Θέατρο για τα ΛΟΑΤΚΙ δικαιώματα στην εφηβεία

Δεν έχουν περάσει παρά δύο μέρες από την αυτοκτονία του 14χρονου αγοριού στον Κολωνό και η συζήτηση στο Black Box της δραματικής σχολής του Ωδείου Αθηνών για την βία εις βάρος ΛΟΑΤΚΙ εφήβων αφομοιώνεται ως επείγουσα κατάσταση. Η χρονική συγκυρία μοιάζει ανατριχιαστική, καθώς το Εργαστήρι Θεατρικής Αγωγής της Δραματικής Σχολής του Ωδείου Αθηνών έχει εισπράξει τα άγρια κοινωνικά σήματα και δουλεύει πάνω στην ιδέα εδώ και χρόνια. Όμως τώρα, μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης το γενναίο της έργο: Να μιλήσει από σκηνής για τα ανθρώπινα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων εφηβικής ηλικίας.

Στην προσπάθεια αυτή, δεν είναι μόνη. Έχει εταίρο το Ίδρυμα Μποδοσάκη, διαχειριστή του ευρωπαϊκού προγράμματος active citizens fund – που ενισχύει δραστικά ευπαθείς ομάδες και επενδύει σε δράσεις συμπερίληψης – αλλά και το ProcessWork Hub που υποστηρίζει με επιστημονική εγκυρότητα τα ζητήματα ΛΟΑΤΚΙ ταυτοτήτων.

Η ιδέα γεννήθηκε στο Εργαστήρι Θεατρικής Αγωγής της Δραματικής Σχολής Του Ωδείου Αθηνών.

Πρόκειται για μια δράση με χρονικό ορίζοντα διετίας που γεννήθηκε μέσα στην πυκνή εμπειρία και τα βιώματα του Εργαστηρίου Θεατρικής Αγωγής. «Είναι ένα έργο που γεννήθηκε στα σωθικά του εργαστηρίου, διαβάζοντας την καθημερινότητα του, αφουγκραζόμενοι τους σπουδαστές του. Είδαμε ότι το πεδίο της LGBTQ κοινότητας είναι πολύ τραυματισμένο και οδηγηθήκαμε προς αυτή τη θεματική φυσικά και οργανικά, συνομιλώντας επί της ουσίας με μια μεγάλη κοινωνική πρόκληση. Καταθέτουμε, δηλαδή, μια πρόταση για το πως το θέατρο μπορεί να δουλέψει σε τέτοιες δύσκολες περιοχές. Θέλουμε να βγούμε από τη θέση ότι κοιτάζουμε το πρόβλημα από μακριά να συμβαίνει. Είμαστε κι εμείς μέρος του» εξηγεί η υπεύθυνη του Εργαστηρίου όσο και της υλοποίησης του έργου Μαρία – ‘Ολγα Αθηναίου.

Απόφοιτοι της δραματικής σχολής του Ωδείου θα πρωταγωνιστήσουν στην παράσταση.

Κορύφωση του θα αποτελέσει ένα θεατρικό έργο που θα παιχτεί σε δημόσια σχολεία και το κυριότερο που φιλοδοξεί να εγείρει συζητήσεις στους θεατές – μαθητές. «Πάνω στην παράσταση θα είναι ‘ραμμένες’ εκπαιδευτικές και βιωματικές δράσεις που θα εξελίσσονται μαζί με την αφήγηση της ιστορίας. Στη συνέχεια, θα κάνουμε οργανωμένες συζητήσεις με τους μαθητές για να δώσουμε χώρο και φωνή στους έφηβους θεατές μετά την εμπειρία της παράστασης. Θέλουμε να αποστάξουν όσα περισσότερα μπορούν από τα νοήματα της παράστασης, να πάρουν κάτι μαζί τους και να το ενώσουν με την πραγματικότητα που επικρατεί εκεί έξω. Είναι εξάλλου, μια γενιά με εντελώς άλλη ενημερότητα και ενσυναίσθηση» συνεχίζει η κ. Αθηναίου.

Το έργο – που θα συμπεριλάβει LGBTQ χαρακτήρες – ήδη γράφεται από την δραστήρια συγγραφέα Μαρία Γιαγιάννου που ομολογεί πως έχει να αντιμετωπίσει τρεις απαιτητικές περιοχές: Το εφηβικό θέατρο, την καθαυτή εφηβεία και τα ζητήματα προάσπισης των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. «Μας οδηγεί η δημιουργία τέχνης υπέρ της δικαιοσύνης, της ποικιλομορφίας και της ομορφιάς των νέων ατόμων» προσθέτει η συγγραφέας.

Το έργο δομείται με την επιστημονική συνεργασία της ομάδας του ProcessWork Hub.

Στην διαδικασία υλοποίησης του project έχουν ήδη ξεκινήσει επιμορφώσεις πάνω στις ΛΟΑΤΚΙ ταυτότητες από την ομάδα του ProcessWork Hub οι κοινωνικές λειτουργοί και πιστοποιημένες process workers Λένα Ασλανίδου και Λίλη Βασιλείου και η κοινωνική ψυχολόγος Αλεξάνδρα Βασιλείου ενώ συνάμα γίνεται έρευνα πάνω στα βιώματα διακρίσεων και bulling που υπομένουν οι έφηβοι με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό.

«Στην ουσία μιλάμε για την προάσπιση των δικαιωμάτων όλων των παιδιών» διευκρινίζει η Αλεξάνδρα Βασιλείου, παραπέμποντας στην τραυματική συνθήκη που εκτός από το θύμα ή τα θύματα βιώνουν και οι μάρτυρες μιας τέτοιας πρακτικής, ανεξαρτήτως προσανατολισμού. «Είναι μια παράσταση για και με τα παιδιά της LGBTQ κοινότητας, για και με τους γονείς τους, για και με τα straight παιδιά» υπερθεματίζει η υπεύθυνη του Εργαστηρίου Θεατρικής Αγωγής.

Μόλις το 2018 έγινε η πρώτη πανελλήνια έρευνα για τη βία στον σχολικό χώρο που, σύμφωνα με την Μαρία-Ολγα Αθηναίου, απεικονίζει ένα τεράστιο έλλειμμα διαχείρισης του προβλήματος στο οποίο μοιάζουν εγκλωβισμένοι τόσο οι μαθητές όσο και οι εκπαιδευτικοί τους. Τα στοιχεία δείχνουν ότι, πολλά περιστατικά bulling, οδηγούνται στην εγκατάλειψη του σχολείου, ακόμα και στον αυτοτραυματισμό. «Σκοπός μας, λοιπόν, είναι να κάνουμε μια καλλιτεχνική παρέμβαση στην σχολική κοινότητα και την κοινωνία. Βλέπουμε το θέατρο ως έναν ενδιάμεσο χώρο, ως ένα χώρο ανάμεσα στην πραγματικότητα όπως είναι και όπως θα θέλαμε να είναι».

Παρατηρώντας πως ζούμε σε ένα κόσμο άσκησης συνεχούς βίας και πόνου, η κοινωνική λειτουργός Λένα Ασλανίδου εκτιμά πως πρέπει να επενδύσουμε σε δράσεις που προσπαθούν να θεραπεύσουν αυτόν τον πόνο. «Κι εγώ προσωπικά έχω πίστη στις μικρές κοινότητες που δρουν αντισταθμιστικά σε αυτό το περιβάλλον βίας. Πόσο μάλλον, μέσα από τη λειτουργία του θεάτρου που μιλάει κατευθείαν στο συναίσθημα». 

«Τι σημαίνει ενεργός πολίτης;» ρώτησε η Μαρία-Ολγα Αθηναίου κατά την παρουσίαση του νέου project της δραματικής σχολής του Ωδείου Αθηνών και οι απαντήσεις αναρτήθηκαν σε post it.

Στην διαδικασία της προετοιμασίας και εκπαίδευσης του έργου συμμετέχουν ήδη απόφοιτοι της Δραματικής Σχολής του Ωδείου, από την οποία και θα προκύψουν οι τέσσερις πρωταγωνιστές της παράστασης. Το προσεχές φθινόπωρο θα ξεκινήσουν οι πρόβες, διάρκειας τεσσάρων μηνών και στις αρχές του 2023 η παράσταση θα είναι έτοιμη προς παρουσίαση στα σχολεία. Υπολογίζονται δε, πως θα γίνουν και τρεις παραστάσεις ανοιχτές στο κοινό.

Η πορεία του έργου από την αρχή έως την ολοκλήρωση του θα καταγραφεί από ένα DIY ντοκιμαντέρ.