MENU
Κερδίστε Προσκλήσεις
ΚΥΡΙΑΚΗ
06
ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ
ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Ποιο είναι το τεστ που θα αντικαταστήσει το τεστ-Παπ;

Το next big thing στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι η εναλλακτική του self-sampling για διενέργεια HPV DNA test, αντί του παραδοσιακού τεστ Παπανικολάου.

author-image Ελένη Δασκαλάκη

Ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) έδωσε τον περασμένο Μάιο έγκριση για κυκλοφορία σε δύο νέα self-sampling kits για τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), τα οποία βρίσκονται εδώ και λίγες μέρες σε διαθεσιμότητα στις ΗΠΑ, όπως αναφέρουν οι New York Times. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι οι γυναίκες θα μπορούν πλέον να συλλέγουν μόνες τους δείγμα κολπικού εκκρίματος, το οποίο θα στέλνεται για ανάλυση για την ύπαρξη ή όχι του HPV στον κόλπο και στον τράχηλο της μήτρας.

Παρότι σε όλους εμάς το νέο αυτό ακούγεται πρωτότυπο, η αξιοπιστία του self-sampling για τον καρκίνο του τραχήλου μήτρας, όχι μόνο έχει δοκιμαστεί στην Ευρώπη αλλά και ερευνητικά στην χώρα μας. «Σας λέω από τώρα, ότι η μέθοδος αυτή θα επικρατήσει παγκοσμίως σε μερικά χρόνια, αντί της ανάγκης να πηγαίνει κάθε φορά η γυναίκα στον γυναικολόγο ή σε κάποιο εργαστήριο, να υφίσταται την όλη δυσάρεστη διαδικασία της γυναικολογικής κλινικής εξέτασης, της λήψης του κολποτραχηλικού δείγματος κλπ. Εξ άλλου, πλέον – σύμφωνα και με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – οι γυναίκες δεν πρέπει πλέον να ελέγχονται με τεστ Παπανικολάου αλλά με HPV DNA test από την ηλικία των 30 ετών και άνω και μάλιστα κάθε 5-10 χρόνια, εφ’ όσον το αποτέλεσμα είναι αρνητικό έτη, προτείνεται δε, ως αποδεκτή μέθοδο λήψης του δείγματος, η  αυτοδειγματοληψία (self-sampling)», σχολιάζει ο Θεόδωρος Αγοραστός, καθηγητής Μαιευτικής – Γυναικολογίας Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Πρόεδρος της Ελληνικής HPV Εταιρείας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑΤι διαφορά έκανε τελικά το εμβόλιο HPV στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας;12.09.2018

Τι είναι ο ιός HPV

Αξίζει εδώ να κάνουμε μία μικρή παρένθεση για να συνοψίσουμε κάποια βασικά στοιχεία που απαντούν στην ουσία για την αξία του τακτικού ελέγχου για HPV. Όπως σημειώνεται στο κείμενο των θέσεων της Ελληνικής HPV Εταιρείας, ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (Human Papilloma Virus – HPV) προσβάλλει πολύ συχνά τον άνθρωπο και η λοίμωξη από έναν ή περισσότερους «ογκογόνους» τύπους του HPV είναι δυνατόν να προκαλέσει καρκίνο σε διάφορα όργανα και στα δυο φύλα (τράχηλο μήτρας, στοματοφάρυγγα, πρωκτό, κόλπο, αιδοίο, πέος).

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας (ΚΤΜ) είναι ο 4ος πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες παγκοσμίως και παρά την ~60ετή εφαρμογή του τεστ Παπανικολάου (Pap test) ως μεθόδου πρόληψης, η νόσος παραμένει ακόμα σημαντική αιτία θνητότητας για τις γυναίκες παγκοσμίως. Η γνώση της αιτιολογικής σχέσης του ΚΤΜ με την HPV λοίμωξη οδήγησε κατά την τελευταία 15ετία, ευτυχώς, στην ανάπτυξη και εφαρμογή νέων, προηγμένων και αποτελεσματικών μεθόδων πρωτογενούς (με HPV εμβολιασμό) και δευτερογενούς (με HPV DNA testing) πρόληψης.

Στην Ελλάδα, η Εθνική Επιτροπή Εμβολισμών (ΕΕΕ) εισήγαγε από το 2008 στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών και Εφήβων την ένδειξη για HPV εμβολιασμό των κοριτσιών και νέων γυναικών. Σύμφωνα με τις πλέον πρόσφατες οδηγίες της ΕΕΕ (2024) ο HPV εμβολιασμός ενδείκνυται σήμερα σε κορίτσια και αγόρια 9-11 ετών – με δυνατότητα και προτροπή δωρεάν αναπλήρωσης μέχρι την ηλικία των 18 ετών (μέχρι 31.12.25) – και σε ειδικές ομάδες αυξημένου κινδύνου ενηλίκων γυναικών και ανδρών, μέχρι την ηλικία των 45 ετών.

Γιατί χρειαζόταν το self-sampling για το HPV DNA test;

H λήψη κολποτραχηλικού δείγματος παλαιότερα για τεστ Παπανικολάου και σήμερα για HPV DNA test γίνεται παραδοσιακά στο ιατρείο του γυναικολόγου στο πλαίσιο της γυναικολογικής πυελικής εξέτασης. Για να μπορέσει ο γιατρός να πάρει επίχρισμα από τραχηλικά κύτταρα χρησιμοποιεί τον κολποδιαστολέα, μία ειδική συσκευή που «ανοίγει» τον κόλπο και προσφέρει πρόσβαση στην είσοδο του τραχήλου. Χρησιμοποιώντας μία ειδική μπατονέτα ή βουρτσάκι, ο γιατρός λαμβάνει το επίχρισμα και το στέλνει για ανάλυση στο Εργαστήριο.

Πρόκειται για μία διαδικασία που, χωρίς να μπορεί να την πει κανείς επώδυνη, για πολλές γυναίκες είναι άβολη. Παρά όμως αυτήν την παραδοχή, το Pap test και το HPV DNA test είναι από τις πιο σημαντικές προληπτικές εξετάσεις που μπορεί να κάνει μία γυναίκα για τον έγκαιρο εντοπισμό προκαρκινικών αλλοιώσεων ή καρκίνου στον τράχηλο της μήτρας. Τότε γιατί χρειαζόταν το self sampling για την διενέργεια HPV DNA test και γιατί υιοθετείται από αρκετά συστήματα υγείας ανά τον κόσμο; «Πολλές γυναίκες διστάζουν να κλείσουν ραντεβού με γιατρό γιατί φοβούνται την πυελική εξέταση», απαντά ο Cielo Gnecco, MD, γυναικολόγος-μαιευτήρας στο Orlando Health Women’s Institute. «Εάν υπάρχει η δυνατότητα αυτολήψης μέσω του self-sampling, αυτές οι γυναίκες μπορεί να είναι πιο πιθανό να ελεγχθούν για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑΠοιοι καρκίνοι εμφανίζονται συχνότερα σε όλο και νεότερες γυναίκες;12.09.2018

Είναι αξιόπιστο το self sampling για την πρόληψη του καρκίνου τραχήλου μήτρας;

«Το Self-sampling προωθείται από όλο και περισσότερες χώρες ανά τον κόσμο, και μάλιστα όχι μόνο για γυναίκες με δύσκολη πρόσβαση σε Μονάδες Υγείας, όπως π.χ. στην Αυστραλία, αλλά και για τον γενικό γυναικείο πληθυσμό, όπως π.χ. στην Ολλανδία. Η αναγκαστική λόγω της πανδημίας COVID εφαρμογή του self-sampling στην Σουηδία, ήρθε ως “αποκάλυψη”, οδηγώντας τους ειδικούς στην εκτίμηση ότι με την μέθοδο αυτή η Σουηδία θα είναι σε θέση να εξαλείψει την νόσο σε 5 χρόνια! Ως προς την Ελλάδα, η εμπειρία από προηγούμενες πιλοτικές μελέτες αλλά ιδιαίτερα από την μελέτη GRECOSELF που διενεργήσαμε από το 2016 έως το 2020 σε 13.000 Ελληνίδες από όλη σχεδόν την επικράτεια (πόλεις, κωμοπόλεις, χωριά, νησιά), απέδειξε την απόλυτη δυνατότητα εφαρμογής της μεθόδου, την μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, σε σύγκριση με το τεστ Παπανικολάου, καθώς και την εξαιρετική αποδοχή της μεθόδου από τις γυναίκες, ιδιαίτερα μάλιστα σε απομακρυσμένες περιοχές» τονίζει ο Δρ. Αγοραστός.

Το επόμενο απαραίτητο βήμα

Καθώς ο καρκίνος του τραχήλου είναι μία μορφή καρκίνου που μπορεί να προληφθεί με τον συνδυασμό του εμβολιασμού και της προληπτικής εξέτασης με HPV DNA test, είναι σημαντικό να προωθηθεί άμεσα και στη χώρα μας η εφαρμογή σύγχρονων Προγραμμάτων HPV εμβολιασμού και Προσυμπτωματικού Ελέγχου των γυναικών με HPV DNA testing για την πρόληψη και πιθανώς και εξάλειψη της νόσου αυτής σε 2-3 δεκαετίες.

Περισσότερα από The Art of Life