρόμους της γης και θαλάσσιες οδούς μετατοπίσεων και  μετανάστευσης μέσα στο μακρύ χρόνο, που διασταυρώνονται με το σήμερα.

Σβόλοι 2022. Εγκατάσταση in situ: λιόπανο, ιστοί φραγκοσυκιάς, χώμα, σπόροι. Μεταβλητές διαστάσεις (π. 10 Χ 1000 Χ 100 εκ.). Φωτογραφία: Αγγελική Σβορώνου

Στον πραγματικό χώρο, η μετάβαση από τις σιωπηλές Διαδρομές που προβάλλονται στο κέντρο του Κήπου, στη Στάση, ένα αρχετυπικό νομαδικό ενδιαίτημα, στο ενδιάμεσο κίνησης και παύσης, μας μεταφέρει σε μια σειρά τελετουργικών έργων. Ανοίγει με τον κυκλικό εκστατικό Χορό, το μόνο έργο της έκθεσης με ήχο μπροστά στο όριο του φράχτη, προτού περάσουμε μέσα από την εξαγνιστική λευκότητα της Προσφοράς –και του θυμιάματος–, στην ιερή περιοχή του κομβικού έργου Σβόλοι. Στο ενδιάμεσο έργα-συμβάντα που υποβάλλουν τη “φωτεινή στιγμή”: μια έκπληξη, ένα παιχνίδισμα, έναν φεγγίτη προς τον ουρανό.

Με την έκθεση στον Κήπο του Μεγάρου και την εφήμερη κατοίκηση στο δημόσιο χώρο, η καλλιτέχνις επιστρέφει εκεί όπου ανήκει, στο ύπαιθρο και στην κοινότητα. Παρατηρεί επί τόπου και συλλέγει τα υλικά και τις μεταφορές της. Συγκροτεί αρχείο κινούμενων σημειώσεων και εικόνων. Μεταφέρει σπόρους, ρίζες και “νεκρές φύσεις” από άλλους τόπους και χρόνους. “Μεταφυτεύει”, διασταυρώνει, προετοιμάζει υπομονετικά, με χειρωνακτικό μόχθο, τη δημιουργική μεταμόρφωση. Με ταπεινότητα και διακριτικές παρεμβάσεις στο τοπίο. Άλλοτε ως συναισθηματική παρατήρηση και σχόλιο, και άλλοτε ως άμεση καλλιτεχνική χειρονομία υφαίνει μια οικο-ποιητική του ελάχιστου που ανακυκλώνει τα “άχρηστα” υλικά της γης (ξερά φύλλα και φλοιούς, κομμένους κορμούς και κλαδιά), καλλιεργεί τη διαφορετικότητα και τη συνύπαρξη με το αν-ανθρώπινο και άλλες μορφές ζωής, ενσωματώνει στην καλλιτεχνική διαδικασία την κοινοτική δράση και συμμετοχική εκμάθηση νέων στρατηγικών αναγεννητικής συν-δημιουργίας με τη φύση.

Η φύση και η κίνηση/βάδιση παραμένουν πάντα στα έργα της Κατερίνας Κατσιφαράκη πηγή ποιητικής σκέψης και αυθεντικού αισθήματος».

Ρίζα 2021. Φωτογραφία έγχρωμη σε TV monitor 35 Χ 46,6 εκ.

Η Κατερίνα Κατσιφαράκη (Αθήνα, 1970) σπούδασε στην Α.Σ.Κ.Τ. Αθήνας και στο D.A.I. στην Ολλανδία. Έχει συμμετάσχει σε εκθέσεις, residencies και περφόρμανς στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Διαμόρφωσε και πραγματοποίησε in situ εγκαταστάσεις σε διάφορους χώρους:  Πρώτη Τελευταία και Παντοτινή Μπιενάλε του Ψηλορείτη (Κρήτη), Μουσείο Μπενάκη/ΝΗ.Μ.Α. (Αθήνα), Rencontres Internationales Al Maken d’Art Actuel (Tυνησία), Libby Sacer Foundation, Μουσείο της Γιουγκοσλαβίας-Μουσείο της 25ης Μαΐου, Studentski Kulturni Centar, Outdoors Touring Balkan Project (Σερβία), Villa Weiner (Γερμανία), Nomadic/Topos/Athena, Akademietheater της Ουτρέχτης, Μουσείο της Κεντρικής Βοημίας στο Ροστόκυ της Τσεχίας, El Estudio Ammeba κ.ά. Έχει εργαστεί ως εκπαιδευτικός στην Αρχιτεκτονική του Πολυτεχνείου Κρήτης, στο Κολλέγιο Αθηνών και σε δημόσια σχολεία.

www.katerinakatsifaraki.com