Τα μυστικά της Τεχεράνης
Το ενήλικο animation του Αλί Σουζαντέ που έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Καννών απεικονίζει με σκληρά χρώματα τη σύγχρονη πραγματικότητα στο Ιράν.
Η Τεχεράνη είναι μια πόλη γεμάτη περιορισμούς και θρησκευτικούς νόμους όπου οποιοδήποτε έγκλημα έχει δρακόντεια τιμωρία. Όμως η δίψα για ζωή κάνει τους ανθρώπους να αποζητούν την ελευθερία. Τρεις γυναίκες από διαφορετικά κοινωνικά υπόβαθρα και ένας νεαρός μουσικός θα βρεθούν σε κοινή πορεία και θα παλέψουν την υποκρισία και τις αντιφάσεις του συστήματος.
Τα «Μυστικά της Τεχεράνης» δεν είναι ένα συνηθισμένο animation. Με εικαστική αρτιότητα που θυμίζει το «Persepolis» της Μαριάν Σατραπί και καταγγελτικό χαρακτήρα βγαλμένο θαρρείς από το σινεμά ευρείας αποδοχής του Φαραντί, ο Σουζαντέ επιδεικνύει στοιχεία ενός δημιουργού που σίγουρα δείχνει πως βρίσκεται στο σωστό δρόμο.
Οι σπονδυλωτές ιστορίες του διασώζουν κομμάτια ενός παλιού (αλλά ενήλικου) παραμυθιού από την Ανατολή προσαρμοσμένες στη σκληρή και βίαιη πραγματικότητα του σύγχρονου θρησκευτικού φανατισμού και της καταπάτησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Είναι σαφής ο αιχμηρός λόγος του Σουζαντέ και φαίνεται ολοκάθαρα στις λεπτομέρειες του σεναρίου.
Πράγματα που δεν έχει ακόμη κι ένας Παναχί ή Φαραντί θίξει, ο σκηνοθέτης των «Μυστικών» τα αποκαλύπτει με περίσσευμα θάρρους. «Θα σας είμαι ευγνώμων για όλη μου τη ζωή και θα κάνω ότι μου ζητήσετε» λέει η μητέρα- ηρωίδα στον υψηλόβαθμο κρατικό υπάλληλο για να πάρει την απάντηση. «Δεν χρειάζομαι υπηρέτρια αλλά για μια γυναίκα δεν θα έλεγα όχι».
Το φιλμ όμως δεν κινείται μόνο σε αφιλόξενα, ενοχλητικά λημέρια που επιχειρούν να συγκινήσουν ή να σοκάρουν το θεατή. Η αφήγηση του σκηνοθέτη μέσω της τεχνικής του rotoscoping επιτυγχάνει ένα ρεαλισμό μοναδικής απήχησης, που συγκινεί και προβληματίζει. Στα «Μυστικά» η θέση της γυναίκας δίνεται με σαφή προσανατολισμό μοντερνισμού και μακριά από τα συνήθη εξωτικά κλισέ. Ο δυναμισμός των ηρωίδων, η άνεση στο θέμα του σεξ, τα αποτελέσματα της Ισλαμικής επανάστασης και κυρίως, η απεικόνιση ενός κόσμου όπου οι απαγορεύσεις προκαλούν εντονότερες αντιδράσεις είναι τα βασικά στοιχεία αυτού του έξυπνου, επιδέξιου και διεισδυτικού animation που έκλεψε τις εντυπώσεις στην Εβδομάδα Κριτικής Φεστιβάλ Καννών 2017.
Κωνσταντίνος Καϊμάκης
