Ο Δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) είναι ένας δείκτης εκτίμησης του σωματικού σου λίπους, και αποτελεί το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο μέσο για την κατηγοριοποίηση του πληθυσμού σε λιποβαρή, φυσιολογικού βάρους, υπέρβαρο και παχύσαρκο.
Ο ΔΜΣ υπολογίζεται, λαμβάνοντας υπόψη το ύψος και το βάρος σου, με τον ακόλουθο τύπο:
ΔΜΣ= βάρος(kg) / [ύψος (m)2 ]
Από τι επηρεάζεται ο ΔΜΣ;
Ο ΔΜΣ επηρεάζεται από παράγοντες όπως:
- η εθνικότητα σου,
- η ηλικία σου, καθώς υπάρχουν διαφορετικά όρια για άτομα κάτω των 18 ετών,
- οι διάφορες παθολογικές καταστάσεις,
- η σύσταση του σώματος
Όσο ο ΔΜΣ βρίσκεται σε επίπεδα είτε κατώτερα είτε ανώτερα του φυσιολογικού, έχεις αυξημένο κίνδυνο για διάφορες παθολογικές καταστάσεις, με τα κατώτερα επίπεδα να σχετίζονται με κακή θρέψη και ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά, και με τα ανώτερα επίπεδα να σχετίζονται με καρδιομεταβολικά νοσήματα, σκελετικά προβλήματα, ορισμένους τύπους καρκίνου κ.ά.
Τι δεν σου λέει ο ΔΜΣ, όμως;
Παρόλο που ο ΔΜΣ είναι ένας εύχρηστος, ανέξοδος και ασφαλής τρόπος να αξιολογήσεις το σωματικό σου βάρος, δεν σε βοηθά να αξιολογήσεις τα ποσοστά του λίπους στο σώμα σου. Ακόμη δεν μπορεί να φανερώσει τη σύσταση του σώματος σου, δηλαδή σε τι αναλογία βρίσκονται το λίπος και η μυϊκή σου μάζα.
Για παράδειγμα, ένας παχύσαρκος και ένας bodybuilder μπορεί να έχουν ακριβώς τον ίδιο ΔΜΣ, αλλά σίγουρα έχουν διαφορετική σύσταση σώματος. Ο bodybuilder, δεδομένου ότι γυμνάζεται με αρκετά βάρη, μπορεί να έχει αυξημένο βάρος, σε σχέση με το ύψος του, αλλά το ποσοστό λίπους στο σώμα του να είναι χαμηλό.
Ο ακριβής τρόπος μέτρησης του λίπους σου γίνεται με ανάλυση της σύστασης σώματος, μέσω ειδικών μηχανημάτων.
Ο ΔΜΣ μπορεί να κάνει λάθος διάγνωση και σε ένα άτομο πιο μεγάλης ηλικίας διότι δεν λαμβάνει υπόψη την ηλικία. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η πυκνότητα των μυών και των οστών μειώνεται καθώς μεγαλώνεις Ένα άτομο μεγαλύτερης ηλικίας, λοιπόν, μπορεί να έχει υψηλότερο ποσοστό σωματικού λίπους από ένα άλλο άτομο μικρότερο σε ηλικία με τον ίδιο ΔΜΣ.
Τέλος, ο ΔΜΣ υποθετικά σου δείχνει ότι το βάρος και το λίπος μεταβάλλονται αναλόγως, κάτι που δεν ισχύει γιατί δεν είναι απαραίτητο όσο μειώνεται το βάρος σου, να μειώνεται και το λίπος του σώματός σου και αντιστρόφως. Αυτό δεν ισχύει, διότι μπορεί να υπάρχουν μεταβολές όπως το οίδημα και η αφυδάτωση, όπου αυτές δεν επηρεάζουν το λίπος.
