ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
13
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
Αυτή ήταν η πρώτη φορά που βρέθηκα στο 26ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους αλλά και στην 23η Camera Zizanio, που πραγματοποιήθηκαν από τις 2 έως τις 9 Δεκεμβρίου στον Πύργο και την Αμαλιάδα. Σε ένα φεστιβαλικό κλίμα που δεν είχε τίποτα να ζηλέψει από αυτό που στήνεται σε Φεστιβάλ μεγάλων ελληνικών πόλεων – άλλωστε κι αυτό έχει εδραιωθεί ως θεσμός μετά από δύο δεκαετίες – πέρασα τις τελευταίες τρεις ημέρες διεξαγωγής του στις αίθουσες του Πύργου, παρακολουθώντας ταινίες σε αίθουσες γεμάτες μικρά και μεγάλα παιδιά, γεγονός που με έκανε κι εμένα να αισθανθώ και πάλι παιδί…
Πριν αναφερθώ σε όλα όσα έγιναν στον Πύργο αυτό το 3ήμερο, αξίζει να σημειώσω ότι έχετε τη δυνατότητα να παρακολουθήσετε μικρού μήκους ταινίες από τα διαγωνιστικά προγράμματα, online και δωρεάν στην πλατφόρμα του Φεστιβάλ έως και την Κυριακή 17 Δεκεμβρίου.
Η αφίσα του 26ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους
Μπορεί η δική μου πρώτη μέρα να μην ήταν και η πρώτη μέρα του φεστιβάλ αλλά αυτό δεν ήταν κάτι που με εμπόδισε να μπω αμέσως στο κλίμα. Ο στολισμένος και χειμωνιάτικος Πύργος είναι μια μικρή πόλη που δεν σε δυσκολεύει καθόλου να κατατοπιστείς και είναι απίθανο να χαθείς. Εύκολα και γρήγορα βρέθηκα στον Απόλλωνα, ένα πολύ όμορφο κτίριο με μια μικρή αυλή με αγάλματα και δέντρα, για να παρακολουθήσω την πρώτη ταινία.
Είδα το “Big Dreams” (“Μεγάλα Όνειρα”) του Daniel Panek, μια μεγάλου μήκους ταινία από την Τσεχία. Η ιστορία μιλά για ένα μικρό αγόρι που έχει όνειρο να γίνει τερματοφύλακας του χόκεϊ επί πάγου, κάτι το οποίο οι γονείς του δεν εγκρίνουν αλλά εκείνος είναι αποφασισμένος να το πετύχει. Δημιουργεί μια ομάδα με τους φίλους του και καλούνται να αντιμετωπίσουν τους νταήδες του σχολείου, μεγαλύτερους και πιο έμπειρους στο άθλημα.
Μαζί μας ήταν και ο σκηνοθέτης της ταινίας, ο οποίος μας πληροφόρησε ότι η ιστορία έχει μέσα βιογραφικά στοιχεία και πως αυτός και οι φίλοι του μικροί θαύμαζαν τους παίκτες του χόκεϊ επί πάγου και ήθελαν να γίνουν σαν κι εκείνους. Η ταινία είχε αυτήν την κλασική αφήγηση που ο ήρωας καλείται να ξεπεράσει κάποια εμπόδια για να καταφέρει τον στόχο του ενώ φυσικά, δεν έλειπε και ο ρόλος του μέντορα -διπλός, μάλιστα, στα μάτια τόσο του προπονητή τους, όσο και του παππού του.
“Big Dreams” του Daniel Panek
Ολιγόλεπτο διάλειμμα και επιστροφή στην ίδια, άκρως φιλόξενη αίθουσα του Απόλλωνα. Αυτή τη φορά ήρθα αντιμέτωπη με το πρώτο “Daily News”. Τι είναι αυτό; Την ίδια απορία είχα κι εγώ πριν παίξει το βίντεο. Κάθε μέρα κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ, μια ολιγομελής ομάδα νέων -η ομάδα του “Daily News”- δημιουργεί ένα μικρό βίντεο, κατά βάση χιουμοριστικού περιεχομένου. Για παράδειγμα, σε ένα είχαν βγει στους δρόμους της πόλης και ρωτούσαν τους περαστικούς ποια είναι η πιο άσχημη πόλη της Ελλάδας -και ήταν αρκετά αστείο οι ίδιοι οι Πυργιώτες να απαντούν ότι είναι… ο Πύργος. Και στο τέλος του βίντεο, όλη η ομάδα βρισκόταν στον εξώστη και “ταρακουνούσε” την αίθουσα με ένα άτομο να φωνάζει “Daily” και οι υπόλοιποι να απαντούν εμφατικά “News”.
Ακολούθησε η δεύτερη ταινία της ημέρας, το “Nezouh” (“Nezouh, ο Ξεριζωμός”) της Soudade Kaadan, μεγάλου μήκους από Ηνωμένο Βασίλειο-Συρία-Γαλλία-Κατάρ, η οποία κέρδισε το Βραβείο Κοινού στο 79ο Φεστιβάλ Βενετίας. Η μικρή πρωταγωνίστρια βρίσκεται με την μητέρα και τον πατέρα της σε ένα από τα λίγα σπίτια που έχουν μείνει όρθια στην Δαμασκό. Ώσπου, σκάει βόμβα και στο σπίτι τους και γκρεμίζει τοίχους και οροφές! Αυτό όμως δεν είναι αρκετό για να πείσει τον πατέρα της οικογένειας να εγκαταλείψουν το σπίτι που με τόσο κόπο έφτιαξαν. Είναι από αυτές τις ταινίες που σε “παίρνουν από τα μούτρα” αλλά, παρά την θεματική της, βάζει κι αρκετές δόσεις χιούμορ μέσα από μικρά τραγελαφικά συμβάντα. Η αγωνία των πρωταγωνιστών παρόλα αυτά παραμένει, όπως παραμένει και το καίριο ερώτημα του αν θα επιλέξουν τον ξεριζωμό ή όχι. Η θάλασσα που συχνά αναφέρεται είναι ταυτισμένη για τους ήρωες με την σωτηρία και με ένα καλύτερο μέλλον που, όμως, για πολλούς αποδεικνύεται οφθαλμαπάτη όταν τη συναντήσουν, όπως δυστυχώς όλοι γνωρίζουμε…
“Nezouh”της Soudade Kaadan
Η δεύτερη μέρα ξεκίνησε δυναμικά με το 6ο Creative Ideas Pitching Lab του Φεστιβάλ. Παρακολουθήσαμε 10 νέους σκηνοθέτες να παρουσιάζουν την ιδέα τους με την επιθυμία να λάβουν χρηματοδότηση και να τη γυρίσουν. Ευφάνταστες ιδέες με πρωταγωνιστές μικρά παιδιά ή εφήβους αλλά και πολύ ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις διαδέχθηκαν η μια την άλλη. Τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν την επόμενη ημέρα, στην τελετή λήξης, όπου οι κριτικές επιτροπές της ΕΡΤ και του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου απέδωσαν τα χρηματικά βραβεία 3.000 ευρώ έκαστο σε δύο σχέδια.
6ο Creative Ideas Pitching Lab
Επιστροφή στον Απόλλωνα για την ταινία “Adventures in the Land of Asha” (“Περιπέτειες στη Γη της Άσα”) της Sophie Farkas Bolla, μεγάλου μήκους από τον Καναδά. Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ένα μικρό αγόρι με μια δερματική πάθηση στα χέρια, πηγαίνει με τη μητέρα του να μείνουν με τον αυστηρό θείο του. Όταν τα παιδιά φοβηθούν ότι μπορεί να τα κολλήσει κάτι, ο μικρός αναγκάζεται να σταματήσει το σχολείο και να μένει σπίτι. Τότε γνωρίζει την Asha, μια μικρή Ινδιάνα που αναζητά την οικογένειά της και θα ξεκινήσουν μαζί μια περιπέτεια για να τους βρουν. Αυτή η ταινία αποτύπωσε εντυπωσιακά την μοναξιά που μπορεί να νιώθουν τα παιδιά και όλους τους μηχανισμούς που άθελά τους πυροδοτούν για να αμυνθούν. Κατάφερε να αποδώσει και την παιδική ματιά πάνω στον κόσμο των “μεγάλων”. Πάντως αισθητικά, από την φωτογραφία μέχρι την ενδυματολογία και τη σκηνογραφία, μου θύμισε έντονα το “Jojo Rabbit” του Taika Waititi.
“Adventures in the Land of Asha” της Sophie Farkas Bolla
Δεύτερη ταινία της βραδιάς και η προσωπική μου αγαπημένη από όσες κατάφερα να δω. Πρόκειται για το “Juniors” (“Πιτσιρίκια”) του Hugo Thomas, μεγάλου μήκους από την Γαλλία. Δύο έφηβα αγόρια είναι πολύ καλοί στο να παίζουν playstation αλλά ο κόσμος τους καταρρέει όταν αυτό χαλάει. Έτσι, αποφασίζουν να κάνουν κάτι τρελό για να βγάλουν χρήματα και να αγοράσουν καινούργιο. Προσποιούνται ότι ο ένας έχει καρκίνο -πρόσφατα είχε ξυρίσει εντελώς το κεφάλι του- και ανεβάζουν ένα βίντεο στο ίντερνετ ζητώντας οικονομική στήριξη. Όμως, το ψέμα θα εκτροχιαστεί όταν μαθευτεί στο σχολείο η υποτιθέμενη ασθένειά του! Το μαύρο χιούμορ αυτής της ταινίας δίνεται δεξιοτεχνικά χωρίς να σου αφήνει περιθώρια να μη σου αρέσει. Οι δύο πρωταγωνιστές παίζουν εξαιρετικά, ενώ έκπληξη αποτελεί η παρουσία της Vanessa Paradis στον ρόλο της μητέρας του πρωταγωνιστή, σε μια εξίσου δυνατή ερμηνεία. Αυτή η ταινία μου θύμισε ένα άλλο “Sick of Myself”-του Kristoffer Borgli- για ψεύτικες αρρώστιες, για ψέματα που εκτροχιάζονται και οι ήρωες δεν ξέρουν πως να βγουν από αυτά αλλά και για ιστορίες που η ενηλικίωση γίνεται με απρόσμενο και απότομο τρόπο. Ο σκηνοθέτης βρέθηκε μάλιστα στον Πύργο και απάντησε σε ερωτήσεις μικρών και μεγάλων για την δημιουργία της ταινίας.
“Juniors” του Hugo Thomas
Την τελευταία ημέρα, το Φεστιβάλ διοργανώνει την ετήσια εκδρομή του στην Αρχαία Ολυμπία και στο Μουσείο της με ξεναγό τον διακεκριμένο αρχαιολόγο Κώστα Πασχαλίδη, ο οποίος μας έδωσε μια ολοκληρωμένη εικόνα για την εποχή, την ιστορία του μέρους αλλά και για την πορεία των ανασκαφών και της συντήρησης των εκθεμάτων. Καθότι πρώτη φορά στην Αρχαία Ολυμπία, μαγεύτηκα τόσο από το μέρος, όσο και με όσα έμαθα από την ξενάγηση. Το μουσείο που επισκεφτήκαμε στο τέλος είναι ένα αληθινό θησαυροφυλάκιο. Από τα πιο εντυπωσιακά εκθέματα ήταν φυσικά τα αετώματα από τον ναό του Διός όπως και το άγαλμα ο Ερμής του Πραξιτέλη.
Η Νίκη του Παιωνίου – Μουσείο Αρχαίας Ολυμπίας
Το βράδυ συγκεντρωθήκαμε όλοι στο Συνεδριακό Κέντρο της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας στον Πύργο για την τελετή λήξης του 26ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους. Σε κλίμα χαράς και αγωνίας δόθηκαν τα βραβεία σε μικρούς και μεγάλους -ήταν πολύ συγκινητικό το πόσα παιδιά ήρθαν σε επαφή με τον κινηματογράφο και φάνηκε πραγματικά ότι το απόλαυσαν!
Η βραδιά φορτίστηκε συναισθηματικά και για δύο ακόμη λόγους, πέραν της χαρμόσυνης ατμόσφαιρας που προσέφεραν οι βραβεύσεις. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής και ο άνθρωπος που κρύβεται πίσω από τη δημιουργία του Φεστιβάλ της Ολυμπίας, Δημήτρης Σπύρου, ανακοίνωσε την αποχώρησή του και έδωσε τη σκυτάλη στον νεότερο αλλά έμπειρο και μακροχρόνιο συνεργάτη του Φεστιβάλ, Παντελή Παντελόγλου. «Είμαι ευτυχής λοιπόν, που σε αυτήν την κορυφαία στιγμή του Φεστιβάλ, μπορώ να δώσω το τιμόνι στην επόμενη γενιά. Αν δεν το κάνω αυτό, θα είμαι ασυνεπής με τις αρχές μας: Όλα για τους νέους! Θα ήταν υποκρισία να κρατήσω για μένα τον τίτλο του επίτιμου καλλιτεχνικού διευθυντή και να κινώ τα νήματα. Εμπιστεύομαι τη νέα γενιά για τη νέα 25ετία του Φεστιβάλ. Μπορούν καλύτερα από μένα, αυτή τη στιγμή, να αναπτύξουν το φεστιβάλ. Από 1/1/24 θα είναι αυτοί υπεύθυνοι. Όμως υπόσχομαι ότι δεν θα φύγω από το Φεστιβάλ. Γιατί είμαι «άρρωστος» με το Φεστιβάλ. Και θα το υπηρετώ πάντα με όλη μου την ψυχή» δήλωσε, έχοντας προηγουμένως κάνει μια αναδρομή στην πορεία του Φεστιβάλ, από τη σύλληψη της ιδέας μέχρι τελικά την υλοποίησή της και τον αγώνα, κόντρα σε κάθε εμπόδιο για να γίνει αυτό που είναι σήμερα.
Τον λόγο πήρε ο Παντελής Παντελόγλου και μεταξύ άλλων είπε ότι «Αν θέλουμε να είμαστε αποτελεσματικοί, πρέπει να δουλεύουμε συλλογικά. Συλλογικά μέσα στην κοινωνία, συλλογικά μέσα στον ειδικό μας κλάδο και συλλογικά μέσα στη στενότερη ομάδα του φεστιβάλ. Αυτό προσπαθούμε ήδη να κάνουμε κατά τη μακρά περίοδο προετοιμασίας της μετάβασης που εσείς μαθαίνετε απόψε. Οπότε αν και εγώ προσωπικά λαμβάνω έναν τίτλο που φέρει και σημαντικές ευθύνες, είναι σαφές ότι όλη η ομάδα μας μοιράζεται τελικά την ευθύνη να μετασχηματίσουμε τις δημόσιες χρηματοδοτήσεις του φεστιβάλ σε δραστηριότητες μακροπρόθεσμα ωφέλιμες για τα παιδιά του Πύργου και όχι μόνο».
Ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής Παντελής Παντελόγλου
Ακόμη, ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Camera Zizanio, Νίκος Θεοδοσίου, δήλωσε εξίσου την αποχώρησή του και ανακοίνωσε τη διαδοχή του στη θέση λέγοντας: «Η Camera Zizanio ξεκίνησε ως μια δράση του Φεστιβάλ Ολυμπίας για να προωθήσει τη νεανική δημιουργία, τρία χρόνια μετά την ίδρυση του Φεστιβάλ. Με μεγάλη επιτυχία. Χρόνο με το χρόνο έκανε άλματα, σε έναν κόσμο ταχύτατα μεταβαλλόμενο. Η Camera Zizanio δεν είναι ένα απλό φεστιβάλ. Είναι μια παιδαγωγική, πολιτιστική, αλλά και μια πολιτική δράση. Διότι είναι ανοιχτή σε όλους, χωρίς διακρίσεις, ενάντια στη βία. Και αναπτύσσεται μαζί με το Φεστιβάλ. Έχει ανοίξει πλέον τα φτερά της με αποστολές στο εξωτερικό, με εργαστήρια και συνέργειες. Σήμερα πια χρειάζεται μια ανασύνταξη των δυνάμεων –χωρίς καμία αποστράτευση. Χρειάζεται να ακονίσουμε την αιχμή του δόρατος και αυτό θα γίνει από ένα άτομο με ξεχωριστές ικανότητες, γνώσεις και πείρα: τον Μανώλη Μελισσουργό που είναι μαζί μας χρόνια».
Για τη διαδοχή του στη θέση ο Μανώλης Μελισσουργός δήλωσε ότι «Η ευθύνη είναι μεγάλη, αλλά για να κλείσουμε και με Καζαντζάκη, όπως άνοιξε η φετινή Camera Zizanio, ακολουθούμε τη ρήση του: «Να αγαπάς την ευθύνη».
Και κάπως έτσι ολοκληρώθηκε η φετινή διοργάνωση αλλά και η δική μου πρώτη εμπειρία σε αυτή ως θεατής. Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους και η Camera Zizanio αποτελούν έναν θεσμό πλέον αναγνωρισμένο που περνάει σε μια νέα εποχή με αλλαγές που, όπως όλα δείχνουν, μόνο θετικές θα είναι!
