Το Μυστικό Του Δικαστή

Ο Ξαβιέ Ρασίν είναι ένας δικαστής κακουργιοδικείου που εμπνέει ταυτόχρονα φόβο και σεβασμό – το παρατσούκλι του, μάλιστα, είναι ο «Διψήφιος Δικαστής», γιατί πάντα επιβάλλει ποινές τουλάχιστον δέκα ετών. Τα πάντα, όμως, αλλάζουν τη μέρα που συναντά την Μπιρζίτ Λόρενσεν-Κοτερέ, όταν εκείνη είναι ένορκος στη δίκη ενός νεαρού άνδρα που κατηγορείται για το φόνο του παιδιού του. Έξι χρόνια πριν, ο Ρασίν είχε ερωτευτεί την Μπιρζίτ, σχεδόν μυστικά. Ήταν ίσως η μόνη γυναίκα που αγάπησε ποτέ.

Οι πρωτότυπες ιστορίες αγάπης έχουν μια ακαταμάχητη υφή που δύσκολα μπορούν να αφήσουν ανεπηρέαστο το θεατή. Ακόμη κι όταν σε αυτές εμπλέκεται η χαρακτηριστική «βαθυστόχαστη» γαλλική αμπελοφιλοσοφία που κουράζει και ενίοτε προκαλεί χασμουρητά, το υλικό που έχουν φτιαχτεί είναι συνήθως τόσο ανθεκτικό που ξεπερνούν κάθε εμπόδιο.

Η ταινία του Vincent πέρα της πρωτοτυπίας της ξεχωρίζει για δύο ακόμη λόγους. Ο πρώτος είναι η σπουδαία ερμηνεία του Fabrice Luchini («Μπομαρσέ ο προκλητικός», «Βόλτα με το Μολιέρο») που βγάζει την υπόγεια συναισθηματική ένταση ενός σκληρού, ψυχρού ανθρώπου που βρίσκεται για πρώτη φορά στη ζωή του (ο αληθινός έρωτας γαρ) σε τέτοια δοκιμασία και ο δεύτερος αφορά στο καλογραμμένο σεναριακό εύρημα της σκληρής εκδίκασης ενός πατέρα για το θάνατο του μόλις επτά μηνών μωρού του που διαδραματίζεται ταυτόχρονα με τη δημιουργία του αθώου φλερτ. Δύσκολα θα έλεγε κάποιος ότι μπορούν να συνδυαστούν αυτά τα δύο.

Η απέραντη θλίψη για το χαμό ενός παιδιού και η επίσης μεγάλη λαχτάρα της ερωτικής μέθεξης. Το σκληρό και το φωτεινό πρόσωπο της ζωής. Ο θάνατος και ο έρωτας. Οι δύο βασικοί πυλώνες της ανθρώπινης ύπαρξης. Ρωτάει σε μια σκηνή η ηρωίδα τον σκληρό δικαστή πώς μπορεί να μένει ανεπηρέαστος όταν έρχεται σε επαφή με τέτοια συμβάντα και να μην τα σκέφτεται διαρκώς. Εκείνος της απαντά ότι έχει χτίσει ένα τείχος μέσα του που δεν το διαπερνά τίποτα. Κι όταν της επιστρέφει την ίδια ερώτηση (εκείνη είναι αναισθησιολόγος) η γυναίκα του απαντά πως κάθε δύσκολη εγχείρηση στην οποία παίρνει μέρος την στενοχωρεί αφάνταστα και τη σκέφτεται συνεχώς.

Ο σκηνοθέτης καταφέρνει να μην γίνει η ταινία του μελό, ανάλαφρη ή άστοχη γιατί ξετυλίγει την προβληματική του με απόλυτη ειλικρίνεια, ανθρωπιά και επιδεικνύει τέτοια σύνεση στα εκφραστικά του μέσα ώστε δεν επιτρέπει ποτέ στο φιλμ του να δείχνει άκυρο ή κακόγουστο.

Κωνσταντίνος Καϊμάκης