MENU
Κερδίστε Προσκλήσεις
ΤΡΙΤΗ
19
ΜΑΡΤΙΟΥ
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ
ΘΕΑΤΡΟ

Μια Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου χωρίς Θέατρο

Πέντε προσωπικότητες της σύγχρονης θεατρικής δημιουργίας – Ο Σίμος Κακάλας, ο Γιάννης Καλαβριανός, ο Δημήτρης Καταλειφός, η Μαρία Μαγκανάρη και ο Γιάννος Περλέγκας – συνδιαλέγονται με την παύση καθήκοντος και στρέφουν το βλέμμα στην επόμενη μέρα για το θέατρο.

| Φωτογραφία εξωφύλου: Masaaki Komori
author-image Στέλλα Χαραμή

Πως μοιάζει μια μέρα γιορτής; Γιορτής προαιώνιας, αδιάκοπης, γιορτής του σώματος και του νου, της φωνής και της ανάσας, του λόγου και του κειμένου;

Στις 27 Μαρτίου γιορτάζει το θέατρο του κόσμου όλου αλλά, τόσο αναπάντεχο, γιορτή δεν έχει. Σαν να γίνεται πάρτι χωρίς καλεσμένους· και χωρίς οικοδεσπότες.

Μπροστά σ’ αυτήν την παράξενη και πρωτόγνωρη συγκυρία – αντί μπροστά στο κοινό τους – πέντε πρόσωπα άρρηκτα συνδεδεμένα με το θέατρο της εποχής μας (άρα και με τη γιορτή εντός του) συνομιλούν με το βάρος της παύσης.

Ο Σίμος Κακάλας, ο Γιάννης Καλαβριανός, ο Δημήτρης Καταλειφός, η Μαρία Μαγκανάρη και ο Γιάννος Περλέγκας εκπέμπουν το σήμα μιας, αδιευκρίνιστα προσωρινής, απώλειας. Ο καθένας με άλλο φορτίο, μα όλοι με ξεκάθαρη την οντολογική διάσταση που λαμβάνει το θέατρο για τους ίδιους όσο και τους αποδέκτες τους. Ο καθένας από την εστία του μα όλοι κάτω από την σκέπη του θεάτρου.

Διαβάζοντας τους, το περσινό μήνυμα από τον Κουβανό σκηνοθέτη Κάρλος Σελντράν ήταν μια, τρόπον τινά, προφητική σκυτάλη:

«Δεν χρειάζεται να πάτε μακριά ή να φύγετε από όπου και αν βρίσκεστε, δεν χρειάζεται να τρέξετε ή να μετακινηθείτε. Το κοινό είναι οπουδήποτε υπάρχετε. Έχετε τους συναδέλφους που χρειάζεστε στο πλευρό σας. Εκεί, έξω από το σπίτι σας, έχετε όλη την αδιαφανή, αδιαπέραστη καθημερινή πραγματικότητα. Έπειτα, δουλεύετε από αυτή τη φαινομενική ακινησία για να σχεδιάσετε το μεγαλύτερο  απ’ όλα, να επαναλάβετε την Οδύσσεια, το ταξίδι των Αργοναυτών […]

Ούτε κανείς μπορεί να το αναγνωρίσει στο σωστό βαθμό, είναι ένα ταξίδι μέσα από τη φαντασία του λαού σας, ένας σπόρος που σπέρνεται στα πιο απομακρυσμένα εδάφη: Την πολιτική, ηθική και ανθρώπινη συνείδηση των θεατών σας. Επομένως, δεν κινούμαι, θα παραμείνω στο σπίτι, ανάμεσα στους πιο κοντινούς μου ανθρώπους, σε φαινομενική ακινησία, μέρα και νύχτα να εργάζομαι, επειδή κατέχω το μυστικό της ταχύτητας».

Σίμος Κακάλας, σκηνοθέτης – ηθοποιός

«Τώρα νομίζω πως είναι καιρός για σιωπή και όχι για θέατρο, είναι ίσως καιρός για μία μεγάλη μάχη με τον εαυτό μας»

Το θέατρο εκπορεύεται από την ίδια την φύση του ανθρώπου, είναι κομμάτι της, είναι ένας τρόπος να παίζει ο άνθρωπος με τον εαυτό του αλλά και να συνδιαλέγεται με τους άλλους, είναι η αναπαράσταση της κοινωνικής έκφρασης της ανθρωπότητας και ως εκ τούτου, του είναι απαραίτητο το πλαίσιο εκείνο που του δίνει την ζωτική του δύναμη, το σύνολο, η συνύπαρξη, ή ακόμα, η σύμπραξη.[…]

Ακόμα δεν έχουμε εξελιχθεί έτσι ώστε να μην έχουμε ανάγκη την ζωική μας υπόσταση, μία κατά πρόσωπο ζωντανή αλληλεπίδραση δεν μπορεί υποκατασταθεί και είναι απολύτως απαραίτητη για την ψυχική μας υγεία[…]. Τώρα νομίζω πως είναι καιρός για σιωπή και όχι για θέατρο, είναι ίσως καιρός για μία μεγάλη μάχη με τον εαυτό μας, για να καταλάβουμε πως μπορούμε ή μάλλον πως θέλουμε να υπάρξουμε σαν σύνολο, και τι κοινωνία θέλουμε τελικά. ‘Ομως είναι και μία εποχή, όπου όλοι θέλουν ν’ ακουστούν και όχι ν’ ακούσουν, όλοι θέλουν να δείξουν και όχι να δούν και αυτό δυσκολεύει και καμιά φορά καθιστά αδύνατη την επικοινωνία.

Αν μας διδάσκει κάτι το θέατρο αυτό είναι το σύνολο, το ότι όλο αυτό που βλέπουμε μπροστά μας έχει δημιουργηθεί από το σύνολο· όχι ένα απρόσωπο σύνολο, αλλά ένα σύνολο αποτελούμενο από προσωπικότητες που έχουν κοινό στόχο, πολύ απλό πράγματι αλλά ζωτικό, και δεν είναι αυτονόητο· χρειάζεται καθημερινή μάχη για να γίνεται θέατρο, το θέατρο είναι η ίδια η συνύπαρξη και μπορεί να γίνει μόνο με αγώνα, κάθε μέρα πρέπει να επιμένεις, να βρίσκεις χώρο, να δίνεις χώρο, να παλεύεις με το Εγώ σου τρομερές ισοροπίες που κερδίζονται καθημερινά. […]

‘Ομως, μάλλον, αυτό που θα συμβεί είναι ότι θα ξεχάσουμε και πάλι γρήγορα. Και αν δεν ορίσει η οικονομία τις εξελίξεις με ανεξέλεγκτο τρόπο, κατά πάσα πιθανότητα θα επιστρέψουμε στην κάλυψη των προβλημάτων του Εγώ με την απόλαυση της κατανάλωσης προιόντων τέχνης και ελεύθερου χρόνου. Και τι μπορεί να κάνει το θέατρο γι’ αυτό; Τίποτα. Μην ξεχνάτε ποτέ, ότι το θέατρο δεν μπορεί να κάνει ποτέ, απολύτως τίποτα. Εμείς που κάνουμε το θέατρο μπορούμε όμως και να ορίσουμε τι θέλουμε από αυτό και με τι όρους θα το δημιουργήσουμε.

Περισσότερα από Art & Culture
VIMA_WEB3b