MENU
Κερδίστε Προσκλήσεις
ΠΕΜΠΤΗ
28
ΜΑΡΤΙΟΥ
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ

Δέσποινα Κούρτη & Αργύρης Ξάφης: Η συνύπαρξη ως ανθρώπινη μοίρα

Είναι η ομάδα των «Πυρ», είναι ζευγάρι στη ζωή και είναι συμπρωταγωνιστές στο βωβό υπερθέαμα της «Μισαλλοδοξίας» που παρουσιάζεται από τις 20 Ιανουαρίου στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών σε σκηνοθεσία της Ιώς Βουλγαράκη.

author-image Στέλλα Χαραμή

Θεσσαλονίκη, χειμώνας 1999. Τότε τους έλεγαν Άνια και Τροφίμοφ. Τότε μιλούσαν τα λόγια του Τσέχοφ και συνεργάζονταν για πρώτη φορά στον «Βυσσινόκηπο» του Θωμά Μοσχόπουλου. «Τότε τα φτιάξαμε» λένε, φέρνοντας στην παρέα ένα σκανδαλιάρικο χαμόγελο, ξεχασμένο σε σχολικές αναμνήσεις. Η Δέσποινα Κούρτη και ο Αργύρης Ξάφης γρήγορα έφτιαξαν ομάδα στο σπίτι. Πριν από τρία χρόνια έφτιαξαν ομάδα και στο θέατρο. Τους λένε «Πυρ» και τώρα κάνουν πόλεμο στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης – μολονότι αν κάτι τους ενώνει, στο τέλος της μέρας, είναι η αγάπη και ο έρωτας.

Τόσο διαφορετικοί, ως άνθρωποι και ηθοποιοί  – το παρατηρείς μέσα στην τέλεια αντίφαση του τρόπου που κατοικούν τον ίδιο χώρο. Ο Αργύρης πληθωρικός κι εξωστρεφής, δεν περνάει ποτέ απαρατήρητος, η Δέσποινα ήπια, κοριτσένια και ήσυχη θα κουρνιάσει σε μια γωνία. «Συνήθως, όμως θα είμαι ο πρώτος που θα κάνει τη βλακεία» παραδέχεται εκείνος για να ξεκουρδίσει την περιγραφή του «άγιου ζευγαριού» που θαυμάζει βαθιά ο ένας τον άλλο για τις λεπτές ποιότητες, το ένστικτο, το γούστο και την εργατικότητα του.

«Η κοινή μας περιοχή είναι αυτό που συμβαίνει εκείνη τη στιγμή στη σκηνή. Μου αρέσει πολύ να παίζω με τον Αργύρη. Υπάρχει μεταξύ μας χημεία, δουλεύουμε και οι δυο σε βάθος, δεν κάνουμε εκπτώσεις. Έχουμε την ίδια σχέση με τη δουλειά» παρατηρεί η Δέσποινα Κούρτη.

Αυτή η αναζήτηση τους φέρνει συχνά πυκνά μαζί στη σκηνή γιατί όπως αιτιολογούν «η συνεργασία στο θέατρο είναι προέκταση μιας ανθρώπινης σχέσης – κι ας ακούγεται πολυτέλεια. Είμαστε τυχεροί να δουλεύουμε με ανθρώπους με τους οποίους μας συνδέει μια πραγματική σχέση. Δεν χρειάζεται να είναι φίλοι ή κολλητοί, αρκεί να υπάρχει μια παραπάνω επικοινωνία».

Πεπεισμένοι γι’ αυτό εγκαινιάζουν την τρίτη επίσημη συνεργασία τους στο πλαίσιο των «Πυρ» (σχήμα στο οποίο συμμετέχει και η σκηνοθέτις Ιώ Βουλγαράκη). «Η σκέψη της ομάδας ήρθε πολύ φυσικά. Ήταν κάτι που θέλαμε και οι δυο μα το απαιτούσε και η στιγμή. Έλυσε κι ένα σωρό πρακτικά ζητήματα. Από την άλλη, κάνουμε και αυτόνομες δουλειές, επιζητούμε κι άλλες συνεργασίες για να διατηρούμε τις ισορροπίες μας» ομολογούν.

Stegi Intolerance 00989

Οι άνθρωποι τονίζουν πολύ περισσότερο τις διαφορετικότητες τους με λόγια – παρά μένοντας βουβοί. Η σιωπή σπανίως γίνεται το μέσο για να ειπωθεί κάτι. 

Ήταν πέρυσι το καλοκαίρι όταν βρήκαν τον τρόπο να καταπιαστούν με μια ακόμα κοινή ανησυχία τους: Τον διχασμό ανάμεσα στους ανθρώπους. Κατέθεσαν λοιπόν, στη Στέγη την πρόταση για το ανέβασμα της βουβής, all time classic «Μισαλλοδοξίας» του Ντέιβιντ Γουόρκ Γκρίφιθ σε μια προσπάθεια να κατανοήσουν την φοβερή παθογένεια της παράξενης ελληνικής πατρίδας. Κι ενώ ο σπαραγμός του δημοψηφίσματος ήταν σε πλήρη εξέλιξη, η Στέγη τους έλεγε «ok», παραχωρώντας δε την Κεντρική Σκηνή για το εγχείρημα τους.

«Φαίνεται “κόλλησαν” με το έργο όπως κι εμείς. Το γιατί ήταν προφανές. Από το 1916 που προβλήθηκε για πρώτη φορά η ταινία μέχρι σήμερα, το μόνο που έχει αλλάξει στο ανθρώπινο γένος, είναι οι δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι και μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια νεκρών. Κατά τα άλλα, κανείς δεν έχει βάλει μυαλό• χιλιάδες πιστεύουν ότι αυτή είναι η φυσική μας εξέλιξη, η πιο ειλικρινής στιγμή μας. Όμως, εγώ δεν αποδέχομαι ως ανθρώπινη μοίρα να σκοτώνεις τον διπλανό σου για να επιβιώσεις» εξηγεί ο Αργύρης Ξάφης.

Η προσπάθεια είναι αληθινά μεγαλεπήβολη. Και όχι μόνο επειδή ένα εμβληματικό φιλμ της εποχής του βωβού (που έμελλε να αλλάξει τον ρου του κινηματογράφου) αναζητά την θεατρική του εκδοχή. Αλλά γιατί η ομάδα δεν θα αναπαραστήσει ευλαβικά τις τέσσερις ιστορίες του έργου (πρόκειται για μια αντιπροσωπευτική καταγραφή από σημαντικές περιόδους της ανθρωπότητας μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα) παρά μόνο την τελευταία που συνδέει τον πλανήτη Γη με το μέλλον του έως και σήμερα.

«Υπάρχει χώρος για όλους κι ας θέλουν να μας πείσουν ότι στέρεψαν οι εναλλακτικές λύσεις. Αναρωτιέμαι δηλαδή, συνέχεια ποια είναι η απόσταση που πρέπει να διανύσεις για να συναντηθείς με τον άλλο. Αυτός είναι ο αγώνας που πρέπει να κάνεις. Να συνυπάρχεις, ν’ αντέχεις κι εκείνα που δεν εγκρίνεις, να δημιουργείς με τους άλλους διαφωνώντας» διαμαρτύρεται η Δέσποινα Κούρτη.

Stegi Intolerance 02021

Η κοινή μας περιοχή είναι αυτό που συμβαίνει εκείνη τη στιγμή στη σκηνή. Μου αρέσει πολύ να παίζω με τον Αργύρη. Υπάρχει μεταξύ μας χημεία, δουλεύουμε και οι δυο σε βάθος, δεν κάνουμε εκπτώσεις

Παρόλα αυτά, κάθε τέτοια διαμαρτυρία δεν αλλάζει το δεδομένο: Οι άνθρωποι έμαθαν να τρέχουν με φόρα προς το μισαλλόδοξο εαυτό τους – κι ας είναι ιστορική νομοτέλεια πως θα φάνε τα μούτρα τους. «Ο φόβος φταίει» παρεμβαίνει ο Αργύρης. «Ο φόβος που τρέφει την πιο άναρχη επιθετικότητα απέναντι στον άλλο. Ας πούμε, εγώ φοβάμαι τα σκυλιά όταν κι αυτά είναι, με τη σειρά τους, φοβισμένα. Ο άνθρωπος έχει αντίστοιχα ένστικτα και μπορεί να αντιδράσει χαοτικά – ειδικά στις μέρες μας που η αγωνία ότι μπορεί να εξαφανιστούμε, ανά πάσα στιγμή, είναι πιο έντονη από ποτέ».

misalodoxia1
Φωτογραφία: Κική Παπαδοπούλου

H jazz μουσική στο καφέ που, ολοένα και ζωηρεύει καθώς νυχτώνει, «καβαλάει» τις φωνές μας με αυθάδεια. Κι έχει πλάκα, ειδικά αν σκεφτείς ότι συζητάμε για την πρόκληση του βωβού θεάτρου. Έτσι ακριβώς θα ανέβει η «Μισαλλοδοξία»• σε mute mode. Η Δέσποινα το δικαιολογεί με χάρη: «Για μένα τα λόγια στο θέατρο ήταν πάντα το τελευταίο σου χαρτί να επικοινωνήσεις είτε με τον ηθοποιό απέναντι σου είτε με το κοινό. Πάντα παίζεις με το άσπρο της σελίδας, όχι με τα γραμμένα. Τα λόγια δεν τα χρειάζεσαι γιατί, όπως είχε πει κάποτε και ο Στάθης Λιβαθινός, “είναι τα στραγάλια που πετάς στον απέναντι για να κάνεις τη δουλειά σου”».

Λένε πως η προσπάθεια τους έχει αποκτήσει τη γοητεία ενός θρησκευτικού γεγονότος. Ανοίγονται με θάρρος στη σιωπή και στο σώμα τους. Εξάλλου, τα λόγια είναι χαρακτηριστικό εργαλείο της μισαλλοδοξίας, όπως εύστοχα διατυπώνει ο Αργύρης Ξάφης. «Οι άνθρωποι τονίζουν πολύ περισσότερο τις διαφορετικότητες τους με λόγια – παρά μένοντας βουβοί. Η σιωπή σπανίως γίνεται το μέσο για να ειπωθεί κάτι. Ακόμα και στον ασήμαντο τσακωμό ενός ζευγαριού τα λόγια είναι η αιτία. Όπως και να το κάνουμε ο λόγος χτίζει μια κατάσταση».

Θα σε αποχαιρετήσουν με μια πρόταση αληθινής αποδόμησης της μισαλλοδοξίας, μια κατάσταση ανάμεσα στο σώμα και το λόγο• με γέλια.

misalodoxia2
Φωτογραφία: Κική Παπαδοπούλου

Περισσότερα από Πρόσωπα
VIMA_WEB3b