Η πιο απαραίτητη back to school προληπτική εξέταση: Επίσκεψη στον οφθαλμίατρο!
Ο έλεγχος όρασης είναι η πιο σημαντική back to school εξέταση για τα παιδιά – τι πρέπει να ξέρουν οι γονείς.

Η επιστροφή στο σχολείο είναι η καλύτερη στιγμή για να θυμηθούμε πόσο σημαντική είναι η υγεία των ματιών των παιδιών. Τα οφθαλμολογικά προβλήματα εμφανίζονται πολύ συχνά: υπολογίζεται ότι ένα στα 17 παιδιά προσχολικής ηλικίας και ένα στα τέσσερα παιδιά σχολικής ηλικίας παρουσιάζουν κάποιο διαθλαστικό σφάλμα, όπως μυωπία, υπερμετρωπία ή αστιγματισμό, ή άλλη διαταραχή, όπως στραβισμό ή αμβλυωπία.
Επιπλέον, κάθε χρόνο καταγράφονται χιλιάδες περιστατικά λοιμώξεων στα μάτια, όπως η επιπεφυκίτιδα ή –σπανιότερα– το «κριθαράκι». Παρά τη συχνότητα αυτών των προβλημάτων, πολλοί γονείς δεν είναι πάντα επαρκώς ενημερωμένοι για το πώς εκδηλώνονται ή τι πρέπει να κάνουν αν αντιληφθούν ότι κάτι δεν πάει καλά.
«Οι οφθαλμολογικές διαταραχές που εκδηλώνουν τα παιδιά συχνά δεν γίνονται εύκολα αντιληπτές από τους γονείς και τους δασκάλους τους. Ούτε τα ίδια τα παιδιά συνειδητοποιούν πάντοτε ότι έχουν αρχίσει να μην βλέπουν καλά, ώστε να ζητήσουν βοήθεια. Αυτό συμβαίνει πολύ συχνότερα όταν είναι ακόμα μικρά – ίσως και έως ότου τελειώσουν το Δημοτικό. Η συνέπεια είναι να καθυστερεί σε πολλές περιπτώσεις η διάγνωση παθήσεων, οι οποίες στην πλειονότητα των περιπτώσεων μπορούν να διορθωθούν εύκολα και γρήγορα εάν γίνουν αντιληπτές νωρίς», αναφέρει ο δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, MD, Χειρουργός-Οφθαλμίατρος.
Συμπτώματα που συχνά περνούν απαρατήρητα
Τα σημάδια ενός προβλήματος όρασης στα παιδιά δεν είναι πάντα προφανή. Ένα παιδί μπορεί:
-
να δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί και να χάνει το ενδιαφέρον του σε παιχνίδια ή μαθήματα,
-
να χάνει τη σειρά λέξεων όταν διαβάζει,
-
να αποφεύγει δραστηριότητες που απαιτούν κοντινή όραση, όπως ζωγραφική, χειροτεχνία ή επιτραπέζια παιχνίδια,
-
να γέρνει το κεφάλι στο πλάι για να δει καλύτερα.
«Η κίνηση αυτή μπορεί να είναι ένδειξη ενός διαθλαστικού σφάλματος, όπως ο αστιγματισμός», εξηγεί ο καθηγητής. Συχνά τα παραπάνω αποδίδονται σε μαθησιακές δυσκολίες, όμως οι δυσκολίες αυτές σχετίζονται με τον τρόπο που ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τα ερεθίσματα, και όχι με θολή όραση. «Όταν το παιδί αποφεύγει το διάβασμα ή προσπαθεί να τελειώσει πρόχειρα τα μαθήματά του, μπορεί απλώς να δυσκολεύεται να εστιάσει σωστά τα μάτια του. Ο προσεκτικός έλεγχος της όρασης μπορεί να εξακριβώσει εάν υπάρχει οφθαλμολογικό πρόβλημα ή αν πρέπει να γίνει περαιτέρω διερεύνηση για κάτι άλλο», τονίζει ο κ. Κανελλόπουλος.
Γιατί ο έλεγχος είναι κρίσιμος
Η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστική, καθώς τα αδιάγνωστα προβλήματα όρασης μπορούν να επηρεάσουν:
-
τη σωματική και νοητική ανάπτυξη,
-
την ικανότητα μάθησης,
-
την απόδοση στο σχολείο,
-
ακόμα και τις μελλοντικές επαγγελματικές επιλογές.
Παράλληλα, πολλοί γονείς έχουν λανθασμένες αντιλήψεις για τις οφθαλμολογικές λοιμώξεις. Για παράδειγμα, πιστεύουν ότι η επιπεφυκίτιδα χρειάζεται πάντα αντιβίωση, ενώ τις περισσότερες φορές είναι ιογενής και υποχωρεί μόνη της σε 7-14 μέρες. Γι’ αυτό, αν το παιδί έχει κοκκίνισμα, έκκριμα ή ενόχληση στα μάτια, είναι σημαντικό να εξεταστεί από οφθαλμίατρο.
Ποια παιδιά χρειάζονται περισσότερη προσοχή
Ορισμένες ομάδες παιδιών έχουν αυξημένο κίνδυνο για οφθαλμολογικές διαταραχές:
-
όσα γεννήθηκαν πρόωρα ή με χαμηλό βάρος,
-
όσα έχουν οικογενειακό ιστορικό (γονείς ή αδέλφια με παιδικές οφθαλμολογικές παθήσεις),
-
παιδιά με αναπτυξιακή υστέρηση ή ειδικές ανάγκες,
-
παιδιά που οι μητέρες τους κάπνιζαν, έπιναν αλκοόλ ή έκαναν χρήση ουσιών στην εγκυμοσύνη.
Οφθαλμολογική ασφάλεια στα σπορ
Οι τραυματισμοί στα μάτια κατά την άθληση δεν είναι σπάνιοι. Μπάσκετ, ποδόσφαιρο, τένις και αθλήματα με μικρές μπάλες έχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο. Οι κακώσεις μπορεί να είναι από απλές εκδορές έως σοβαρά περιστατικά, όπως αποκόλληση αμφιβληστροειδούς. Η χρήση προστατευτικών γυαλιών και η σωστή φροντίδα (π.χ. κομμένα νύχια για αποφυγή ατυχημάτων) είναι απαραίτητα μέτρα.
«Ο ετήσιος προσυμπτωματικός έλεγχος της όρασης, ο ενδελεχής έλεγχος των ματιών όταν είναι απαραίτητος και η προσεκτική τήρηση των οδηγιών του οφθαλμιάτρου εάν εντοπιστεί κάποιο πρόβλημα, δίνουν στα παιδιά την καλύτερη ευκαιρία για υγιή ανάπτυξη και πρόοδο στο σχολείο», καταλήγει ο κ. Κανελλόπουλος.