Πήγαμε στην Ανοιχτή Πρόβα της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού: μια αποκάλυψη

Για τον αριθμό θεατρικών προβών που έχω παρακολουθήσει θα χρειαζόταν να κρατήσω ημερολόγιο. Όμως, ποτέ πριν, δεν είχα κρατήσει εισιτήριο. Στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, η πρόβα ανοίγει στο κοινό για πρώτη φορά, φέρνοντας μια, άλλοτε, κλειστή (ή για τα μάτια κάποιων προνομιούχων) διαδικασία μπροστά στο δημόσιο βλέμμα. Οι θέσεις στο «Δίπυλον» – τη νέα στέγη της Πειραματικής Σκηνής ενόσω το κτήριο Rex ανακαινίζεται – γεμίζουν με θεατές από τις 18.00 το απόγευμα, δύο ημέρες την εβδομάδα, κάθε Τετάρτη και Πέμπτη.

«Μπορείτε να διασχίσετε τη σκηνή», με παροτρύνουν από την ταξιθεσία του Εθνικού, όπου ήδη η πρόβα βρίσκεται σε εξέλιξη. Το κάνω νυχοπατώντας, αλλά ένα νεύμα του Ακύλα Καραζήση από την άλλη άκρη της αίθουσας με καθησυχάζει να μην βιάζομαι. Σε αυτή την πρόβα, ο θεατής είναι, εκτός από καλοδεχούμενος, μέρος της διαδικασίας. Η ιδέα υλοποιείται, εδώ και τρεις εβδομάδες, ως μια σύλληψη των επικεφαλής της Πειραματικής Σκηνής (του ηθοποιού και σκηνοθέτη) Ακύλα Καραζήση και (της ηθοποιού και συγγραφέα) Νεφέλης Μαϊστράλη και ως έκφραση μιας νέας εποχής για τον οργανισμό, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Αργυρώς Χιώτη.

Από θέση ανάγνωσης οι Κατερίνα Κρίστο, Βιβή Πέτση, Γιώργος Μαντζιάρης και Νεφέλη Μαϊστράλη.

Σε αυτό το κάδρο, η Πειραματική Σκηνή έχει αποκτήσει ένα ολόδικο της ensemble 16 ηθοποιών, όπως προέκυψε από μια μακρά διαδικασία ακροάσεων. Σήμερα, απόγευμα Πέμπτης στο Δίπυλον, συναντώ την πρώτη οκταμελή ομάδα· για την ώρα, ανεπτυγμένη γύρω από τραπέζια πρόβας με χαρακτηριστικούς χαμηλούς φωτισμούς να εκκινούν από μια δραματοποιημένη ανάγνωση του «Καπούτ», του εμβληματικού έργου του Κούρτσιο Μαλαπάρτε, γραμμένου μέσα στις φλόγες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Στη σκηνή βρίσκονται εξακοντισμένοι (αλφαβητικά) οι Γιάννης Βάρσος, Τίτος Γρηγορόπουλος, Βασίλης Καραμπούλας, Κατερίνα Κρίστο, Γιώργος Μάτζιαρης, Νεφέλη Παντερμαλή, Βιβή Πέτση και Θάλεια Σταματέλου: τρεις γενιές ερμηνευτών, ο καθένας από τους οποίους κομίζει πολλές εκφάνσεις σκηνικών δυνατοτήτων και συνάμα πολλές διαφορετικές λογοτεχνικές πηγές που, με έναν τρόπο, συνομιλούν με το «Καπούτ».

Ο Ακύλας Καραζήσης παρεμβαίνει ζητώντας αυτοσχεδιασμούς.

Η εικόνα αυτού του, φαινομενικά, οργανωμένου θεατρικού εργαστηρίου ανατρέπεται ανά πάσα στιγμή: από τους ηθοποιούς που βρίσκονται σε διαρκή κίνηση ή συνθέτουν χορικά σύνολα, από το «μαέστρο» Ακύλα Καραζήση που αθόρυβα δίνει οδηγίες σε καθέναν από αυτούς, από τη μουσική που κυρίως παίζουν η Νεφέλη Μαϊστράλη, η Θάλεια Σταματέλου και ο Τίτος Γρηγορόπουλος, από το κοινό που, σε σημεία, εκούσια ή ακούσια, συμμετέχει. «Είναι μια τρομερά αναζωογονητική διαδικασία, μας δίνεται η δυνατότητα να δοκιμάζουμε χωρίς να πρέπει να λογοδοτήσουμε αν δεν βρούμε το κέντρο μας από την πρώτη φορά. Είναι μια διαρκώς, εν δυνάμει, συνθήκη», ομολογεί ο Βασίλης Καραμπούλας, ο πλέον έμπειρος της ομάδας, που ενώ έχει περάσει μια ολόκληρη ζωή μέσα στο μοίρασμα της πρόβας, μόνο τώρα τη βιώνει κάτω από το βλέμμα του θεατή. «Μας δίνετε ένα πλούσιο πεδίο», προσθέτει η Θάλεια Σταματέλου «αφού δημιουργούμε θέατρο, απαλλαγμένοι από το φόβο του αποτελέσματος, με πολύ μεγαλύτερη ελευθερία, γεγονός που οδηγεί την ομάδα σε έναν πολύ πιο ουσιαστικό συντονισμό».

Βασίλης Καραμπούλας: Μας δίνεται η δυνατότητα να δοκιμάζουμε χωρίς να πρέπει να λογοδοτήσουμε αν δεν βρούμε το κέντρο μας από την πρώτη φορά

Ο Γιώργος Μαντζιάρης βιώνει την πρόβα «ως μια ώθηση να εκπλήξουμε τους εαυτούς μας – και τους εκπλήσσουμε. Βουτάμε με ορμή, με τρέλα, σε μια μη αποστειρωμένη συνθήκη όπου το λάθος επιτρέπεται. Εδώ δεν κυκλοφορούμε με… σωστόμετρο. Γιατί το λάθος έχει μια παιδικότητα και το θέατρο είναι παιχνίδι». Για τη Νεφέλη Παντερμαλή αυτή είναι η πρώτη της επαγγελματική εμφάνιση στο θέατρο μετά την αποφοίτηση της από τη δραματική σχολή, αφού έχει μικρή εμπειρία από την πιο συμβατική λειτουργία του θεάτρου. «Είναι μια ιδανική εμπειρία βαπτίσματος», όπως την χαρακτηρίζει, αφού «η ελευθερία είναι το βασικό συστατικό του τρόπου που δουλεύουμε και την ίδια ώρα το κάνουμε μέσα σε ένα πολύ δημιουργικό και ασφαλές πλαίσιο».

Σε τρίπτυχο οι Θάλεια Σταματέλου, Βασίλης Καραμπούλας και Γιάννης Βάρσος.

Με το ένα πόδι στο θέατρο και με το άλλο στο λυρικό τραγούδι, η Βιβή Πέτση αναγνωρίζει στους συμπαίκτες της «μια θερμοκρασία, μια ετοιμότητα, μια ρευστότητα που μας επιτρέπει να συνεχίσουμε να ψάχνουμε το βηματισμό μας ενωπίω του θεατή. Σε τολμηρές στιγμές στο θέατρο, όλοι έχουμε επιθυμήσει να παίξουμε την παράσταση σαν να είναι πρόβα. Εδώ κάνουμε την πρόβα να μοιάζει με παράσταση. Το ένα θρέφει και ισορροπεί μέσα στο άλλο, με μιαν απλότητα και μια αφαίρεση», εξηγεί η ίδια που στη διάρκεια της παράστασης παίζει αλλά και τραγουδά λυρικά.

Κατερίνα Κρίστο: Δεν προτείνουμε ένα θέαμα που εξουσιάζει το κοινό· του ζητάει να σκεφτεί

Για μια στιγμή, μια άλλη, γυναικεία φωνή που έρχεται από το κοινό – δεν έχεις ακόμα εντοπίσει που κάθεται – συνεχίζει το τραγούδι. Επαγγελματίας λυρική τραγουδίστρια αλλά και θεατής, ακολουθεί την οδηγία του Ακύλα Καραζήση να ερμηνεύσει, δημιουργώντας στο κοινό μια ευχάριστη αναστάτωση, τοποθετώντας το στον κύκλο της δημιουργίας. «“Ώστε έτσι γίνεται η πρόβα;’’. Πάω στοίχημα πως αυτό θα σκεφτούν κάποιοι θεατές και αυτό θα τους βγάλει από το γνώριμο ρόλο που έχουν στην παρακολούθηση μιας παράστασης», παρατηρεί ο Γιάννης Καραμπούλας ενώ η Κατερίνα Κρίστο πιστεύει «πως για όση ώρα μείνει ο θεατής εντός αίθουσας, το ερώτημα αυτό παραμένει ανοιχτό. Το σύγχρονο θέατρο ζητάει παρατηρητές μιας σκηνικής πράξης, ενώ εμείς ψάχνουμε για συμμέτοχους. Δεν προτείνουμε ένα θέαμα που εξουσιάζει το κοινό· του ζητάει να σκεφτεί κι όχι απλώς να κρίνει». Αυτή μοιάζει να είναι και η πρώτη ανατροπή του εγχειρήματος: η καλλιέργεια μιας νέας νοοτροπίας ενεργού θεατή. Ο Γιάννης Βάρσος πιστεύει πως στο συμβατικό θέατρο, το θέατρο όπου ο θίασος και οι θεατές συνομιλούν με όχημα ένα έργο «δεν παράγει έναν ουσιαστικό διάλογο. Εμείς ανοίγουμε το υλικό μας σε κοινή θέα και αυτό σημαίνει ότι ανοίγουμε κι έναν άλλου τύπου διάλογο με το θεατή. Αναζητάμε μια συνενοχή». «Καταλαβαίνουμε πόσο πολύτιμο αυτό που συμβαίνει είναι από τη στιγμή που το κοινό γίνεται μάρτυρας τη στιγμή που κάνει γεννιέται, σε μια στιγμή ατόφιας δημιουργίας», συνηγορεί η Θάλεια Σταματέλου.

Κατερίνα Κρίστο.

Ο Γιώργος Μαντζιάρης και η Νεφέλη Μαϊστράλη, ακούγοντας τους συμπαίκτες τους.

Η Ανοιχτή Πρόβα διαρκεί τέσσερις ώρες, εντούτοις καλεί τους θεατές να μείνουν όσο επιθυμούν· ακόμα κι αν αυτό σημαίνει πως θα κάνουν ένα διάλειμμα από τη διαδικασία και θα επιστρέψουν, χωρίς να χρειαστεί να απολογηθούν – ακριβώς όπως δεν απολογούνται και οι ίδιοι οι ηθοποιοί για τον τρόπο προσέγγισης που προτείνουν κάθε φορά. Εξάλλου, κάθε Ανοιχτή Πρόβα διαφοροποιείται από την προηγούμενη, ενώ μόλις ολοκληρωθεί ο κύκλος τεσσάρων εβδομάδων, τη σκυτάλη στο εγχείρημα θα πάρει το επόμενο οχταμελές σχήμα (αλφαβητικά): Ελισσαίος Βλάχος, Θεοδώρα Γεωργακοπούλου, Δημήτρης Καπετάνιος, Κονδυλία Κωνσταντελάκη, Άννα Λουϊζίδη, Θωμάς Μακρυγιάννης, Ουίτσι και Άννα-Τατιάννα Πίττα.

Βιβή Πέτση: Σε τολμηρές στιγμές στο θέατρο, όλοι έχουμε επιθυμήσει να παίξουμε την παράσταση σαν να είναι πρόβα

Ο θεατής μπορεί να επιστρέψει για περισσότερες από μια βραδιές στην «Ανοιχτή πρόβα» της Πειραματικής Σκηνής – κάτι που συμβαίνει ήδη – όχι μόνο για να συναντήσει άλλους ηθοποιούς, αλλά γιατί θα έρθει αντιμέτωπος με την εξέλιξη της πρόβας, ως ένα γνήσιο work in progress. Ως θεατής μιλώντας, χρειάζονται κάποια λεπτά για να εξοικειωθείς με τη ροή της πρόβας, αλλά και τη θεματική γύρω από τον πόλεμο και τη βία, η οποία εμπλουτίζεται αναπάντεχα και διαρκώς.

Αντλώντας από το “Καπούτ”: Τίτος Γρηγορόπουλος και Βιβή Πέτση.

Ξεκινώντας από το «Καπούτ» του ευρωπαϊκού πολιτισμού εξαιτίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι ηθοποιοί έχουν κληθεί να προτείνουν κείμενα στοχασμού πάνω στην εμπόλεμη συνθήκη και γενικότερα στην κουλτούρα της βίας. Κι έτσι μέσα από μια πλούσια διαδικασία που μπορεί να φέρνει τους ερμηνευτές σε μια χορική συνθήκη ή μόνους μπροστά σε ένα μικρόφωνο, η δραματουργία γεννιέται αβίαστα: αντλώντας από τα γεγονότα του Λένιγκραντ το 1938 και την Ρωσίδα ποιήτρια Άννα Αχμάτοβα, πηγαίνοντας στην γερμανική Κατοχή της Αθήνας κατά το 1943, στην τραγωδία της Δουνκέρκης, στα γερμανικά πορνεία όπου εξαναγκάζονταν να δουλεύουν Εβραίες γυναίκες, στους αυτόχειρες Γερμανούς αξιωματικούς που εξόργιζαν τον Χίτλερ, φτάνοντας μέχρι τα βουνά της Ευρυτανίας κατά τον ελληνικό Εμφύλιο. Κοινό νήμα είναι η διατύπωση του Βούλγαρου συγγραφέα Ελίας Κανέττι πως «ένας πόλεμος εμπεριέχει όλους τους πολέμους· αυτούς που προϋπήρξαν και αυτούς που θα υπάρξουν».

Η Θάλεια Σταματέλου και ως μουσικός στην “Ανοιχτή πρόβα”.

Ο, ελεύθερα, τελετουργικός χαρακτήρας αυτού που συμβαίνει στο Δίπυλον σε απορροφά γρήγορα σαν μια λούπα, που γίνεται ολοένα και πιο αποκαλυπτική. Μοιάζει με θέατρο και ιεροτελεστία. Η ήσυχη, μυσταγωγική ατμόσφαιρα της αποδίδει τη θρησκευτικότητα ενός μυστηρίου. Και τελικά,  δυσκολεύεσαι να αποφασίσεις αν αυτό στο οποίο γίνεσαι κοινωνός είναι μια οργανωμένη παρτιτούρα (κειμένων, ερμηνειών, τραγουδιών, χορογραφιών) με αυτοσχεδιαστική διάθεση ή μια μόνιμα ατελής πρόβα.

Θάλεια Σταματέλου: Ούτε ο ηθοποιός, ούτε ο θεατής πρέπει να ‘παρκάρει’ κάπου. Διεκδικούμε μια ελευθερία και η ελευθερία πάει με την ευθύνη – εκατέρωθεν

Η ομάδα πιστεύει ακράδαντα πως εδώ ανακινείται η έννοια του θεατρικού πειράματος. «Έχουμε αποφασίσει να απλώσουμε τα ρούχα του θεάτρου στον ήλιο ενώ εμείς, οι ηθοποιοί βουτάμε σε μια κολυμβήθρα. Όλα αυτά συμβαίνουν επειδή αποφασίζουμε να εκθέσουμε στο κοινό τις ατέλειες μας», σημειώνει ο Βασίλης Καραμπούλας. Η αναγεννητική διαδικασία διατυπώνεται από όλους με διαφορετικά λόγια γιατί φαίνεται πως είναι ένα πρώτο άμεσο όφελος για τη λειτουργία του ηθοποιού. Ο Γιάννης Βάρσος επιμένει στη θεατρική πράξη που «δεν κρύβεται, δεν ωραιοποιείται». Η Κατερίνα Κρίστο απολαμβάνει «την απόλυτη έκθεση που κρύβει την ομορφιά του αυθορμητισμού» αφού «στην τέχνη μας λείπει ο αυθορμητισμός». Η Βιβή Πέτση μιλάει για «ένα καινούργιο κοίταγμα στο σύστημα της πρόβας που μέχρι τώρα ήταν κλειστό και προαποφασισμένο». Η Θάλεια Σταματέλου πάει ένα βήμα πιο κάτω μιλώντας για μια αμφισβήτηση στην πρόσληψη του σκηνικού συμβάντος. «Υπάρχει μια σκέψη αντίστασης γύρω από το τι αναζητάμε στο θέατρο: αναζητάμε το αποτέλεσμα που θα πουλήσει, μια παράσταση είναι μόνο ένα προϊόν; Εδώ κυνηγάμε το δεδομένο του αιφνιδιασμού, λέμε πως ούτε ο ηθοποιός, ούτε ο θεατής πρέπει να ‘παρκάρει’ κάπου. Διεκδικούμε μια ελευθερία και η ελευθερία πάει με την ευθύνη – εκατέρωθεν», τονίζει.

Γιάννης Βάρσος και Βασίλης Καραμπούλας.

Κατερίνα Κρίστο και Βιβή Πέτση.

Είναι πολύ νωρίς για να εξάγει κανείς συμπεράσματα για το πού μπορεί να οδηγήσει το πείραμα της Πειραματικής Σκηνής. Πρόκειται σίγουρα για κάτι ασυνήθιστο στους κανόνες που έχει θέσει η θεατρική αγορά, συμπαρασύροντας σε αυτό και το κοινό ως τυπικούς καταναλωτές.

Γιάννης Βάρσος: Έχει επικρατήσει η κουλτούρα του αστικού θεάτρου, ενώ οι πηγές της τέχνης μας δεν είναι αυτές

Ο Τίτος Γρηγορόπουλος που δουλεύει τα τελευταία τρία χρόνια στο ελεύθερο θέατρο τονίζει πως η Ανοιχτή Πρόβα είναι «μια χειρονομία ενάντια στη ματαίωση της νέας γενιάς ηθοποιών που δουλεύουν σε μία, δύο ή και τρεις παραστάσεις με κύριο μέλημα την είσπραξη του παραγωγού. Κι όσο κι αν μοιάζει ριψοκίνδυνο ως βήμα, μπορεί να υπάρξει ως νοοτροπία και στην ελεύθερη αγορά, μπορεί να επιβιώσει», ενώ η Νεφέλη Παντερμαλή πιστεύει «πως θα αποτελέσει έμπνευση για τη νεότερη γενιά δημιουργών κι έτσι δεν θα χαθεί ως μια αποσπασματική προσπάθεια». Εξίσου οραματικά σκέφτεται και ο Γιάννης Βάρσος που βλέπει πτυχές αυτής της προσπάθειες «ικανές να σταθούν και σε συνθήκες ιδιωτικής παραγωγής. Έχει επικρατήσει η κουλτούρα του αστικού θεάτρου, ενώ οι πηγές της τέχνης μας δεν είναι αυτές. Το θέατρο έχει να κάνει και με την τέχνη του τυχαίου, ο παράγοντας της τυχαιότητας καθιστά το θέατρο παιγνιώδες και συμβάν του παρόντος. Δεν είναι αυτοαναφορική τέχνη το θέατρο, δεν κάνουμε τέχνη για την τέχνη. Και από τη στιγμή που θα το κατανοήσουμε αυτό, ο θεατής δεν είναι θα χρειάζεται να κάτσει ήσυχος και αμέτοχος στην καρέκλα του».  

Γιώργος Μαντζιάρης: Το θέατρο δεν είναι αρένα

Για τη σημασία της δοκιμής μέσα στο χρόνο μιλάει ο Γιώργος Ματζιάρης. Πιστεύει πως το εγχείρημα της Ανοιχτής Πρόβας «δικαιούται χρόνο και επιμονή γιατί καμία πραγματική αλλαγή δεν έχει συμβεί μέσα σε μια νύχτα. Μόνο όταν αυτή η προσπάθεια εδραιωθεί, θα καταφέρει να μπολιάσει και το υπόλοιπο θέατρο. Εξάλλου, είναι μια προσπάθεια προς κάτι πολύ σημαντικό: στην συνειδητοποίηση πως το θέατρο δεν είναι αρένα».

Ο Τίτος Γρηγορόπουλος στο πιάνο και τα ηχοτοπία.

Η  Θάλεια Σταματέλου πιστεύει πως οι ηθοποιοί στο ensemble της Πειραματικής Σκηνής θα λειτουργήσουν ως κοινωνοί αυτής της πρακτικής, κατά την επιστροφή τους στο ελεύθερο θέατρο. «Προσωπικά, θα προσπαθήσω να κρατήσω όσο περισσότερο μπορώ ζωντανή αυτή την κατάσταση μετεωρισμού στην οποία δουλεύουμε τώρα, θέλω να τη φέρω ως πιθανότητα λειτουργίας και στις επόμενες παραστάσεις που θα συμμετέχω», λέει. Την ίδια ώρα, η Βιβή Πέτση υπενθυμίζει πως εδώ δεν διακυβεύεται μόνο η θέση του ηθοποιού και του θεατή αλλά και «η, από καιρό, ορισμένη θέση του σκηνοθέτη. Όποιος και όποια δει την ανοιχτή πρόβα, αφενός θα διαπιστώσει την δημοκρατικότητα της συνθήκης να εκφραζόμαστε και ατομικά και συλλογικά και αφετέρου να δει πως αυτή η συλλογικότητα διαμορφώνεται χάρη και στη θέση που παίρνουν ή δεν παίρνουν οι σκηνοθέτες της. Τόσο ο Ακύλας Καραζήσης όσο και η Νεφέλη Μαϊστράλη εκτίθενται εξίσου με εμάς και μέσα από την διαδικασία αυτή αναρωτιούνται γύρω από το οικοδόμημα ‘της παράστασης του τάδε’. Μας λένε πως η ‘Ανοιχτή Πρόβα’ ανήκει σε όλους».

Προς το παρόν, βιώνουν αυτή την κατάσταση ως μια πρόκληση στο προστατευμένο περιβάλλον του Εθνικού Θεάτρου. Πρόκληση ενεργούς συμπερίληψης του κοινού, πρόκληση αναθεώρησης των περιοριστικών κανόνων μιας υπολογίσιμης μερίδας της ελεύθερης αγοράς που αντιμετωπίζουν το θέατρο ως εμπόρευμα και τη θεατρική πράξη ως συναλλαγή, μεταξύ των δημιουργών και των καταναλωτών του.

Συνοδοιπόροι στο νέο εγχείρημα της Πειραματικής Σκηνής, ο Ακύλας Καραζήσης και η Νεφέλη Μαϊστράλη διαπιστώνουν ήδη τη δυναμική του να «ανατάσσει κανείς τη θεατρική λειτουργία. Βγαίνουμε από τη νοοτροπία του πακεταρισμένου θεάματος και πάμε να κατακτήσουμε ξανά τη δουλειά μας, με εναλλακτικές θέασης και δραματουργίας, πέρα από τους παράγοντες των χρημάτων και της επιτυχίας, προτάσσοντας τη χαρά μέσα στην επιστήμη μας», λέει ο πρώτος – που, σε αυτή την πρώτη φάση της Πειραματικής, έχει αναλάβει το ρόλο του «μαέστρου», σκυτάλη την οποία από τα τέλη Ιανουαρίου θα παραδώσει στη Νεφέλη Μαϊστράλη.

Οι δύο υπεύθυνοι της Σκηνής εργάζονται μαζί με την ομάδα ώστε «οι ίδιοι οι ηθοποιοί, χειραφετημένοι να κινούν τα νήματα της πρόβας. Μιλάμε για μια ανοιχτή διαδικασία καλλιτεχνικής συνύπαρξης κι ενός ειλικρινούς μοιράσματος που θέλουμε να ξεφύγει από κανόνες της αγοράς», συνηγορεί η τελευταία, υπογραμμίζοντας πως η «Ανοιχτή πρόβα» μετακινεί και τις συνθήκες ιεραρχίας του θεάτρου. «Ακόμα και οι ρόλοι μας, είναι δευτερεύοντες ρόλοι. Διαφωνώ, εξάλλου, με την προσωποποίηση των ρόλων. Το ζήτημα είναι να αφηγηθούμε κάτι στους θεατές συλλογικά κι αυτό θα αλλάξει και το ρόλο του κοινού. Είναι σαν να κάνουμε πραγματικότητα ένα στίχο του Σεφέρη που λέει ‘τα λόγια μας είναι παιδιά πολλών ανθρώπων’», επισημαίνει ο Ακύλας Καραζήσης.

Το Εθνικό Θέατρο, ως κρατικός οργανισμός, προσφέρει μια ιδανική συνθήκη δοκιμών, αν και οι ίδιοι δεν αισθάνονται πως πειραματίζονται με όρους ουτοπίας: «αφού συμβαίνει στην καθημερινότητα του θεάτρου, αφού υλοποιείται, δεν είναι ουτοπία» σχολιάζει η Νεφέλη Μαϊστράλη.

Σε κάθε περίπτωση η «Ανοιχτή Πρόβα» έχει τα χαρακτηριστικά μιας πολιτικής αναθεώρησης για το θέατρο· και δεν είναι τυχαίο ότι η πρώτη θεματική με την οποία καταπιάνεται είναι η βία και ο πόλεμος ως συστατικό στοιχείο του παρόντος. «Καθώς ζούμε σε μια εποχή πολύπλοκη και αντιφατική, θεωρήσαμε καλό να δούμε πως μπορούμε να διαβάσουμε το γύρω μας κόσμο χωρίς να ηθικολογούμε», λέει ο Καραζήσης· «και χωρίς να δεσμευόμαστε από την επικαιρική ανάγνωση. Δυστυχώς, η κουλτούρα της σύγκρουσης και της βίας, περνάει από γενιά σε γενιά, ως στοιχείο πολιτισμικό», προσθέτει η Μαϊστράλη.