Βασίλη Ρίσβα, είναι «καιρός να την πουλεύουμε»;

«Καιρός να την πουλεύουμε». Αυτός είναι ο τίτλος του κειμένου του Ν. Χαρνεζά, που ετοιμάζεται να παρουσιαστεί επί σκηνής, από τα μέσα Οκτωβρίου, στον Χώρο Τέχνης Art63. Ένα έργο που ακροβατεί ανάμεσα στον ρεαλισμό και το παράλογο, ισορροπώντας με φυσικότητα ανάμεσα στο γέλιο και τη συγκίνηση. Στο επίκεντρο της ιστορίας βρίσκονται δύο φίλοι, ο Νικόλας και ο Δημοσθένης, οι οποίοι κουβαλούν το νταούλι –σύμβολο ενός αγαπημένου φίλου που δεν είναι πια παρών – και μαζί με αυτό όλον τον πόνο και τη λύτρωση που φέρνει μαζί της η μνήμη.

Τους ρόλους κρατούν οι τρεις νέοι ηθοποιοί της νεοσύστατης ομάδας Art by Trauma – η Θάνια Παντελίδη, ο Πάνος Λιούντρης και ο Νικόλαος Α. Πολυκανδριώτης – που δημιουργήθηκε με την ανάγκη να εκφράσει και να μοιραστεί τα «τραύματα» που γεννά η τέχνη και οι οποίοι συστήνονται για πρώτη φορά στο κοινό. Το πρώτο τους αυτό βήμα επί σκηνής συνοδεύεται από τη συμβολή έμπειρων συνεργατών: την Δέσποινα Βολίδη στα σκηνικά και τα κοστούμια, την Έλενα Πετροπούλου στους φωτισμούς και τον Θοδωρή Οικονόμου στη σύνθεση της πρωτότυπης μουσικής.

Προτού καν ανέβει στη σκηνή, ο τίτλος της παράστασης είχε ήδη κυκλοφορήσει στην πόλη · το καλοκαίρι εμφανίστηκε σε μικρά χαρτάκια στους δρόμους της Αθήνας και στη συνέχεια αναρτήθηκε στα social media, σαν ένα ανώνυμο σύνθημα που ήθελε να εκφράσει ένα κοινό αίσθημα: αυτό της ανάγκης για διαφυγή. Προκάλεσε σίγουρα και μια παραπάνω περιέργεια.

Με αφετηρία την καθημερινή γλώσσα και απρόβλεπτες μεταθεατρικές ανατροπές, το έργο γίνεται καθρέφτης για την απώλεια, την ανάγκη να συνεχίσουμε και την αδιόρατη ισορροπία ανάμεσα στο παράλογο και το αληθινό. Έτσι λίγο πριν την πρεμιέρα της παράστασης κάναμε μια κουβέντα με τον σκηνοθέτη της παράστασης, Βασίλη Ρίσβα, για την προσέγγισή του στο κείμενο, τη συνεργασία του με τους νέους ηθοποιούς, αλλά και όλα εκείνα που κάνουν το «Καιρός να την πουλεύουμε» μια παράσταση που μιλάει άμεσα στην εποχή μας.

Φωτογραφία: Κατερίνα Παπαμιχαήλ

Με τράβηξε η φρεσκάδα της γραφής του, η διάθεσή του να παίξει με ό,τι υλικό του προσφέρει το θέατρο, δημιουργώντας τελικά ένα γοητευτικό παραμύθι.

Ένα παιχνίδι ανάμεσα στο τι είναι πραγματικό και τι δεν είναι, που προσφέρει ταυτόχρονα και ποιητικές αλλά και βαθιά ρεαλιστικές δράσεις και αντιδράσεις στους ήρωες.

Λειτούργησα με το ένστικτο του ηθοποιού και όχι του σκηνοθέτη, που προσπαθεί παίρνοντας στα χέρια του ένα κείμενο να το αποκωδικοποιήσει και να βρει μέσα σε αυτό τι τον αντιπροσωπεύει, τι μιλάει στην ψυχή του, τι «παίζει» με το μυαλό του και πώς μπορεί να το προσεγγίσει ερμηνευτικά. Κινήθηκα λοιπόν σε αισθητική και ερμηνευτική γραμμή, που πιστεύω ότι βοήθησε και εμένα και τους ηθοποιούς να φτάσουμε σε ένα αποτέλεσμα που να μάς ικανοποιεί όλους.

Η συνεργασία με τον Θοδωρή είναι πάντα μια υπέροχη δημιουργική διαδρομή και κάθε φορά με εντυπωσιάζει η ηρεμία του, το ταλέντο του, η αγάπη και ο σεβασμός του προς όλους τους συντελεστές και η απόλυτη συνέπειά του. Είναι δώρο η συνεργασία μας και με τιμά ιδιαίτερα. Να αναφέρω ότι αντίστοιχα με τίμησαν με την εμπιστοσύνη τους και μου πρόσφεραν γενναιόδωρα το ταλέντο τους και η Δέσποινα Βολίδη στα σκηνικά και τα κοστούμια, η Έλενα Πετροπούλου στους φωτισμούς και ο Πάτροκλος Σκαφίδας στις φωτογραφίες και στα videos. Τους ευχαριστώ από καρδιάς.

Και ως ηθοποιός αλλά και ως συγγραφέας και θα τολμήσω να πω σκηνοθέτης – αυτή είναι μόλις η δεύτερή μου σκηνοθετική απόπειρα – έχω ανάγκη να εκφραστώ μέσα από κείμενα που αρθρώνουν τολμηρό λόγο, που με ταξιδεύουν, με αναστατώνουν, και με βγάζουν από την comfort zone μου. Το «Καιρός να την πουλεύουμε» έχει ακριβώς αυτά τα χαρακτηριστικά.

Έχω ανάγκη να εκφραστώ μέσα από κείμενα που αρθρώνουν τολμηρό λόγο, που με ταξιδεύουν, με αναστατώνουν, και με βγάζουν από την comfort zone μου.

Συνομιλεί ακριβώς με την αμεσότητα που αναφέρετε. Περιγράφει την ανάγκη που έχουμε όλοι μας να αποδράσουμε από την καθημερινότητα που έχει γίνει ασφυκτική.

Πολύ θα ήθελα να το μάθω κι εγώ! Μάλλον ο τίτλος του έργου επειδή υπήρχε σε αναρτήσεις στα social την ηθοποιών, παρακίνησε κάποιον να το τυπώσει και να το κυκλοφορήσει. Προφανώς τον αντιπροσώπευε ως έκφραση – σύνθημα.

Σίγουρα συνομίλησε με όσους το πόσταραν. Και αυτό είναι ήδη θετικό. Από κει και πέρα το θέμα είναι να συνομιλήσει με το κοινό και η παράσταση. Όλα κρίνονται στην σκηνή. Ο στόχος μας είναι να μην μείνει μόνο ο τίτλος ως σύνθημα αλλά το έργο να ιντριγκάρει, να ταξιδέψει τους θεατές, να συζητηθεί και να πάει από στόμα σε στόμα που λέμε.

Η Art by Trauma είναι μία νεοσύστατη καλλιτεχνική ομάδα Παραστατικών Τεχνών και Θεάτρου κι αποτελείται από τους Πάνο Λιούντρη, Θάνια Παντελίδη και Νικόλαο Α. Πολυκανδριώτη.

Με είχαν και οι τρεις καθηγητή στην Ανώτερη Δραματική Σχολή Αθηνών του Γ. Θεοδοσιάδη. Συνεπώς γνωριζόμασταν σε τέτοιο βαθμό που η συνεργασία μας μόνο εποικοδομητική θα μπορούσε να είναι. Και για εκείνους και για εμένα.

Πολύ σημαντικό και αγχωτικό ταυτόχρονα γιατί έχω ευθύνη απέναντι στο όραμά τους. Έχω υποχρέωση να αφουγκραστώ, να κατανοήσω την ανάγκη τους να εξερευνήσουν και να πειραματιστούν με την τέχνη τους και να καταφέρω να επικοινωνήσω μαζί τους ουσιαστικά.

Απολύτως! Και ένας από τους λόγους που αποφάσισα να το σκηνοθετήσω ήταν και αυτός.

Ως χώρος επικοινωνίας, ανταλλαγής ιδεών, ενέργειας και αλληλεπίδρασης μεταξύ ηθοποιών και θεατών. Το πώς θα μιλήσει το κάθε έργο στους θεατές, έχει να κάνει με τις προσλαμβάνουσες του εκάστοτε θεατή ξεχωριστά.

Φωτογραφία: Κατερίνα Παπαμιχαήλ

Όλα αυτά μαζί. Και δεν είναι θέμα στοιχήματος – σχήμα λόγου το ξέρω – αλλά βαθιάς ανάγκης να επικοινωνήσουμε. Αλλιώς δεν θα κάναμε θέατρο.

Συχνά, αλλά οι καλλιτέχνες είμαστε ευλογημένοι. Δραπετεύουμε μέσα από την ίδια μας την τέχνη. Μάς προσφέρει απλόχερα αυτή την δυνατότητα.

Πιστεύω ότι έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα στην σύγχρονη ελληνική δραματουργία. Υπάρχουν εξαιρετικά δείγματα γραφής από νέους Έλληνες συγγραφείς και εξίσου εξαιρετικές σκηνοθετικές προσεγγίσεις και ερμηνείες ηθοποιών. Και η εξωστρέφεια που απουσίαζε στο παρελθόν πλέον έχει κατακτηθεί σε μεγάλο βαθμό. Πολλά σύγχρονα ελληνικά έργα ταξιδεύουν και κερδίζουν κοινό και κριτικούς και στο εξωτερικό. Εν κατακλείδι οι σύγχρονες φωνές συνομιλούν με το σήμερα. Κατά την ταπεινή μου άποψη πάντα.