Tenet

Υπόθεση

Ένας πράκτορας της CIA αναλαμβάνει μια ριψοκίνδυνη αποστολή από την έκβαση της οποίας θα εξαρτηθεί αν η ανθρωπότητα θα συνεχίσει να υφίσταται. Η λέξη κλειδί «Tenet» σχετίζεται με τον φόβο μιας πυρηνικής καταστροφής που θα προκληθεί από μια τεχνολογία η οποία καταφθάνει από το… μέλλον.

Tenet, αξίωμα και αρχή μαζί

Πριν και πάνω από όλα το «Tenet» είναι ένα χορταστικό και εκθαμβωτικό θέαμα. Αυτό δεν μπορεί να το αμφισβητήσει ουδείς. Μια αλά Τζέιμς Μποντ επική περιπέτεια που δεν κρύβει τις φιλοδοξίες της για να παραδώσει ένα μάθημα σκηνοθεσίας που δεν έχει προηγούμενο. Ο Κρίστοφερ Νόλαν έρχεται αντιμέτωπος με τον ίδιο τον εαυτό του όπως ακριβώς συμβαίνει και με τον ήρωα του (στο ρόλο ο Τζον Ντέιβιντ Ουάσινγκτον, γιος του Ντένζελ Ουάσινγκτον) που αντί κάποιου συνηθισμένου ονόματος ακούει στην περίεργη προσφώνηση «Πρωταγωνιστής».

Η μάχη με τον χρόνο είναι ένα σχήμα που βασανίζει τον βρετανό δημιουργό από την πρώτη αξιομνημόνευτη δουλειά του, το «Memento» του μακρινού 2000. Έκτοτε το ζήτημα του χρόνου εμφανιζόταν πυκνά-συχνά στις δουλειές του είτε ως συμπληρωματικό κομμάτι στην πλοκή («Prestige», «Batman begins», «Insomnia») είτε ως βασικός μοχλός δράσης («Interstellar», «Inception»). Στο «Tenet» – η λέξη που σημαίνει αρχή αλλά και αξίωμα διαβάζεται είτε από την αρχή είτε από το τέλος- το εσχατολογικό σενάριο για την ανθρωπότητα διαφαίνεται ως ένας παράδοξος εφιάλτης που σχετίζεται με τα συνεχή πηγαινέλα στο χωροχρόνο.

Παρά την ακαταμάχητη σκηνοθεσία του περφεξιονιστή Νόλαν (κάθε πλάνο και ένα μάθημα αισθητικής) το σενάριο κάνει νερά, σε σημείο που απορείς με το πομπώδες στιλ κάποιων σκηνών. Κάπως έτσι το υπερφιλόδοξο του εγχειρήματος μετατρέπεται αυτομάτως σε υπερφίαλο. Είναι αρκετά σοβαροφανής εδώ ο Νόλαν σε σημείο να απορείς με την ευκολία που την πατάει και δεν αντιλαμβάνεται ότι κάποιοι κρίσιμοι διάλογοι βουλιάζουν στον στόμφο και την επιτήδευση.

Η αγωνία του να γίνει πειστικός και κυρίως να δώσει βάρος στα επιχειρήματα του για τις ραδιούργες επιστημονικές θεωρίες, μερικές φορές έχουν τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι το «Tenet» είναι μια ταινία χωρίς αξία: ελάχιστοι σκηνοθέτες θα μπορούσαν ποτέ να κατασκευάσουν ένα τέτοιο εντυπωσιακό ογκόλιθο που μπορεί να συνδυάζει αριστοτεχνικά το μυστήριο, τη δράση, την επιστημονική φαντασία, το ιδιότυπο ρομάντζο (στην θαυμάσια Ελίζαμπεθ Ντεμπίκι ανήκει η πιο άψογη ερμηνεία του φιλμ) με την αντιστροφή του χρόνου και τα δυσνόητα παράγωγα του.

Το επιμύθιο αφορά στην γριφώδη πλοκή – όλα τα φιλμ του βρετανού έχουν τη μορφή του παζλ-  που σχετίζεται με την αντεστραμμένη εντροπία και αφορά στην αταξία που οδηγεί στο χάος και κατ’ επέκταση στην καταστροφή, χωρίς να μπορούμε να ξεχωρίσουμε τι είναι φαντασία και τι πραγματικότητα.