Ελληνική μελέτη: Ο HPV δεν είναι μόνο «πρόβλημα» των γυναικών

Τον αριθμό των σχετιζόμενων με τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) θανάτων και τα χαμένα έτη παραγωγικής ζωής στην Ελλάδα, αποτυπώνει για πρώτη φορά μελέτη που παρουσιάστηκε στο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας (3-5 Δεκεμβρίου 2024), στην Αθήνα.

Η μελέτη «Εκτίμηση του φορτίου θνησιμότητας των HPV-σχετιζόμενων καρκίνων στην Ελλάδα: χαμένα έτη ζωής και κόστος παραγωγικότητας»* χρησιμοποίησε δημοσιευμένο μαθηματικό μοντέλο που εξετάζει τον αριθμό των θανάτων που προκαλούνται από 11 HPV-σχετιζόμενους καρκίνους (ορθοφαρυγγικός, στοματικός, ρινοφαρυγγικός, υποφαρυγγικός, φάρυγγας, πρωκτικός, λάρυγγας, αιδοίου, κόλπου, τραχήλου και πέους).

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, το 2022 παρατηρήθηκαν 443 θάνατοι από καρκίνο που οφειλόταν στον ιό HPV. Παρόλο που οι θάνατοι από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας αντιπροσωπεύουν, όπως αναμενόταν, την πλειοψηφία των 443 θανάτων (το 60.5% της HPV σχετιζόμενης θνησιμότητας) και άλλοι καρκίνοι αποτελούν σημαντικό κομμάτι της θνητότητα, όπως ο καρκίνος του κόλπου (αντιπροσώπευε το 13.2% των θανάτων) ή ο καρκίνος του πρωκτού (αντιπροσώπευε το 9.6% των θανάτων).

Η μελέτη ανέδειξε επίσης ότι, η HPV σχετιζόμενη θνησιμότητας δεν αποτελεί μόνο πρόβλημα των γυναικών, όπως πιστεύεται σήμερα, καθώς το 16.1% των HPV σχετιζόμενων θανάτων αφορά άνδρες. Μάλιστα, η θνησιμότητα σε αρκετούς HPV σχετιζόμενους καρκίνους, όπως του πρωκτού ή ρινοφάρυγγα, στους άνδρες ξεπερνά αυτή των γυναικών.

Οι παραπάνω, δυνητικά αποτρεπταίοι με εμβολιασμό θάνατοι, είχαν σαν αποτελέσματα 6.388 χαμένα έτη ζωής, από τα οποία το 11.2% αφορούσε άνδρες. Ο μέσος όρος χαμένων ετών ζωής λόγω πρόωρης θνησιμότητας στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 14.4 έτη. Η μελέτη καταλήγει ότι, το παραπάνω επιδημιολογικό βάρος μπορεί να αποτραπεί σε συντριπτικό βαθμό με τον HPV εμβολιασμό και γι’ αυτό είναι σημαντικό να αυξηθεί η εμβολιαστική κάλυψη τόσο στα αγόρια όσο και στα κορίτσια.

«Αυτό που είναι σημαντικό να θυμόμαστε είναι ότι, αφενός η διαθεσιμότητα εμβολίων για την ενεργό ανοσοποίηση κατά του HPV προσφέρει τη δυνατότητα πρόληψης αυτού του σημαντικού νοσολογικού και οικονομικού φορτιού και αφετέρου ότι οι θάνατοι από HPV δεν είναι μόνο οι θάνατοι από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας», υπογράμμισε ο επικεφαλής ερευνητής, Ηλίας Γκούντας, Value & Patient Access Manager της MSD Ελλάδος και μεταδιδακτορικός ερευνητής στην Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου κατά την παρουσίαση της μελέτης στο πλαίσιο του Πανελληνίου Συνεδρίου  για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας.

Η μελέτη έκανε ιδιαίτερη μνεία και στα χαμένα έτη παραγωγικής ζωής (δηλαδή τα έτη πριν τη συνταξιοδότηση) όπου εκτίμησε ότι, οι θάνατοι από HPV-σχετιζόμενους καρκίνους οδήγησαν σε απώλεια 1.813 ετών δυνητικής παραγωγικότητας, με τους άνδρες να αντιπροσωπεύουν το 13.0% αυτών των θανάτων. Ο μέσος όρος χαμένων παραγωγικών ετών ζωής λόγω πρόωρης θνησιμότητας υπολογίζεται σε 4.1 έτη.

Η οικονομική επίπτωση της πρόωρης θνησιμότητας λόγω HPV-σχετιζόμενων καρκίνων ανερχόταν σε €22.5 εκατομμύρια με τα €3.1 εκατομμύρια να αφορούν άνδρες. Από HPV-σχετιζόμενο καρκίνο χάνονται λόγω πρώιμης θνησιμότητας και κατ’ επέκταση απώλειας παραγωγικότητας κατά μέσο όρο €50.226. Από τους καρκίνους που εξετάστηκαν, το μεγαλύτερο έμμεσο κόστος ανά θάνατο ήταν αυτό που αφορούσε στον καρκίνο του τράχηλου της μήτρας με €61.579.

*Εκτίμηση του φορτίου θνησιμότητας των HPV-σχετιζόμενων καρκίνων στην Ελλάδα: χαμένα έτη ζωής και κόστος παραγωγικότητας.