Σαν σήμερα, στις 13 Μαρτίου του 1996, έφυγε από τη ζωή ο Πολωνός σκηνοθέτης Κριστόφ Κισλόφσκι σε ηλικία μόλις 54 ετών. Πρόκειται για ένα τεράστιο σκηνοθετικό ταλέντο που πήρε διεθνή αναγνώριση μέσα από την τριλογία “Τα Τρία Χρώματα”, η οποία πλέον θεωρείται μια από τις σημαντικότερες τριλογίες του σινεμά.
Λίγα λόγια για την τριλογία “Τρία Χρώματα”Η συγκεκριμένη τριλογία αποτελείται από τις ταινίες “Μπλε”, “Λευκή” και “Κόκκινη”. Κυκλοφόρησαν τα έτη 1993 έως 1994 και ο ίδιος ο Κισλόφσκι επιμελήθηκε και το σενάριό τους. Τα χρώματα αναφέρονται στη σημαία της Γαλλίας αλλά και στους συμβολισμούς τους σε αυτή. Έτσι, το μπλε αναπαριστά την ελευθερία, το λευκό την ισότητα και το κόκκινο την αδελφοσύνη. Αντίστοιχα είναι και τα θέματα σε κάθε ταινία της τριλογίας. Επίσης, κατά καιρούς αναφέρεται η “Μπλε” ταινία ως αντί-τραγωδία, η “Λευκή” ως αντί-κωμωδία και η “Κόκκινη” ως αντί-ρομαντική.
Εμείς θα επικεντρωθούμε στην “Μπλε” ταινία, που είναι μία από τις πιο εμβληματικές ταινίες του σύγχρονου κινηματογράφου…
Η αφίσα της “Μπλε” ταινίας
Στην “Μπλε” ταινία πρωταγωνιστεί η Ζιλιέτ Μπινός πάνω στο άνθος της καριέρας της. Ενσαρκώνει μια γυναίκα παντρεμένη με έναν πασίγνωστο συνθέτη ο οποίος σκοτώνεται μαζί με την κόρη τους σε τροχαίο και μόνο αυτή επιβιώνει.
Χάνοντας τον ρόλο της συζύγου και της μητέρας, η γυναίκα αυτή είναι ξαφνικά ελεύθερη. Χάνει την σύνδεση με το παρελθόν και μπορεί να ξεκινήσει τη ζωή της από το μηδέν. Πουλάει όλα τα υπάρχοντα που ανήκουν στην προηγούμενη ζωή της και μετακομίζει μόνη. Ο Κισλόφσκι διάλεξε αυτή την ιστορία για να αφηγηθεί την προσωπική ελευθερία, όχι την πολιτική.
“Τρία Χρώματα: Μπλε Ταινία”
1) Ο Κισλόφσκι με τον παραγωγό Μάριν Καρμίτζ σχεδίασαν τις διαδοχικές πρεμιέρες των ταινιών της τριλογίας στα τρία μεγάλα ευρωπαϊκά φεστιβάλ. Έτσι, η “Μπλε” έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Βενετίας το 1993, η “Λευκή” στο Φεστιβάλ Βερολίνου το 1994 και η “Κόκκινη” στις Κάννες το 1994.
2) Η “Μπλε” ταινία έχει κερδίσει τον Χρυσό Λέοντα και το Βραβείο Καλύτερης Ηθοποιού και Καλύτερης Κινηματογράφισης στο Φεστιβάλ Βενετίας και Καλύτερης Ηθοποιού, Καλύτερου Μοντάζ και Καλύτερου Ήχου στα Βραβεία Cesar.
3) Ο συνθέτης Ζμπίγκνιεφ Πράισνερ έγραψε τη μουσική για την ταινία πριν αυτή γυριστεί έτσι ώστε η υποκριτική, ο φωτισμός και η χορογραφία της ταινίας να πατάνε στον τόνο της μουσικής.
4) Η Ζιλιέτ Μπινός απέρριψε έναν ρόλο για το “Jurassic Park” προκειμένου να συμμετάσχει στην “Μπλε” ταινία. Αστειευόμενη δήλωσε πως θα μπορούσε να συνδεθεί περισσότερο με τον ρόλο ενός δεινόσαυρου παρά με αυτόν του ανθρώπου που της προσφέρθηκε.
5) Ο Πράισνερ συνέθεσε την μουσική που ακούγεται στην κηδεία στην “Μπλε” ταινία, για την ταινία του Κισλόφσκι “No End”. Η ίδια μουσική παίχτηκε αργότερα στην κηδεία του σκηνοθέτη!
Πέντε ιδιαίτερες πληροφορίες σχετικά με την απεικόνιση της ταινίας1) Για την σκηνή που η Μπινός γδέρνει το χέρι της παράλληλα σε έναν πέτρινο τοίχο, η ηθοποιός επρόκειτο να βάλει ένα προσθετικό πάνω στο χέρι της, που όμως τελικά δεν φαινόταν ρεαλιστικό. Έτσι, αποφάσισε να το κάνει στ’ αλήθεια καθώς θεωρούσε πολύ κομβική τη συγκεκριμένη σκηνή. Πήρε πάνω από έναν χρόνο για να επουλωθεί η πληγή στο χέρι της!
“Τρία Χρώματα: Μπλε Ταινία”
2) Τα fade-out (το σβήσιμο δηλαδή, το μαύρισμα της οθόνης) είναι μια κινηματογραφική τεχνική που κυρίως μαρτυρά το πέρασμα του χρόνου ή το κλείσιμο μιας σκηνής. Στην ταινία κάθε fade-out επέστρεφε με fade-in ξανά στην ίδια σκηνή, στο τώρα και στην πρωταγωνίστρια για να δηλώσει μια εντελώς υποκειμενική ματιά. Σύμφωνα με τον Κισλόφσκι “σε μια συγκεκριμένη στιγμή, ο χρόνος όντως περνά για την Τζούλι ενώ ταυτόχρονα, μένει σταθερός”.
3) Ο Κισλόφσκι προέτρεπε την Μπινός να φοράει τα δικά της ρούχα στην ταινία και να αποτυπώσει την σικ παριζιάνικη γυναικεία φιγούρα που είχε τότε. Το στυλ της είχε να κάνει με το λευκό, χλωμό δέρμα με τα σκούρα μαλλιά, με κάτι γυναικείο και ταυτόχρονα παιδικό που βγάζει όμως και κάτι σοφιστικέ.
4) Σύμφωνα με τον κινηματογραφιστή Σλάβομιρ Ιτζίακ, προκειμένου να φανούν λάμψεις μπλε φωτός πάνω στην Μπινός, χρησιμοποίησε μια ασυνήθιστη τεχνική. Τύλιξε την κάμερα σε μπλε τζελ, άνοιξε το πίσω μέρος κι έριξε φως απευθείας στο αρνητικό του φιλμ.
“Τρία Χρώματα: Μπλε Ταινία”
5) Στην σκηνή με τον Ολιβιέ και την Τζούλι στην καφετέρια, υπάρχει ένα κοντινό της Τζούλι να ρίχνει έναν κύβο ζάχαρης στον καφέ της. Θεωρώντας πως ο κύβος ζάχαρης έπρεπε να βουλιάξει στον καφέ σε πέντε δευτερόλεπτα, ο Κισλόφσκι έβαλε τον βοηθό του να δοκιμάσει διάφορες μάρκες μέχρι να βρει αυτή που θα ταίριαζε στον χρόνο!
