Λαίδη Μαίρη Γουρόθ: Η πολυτάραχη ζωή της πρώτης Αγγλίδας μυθιστοριογράφου

Η Λαίδη Μαίρη Γουρόθ, σύγχρονη του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, στις αρχές του 17ου αιώνα, ήταν η πρώτη γυναίκα συγγραφέας μυθοπλασίας στην Αγγλία. Σχεδόν άγνωστη στις μέρες μας, η Γουρόθ υπήρξε διαβόητη στην εποχή της.

Μια ευγενής στην αυλή του Βασιλιά Ιάκωβου Α’, η οποία ασχολούταν με τη συγγραφή και μάλιστα είχε καταφέρει να εκδοθεί, σε μια περίοδο όπου η κουλτούρα απαιτούσε την σιωπή και την υποταγή της γυναίκας. Το μοναδικό εκδιδόμενο έργο της, το 1621, κατάφερε να προκαλέσει σκάνδαλο. Πρόκειται για ένα ρομάντζο, με τίτλο «The Countess of Montgomery’s Urania», το οποίο από ορισμένους μελετητές θεωρείται προάγγελος του μοντέρνου μυθιστορήματος.

Με σχεδόν 600 σελίδες, περιέχει περισσότερους χαρακτήρες από τον «Πόλεμο και Ειρήνη» ή το «Μίντλμαρτς» και βασίζεται, σε μεγάλο βαθμό, στην οικογένεια της Γουρόθ και τις γνωριμίες της στην αυλή- μερικοί εκ των οποίων εξοργίστηκαν όταν ανακάλυψαν ότι η ζωή και οι περιπέτειες τους εκδόθηκαν κάτω από το πέπλο της μυθοπλασίας. Ένας αριστοκράτης έγραψε ένα προσβλητικό και καυστικό κείμενο ψέγοντας την απρέπεια του έργου της συγγραφέως.

Η Λαίδη Μαίρη Γουρόθ ανταπάντησε αποκαλώντας τον «μεθύστακα ποιητή» ο οποίος έγραφε «μοχθηρά και σκανδαλώδη πράγματα» και με γενναιότητα τον προκάλεσε να της «τα πει από κοντά». Πολλές μεταγενέστερες μυθιστοριογράφοι , όπως η Τζέιν Όστεν, η Σαρλότ Μπροντέ και η Τζορτζ Έλιοτ, έχουν ένα ιστορικό χρέος απέναντι στον αγώνα της Λαίδη Μαίρη Γουρόθ να ακουστεί.

The Countess of Montgomery’s Urania

Ίσως, καθοριστική στιγμή στη ζωή της να αποτέλεσε το γεγονός ότι όντας παντρεμένη ερωτεύθηκε έναν άλλον άντρα. Το όνομά αυτού William Herbert, ο 3ος Κόμης του Πέμπροκ. Ο Πέμπροκ είχε τη φήμη του πάτρονα των τεχνών, αν και θεωρούταν κάθαρμα. Το 1609, ο Σαίξπηρ αφιέρωσε τα σονέτα του στον «W. H.», με τους μελετητές να υποθέτουν ότι ο William Herbert ήταν ο όμορφος νεαρός άντρας στον οποίο απευθύνονται τα πρώτα 126.

Αν και δεν γνωρίζουμε αν η σχέση μεταξύ της Γουρόθ και του Herbert ξεκίνησε πριν ή μετά τον θάνατο του συζύγου της, το 1614, συνεχίστηκε, ωστόσο, έως την πρώτη περίοδο της δεκαετίας του 1620 και διήρκεσε τουλάχιστον μερικά χρόνια. Αποτέλεσμα αυτής, δύο παιδιά, η Κάθριν και ο Ουίλιαμ. Μοντέλο για τους κεντρικούς χαρακτήρες του μυθιστορήματος της «The Countess of Montgomery’s Urania», ένα ζευγάρι ερωτευμένων ονόματι Pamphilia και Amphilanthus, υπήρξαν η ίδια και ο εραστής της.

Στο έργο, η Pamphilia  γράφει ερωτικά ποιήματα και τα δίνει στον Amphilanthus. Στην πραγματική ζωή η Γουρόθ έγραψε ένα ρομαντικό θεατρικό έργο, με τίτλο «Love’s Victory» και παρέδωσε ένα χειρόγραφο στον Herbert, επενδεδυμένο με δέρμα και διακοσμημένο με ένα κρυπτογράφημα, σχεδιασμένο με την βοήθεια ίσως ενός βιβλιοδέτη. Το συγκεκριμένο σύμβολο αποσκοπόυσε στο να υπενθυμίσει στον αγαπητικό της τον έρωτά τους, καθώς τα σκόρπια γράμματα σχημάτιζαν όταν έμπαιναν στη σειρά τα ονόματα των μυθοπλαστικών εραστών «Pamphilia» και «Amphilanthus».

Παράλληλα, το εν λόγω θεατρικό έργο κατέστησε την Γουρόθ ως την πρωτοπόρο της κωμωδίας, καθώς το «Love’s Victory» διεκδικεί τον τίτλο της πρώτης κωμωδίας γραμμένης από γυναίκα. Αν και δεν παίχτηκε ποτέ σε κάποιο από τα δημόσια θέατρα της Αγγλίας, καθώς θεωρούταν απαράδεκτο για μια γυναίκα την εποχή εκείνη να γράψει θεατρικό έργο για να παιχτεί δημοσίως, πρέπει να ανέβηκε, ωστόσο, ιδιωτικά, στο σπίτι που η συγγραφέας βρήκε καταφύγιο μετά τον θάνατο του συζύγου της.

Το έργο ξεκινάει με την Αφροδίτη να ορκίζεται να εκδικηθεί όλους τους θνητούς που περιφρονούν την αγάπη. Για τον λόγο αυτόν επιστρατεύει τον γιο της, Έρωτα, να τους χτυπήσει με τα βέλη του. Το μεγαλύτερο μέρος της συγκεκριμένης κωμωδίας καταλαμβάνει η διάδραση μεταξύ των γυναικείων χαρακτήρων, οι οποίες ανταλλάσσουν ιστορίες από την ερωτική τους ζωή και αναγνωρίζουν τα ψέματα και τις ψευδαισθήσεις.

Επομένως εκτιμάται από μελετητές ότι ίσως το έργο δεν αποτελεί μόνο την πρώτη κωμωδία γραμμένη από γυναίκα, αλλά και την πρώτη που παίχτηκε από γυναίκες για γυναίκες.

Το σπίτι που η Γουόρθ ανέγραψε και ανέβασε το θεατρικό της έργο

Ένα σίκουελ που δεν εκδόθηκε ποτέ

Η ερωτική ευτυχία της Γουρόθ δεν έμελλε να διαρκέσει. Στα μέσα της δεκαετίας του 1620, ο Herbert, την εγκατέλλειψε για άλλους εραστές. Εκείνη την εποχή, η ίδια εργαζόταν πάνω στο σίκουελ του πρώτου μυθιστορήματος της. Εκείνο το δεύτερο βιβλίο, το οποίο δεν εκδόθηκε ποτέ, δείχνει τους Pamphilia και Amphilanthus να παντρεύονται άλλους ανθρώπους. Επίσης, εισάγει και έναν ακόμη χαρακτήρα, έναν Ιππότη που αποκαλείται «Fair Design».

Το όνομα του καινούριου ήρωα μυστηριώδες. Για την Λαίδη Μαίρη Γουρόθ η λέξη «Fair» ίσως ήταν συνώνυμη με το «όμορφος», ενώ το «Design» μάλλον σήμαινε το «δημιούργημα». Επομένως, εικάζεται ότι ο Ιππότης ήταν η μυθοπλαστική εκδοχή του γιου της Γουρόθ και του Herbert, Ουίλιαμ. Το καλά κρυμμένο μυστικό της ιστορίας που υπονοήθηκε αλλά ποτέ δεν αποκαλύφθηκε είναι ότι ο «Fair Design» ήταν γιος του Amphilanthus, του οποίου η αποτυχία να διεκδικήσει την πατρότητα είχε ως συνέπεια το παιδί να μην αποκτήσει ένα παραδοσιακό όνομα.

Το ίδιο ίσχυε και για τον Ουίλιαμ, ο οποίος δεν ήταν αναγνωρισμένος όπως επιθυμούσε διακαώς η μητέρα του. Στην Αγγλία του 17ου αιώνα το να είσαι αγνώστου πατρός ήταν σαν να μην έχεις καθόλου ταυτότητα. Οι τίτλοι και η ιδιοκτησία περνούσε από τον πατέρα στον γιο. Ο Ουίλιαμ, ωστόσο, δεν κληρονόμησε τη γη και τους τίτλους του πατέρα του. Ο Herbert πέθανε το 1639 μην έχοντας αναγνωρίσει τα νόθα παιδιά που έκανε με την Γουόρθ.

Αν και η Γουρόθ καμουφλάριζε την «σκανδαλώδη» για την εποχή ερωτική της ζωή πίσω από κωδικοποιημένα σύμβολα, κάποιοι γνώριζαν για τα όνειρα και τις ελπίδες της. Η πατρότητα του Ουίλιαμ αποτελούσε προφανώς ένα «ανοιχτό» μυστικό. Οι οικογένειες των εραστών το ήξεραν σίγουρα και πιθανών και ο ίδιος ο Ουίλιαμ. Ο γιος της πέθανε πολεμώντας κατά τη διάρκεια του Αγγλικού Εμφυλίου Πολέμου τη δεκαετία του 1640.

Δεν γνωρίζουμε αν η ίδια έγραψε έστω μια λέξη μετά τον θάνατο του Herbert. Αποσύρθηκε από την βασιλική αυλή και πέθανε το 1651 σε ηλικία 63 ετών. Η Λαίδη Μαίρη Γουρόθ λάτρευε τα μυστικά. Επίσης, υπήρξε και μια οραματίστρια, η οποία έζησε μέσα στην επαναστατημένη φαντασία της, αφηγούμενη ξανά και ξανά ιστορίες ακόμη και αφότου είχαν τελειώσει. Το γράψιμο της έδωσε μια φωνή, η οποία μιλάει θαρραλέα στο πέρασμα των χρόνων, ξετυλίγοντας τις ελπίδες της για το πως θα έπρεπε να έχει καταλήξει η ζωή της.

Δύο αιώνες πριν, μια καταστροφική πυρκαγιά στο σπίτι της στην Αγγλία έκαψε ολόκληρη τη βιβλιοθήκη της. Κάποια στιγμή, πιο πριν, η κόρη της Κάθριν πρέπει να μάζεψε ορισμένα αναμνηστικά από το σπίτι της μητέρας της συμπεριλαμβανομένου του χειρόγραφου σίκουελ του «The Countess of Montgomery’s Urania».

Πηγή: Smithsonian Magazine