Το έργο του Χάρολντ Πίντερ με τίτλο «Η Κολεξιόν» κάνει πρεμιέρα στις 30 Οκτωβρίου στο θέατρο Faust και φέρει την σκηνοθετική σφραγίδα του Τάσου Πυργιέρη.
Ένα από τα πιο εμβληματικά έργα του Χάρολντ Πίντερ, χαρακτηρίζεται όπως και τα περισσότερα του από τους ελλειπτικούς διαλόγους και την απογυμνωμένη από φτιασίδια γλώσσα, το προσωπικό στυλ με το οποίο καθιερώθηκε στο αγγλικό και στο διεθνές θέατρο.
Με αφορμή τη συνάντηση ενός άντρα και μιας γυναίκας στο πλαίσιο μιας επίδειξης μόδας, εγείρονται ερωτήματα συζυγικής απιστίας για εκείνη και αφοσίωσης εκείνου στον σύντροφο του. Ακολουθεί ένα παιχνίδι αντιπαραθέσεων όπου η πραγματική αλήθεια δεν αποκαλύπτεται ποτέ γιατί συνεχώς ακυρώνεται και αναπροσαρμόζεται από τους πρωταγωνιστές των γεγονότων με υπεκφυγές και διορθωτικές επεξηγήσεις.
Ο Πίντερ εξετάζει μέσα σε ένα μεσοαστικό περιβάλλον, την υποκειμενικότητα και την υποκρισία σε σχέση με τον ωφελιμιστικό καιροσκοπισμό στο παιχνίδι εξουσίας των κρυμμένων παθών μιας τάξης. Ξεκάθαρη εκδοχή των γεγονότων σε αυτή την τραγικοκωμωδία δεν υπάρχει. Οι θεατές ωστόσο έχουν να αναμετρηθούν με τις εσωτερικές τους παραδοχές στις αμφισβητήσιμες ομολογίες των κοινωνικών τους συμβάσεων.
Σε μια εποχή που δυσκολευόμαστε ολοένα και περισσότερο να διακρίνουμε τι είναι αληθινό και τι ψεύτικο, η «Κολεξιόν» του Χάρολντ Πίντερ προέκυψε ως φυσική επιλογή: ένα σύγχρονο έργο με θέμα τις ανθρώπινες σχέσεις, τις παράλογες δυνάμεις που φέρνουν δύο ανθρώπους κοντά αλλά και την «απειλή» της απιστίας και της εγκατάλειψης που βασανίζουν ανέκαθεν τα ζευγάρια – και, βέβαια, τις ιστορίες που σκαρφίζονται είτε για να κρυφτούν είτε για να αναζωογονήσουν τις σχέσεις τους. Η απειλή, οι αμφιβολίες αλλά και το παιχνίδι εξουσίας μεταξύ δυο ζευγαριών διατρέχει όλο το έργο. Επέλεξα συνειδητά να ακολουθήσω σε μεγάλο βαθμό τις σκηνικές οδηγίες του ίδιου του συγγραφέα. Μένοντας πιστός στην εποχή που εκτυλίσσεται το έργο, αναδεικνύονται οι αλλαγές που έχουν επέλθει στη ζωή μας τις τελευταίες δεκαετίες.
Για παράδειγμα η χρήση του «κλασικού» τηλεφώνου και ο ρόλος που διαδραματίζει στην εξέλιξη της ιστορίας, μας θυμίζει τη σημασία που είχε κάποτε στην επικοινωνία των ανθρώπων. Το κουδούνισμά του προκαλούσε πολλά συναισθήματα, αγωνία, λαχτάρα, χαρά, τα οποία επιτείνονταν επειδή αγνοούσαμε ποιος θα βρίσκεται στην άλλη πλευρά της γραμμής. Μέσα από τις πρόβες και τη δουλειά με τους ηθοποιούς, τέλος, προσπαθήσαμε να αναδείξουμε το φλεγματικό χιούμορ του Πίντερ. Στην «Κολεξιόν», φιλικές, ετεροφυλοφιλικές και ομοφυλοφιλικές σχέσεις δοκιμάζονται μέσα από συγκρούσεις, παιχνίδια εξουσίας και εύθραυστες ισορροπίες. Στο τέλος ούτε λύση βρίσκεται ούτε οι ήρωες λυτρώνονται. Πορσφέρουν ωστόσο πολλές αφορμές για να αναμετρηθούν οι θεατές με τις δικές τους κρυφές επιθυμίες – κάτι που είναι πάντα εξαιρετικά χρήσιμο.
Τάσος Πυργιέρης
Λίγα λόγια για το έργο:
Η Κολεξιόν (The Collection) ένα από τα πιο εμβληματικά έργα του Νομπελίστα Βρετανού θεατρικού συγγραφέα, σεναριογράφου και ηθοποιού Χάρολντ Πίντερ, γράφτηκε το 1961 για την τηλεόραση αλλά έκανε πρεμιέρα με την Royal Shakespeare Company στο Aldwych Theatre του Λονδίνου τον Ιούνιο του 1962 σε κοινή σκηνοθεσία του ίδιου με τον Πήτερ Χολ. Τηλεοπτικά μεταφέρθηκε πολύ αργότερα το 1976 με μια διανομή που συμπεριελάμβανε τους Λόρενς Ολίβιε, Άλαν Μπέιτς, Έλεν Μίρεν και Μάλκομ Μακντάουελ.
Στην Ελλάδα παρουσιάστηκε πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 1971 στο Θέατρο Έλσας Βεργή με το τίτλο «Η συλλογή» σε μετάφραση Παύλου Μάτεση σε συλλογική σκηνοθεσία με τους Πάνο Παπαϊωάννου, Ακτή Δρίνη, Νίκο Πόγια και Χρήστο Κελαντώνη. Ωστόσο η παράσταση που το καθιέρωσε στο ελληνικό θέατρο ήταν εκείνη του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος με τίτλο «Επίδειξη μόδας» σε μετάφραση και σκηνοθεσία Μίνου Βολανάκη τον Δεκέμβριο του 1976 με τους Αλέκο Ουδινότη, Μαίρη Χρονοπούλου, Γιάννη Βόγλη και Φαίδωνα Γεωργίτση.
Σημειωτέον ότι η επόμενη παρουσίαση του έργου έγινε επίσης στη Θεσσαλονίκη το 1982 στο Θέατρο Άδωνις με τίτλο «Κολλεξιόν» σε μετάφραση Ρούλας Πατεράκη και σκηνοθεσία Αχιλλέα Ψαλτόπουλου και ήταν η πρώτη φορά που έγινε σε ελληνική παράσταση χρήση βίντεο.
