Η φωνή του Ζακ Κωστόπουλου (ξανα) ακούγεται στη Στέγη

Το προηγούμενο καλοκαίρι «ένα queer διαστημόπλοιο προσγειώθηκε στην Στέγη» και το όνομα αυτού «Faster Than Light», σε σκηνοθεσία Kentaro Kumanomido και Thomas Anthony Owen.

Τότε το Faster than Light, ένα πολυμεσικό, ακτιβιστικό project, αποτελούμενο από μια εικαστική ταινία και μία ζωντανή performance, εστίαζε στις διασταυρώσεις της τεχνολογίας, της ταυτότητας, της συνείδησης, του τραύματος και της επιβίωσης και ήταν σίγουρα πρωτοποριακό.

Φέτος, το Faster than Light επιστρέφει και γίνεται προσωπική υπόθεση. Έχει μεσολαβήσει η δολοφονία της Zackie Oh (Ζακ Κωστόπουλου) που ήταν μέρος του περσινού project και το μήνυμα που θέλει να μεταδώσει είναι η αντίσταση κόντρα στον ρατσισμό και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Στο πλαίσιο αυτό θα παρουσιαστεί στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση ένα ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους καθώς μια performance αφιερωμένη στη μνήμη της Zackie Oh.

Ο Thomas Anthony Owen, ένας από τους δημιουργούς του Faster Than Light, μας παρουσιάζει το project και μας μιλά για την κατάσταση την οποία αντιμετωπίζουν τα μέλη της LGBTQIA κοινότητας στην Ελλάδα και όχι μόνο, για τη σημασία που έχει να ακούγεται η φωνή της queer κοινότητας και φυσικά για τι άλλαξε μετά τη δολοφονία της Zackie Oh.

Kentaro Kumanomido και Thomas Anthony Owen οι δημιουργοί του Project “Faster than light”

Το Faster Than Light είναι μια πλατφόρμα για την εκπροσώπηση των μελών της LGBTQIA+ & drag κοινότητας της Αθήνας. Αποτελεί, επίσης, ένα μονοπάτι για εμάς τους ίδιους (το καστ και το συνεργείο) για να επεξεργαστούμε τη θλίψη μας και την επούλωση μας μέσα από παραγωγές ταινιών και της εξάσκησής μας στο studio. Την ίδια στιγμή, η ταινία και η performance μας βοηθούν ν’ ανακαλύψουμε νέους τρόπους να επικοινωνούμε και να δημιουργούμε σχέσεις μεταξύ μας.

Ως trans-feminine άτομο, διερευνώ τους διαφορετικούς τρόπους που η queer θηλυκότητα από τη μία γιορτάζεται στα club αλλά ταυτόχρονα αντιμετωπίζει βία και μίσος στους δημόσιους χώρους

Έχω ζήσει σε πολλά διαφορετικά μέρη στη ζωή μου και ένα από τα πρώτα πράγματα που κάνω για να νιώσω οικεία κάπου είναι να αναζητώ την queer «οικογένεια» μου και χώρους που νιώθω ασφάλεια. Το θεμέλιο της ζωής μου και της τέχνης μου είναι οι προσωπικές σχέσεις και η συνεργασία. Νιώθω πιο ασφαλής με την LGBTQIA+ κοινότητα και θέλω να ενθαρρύνω την μεταξύ μας εμψύχωση και αμοιβαία υποστήριξη μέσω της ενδυνάμωσης της δημιουργικής μας έκφρασης. Επίσης, ως ένα trans-feminine άτομο (δηλαδή άτομο που ταυτίζεται περισσότερο με την θηλυκότητα αλλά δεν επιθυμεί να αποκαλείται γυναίκα), διερευνώ τους διαφορετικούς τρόπους που η queer θηλυκότητα από τη μία γιορτάζεται στα club, στα media και στη σκηνή, αλλά ταυτόχρονα αντιμετωπίζει βία και μίσος από άλλους στους δημόσιους χώρους. LGBTQIA+ άτομα που μας εμπνέουν με τη δύναμη τους υπάρχουν παντού σε αυτόν τον κόσμο και μέσω της performance και των κινηματογραφικών έργων, θέλω να συνδέσω και να εμψυχώσω την κοινότητα μου, να ακουστεί η φωνή μας, να νιώσουμε δυνατοί και να επουλώσουμε τις πληγές μας.

Σύμφωνα με την εμπειρία μου ως μάρτυρας σε αυτά τα διαφορετικά μέρη, νιώθω μια αυξανόμενη αβεβαιότητα όσον αφορά το συλλογικό μας μέλλον. Πρέπει να διαχειριστούμε μια πληθώρα πληροφοριών, την απομάκρυνσή μας από τις σχέσεις σε πραγματικό χρόνο, μια αυξανόμενη οικονομική αστάθεια και τη βιωματική εμπειρία αλλαγών στο οικοσύστημα μας.
Έτσι, έχω επενδύσει λιγότερο στην απόκτηση νομικών δικαιωμάτων από τις κυβερνήσεις και περισσότερο στο να εξερευνώ και να πειραματίζομαι με νέους τρόπους για τη δημιουργία μιας διαθεματικής κουλτούρας και αλλαγής. Βλέπω το «δικαίωμα» μου να ζω και να υπάρχω ως femme/queer άτομο σε αυτόν τον κόσμο να υποστηρίζεται περισσότερο από τις προσωπικές μου σχέσεις παρά από κάποια ευρεία διοικούσα αρχή. Μέσω των προσωπικών μου δικτύων βλέπω προοπτικές για εμάς να διεκδικήσουμε τη δύναμη μας, τις επιθυμίες μας και τις διασυνδέσεις μας ως μορφή αντίστασης και η δημιουργία νέων μορφών διακυβέρνησης να είναι σε σύμπνοια με τις δικές μου σχέσεις: με τον κόσμο, τους ανθρώπους, το περιβάλλον μας. Είναι πορεία σύμπνοιας με τον εαυτό μας και ο στοχασμός για τον πόνο σε αυτόν τον κόσμο που θέλω να μεταμορφώσω.

Νιώθω προσωπικά υπεύθυνος να μοιραστώ την ενέργεια, τη ζωτικότητα και το κωμικό στοιχείο της Zackie με ένα διεθνές δίκτυο μέσω αυτής της ταινίας

Όλοι όσοι ήξεραν την Zackie προσωπικά, την είχαν ακούσει να μιλάει ή την είχαν δει να ερμηνεύει σε club ή στο κανάλι της στο YouTube, επηρεάστηκαν από το θάνατο της με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουμε όλοι μια μεγάλη και ανοιχτή πληγή, και ζούμε τη ζωή μας, στηρίζοντας ο ένας τον άλλον σε δημόσιο αλλά και ιδιωτικό επίπεδο. Η βιωμένη εμπειρία της δημιουργίας αυτή της ταινίας (του Faster Than Light αφιερωμένο στην Zackie) και της performance που θα ακολουθήσει δεν αποτελεί εξαίρεση. Νιώθω προσωπικά υπεύθυνος να μοιραστώ την ενέργεια, τη ζωτικότητα και το κωμικό στοιχείο της Zackie με ένα διεθνές δίκτυο μέσω αυτής της ταινίας, να διαβάσω το όνομα της στα άστρα, επειδή ξέρω στην καρδιά μου ότι αυτό θα ήθελε: να γίνει γνωστή η ζωή και ο αγώνας της, να ακουστεί από τις μάζες. Η ηχογραφημένη φωνή της και η οπτική της έχουν απίστευτη δύναμη για εμένα. Ακούγονται πέρα από πολιτισμούς και σύνορα. Νιώθω πραγματικά ευλογημένος, που είχα την ευκαιρία να τη γνωρίσω και να δουλέψουμε δημιουργικά μαζί.

Τι είδος κοινωνίας και τι είδους ΜΜΕ έχουν την ανάγκη να στήσουν debates για το αν η ζωή κάποιου πρέπει να του αφαιρεθεί λόγω της ταυτότητας του;

Ήταν ένας πολύ καλός άνθρωπος και πάντα σκεφτόταν τους άλλους πριν από τον εαυτό της. Ανάβω ένα κεράκι για εκείνη κάθε βράδυ και έχω την αίσθηση ότι μπορώ να την νιώσω. Ακόμα δεν μπορώ να συνειδητοποιήσω το πώς από συνεργάτιδα και φίλη μου έγινε ουσιαστικά μια πολιτικοποιημένη φιγούρα για τα LGBTQIA+ δικαιώματα μέσω των social media και του ιντερνετικού κινήματος της κοινωνικής δικαιοσύνης. Σκέφτομαι τους άλλους ακτιβιστές των δικαιωμάτων μας, όπως τη Marsha P Johnson, τη Silvia Rivera ή τον Matthew Shepherd και αναλογίζομαι την ταχύτητα με την οποία η δολοφονία της Zackie την κατέστησε ένα είδος πολιτικής φιγούρας που συμβολίζει πολλά πράγματα. Νιώθω ότι θα ήταν περήφανη για εκείνους που στέκονται απέναντι στο μίσος. Αλλά ακόμα θρηνώ τον χαμό ενός ατόμου που γνώριζα, ενώ αναρωτιέμαι για τις επιπτώσεις που θα έχει η παρουσία της σε μια ταινία τη δεδομένη στιγμή. Η φωνή της με εμπνέει και θέλω να μοιραστώ αυτό το συναίσθημα και με τους άλλους. Όταν βλέπω τα βιντεοσκοπημένα αποσπάσματα με εκείνη, με κάνει ακόμα να γελάω. Στο σκοτάδι του θεάτρου ίσως έχω ακόμα λίγο χώρο να θρηνήσω. Δεν υπάρχουν κανόνες και οδηγίες για αυτό. Μοιάζουν όλα τόσο συγκεκριμένα, μια σειρά τραγικών περιστάσεων που είναι περίπλοκες και δύσκολες τόσο σε προσωπικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο.

Αυτή η ερώτηση υποθέτει πολλά πράγματα που δεν γνωρίζουμε ως δεδομένα και μπορεί να μην τα μάθουμε ποτέ. Γιατί η Zackie στοχοποιήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2018; Λόγω κάποιας «έκφρασης» της LGBTQIA+ ταυτότητας της; Και γιατί η Zackie; Στοχοποιήθηκε για αυτόν το λόγο και μόνο; Δεν γνωρίζουμε σίγουρα τις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα. Γιατί οχτώ αστυνομικοί να νιώσουν την ανάγκη να την κρατήσουν εκεί με τη βία ενώ κάποιοι της επιτίθονταν; Επίσης γιατί οι άντρες και οι αστυνομικοί που την δολοφόνησαν είναι ελεύθεροι και ζουν την ζωή τους; Τι είδος κοινωνίας και τι είδους ΜΜΕ έχουν την ανάγκη να στήσουν debates για το αν η ζωή κάποιου πρέπει να του αφαιρεθεί λόγω της ταυτότητας του; Αυτό συμβαίνει σε όλο τον κόσμο. Στα μάτια μου, αυτό που συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα σε άτομα που δεν ταυτίζονται με την ετεροκανονικότητα, είναι η τραγική αντανάκλαση μιας ευρύτερης, συστηματικής «αποκάλυψης» την οποία ζούμε.

Έχω βιώσει τόσο την πραγματική και ειλικρινή επιθυμία κάποιων να μας υποστηρίξουν, όσο και την πρόθεση κάποιων άλλων να κεφαλαιοποιήσουν αυτές τις ιστορίες για το συμφέρον τους

Ήταν δύσκολο για εμάς να καταλάβουμε αν αυτή η υποστήριξη των μέσων και των διάφορων φορέων όσον αφορά την ιστορία και την εικόνα της Zackie ήταν «αληθινή». Από την πρώτη μας μέρα, όμως, στην Αθήνα, η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, έχει σταθεί δίπλα μας ως συνεργάτης και παραγωγός. Κατά τη διαμονή μας εδώ μας έχουν δώσει πάρα πολύ χώρο. Επειδή, οι φορείς που προσφέρουν την υποστήριξη τους σε μειονοτικές και νέες φωνές καλλιτεχνών στην Ελλάδα είναι τόσο λίγες, αποτελεί όντως πρόκληση το να καταλάβουμε αν οι άνθρωποι και οι φορείς αυτοί όντως καταλαβαίνουν και ενδιαφέρονται για την ουσία του έργου που κάνουμε -έργο τέχνης που βασίζεται σε μετασχηματισμένη δικαιοσύνη, στην παροχή φροντίδας, στη συλλογικότητα, στους διαθεματικούς τρόπους συνεργασίας και πειραματισμού και στην ανάληψη ρίσκων. Έχω βιώσει τόσο την πραγματική και ειλικρινή επιθυμία κάποιων να μας υποστηρίξουν, όσο και την πρόθεση κάποιων άλλων να κεφαλαιοποιήσουν αυτές τις ιστορίες είτε για το συμφέρον τους, είτε για να αποκτήσουν φήμη και κέρδος. Ο σχεδιασμός αυτής της ταινίας με αυτοσχεδιαστικές live ερμηνείες έγινε με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορέσω να αντισταθώ στην κεφαλαιοποίηση και την κατανάλωση του Faster Than Light, «πλέκοντας» τις live ερμηνείες με την ταινία, ώστε να δημιουργήσω έναν πολύ συγκεκριμένο χρόνο και χώρο θέαση. Δεν θέλω το Faster Than Light να καταναλωθεί σαν ένα βίντεο του YouTube ή μια ταινία στο Netflix. Είναι σημαντικό για μένα να δημιουργώ σχέσεις με τους άλλους σε πραγματικό χρόνο.

Μόνο ο χρόνος μπορεί να το δείξει αυτό. Δεν μπορώ να πω πως βιώνω ανεκτικότητα για την trans-feminine ταυτότητα μου στην Αθήνα, αλλά τα άτομα που ζουν εδώ έχουν να πουν σίγουρα πολλά περισσότερα από μένα για την βιωμένη τους εμπειρία. Εδώ ζω μόνο ένα χρόνο, έχω το προνόμιο να φύγω όποτε θέλω, δεν είμαι ριζωμένος κάπου. Απλά πιστεύω ότι οι Αθηναίοι (straight, queer, μέλη της LGBTIA+ κοινότητας, μετανάστες ή οτιδήποτε άλλο) θα επωφεληθούν αν κοιτάξουν στον καθρέφτη και κάνουν κάποιες ερωτήσεις στον εαυτό τους, αν επικοινωνήσουν με τους άλλους και με ειλικρινή επιθυμία ενημερωθούν από όσους είναι διαφορετικοί από αυτούς. Με αυτόν τον τρόπο, ίσως μάθουμε να συμπεριφερόμαστε διαφορετικά, με περισσότερη συμπόνια και αποδοχή. Πιστεύω ειλικρινά ότι χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλον και παρ’ όλο που οι άνθρωποι είμαστε ένα ανεξάρτητο είδος. Το να συνειδητοποιήσουμε την αλληλεξάρτηση μας, όμως, θα πάρει χρόνο, μπορεί και πέντε ολόκληρες γενιές. Υπάρχουν πολλά εμπόδια και δυνάμεις που θέλουν να χωρίσουν τους ανθρώπους, αλλά όλοι αναπνέουμε τον ίδιο αέρα, κοιτάμε τον ίδιο ήλιο όταν ξυπνάμε, επηρεαζόμαστε από τη βαρύτητα, μοιραζόμαστε τον ίδιο πλανήτη, πως γίνεται να μην έχει ήδη γίνει ξεκάθαρο αυτό;

Εμείς, να θυμίσουμε, ότι η ομάδα παραγωγής στηρίζει την καμπάνια “Justice for Zak” που συνεχίζεται ακόμα στο gogetfunding. Όπως λένε οι άνθρωποι πίσω από το “Justice for Zack”, “η συγκεκριμένη διαδικασία οικονομικής ενίσχυσης είναι αυτή που συνδέεται ευθέως με την οικογένεια του Ζακ Κωστόπουλου. Το ποσό που θα συγκεντρωθεί θα διατεθεί για την κάλυψη των διαδικαστικών και λοιπών εξόδων που απαιτούνται για τη διαλεύκανση της δολοφονίας του Ζακ και της δικαίωσης της μνήμης του”.