Έγκλημα στα παρασκήνια- Από μηχανής… Μπέκας!

Ο αστυνόμος Μπέκας του Γιάννη Μαρή είναι μια μορφή στα πρότυπα του ιδιοφυούς αστυνομικού, που επινόησε ο Πόε και έκαναν διάσημο ο Άρθουρ Κόναν Ντόυλ και η Αγκάθα Κρίστι με τον Σέρλοκ Χολμς και τον Ηρακλή Πουαρό αντίστοιχα. Το έγκλημα στα παρασκήνια είναι ένα τυπικό αστυνομικό μυθιστόρημα αναζήτησης του δολοφόνου.

Παρουσιάζει όμως κάποιες ενδιαφέρουσες ιδιομορφίες. Πρώτον, υπάρχουν δύο παράλληλες αναζητήσεις του εγκληματία, τόσο από τον Μπέκα (Ερρίκος Λίτσης), όσο και από τον δημοσιογράφο Μακρή (Στράτος Σωπύλης). Επίσης, γίνονται ενδιαφέρουσες αναφορές στον κόσμο της showbiz της εποχής, όσο και σε σκοτεινές πτυχές της υψηλής κοινωνίας, όσο και σε ανθρώπους που πλούτισαν από τη σχέση τους με τους Γερμανούς στην κατοχή.

Τελικά, τη λύση ως ένα βαθμό την δίνουν από κοινού ο δαιμόνιος και δυναμικός Μπέκας, όσο και ο αφοσιωμένος στον αγώνα για την αλήθεια δημοσιογράφος. Κάποιο μέρος, πάντως, δεν μπορεί να το λύσει η κοινή λογική. Η νοημοσύνη του Μπέκα, σε αντίθεση με άλλους αδιανόητης ευφυΐας κυνηγούς δολοφόνων, είναι μεν σε υψηλά , αλλά όχι σε υπεράνθρωπα επίπεδα. Τελικά, ο απομηχανής Θεός που θα δώσει πλήρως τη λύση είναι η ίδια η ανθρώπινη συνείδηση, σε μια αρκετά έξυπνη, όσο και μελοδραματική- μοραλιστική επινόηση του Γιάννη Μαρή. Αυτός ο μελοδραματισμός του φινάλε δίνει μια αίσθηση τελετουργίας στην παράσταση, που της πηγαίνει, δεδομένου μάλιστα ότι είναι αστυνομικό έργο.

Η σκηνοθεσία κατάφερε να συνδυάσει έξυπνα τον διάλογο του θεάτρου με την αφηγηματική απαγγελία, ενσωματώνοντας και διάφορα κλισέ της αποστασιοποίησης, όπως το να ξεχνά ο ηθοποιός την ατάκα και να την ψάχνεις ανοίγοντας το βιβλίο. Το σκηνικό τύπου μπαρ, αλλά και τα ρούχα των ηρώων δημιουργούν ατμόσφαιρα νουάρ. Στα συν της παράστασης είναι επίσης ότι ανέδειξε το λεπτό χιούμορ του συγγραφέα, κλείνοντας και λίγο το μάτι στο κοινό με κάποιες πινελιές αποστασιοποίησης από την αστυνομική μυθοπλασία. Ίσως η παράσταση- και λόγω θέματος- να χρειαζόταν λίγο πιο έντονα τονισμένο το σέξι στοιχείο, που υπάρχει πάντως στην παράσταση.

Ο Ερρίκος Λίτσης ως Μπέκας κάνει μια επιβλητική ερμηνεία του Μπέκα, παρουσιάζοντας τον ταυτόχρονα σκληρό και ανθρώπινο- σίγουρα όμως αγαπητό. Επίσης, μου άρεσε ο Παναγιώτης Σακελλαρίου, ο οποίος είναι ένας λεφτάς μπλεγμένος σε όλην αυτή την ιστορία, αλλά ερμηνεύει έναν ρόλο με πολλές μεταπτώσεις. Ικανοποιητικές ήταν και άλλες ερμηνείες, όπως της Γωγούς Μπρέμπου, της Καλλιόπης Τζερμάνη και του Στράτου Σωπύλη, με το σύνολο του θιάσου να στέκεται σε αρκετά καλά επίπεδα.

Το «έγκλημα στα Παρασκήνια» έχει γίνει ταινία το 1960, αρκετά γνωστή, με τον Αλέκο Αλεξανδράκη, τον Τίτο Βανδή, την Μάρω Κοντού κ.α. Ωστόσο, ακόμη κι αν έχει δει κανείς την ταινία αυτή, αξίζει να δώσει μια ευκαιρία στην παράσταση, γιατί σε αρκετά σημεία υπερέχει, ενώ είναι και πιο πιστή στο μυθιστόρημα του Μαρή σε σχέση με την κινηματογραφική εκδοχή.

Συνολικά, η παράσταση είναι μια ενδιαφέρουσα παρουσίαση στο θέατρο του νουάρ. Δίνει ένα αξιόλογο πρότυπο στο πώς μπορείς να θεατροποιήσεις το αστυνομικό έργο κι έχει καλές ερμηνείες κι ενδιαφέρουσα σκηνογραφία. Σου κρατάει το ενδιαφέρον, όπως είναι λογικό σε ένα έργο με αστυνομικό μυστήριο, ενώ δεν λείπουν και κάποιες κωμικές νότες.

Γιώργος Σμυρνής