Καλοκαίρι επιστροφής στην Άνδρο για τον Γιώργο Ρόρρη

Στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Άνδρου επιστρέφει αυτό το καλοκαίρι, έπειτα από 35 χρόνια, ο Γιώργος Ρόρρης· κι όχι με ένα ή δύο έργα, όπως το μακρινό 1986, αλλά με μια αναδρομική έκθεση που θα περιλαμβάνει 60 περίπου πίνακες μεγάλου μεγέθους, ενδεικτικούς του συνόλου της δημιουργικής του διαδρομής, από τη δεκαετία του 1980 μέχρι σήμερα.

Η αναδρομική έκθεση με τίτλο «Γιώργος Ρόρρης: Η ευγένεια του απέριττου» προγραμματιζόταν να πραγματοποιηθεί το καλοκαίρι του 2020 στην Άνδρο, όμως οι πρωτόγνωρες, τότε, συνθήκες της πανδημίας και η αβεβαιότητα που κυριαρχούσε οδήγησε τον διευθυντή του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή Κυριάκο Κουτσομάλλη να προτείνει την αναβολή της για φέτος.

Έτσι, καθώς οι υγειονομικές συνθήκες εξομαλύνονται –ή, απλώς, μαθαίνουμε να ζούμε με αυτές– επήλθε το πλήρωμα του χρόνου και η έκθεση του Γιώργου Ρόρρη, «ενός από τους σημαντικότερους έλληνες ζωγράφους του 21ου αιώνα και μέρους του 20ού», όπως τον χαρακτήρισε η επιμελήτρια της αναδρομικής, Μαρία Κουτσομάλλη Μορώ, ανοίγει τις πύλες της για να υποδεχθεί το κοινό στις 4 Ιουλίου.

Photo credits @ Χριστόφορος Δουλγέρης / Chris Doulgeris

Όπως τόνισε κατά την παρουσίαση η επιμελήτρια της έκθεσης, η μουσειολογική αφήγηση δεν θα είναι χρονολογική αλλά θεματική. Συγκεκριμένα, η επιμελήτρια επέλεξε τρεις θεματικούς άξονες πάνω στους οποίους θα ξετυλιχθεί η αφήγηση:

Ο πρώτος άξονας αφορά τη σχέση του ζωγράφου με το ατελιέ του, τον χώρο που του χρησιμεύει ως εργαστήριο, διέξοδο και καταφύγιο. Πρόκειται για θεμελιώδες στοιχείο της δημιουργικής πορείας του, που τον βοήθησε να διαμορφώσει τη σχέση του με τον εξωτερικό κόσμο, τα μοντέλα του, τις καλλιτεχνικές αναφορές του και, κυρίως, τον ίδιο τον εαυτό του.

Ο δεύτερος άξονας έχει να κάνει με τις επιδράσεις που δέχτηκε από τους δασκάλους του και τον διάλογο που άνοιξε μαζί τους μέσω της ζωγραφικής του. Ο Ρόρρης όχι μονάχα αναγνωρίζει αλλά και διεκδικεί την επιρροή των μεγάλων μαιτρ και τοποθετεί τον εαυτό του ανάμεσα στους επιγόνους τους. Η έκθεση εστιάζει σε πέντε: Γκρέκο, Βελάσκεθ, Κουρμπέ, Τσαρούχη και, βέβαια, Τέτση, δάσκαλο και μέντορα του Ρόρρη στην ΑΣΚΤ.

Ο τρίτος άξονας, τέλος, είναι αφιερωμένος στην αδιάκοπη εξερεύνηση του σώματος, της ανθρώπινης σάρκας, στοιχείο που κατέχει κεντρική θέση σε όλο του το έργο, καθώς, μέσω των παραλλάξεων στις οποίες το υποβάλλει, το σώμα αναδεικνύεται στο πιο συγκινητικό σύμβολο της ανθρώπινης ιδιότητάς μας, της θνητότητάς μας.

Γιώργος Ρόρρης (1963-) George Rorris (1963-) Ζωγράφος και μοντέλο Painter and Model 1983 Λάδι σε καμβά / Oil on canvas 165 Χ 112 εκ. Συλλογή Χ.Γ. Κουσούλη / Ch.G. Kousoulis Collection Photo credits @ Χριστόφορος Δουλγέρης / Chris Doulgeris

Παίρνοντας στη συνέχεια τον λόγο, ο Γιώργος Ρόρρης παρατήρησε αμήχανα: «Θα αντικρύσω έργα μου που έχω να τα δω εδώ και τριάντα χρόνια», όπως είναι ο «Καισαρίων» (1983-84) ή η «Μεγάλη σπουδή στο κόκκινο του καδμίου» (1987-88), δύο από τα πρώιμα έργα του που είχε εκτιμήσει το ζεύγος Γουλανδρή και γι’ αυτό είχε σπεύσει να τα αγοράσει και να τα εντάξει στη θρυλική συλλογή που αποτέλεσε αργότερα τον πυρήνα του μουσείου της Αθήνας.

«Πάντα μου προκαλεί έκπληξη όταν κάποιος άγνωστος μου λέει ότι του αρέσει αυτό που κάνω, όταν βλέπω πως αυτό που κάνω ιδιωτικώς συγκινεί και άλλους ανθρώπους», ομολόγησε και συνέχισε: «Κάθε πίνακας εμπεριέχει τους προϋπάρξαντες και κάθε ένας από τους προϋπάρξαντες εμπεριέχει εν σπέρματι αυτούς που πρόκειται να υπάρξουν. Κοιτάζοντας τον πρώτο, χρονολογικά, πίνακα της έκθεσης, “Ζωγράφος και μοντέλο” (1983), και τον τελευταίο, που δημιουργήθηκε τον χειμώνα του 2020, μέσα στην καραντίνα, βλέπω πόσο ο πρώτος φέρει εντός του εν σπέρματι τον τελευταίο…»

«Η ζωγραφική είναι σώματος δαπάνη και καταστροφή· δεν περιορίζεται μονάχα στο πνεύμα», κατέληξε ο ζωγράφος.

Γιώργος Ρόρρης (1963-) George Rorris (1963-) Αυτοπροσωπογραφία Self-Portrait 2020-2021 Λάδι σε καμβά / Oil on canvas 164 x 164 cm Ιδιωτική συλλογή / Private Collection Photo credits @ Χριστόφορος Δουλγέρης / Chris Doulgeris

Με μια ανανεωμένη παρουσίαση της συλλογής του θα υποδέχεται τους επισκέπτες το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στο μουσείο της Αθήνας, καθώς ο δεύτερος όροφος, αφιερωμένος στις «Ματιές στον 19ο και 20ό αιώνα» ανανεώνεται περίπου κατά 30%, ενώ ο τρίτος και ο τέταρτος όροφος, όπου παρουσιάζεται η νεότερη και σύγχρονη ελληνική τέχνη, έχουν ανανεωθεί κατά 80%. Δύο πανό από την περίφημη «Λαϊκή αγορά» του Παναγιώτη Τέτση κυριαρχούν στον μεν, έργα αφηρημένης τέχνης Ελλήνων καλλιτεχνών της διασποράς στον δε.

Γιώργος Ρόρρης (1963-) George Rorris (1963-) Πορτραίτο Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή Portrait of Basil and Elise Goulandris 2017-2018 Λάδι σε καμβά / Oil on canvas 262 X 273 εκ. Συλλογή Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή / Basil and Elise Goulandris Foundation Collection Photo credits @ Χριστόφορος Δουλγέρης / Chris Doulgeris