Είδαμε τη «Λυσιστράτη» του Αριστοφάνη- Ειρήνη, σεξ και χρήμα

Η Λυσιστράτη του Αριστοφάνη θεωρείται μία από τις σπουδαιότερες κωμωδίες της παγκόσμιας δραματουργίας. Διδάχθηκε το 411 π.Χ., σε μια περίοδο που ο Πελοποννησιακός Πόλεμος (431-404 π.Χ.) μπαίνει σε πολύ αρνητική τροπή για τους Αθηναίους. Κι ο Αριστοφάνης δεν μπορεί παρά να οραματίζεται την ειρήνη.

Στην ουτοπική- κωμική σύλληψή του, οι γυναίκες όλης της Ελλάδας, απηυδισμένες από την απουσία των αντρών από τα συζυγικά τους κρεβάτια, για να πολεμούν, αποφασίζουν να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να τους εξαναγκάσουν να υπογράψουν ειρήνη.

Εκτός από την πολύ διάσημη απεργία από το σεξ, οι Αθηναίες, με ηγέτιδα τη Λυσιστράτη, καταλαμβάνουν την Ακρόπολη, όπου φυλάγεται ο θησαυρός της πόλης. Ο Αριστοφάνης συνδυάζει αισθησιασμό και πραγματισμό. Αναγνωρίζει ότι οι πόλεμοι γίνονται για το χρήμα και χρειάζονται χρήμα, για να συνεχιστούν. Ειδικά σε μια Αθήνα, που ξεχώριζε για την ισχυρή οικονομία της.

Η παράσταση, την οποία έστησε ο Τσέζαρις Γκραουζίνις βασίζεται στην μετάφραση και απόδοση του Σπύρου Α. Ευαγγελάτου. Το χιούμορ του Αριστοφάνη, ως προς το σεξουαλικό κομμάτι, μεταφέρεται αρκετά αποτελεσματικά στη σύγχρονη γλώσσα, ενώ απουσιάζουν υπερβολικοί αναχρονισμοί και αναφορές σε πολιτικά πρόσωπα και διασημότητες της εποχής μας.

Τα κοστούμια του Γιώργου Πάτσα περιέχουν στοιχεία από πολλές εποχές, με μια προσπάθεια να βγάλουν αισθησιασμό, μιλιταρισμό και ατμόσφαιρα τσίρκου. Τα σκηνικά του ίδιου δημιουργού χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερη λιτότητα και κινούνται στα μινιμαλιστικά πλαίσια, που χαρακτηρίζουν συνολικά την παράσταση του Γκραουζίνις.

Το πιο δυνατό στοιχείο της παράστασης θεωρώ ότι είναι η μουσική του Δημήτρη Θεοχάρη. Τα τραγούδια της παράστασης και οι μελωδίες που ακούγονται έχουν ποιότητα και λαμπρότητα και δημιουργούν ευχάριστες ατμόσφαιρες. Άλλωστε, αρκετοί από τους ηθοποιούς (όπως για παράδειγμα η Νάντια Κοντογεώργη και ο Αντώνης Λουδάρος) έχουν καλές φωνές και φαίνεται ότι βασικό κριτήριο επιλογής πολλών ηθοποιών (ιδίως γυναικών) ήταν η ικανότητα συνδυασμού υποκριτικής και τραγουδιού.

Η παράσταση έχει ατάκες κι έμπειρους ηθοποιούς στην κωμωδία, όπως η «Λυσιστράτη» Μαρία Καβογιάννη. Προσπαθεί να δώσει μια ευχάριστη διάθεση και αισθησιασμό, ενώ δεν έχει έντονα πολιτικό χαρακτήρα. Σε αρκετά σημεία, πάντως, φαίνεται να πλατειάζει. Εκεί απουσιάζει η ενέργεια και ο τέλειος συγχρονισμός που πρέπει να χαρακτηρίζει το δύσκολο είδος της κωμωδίας, με αποτέλεσμα να μη βγαίνει γέλιο από τις έξαλλες καταστάσεις του Αριστοφάνη.

Κι επίσης, υπάρχουν σημεία, που μέσα στην αφαιρετική και μινιμαλιστική τους διάθεση, παρουσιάζουν κάπως θολά τα τεκταινόμενα επί σκηνής, με αποτέλεσμα να μην γίνονται απολύτως κατανοητά. Όσο για τις ερμηνείες, κινούνται σε ικανοποιητικά επίπεδα, χωρίς όμως να μπορώ να πω ότι κάποιος ξεχώρισε περισσότερο από τους υπόλοιπους.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ: Η «Λυσιστράτη» του Γκραουζίνις είναι μια κωμωδία με κάποιες αξιόλογες και κάποιες αδιάφορες πλευρές. Έχει χαριτωμένη ατμόσφαιρα και προσπάθεια να δώσει κάποιες νύξεις του μοντέρνου θεάτρου. Αλλά σε αρκετά σημεία της λείπει η ενέργεια και η τρέλα της κωμωδίας.

Γιώργος Σμυρνής