ΤΕΤΑΡΤΗ
09
ΙΟΥΛΙΟΥ
Ο υδράργυρος σκαρφαλώνει φλερτάροντας όλο και συχνότερα με τους 40 βαθμούς. Το ελληνικό καλοκαίρι αρχίζει και μαζί του, για κάποιους, η απόδραση και η αναζωογονητική παραμονή παρά θίν’ αλός. Στην πόλη, οι περισσότερες αίθουσες τέχνης ολοκληρώνουν το εκθεσιακό τους πρόγραμμα και ετοιμάζουν τις αποσκευές τους για τα νησιά… Εκεί όπου μετακομίζουν και πολλοί έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες και τα έργα τους, προσφέροντας ευκαιρίες για μια πιο χαλαρή επίσκεψη σε χώρους τέχνης και μουσεία, που έχουν ξεκινήσει ήδη να ξετυλίγουν το θερινό τους πρόγραμμα, σε χώρους επίσημους και ανεπίσημους.
Με αυτήν την ευκαιρία, πραγματοποιούμε έναν νοερό περίπλου στα νησιά του Αιγαίου, παρουσιάζοντας για τον αναγνώστη και μελλοντικό επισκέπτη τις εικαστικές προτάσεις που θα συναντήσει αν έχει τη δυνατότητα να βρεθεί, έστω και για λίγες μέρες, κοντά στη θάλασσα…
Απροσδιόριστα τοπία, αντανακλάσεις του αισθητηριακού κόσμου, διαθλασμένου από τη μνήμη, παρουσιάζει ο Γιάννης Αδαμάκος στην έκθεση με τίτλο «Ο ενδιάμεσος χώρος», που φιλοξενείται στη Citronne Gallery, στην παραλία του Πόρου, σε επιμέλεια Τατιάνας Σπινάρη-Πολλάλη. Καταξιωμένος ανανεωτής της αφαιρετικής ζωγραφικής, ο καλλιτέχνης εμμένει στις δυνατότητες της ζωγραφικής σύνθεσης, του χρώματος και του σχεδίου, εξερευνώντας νέους τρόπους απόδοσης των σχέσεων μεταξύ σκιάς, χρώματος, φωτός και χώρου. Στην έκθεση παρουσιάζεται μια νέα ενότητα ζωγραφικών έργων και κολάζ, που βασίζονται σε κάθετους και οριζόντιους άξονες, που συνθέτουν έναν νοητό κάνναβο. Εδώ τον απασχολεί η εκφραστική γεωμέτρηση του χώρου που αποπνέει μια κατάσταση ψυχικής ισορροπίας, ανάμεσα στην ηρεμία του οριζόντιου στοιχείου και την ανάταση του καθέτου. Επιπροσθέτως, συνθέσεις από χαρτί συνιστούν ιδιόρρυθμα κολάζ που ενέχουν τη διαδικασία της καταστροφής και υπογραμμίζουν τη δύναμη της χειρονομίας.
*Έως 14 Σεπτεμβρίου 2025.
Μια εγκατάσταση που εστιάζει στην έννοια της διαχρονίας, αμφισβητώντας την κοινή αντίληψη του χρόνου, αποτελεί η έκθεση του Γιάννη Μπουτέα με τίτλο «Διαστρωματώσεις – Μεταπλάσεις», που φιλοξενείται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου, σε επιμέλεια Τατιάνας Σπινάρη-Πολλάλη και Μαρίας Γιαννοπούλου. Αποσπασματικές, υπερμεγέθεις ψηφιακές εκτυπώσεις εικόνων από αρχαία γλυπτά παραβάλλονται ανάμεσα στα αρχαιολογικά εκθέματα, σαν μια παραμορφωμένη εικόνα του παρελθόντος μας. Χρηστικά αντικείμενα της καθημερινής ζωής του παρόντος και του εγγύς παρελθόντος, μαζί με φυσικά πετρώματα και γεωλογικές διαστρωματώσεις, τυλιγμένα με εικόνες έργων τέχνης, συνθέτουν ένα σύνολο αντιθετικών συμβόλων με ιδιαίτερες φορτίσεις, συνιστώντας μια απροσδόκητη προεπισκόπηση ενός αρχαιολογικού μουσείου του μέλλοντος.
*Έως 21 Σεπτεμβρίου 2025.
Έργα που αποτυπώνουν ερείπια ανεμόμυλων και θαλασσινών ξύλων από βάρκες, καΐκια και σκουριές, θέματα που πολιορκεί, ήδη, από την περίοδο των σπουδών του, παρουσιάζει ο ζωγράφος και δάσκαλος της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ Σωτήρης Σόρογκας, στην έκθεση με τίτλο «Μνήμες απ’ την Ύδρα», που φιλοξενείται στο Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Ύδρας. Ο καλλιτέχνης επισκέφθηκε για πρώτη φορά το νησί το καλοκαίρι του 1957 και, όπως σημειώνει, «αυτή μου η επαφή με την Ύδρα με οδήγησε στον επαναπροσδιορισμό των αξιακών βεβαιοτήτων που με συνιστούσαν εκείνον τον καιρό».
*Έως 30 Ιουλίου 2025.
Ανθρώπινες φιγούρες, συνήθως νεαρές γυναίκες, βυθισμένες μέσα στο νερό, βρίσκονταιστο επίκεντρο της πρακτικής της ζωγράφου Κατερίνας Χατζή. Με έναν εξαιρετικά λεπτομερή ρεαλισμό, τα πρόσωπα και τα σώματα των μορφών της έκθεσης με τίτλο «Τα θαυμάσια νερά», που επιμελείται ο ιστορικός τέχνης Γιώργος Μυλωνάς και φιλοξενούνται στο Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Ύδρας, μοιάζουν σχεδόν φωτογραφικά. Ωστόσο, η ατμόσφαιρα των έργων της, μέσα στο υδάτινο στοιχείο, υπονομεύει την «αντικειμενικότητα» της αναπαράστασης, δημιουργώντας έναφίλτρο εσωτερικότητας, που συνιστά μια πράξη της επιστροφής στον εαυτό.
*Έως 30 Ιουλίου 2025.
Είκοσι οκτώ νέα ζωγραφικά έργα και ισάριθμα κεραμικά αντικείμενα, τα οποία διαμορφώνουν έναν ενιαίο, ποιητικό και αισθητηριακό χάρτη μνήμης, περιπλάνησης και εσωτερικής τοπιογραφίας, περιλαμβάνει η νέα ατομική έκθεση της Βάσως Τρίγκα με τίτλο «Γραφές και χάρτες», που θα φιλοξενηθεί στο Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Ύδρας, σε επιμέλεια Ίριδας Κρητικού. Η καλλιτέχνιδα συνδυάζει στα έργα της τη χειρονομιακή πυκνότητα της ζωγραφικής γραφής με τη στοχαστική καταγωγή της ύλης. Τοπία και μορφές, φόρμες οργανικές και γεωμετρικές, σκιές, φυτά και πέτρες γίνονται αποτυπώματα του βλέμματος και εφαλτήρια ενσυνείδητης συγκίνησης. Η έκθεση λειτουργεί ως αφαιρετικός και απτικός χάρτης. Οι πίνακες και οι κεραμικές φόρμες της είναι οχήματα μνήμης, επιθυμίας και παρατήρησης, δοχεία συγκίνησης και πολιτισμού της καθημερινότητας.
*Από 6 Σεπτεμβρίου έως 5 Οκτωβρίου 2025.
Την ατομική έκθεση της ρουμάνας καλλιτέχνιδας, με έδρα το Λονδίνο, Andra Ursuta, με τίτλο «Apocalypse Now and Then», παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα το Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ στον χώρο του πρώην σφαγείου στην Ύδρα. Η Ουρσούτα αντλεί έμπνευση από την οπτική γλώσσα και τις στρατηγικές έκθεσης των αρχαιολογικών μουσείων για να εφεύρει ψευδοϊστορικά αντικείμενα που ανήκουν σε έναν ανύπαρκτο πολιτισμό, του οποίου τα λείψανα φαίνεται να μιλούν για τις αγωνίες του παρόντος μας. Η έκθεση παρουσιάζει την «Desolation Ware», μια σειρά από χάλκινα γλυπτά από χυτό κερί: ένα τερατώδες πιάτο με φίδια που βγαίνουν από ένα κράνος ποδηλάτου για να επικαλεστούν μια Γοργώ, μια ζωομορφική κανάτα με δαιμονικά στοιχεία, μια καρέκλα που μοιάζει με ορθοπεδικό θρόνο ή την αγκαλιά μιας σιδηράς παρθένου κ.ά.
*Έως 31 Οκτωβρίου 2025.
Την ομαδική έκθεση «School of Transitions» φιλοξενεί στους ιστορικούς χώρους της η Αναργύρειος και Κοργιαλένειος Σχολή Σπετσών, αποτέλεσμα του προγράμματος καλλιτεχνικής φιλοξενίας Anargyros Art Residency. Στην έκθεση παρουσιάζονται έργα των Rowena Hughes, Κωνστάντζας Καψαλή, Ναταλίας Μαντά και Ιωάννας Παρασκευοπούλου, σε επιμέλεια της Εύας Βασλαματζή, διερευνώντας σύγχρονες θεματικές μέσα από εικαστικά, ηχητικά και οπτικοακουστικά μέσα. Το «School of Transitions» αποτελεί την εναρκτήρια δράση του residency και εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα με εργαστήρια, ανοιχτές συζητήσεις, πρωτότυπη έρευνα και παραγωγή έργων.
*Έως 20 Ιουλίου 2025.
Αναδρομική έκθεση του έργου της Μαρίας Φιλοπούλου με τίτλο «Ελευθερία», φιλοξενείται στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων του παραρτήματος Ναυπλίου της Εθνικής Πινακοθήκης. Μέσα από δεκαπέντε ζωγραφικά έργα και δύο γλυπτά, η καλλιτέχνιδα παρουσιάζει παραστατικούς βιωμένους τόπους κάτω από αίθριους ουρανούς και μεσογειακούς ήλιους, υμνώντας την ανθρώπινη ύπαρξη και συνθέτοντας το όλον της φύσης, λουσμένο στο φως και στον ρυθμό. Παράκτιες οικείες τοποθεσίες, επιβάτες καταστρωμάτων, κολυμβητές μέσα και έξω από το νερό σε θάλασσες, φυσικές δεξαμενές, πρωταγωνιστούν στα έργα της, μεταφέροντας στον θεατή σύγχρονα βιώματα και αντανακλώντας συναισθηματικές καταστάσεις και στιγμιαίες εντυπώσεις της φύσης, απηχήσεις της γαλλικής τοπιογραφίας και των κινημάτων του μοντερνισμού
*Έως 30 Οκτωβρίου 2025.
Έργα ελλήνων ζωγράφων με ποικίλη εκφραστική γλώσσα, που προσεγγίζουν τη θαλασσογραφία, παρουσιάζονται στην έκθεση με τίτλο «Θάλασσα, ζείδωρος πνοή», που διοργανώνει η Εθνική Πινακοθήκη και με την οποία εγκαινιάζεται ανακαινισμένος ο χώρος του παλιού τελωνείου στο Ναύπλιο. Η έκθεση λειτουργεί ως ένα καλειδοσκόπιο εικόνων, μέσω των οποίων παρακολουθούμε όλα τα στάδια εξέλιξης της ελληνικής ζωγραφικής, με έργα θαλασσογράφων του 19ου αιώνα, αλλά και καλλιτεχνών του πρώιμου μοντερνισμού και εκπροσώπων ή επιγόνων της Γενιάς του ’30, μαζί με έργα νεότερων καλλιτεχνών που ανήκουν σε διαφορετικά ρεύματα, απολαμβάνοντας την ελευθερία της μεταμοντέρνας συνθήκης.
*Έως 20 Σεπτεμβρίου 2025.
Τιμώντας τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Παναγιώτη Βασιλάκη, γνωστού στον χώρο της τέχνης με το όνομα Takis (1925-2019), το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, με τη συμβολή του Ιδρύματος Takis, διοργανώνει μια μεγάλη αναδρομική έκθεση με τίτλο «Takis 1∞», στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Άνδρο, αλλά και στην Αθήνα. Στην Άνδρο παρουσιάζονται τα νεανικά έργα του, αποκαλυπτικά των πρώτων επιρροών του αλλά και της ικανότητάς του να απεγκλωβίζεται από την κατάρτιση του αυτοδίδακτου: Τα Λουλούδια και τα Είδωλα, τα οποία αποτέλεσαν νέες οπτικές για την πανίδα και τη χλωρίδα μέσα από το πρίσμα του μετάλλου. Τους Εσωτερικούς χώρους, τα Μαγνητικά κενά και τις Σφαίρες, που τον οδήγησαν να συνεχίσει την εξερεύνηση της ύλης. Τα Καντράν και τα Ηλεκτρονικά ανάγλυφα, έργα παράδοξα, που υπογραμμίζουν τη μόνιμη παρουσία της τεχνολογίας στη ζωή μας. Τις Σπείρες, ένα μεθυστικό ταξίδι στα αισθητικά μυστήρια της γεωμετρίας, και, τέλος, τα λιγότερο γνωστά Ερωτικά του, εμβλήματα της ηχηρής επιστροφής των σωμάτων στο έργο του. Σε αυτά προστίθενται τα εμβληματικά Σινιάλα, που εμφανίστηκαν το 1955 και έγιναν ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σύνολα γλυπτών του 20ού αιώνα.
*Έως 2 Νοεμβρίου 2025.
Με τη συμμετοχή 31 καλλιτέχν(ιδ)ων, με έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικής, κεραμικής, φωτογραφίας και εγκαταστάσεων, ο ετήσιος εικαστικός θεσμός «Πλόες» παρουσιάζει την έκθεση με τίτλο «Lumen de lumine / Φως εκ φωτός», με επιμέλεια της ιστορικού τέχνης Αθηνάς Σχινά, που θα φιλοξενηθεί και φέτος στο Ίδρυμα Π. & Μ. Κυδωνιέως, στη Χώρα της Άνδρου. Μέσα από την ευρηματικότητα των ιδιωμάτων τους, των θεματικών επιλογών και των αναγωγών τους, άλλοτε πάλι μέσα από τις διαφορετικές τονικότητες της σχεδιογραφής τους, των χρωμάτων τους, του είδους των φωτισμών που χρησιμοποιούν ή των υφολογικών ποικιλιών που αποτυπώνονται στη χροιά των υλικών και της μορφολογίας τους, εκφράζουν ο καθένας ξεχωριστά και με διαλεκτική μεταξύ τους συνομιλία, το «Lumen de lumine / Φως εκ φωτός», κινητοποιώντας τον ψυχισμό του θεατή, τον στοχασμό και τη φαντασία του.
*Από 26 Ιουλίου έως 28 Σεπτεμβρίου 2025.
Εννέα διεθνείς καλλιτέχν(ιδ)ες, οι Sergej Andreevski (Σκόπια), Anne Lise Broyer (Παρίσι), Stano Buban (Μπρατισλάβα), Μαριάννα Κατζάρα (Τυνησία), Μάρκος Χατζηπατέρας (Λονδίνο – Αθήνα), Nikola Pijanmanov (Στρούμιτσα), Gerlinde Pistner (Νυρεμβέργη), Christina Rahme (Βηρυτός) και Carla Salem (Λονδίνο -Βηρυτός) εμβαθύνουν στο τοπίο, την αρχιτεκτονική και τις ιστορίες που είναι χαραγμένες στις πέτρες και στα αρχαία μονοπάτια του νησιού, μεταμορφώνοντας αυτές τις εμπειρίες σε τέχνη, στο πλαίσιο της διαμονής τους στο Amalia Gardens Residency, στο Βιτάλι της Άνδρου. Το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα της παραμονής τους παρουσιάζεται στην ομαδική έκθεση με τίτλο «Aligned to the Horizon», που θα φιλοξενηθεί στο Εμπειρίκειο Γυμνάσιο Άνδρου, στη Χώρα, προσκαλώντας κατοίκους και επισκέπτες να αλληλεπιδράσουν με τα έργα που δημιουργήθηκαν σε άμεση σχέση με το νησί.
*Έως 31 Αυγούστου 2025.
Σε δύο κορυφαίες ελληνίδες χαράκτριες, τη Βάσω Κατράκη και τη Ζιζή Μακρή, είναι αφιερωμένη η έκθεση που διοργανώνεται στην Καΐρειο Βιβλιοθήκη, στον εκθεσιακό της χώρο, την οικεία Μ. Ε. Κυδωνιέως, στη Χώρα της Άνδρου, από τον ομότιμο καθηγητή ζωγραφικής Γιάννη Ψυχοπαίδη και την ιστορικό τέχνης Λήδα Καζαντζάκη. Το αφιέρωμα στις δύο εμβληματικές χαράκτριες, που ανέπτυξαν την καλλιτεχνική τους πράξη μέσα από την αντίστασή τους και πέτυχαν να καταξιωθούν διεθνώς εν ζωή σε έναν κατεξοχήν ανδροκρατούμενο χώρο, στοχεύει στην ανάδειξη τόσο της εξέλιξης της ελληνικής χαρακτικής του 20ού αι. όσο και της πορείας των δυο καλλιτέχνιδων και των σημείων σύγκλισής τους.
*Από 4 Αυγούστου – 27 Σεπτεμβρίου 2025.
Αναδρομική έκθεση του ζωγράφου, χαράκτη και γραφίστα Μπάμπη Ρετζεπόπουλου (1940-2002), με τίτλο «Ιδέες και περιστατικά», διοργανώνεται από το Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού, σε επιμέλεια Χριστόφορου Μαρίνου, στην Χώρα της Τήνου. Στην έκθεση παρουσιάζονται έργα της περιόδου 1957-1994, καθώς και τέσσερα έργα του χαράκτη Α. Τάσσου, ο οποίος ήταν δάσκαλος του Ρετζεπόπουλου στη Σχολή Δοξιάδη. Από τα πρώτα του ζωγραφικά έργα της περιόδου 1960-1963, ο Ρετζεπόπουλος εντυπωσιάζει με τον τρόπο που χειρίζεται το χρώμα και με τη διάθεσή του να πειραματιστεί. Οι συνθέσεις του είναι καλοδουλεμένες, στιβαρές και πολυεπίπεδες, όπως και τα χαρακτικά που θα αρχίσει να φτιάχνει τα επόμενα χρόνια, όταν θα αφοσιωθεί σχεδόν αποκλειστικά στη χαρακτική, τη γραφιστική και τη διακόσμηση εμπορικών καταστημάτων της Αθήνας. Θα επιστρέψει στη ζωγραφική την περίοδο που ζει μόνιμα στο Παρίσι (1967-1973), ενώ από τις ξυλογραφίες που φιλοτεχνεί όσο ζει στην Αθήνα, είναι γνωστές γύρω στις είκοσι. Στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης, όταν πια εγκαθίσταται στην Τήνο θα δημιουργήσει άλλες σαράντα ξυλογραφίες παραστατικού χαρακτήρα. Η χαρακτική του αποκτά μια διαφορετική και πιο στενή σχέση με το φως όταν, στα τέλη της δεκαετίας του ’80, υιοθετεί αφαιρετική τεχνοτροπία.
*Έως 14 Σεπτεμβρίου 2025.
Επιλεγμένα έργα που αποτυπώνουν κομβικές στιγμές από την πολύχρονη διαδρομή του κεφαλονίτη γλύπτη Μεμά Καλογηράτου, εστιάζοντας στην ένταση της μορφής, τον στοχασμό του μετάλλου και τη γλυπτική ως φορέα μνήμης και μεταφυσικής αναζήτησης, περιλαμβάνει η έκθεση που φιλοξενείται στο Αίθριο του Δημαρχιακού Μεγάρου της Ερμούπολης, σε επιμέλεια της ιστορικού τέχνης Ελένης Γατσά. Η εικαστική γλώσσα του Καλογηράτου, λιτή αλλά φορτισμένη, συνδιαλέγεται με τον χώρο του Αιθρίου, μετατρέποντάς τον σε σημείο σιωπηλού διαλογισμού και μορφολογικής εμπειρίας. Μαθητής των Παππά και Απάρτη, με πορεία που ξεκινά τη δεκαετία του ’60, ο Καλογηράτος συνδύασε την καλλιτεχνική του δράση με κοινωνική συμμετοχή και πολιτική ευαισθησία.
*Έως 15 Ιουλίου 2025.
Πέτρες και βράχια, μόνα τους ή πλάι στη θάλασσα, ερείπια θαλασσινών ξύλων από βάρκες, καΐκια και σκουριές, τα αγαπημένα θέματα του ζωγράφου Σωτήρη Σόρογκα, περιλαμβάνονται στην έκθεση «Η Σύρος του Βαμβακάρη με τα μάτια του Σόρογκα», ένα «αφιέρωμα μνήμης στον δάσκαλο Μάρκο Βαμβακάρη», που φιλοξενείται αίθουσα τέχνης «Γ. & Ε. Βάτη», στην Ερμούπολη. Παράλληλα, σε δύο ειδικά διαμορφωμένες αίθουσες, θα εκτίθενται μεταξοτυπίες από έργα του, όλων των περιόδων. Η έκθεση διοργανώνεται από τον Δήμο Σύρου- Ερμούπολης και την αίθουσα τέχνης «Αγκάθι».
*Έως 20 Ιουλίου 2025.
Ασπρόμαυρες φωτογραφίες, μέσα από τις οποίες αναδύονται κρυφές γωνιές της μνήμης και σκοτεινές σκιές του χρόνου, παρουσιάζει η φωτογράφος Ελένη Ονάσογλου, στην ατομική έκθεση με τίτλο «Φωτογραφίες από ένα παρελθόν που δεν υπήρξε», που φιλοξενείται στο Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο Ερμούπολης (Αίθουσα «Εμμανουήλ Ροΐδη»). Μέσα από ασπρόμαυρες φωτογραφίες αυτές ο θεατής καλείται να ανασυνθέσει ένα ανύπαρκτο παρελθόν· καλείται να δει ό,τι χάθηκε και ό,τι ίσως ποτέ δεν υπήρξε, γιατί «η μνήμη και η λήθη γίνονται οι δύο όψεις του ίδιου καθρέφτη», όπως τονίζει η ίδια η φωτογράφος, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Σύρο και αντλεί την έμπνευσή της από την πλούσια πολιτιστική και ιστορική ταυτότητα του νησιού.
*Από 17 έως 30 Ιουλίου 2025.
Μια ομαδική εικαστική έκθεση με «ακτιβιστικό» χαρακτήρα, αφιερωμένη στο θεματικό ενάλιο πάρκο της Τζιας, με στόχο την ενημέρωση για την υποβρύχια αρχαιολογία της περιοχής και την ευαισθητοποίηση σε θέματα προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος, διοργανώνει ο Σύλλογος Φίλων Κέας: Η έκθεση με τίτλο «Ο ενάλιος ιστορικός τόπος Κέας», σε επιμέλεια Λουίζας Καραπιδάκη, φιλοξενείται στο κτίριο Γεωργίας Μαρτίνου στο Βουρκάκι της Κέας, με τη συμμετοχή 37 εικαστικών καλλιτεχνών. Το εκθεσιακό υλικό συμπληρώνεται από φωτογραφικό και οπτικοακουστικό υλικό του Armando Ribiero με θέμα τα ενάλια ευρήματα της περιοχής. Ο θεατής μέσα από τις εικαστικές δημιουργίες θα ανακαλύψει, μαζί με το χωροθετημένο πάρκο των βυθισμένων πλοίων, το φυσικό περιβάλλον της περιοχής και την απαράμιλλη ομορφιά του αθέατου θαλάσσιου κόσμου.
*Έως 30 Αυγούστου 2025.
«Θραύσματα -Fragments» είναι ο τίτλος της έκθεσης φωτογραφίας και videoart της Μαρίας Μπουρμπού, σε επιμέλεια Χαράς – Ελένης Μητσοτάκη, η οποία θα φιλοξενηθεί από τις 19 έως τις 31 Ιουλίου 2025 στο Δημαρχείο Κύθνου, με πρωτοβουλία της ΑΜΚΕ kythniale-Γέφυρες Πολιτισμού. Για πρώτη φορά, η Μαρία Μπουρμπού παρουσιάζει στο νησί της Κύθνου, μια σειρά από μαρτυρίες, γνωριμίες και αποτυπώσεις. Στη θέαση τους ανακαλεί κανείς, ασυνείδητα και παρορμητικά, χιλιάδες άλλες «φωτογραφίες» της δικής του ζωής, καθώς ο άνθρωπος υπάρχει και πορεύεται κυρίως μέσω της μνήμης του.
*Από 19 έως 31 Ιουλίου
“Hidden Mythologies” εχει τίτλο η έκθεση των Ευγενίας Βερελή, Ιάσονα Καμπάνη και Ναταλίας Μαντά, που διοργανώνεται στο πλαίσιο του προγράμματος Thermia Project, σε επιμέλεια της Οντέτ Κουζού και φιλοξενείται στο Δημοτικό Σχολείο στην Χώρα της Κύθνου. Τα έργα που θα παρουσιαστούν στην έκθεση αντλούν έμπνευση από τα πλάσματα που κατοικούν στη λαϊκή φαντασία, όπως αυτά εμφανίζονται σε παραμύθια, δημοτικά τραγούδια, θρύλους, μύθους και τοπικά έθιμα. Τέτοια όντα, τέρατα, στοιχειά, και φανταστικά πλάσματα, που ακόμη και σήμερα ακούμε στα στενά του νησιού να ψιθυρίζουν και να μιλούν για αυτά, δημιουργούν μια αόρατη αλλά αισθητή παρουσία που συνδέει το παρελθόν με το παρόν, τη φαντασία με τη συλλογική μνήμη, το ανθρώπινο με το “Άλλο”.
*Από τις 12 έως τις 20 Ιουλίου
Σε ένα από τα πιο ατμοσφαιρικά μνημεία του Αιγαίου, τον Πύργο Μπαζαίου, στην καρδιά της ενδοχώρας της Νάξου, δυο εικαστικοί δημιουργοί, η Μαρία Γρηγορίου και ο Γιάννης Παπαδόπουλος, με μακρόχρονες παράλληλες διαδρομές αλλά και καλλιτεχνική αυτονομία, εμβαθύνουν με σπουδή και γνώση στην υφαντική και χειρωνακτική τέχνη, παρουσιάζοντας την εφετινή πρωτότυπη εικαστική παραγωγή του Φεστιβάλ Νάξου, την έκθεση με τίτλο «Το νήμα που μας ενώνει», που επιμελείται ο Μάριος Βαζαίος. Οι δύο καλλιτέχνες, χρησιμοποιώντας διαφορετικά πρωτογενή υλικά, όπως λινό, βαμβάκι και μετάξι, αξιοποιούν παραδοσιακές τεχνικές, όπως η ύφανση με φυτικές βαφές και η παραγωγή χειροποίητου χαρτιού, δημιουργώντας παράλληλα γλυπτικά τοπία. Αναπτύσσοντας τα έργα τους, παλιά αλλά και νέες κατασκευές in situ, μέσα στους χώρους του ιστορικού μνημείου, αναδεικνύουν τη διαχρονία της υφαντικής παράδοσης, τη μετεξέλιξη της σε σύγχρονη εικαστική τέχνη και έκφραση.
*Έως 5 Οκτωβρίου 2025.
Ένας ολόκληρος κόσμος πλασμένος από λεπτόκοκκο μάρμαρο, που βγήκε από τα σπλάχνα της Πάρου υποδέχεται, στο Αρχαιολογικό Μουσείο του νησιού, την έκθεση «Φτεροκοπώντας. Με τα φτερά του νου και της τέχνης», με έργα της γλύπτριας Βένιας Δημητρακοπούλου. Τέσσερα γλυπτά, τα «Αναπαυόμενη Νίκη», «Φτερούγα του μύθου», «Αέναη πτήση» και «Το μήνυμα της αυγής», είναι τα νέα έργα της καλλιτέχνιδας, που παρουσιάζονται σε διάλογο τόσο με τα αρχαία εκθέματα όσο και με το κυκλαδίτικο τοπίο. Στις αίθουσες του μουσείου και στον αίθριο χώρο του, όπου αναπτύσσεται η έκθεση, η δημιουργός δεν παρουσιάζει μόνο καινούρια έργα σε πεντελικό μάρμαρο, αλλά και σχέδιά της με σινική μελάνη πάνω σε χειροποίητο χαρτί («Γραμμές της σκέψης») όπως και έξι χαρακτηριστικά κεφάλια από ηφαιστειακή πέτρα. Την έκθεση, που διοργανώνεται από τον Σύλλογο «Φίλοι της Πάρου και Αντιπάρου» και πραγματοποιείται με την υποστήριξη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, επιμελείται η Ελένη Βαροπούλου.
Από 20 Ιουλίου έως 19 Αυγούστου 2025.
Να φέρει κοντά το παρελθόν με το παρόν μέσα από σύγχρονες καλλιτεχνικές προσεγγίσεις επιχειρεί η περιοδική έκθεση με τίτλο «Cycladic Nexus – A Journey of Connections Across Time: Skarkos», που φιλοξενείται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ίου, σε επιμέλεια της αρχαιολόγου και ιστορικού τέχνης Ευγενίας Ίσκου και της ιστορικού τέχνης Ναταλίας Μητσιώνη. Έμπνευση και αφορμή της έκθεσης, που συνδιοργανώνουν η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και η ΑΜΚΕ Figment, αποτελεί ο προϊστορικός οικισμός του Σκάρκου, μια από τις πιο ολοκληρωμένες μαρτυρίες της Πρωτοκυκλαδικής περιόδου. Η έκθεση αυτή επιχειρεί να φέρει σε διάλογο τη δυναμική αυτής της αρχαίας κοινότητας με τη σύγχρονη τέχνη, διερευνώντας τις αλλαγές στην ανθρώπινη θεώρηση του κόσμου. Δώδεκα καλλιτέχνες από διαφορετικά πεδία διερευνούν έννοιες όπως η μετακίνηση, η επικοινωνία και οι δεσμοί, μέσα από ζωγραφική, γλυπτική, εγκαταστάσεις, κέντημα και ψηφιακές εκτυπώσεις. Το ανθρώπινο ίχνος διατρέχει τα έργα, θέτοντας ερωτήματα για τη συλλογικότητα και την ιστορική συνείδηση.
*Έως 31 Οκτωβρίου 2025.
Εστιάζοντας στο αρχέγονο πνεύμα της Σαντορίνης, η Άρτεμις Χατζηγιαννάκη, μέσα από 15 υδατογραφίες, ορίζει έναν τρόπο θέασης στον ορίζοντα της Σαντορίνης μέσα από τους τελετουργικούς κύκλους της παράδοσης, των κύκλων εργασίας, της τοπικής οικονομίας, των εθίμων και του συλλογικού θυμικού.Ο επισκέπτης της έκθεσης με τίτλο «Θηραϊκές τελετουργίες», που φιλοξενείται στο Βιομηχανικό Μουσείο Τομάτας Δ. Νομικός, στη Βλυχάδα, θα αναγνωρίσει πτυχές μιας Σαντορίνης που επιβιώνει όχι μόνο στη μνήμη και στην προφορική μαρτυρία, αλλά και στο ανάγλυφο του τοπίου, στην αρχαία γη, στην γραμμή του ορίζοντα, στην παράδοση του οίνου και της αμπέλου, στα γεωργικά προϊόντα, στη χλωρίδα και στους κύκλους του χρόνου…
*Από 23 Αυγούστου έως 24 Οκτωβρίου 2025.
Στην προσωπικότητα και στο έργο μιας ξεχωριστής μορφής της ελληνικής αρχιτεκτονικής ιστορίας, ενός δημιουργού ο οποίος έχει επηρεάσει και εξακολουθεί να επηρεάζει όσο ελάχιστοι την ελληνική αρχιτεκτονική σκέψη, στον Δημήτρη Πικιώνη, είναι αφιερωμένη η έκθεση «Σχήμα και μορφή», που διοργανώνει το Μουσείο Μπενάκη και φιλοξενείται στην Ιερά Μονή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Σκιάθου. Η έκθεση αποτελεί, επίσης, μια συνοπτική και σφαιρική παρουσίαση του έργου του, μέσα από αναπαραγωγές υλικού από το αρχείο του αρχιτέκτονα, που έχει δωρίσει στο Μουσείο Μπενάκη η οικογένεια Πικιώνη.
*Έως 15 Οκτωβρίου 2025.
Έναν κόσμο που συνήθως παραμένει αόρατος, τον υποθαλάσσιο μικρόκοσμο, όπως διαμορφώνεται από το μαγευτικό παιχνίδι του φωτός, της σκιάς, της αντανάκλασης και των μοτίβων στις οργανικές υφές της φύσης, αποτυπώνει μέσα από τον φωτογραφικό της φακό η Claudia Sherwood Servidio, στη φωτογραφική δουλειά της με τον τίτλο «Υποβρύχια Λήμνος», που παρουσιάζεται στον Χώρο Τέχνης «Ώχρα Μπλε», στη Μύρινα. Η φωτογράφος εστιάζει στην αισθητική, τη δομή και τη μεταμορφωτική ενέργεια των φυσικών στοιχείων, ενώ η δυναμική του νερού αποδίδεται με ρυθμό, βάθος και εσωτερική ενέργεια. Το αποτέλεσμα είναι μια σχεδόν εξωπραγματική, ονειρική αποτύπωση, ένα τοπίο που συγχωνεύει το ορατό με το αόρατο, το ρεαλιστικό με το αφηρημένο. Μέσα από τις υποβρύχιες φωτογραφίες της, μας προσκαλεί να στοχαστούμε πάνω στη σχέση του ανθρώπου με τη φύση, την εύθραυστη ισορροπία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και την ανάγκη επανασύνδεσης με το περιβάλλον σε εποχές οικολογικής κρίσης.
*Έως 4 Αυγούστου 2025.
Στον τόπο καταγωγής του επιστρέφει ο γνωστός ζωγράφος Ανδρέας Κοντέλλης, με μια καινούργια ενότητα έργων πάνω στην αγαπημένη του θεματική, τη Λήμνο. Η θάλασσα, τα βράχια, ο κάμπος και ιδιαίτερα το φως που χαρακτηρίζει το νησί είναι τα αγαπημένα του θέματα. Γνωρίζοντας τον τόπο όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε, θέλει να τον κάνει γνωστό στον θεατή μέσα από την ευαισθησία των δικών του ματιών. Η έκθεση, με τίτλο «Λήμνου περιήγησις», θα πραγματοποιηθεί στον Χώρο Τέχνης «Αποθήκη», στο παλιό λιμάνι της Μύρινας, σε επιμέλεια της ιστορικού τέχνης Ήρας Παπαποστόλου.
*Από 1 έως 30 Αυγούστου 2025.
Μια in-situ εγκατάσταση, που εστιάζει στην κατοίκηση και τις ανθρώπινες σχέσεις, μέσα από μια σειρά γλυπτών και παρεμβάσεων, με τίτλο «Blue Moon», παρουσιάζει ο Γιώργος Μαραζιώτης στην K-Gold Temporary Gallery, σε επιμέλεια του Νικόλα Βαμβουκλή. Αφετηρία της έκθεσης αποτελεί η καταγραφή προφορικών ιστοριών από πρώην ενοίκους της νεοκλασικής κατοικίας, όπου σήμερα στεγάζεται η K-Gold Temporary Gallery, στην Αγία Παρασκευή Λέσβου. Οι φωνές τους μετατρέπονται σε δυναμικά έργα από νέον, μάρμαρο, μέταλλο και καθρέφτη. Παράλληλα, ο καλλιτέχνης επαναφέρει στον χώρο αρχιτεκτονικά στοιχεία που είχαν αφαιρεθεί κατά την ανακαίνιση του κτιρίου, ως φορείς μνήμης και σύνδεσης με το παρελθόν. Το αποτέλεσμα είναι ένα υβριδικό τοπίο – οικείο και, ταυτόχρονα, αναπάντεχο. Ένα σκηνικό, όπου προσωπικές και συλλογικές μαρτυρίες πλέκονται σε μια διαδρομή ανάμεσα σε θραύσματα ιστοριών και συναισθημάτων.
*Από 12 Ιουλίου έως 31 Αυγούστου 2025.
Τον κομβικό ρόλο της Σάμου ως γέφυρας πολιτισμών στην Ανατολική Μεσόγειο, ήδη από την Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου, επιχειρεί να αναδείξει η έκθεση «Bridging Cultures» («Γεφυρώνοντας πολιτισμούς»), που φιλοξενείται στο Art Space Pythagorion και διοργανώνεται από το Ίδρυμα Schwarz, σε συνεργασία με το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών, με αφορμή τη συμπλήρωση ενός αιώνα αρχαιολογικών ερευνών του Ινστιτούτου στο νησί. Μέσα από μια προσεγμένη μουσειολογική αφήγηση, η έκθεση αναδεικνύει το πώς οι πολιτισμικές ανταλλαγές διαμόρφωσαν την ταυτότητα της τοπικής κοινωνίας, καθώς οι επαφές των αρχαίων Σαμίων με την Ανατολία, την Αίγυπτο και την Εγγύς Ανατολή υπήρξαν καθοριστικές για την άνθηση της πόλης-κράτους κατά τον 7ο και 6ο αι. π.Χ. Η έκθεση ρίχνει φως σε μια μακρά ιστορία διαπολιτισμικής αλληλεπίδρασης, προβάλλοντας πτυχές της ζωής στους αρχαίους χρόνους, μηχανισμούς ανταλλαγής και προσαρμογής. Ταυτόχρονα, παρουσιάζει σπάνιο αρχειακό υλικό και τεκμήρια από έναν αιώνα έρευνας του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Αθηνών στη Σάμο, καθιστώντας ορατή μια συναρπαστική πτυχή της ιστορίας του νησιού.
*Έως 15 Οκτωβρίου 2025.
Με αφορμή την πέμπτη επέτειο του πολιτιστικού οργανισμού DEO, που έχει έδρα τη Χίο, διορανώνεται ομαδική έκθεση με τίτλο «Κάποτε ήμασταν κήποι», στο ιστορικό κτήμα Καράβα (Καράβικο), στον Κάμπο της Χίου. Η έκθεση εξετάζει τους αναπόφευκτους κύκλους της ανάπτυξης και της παρακμής, διερευνώντας τη φθορά των σωμάτων, των ιδεών, των χώρων και των σχέσεων μέσα από τον συμβολισμό του κήπου. Σε αυτήνπεριλαμβάνονται νέα έργα, ειδικά σχεδιασμένα για τον συγκεκριμένο χώρο, μαζί με παλαιότερα και μια κηποτεχνική αναδημιουργία, από δώδεκα διεθνείς καλλιτέχν(ιδ)ες, τους Mohammad Alfaraj, Μάρθα Δημητροπούλου, Derek Jarman, Emre Hüner, Μαρία Λοϊζίδου, Ανέστη Μιχάλη, Ναταλία Παπαδοπούλου, Yaşam Şaşmazer, Σωκράτη Σωκράτους, Teresa Solar Abboud, Τεό Τριανταφυλλίδη και AdrianaVarejão, σε επιμέλεια Άκη Κόκκινου. Ο καθένας και η καθεμιά τους εξετάζει πώς συνυπάρχουν οι πράξεις φροντίδας και οι τροχιές φθοράς, ανιχνεύοντας τα μεταβαλλόμενα όρια μεταξύ ακμής, παραμέλησης και μεταμόρφωσης.
*Έως 7 Σεπτεμβρίου 2025.
Με τίτλο «Διπλώνοντας τη Θάλασσα σε Φορέματα που Διαλύονται σαν Αλάτι», η ομαδική έκθεση της καλλιτεχνικής πλατφόρμας Perasma επιστρέφει στη Λέρο, για να συνομιλήσει με τοπόσημα του νησιού και την ιστορική του υφή, φέρνοντας κοντά λάτρεις της τέχνης από όλο τον κόσμο. Η φετινή έκθεση εστιάζει στις δυνατότητες της συνύπαρξης, την ισορροπία ανάμεσα στη σύνδεση και την ελευθερία, και στα άπειρα σημεία συνάντησης. Το νόημα δε «ρίχνει άγκυρα» σε συγκεκριμένους προορισμούς, αλλά αναδύεται μέσα από σχέσεις, κινήσεις και κοινούς ρυθμούς. Ειδικές παραστάσεις, συναντήσεις και εκδηλώσεις θα συνοδεύουν την έκθεση καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού.
*Από τις 29 Ιουνίου έως τις 23 Αυγούστου
Εξερευνώντας τα συναισθηματικά τοπία της παιδικής ηλικίας, η έκθεση «Make. Believe. Play.» είναι διαμορφωμένη ώστε να βιωθεί, και όχι μόνο να θεαθεί. Μέσω εγκαταστάσεων, παρουσιάζεται στο Μερκάτο, στη Χώρα Κυθήρων, το έργο έξι καλλιτεχνών (Γιάννης Ευθυμίου, Joanna Burtenshaw, Ξένια Παπαδοπούλου, Ιφιγένεια Παπαδάτου, Κλεοπάτρα Τσαλή, Δροσιά Τσέρη), που προσκαλεί τον θεατή να αναβιώσει τη συνθήκη όπου το παιχνίδι είναι η μόνη γλώσσα του και το δέος για το καθετί που τον περιβάλλει πρωταρχικό του προνόμιο. Μέσα από διαδραστικές εγκαταστάσεις, έργα επιλεγμένα για την αυθόρμητη θεματική και αισθητική τους, και τρισδιάστατες, αποδομημένες συνθέσεις, το κοινό καλείται να γίνει μέρος του έργου, συμβάλλοντας στη δημιουργία των δικών του συναισθηματικών χαρτών.
*Από 10 έως 17 Αυγούστου 2025.
Ένα εικαστικό πορτρέτο της νεότερης και σύγχρονης ελληνικής τέχνης συνθέτουν τα 99 έργα της έκθεσης «Διαδρομές στην τέχνη. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος», που φιλοξενείται στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων και επιμελήθηκε η ιστορικός της τέχνης Χάρις Κανελλοπούλου, επιστημονική υπεύθυνη της Συλλογής έργων τέχνης της Τράπεζας της Ελλάδος. Τα έργα καλύπτουν την περίοδο 1870-2024 και υπογράφονται από ιστορικά εμβληματικούς δημιουργούς, καθώς και από νεότερους καταξιωμένους αλλά και σύγχρονους ανερχόμενους καλλιτέχνες, προσφέροντας στον επισκέπτη μια αντιπροσωπευτική εικόνα μίας από τις πλέον αναγνωρισμένες συλλογές ελληνικής τέχνης. Η έκθεση οργανώνεται σε τρεις διαδρομές-ενότητες, από τη Σχολή του Μονάχου έως τη σύγχρονη αφαίρεση, με δημιουργίες που καλύπτουν μια περίοδο περίπου 150 ετών και προσφέρουν ποικίλες αναγνώσεις της Ιστορίας της τέχνης ειδικότερα, αλλά και της Ιστορίας γενικά.
*Έως 2 Νοεμβρίου 2025.
Έργα 32 ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών και σχεδιαστών παρουσιάζονται στην έκθεση «Είσαι ότι φοράς», στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης στο Ρέθυμνο, σε επιμέλεια Μαρίας Μαραγκού, Μαρίας Παναγίδου και Σταύρου Καβαλλάρη. Η έκθεση επιχειρεί να αναδείξει την αμφίδρομη σχέση της μόδας και των προκλήσεων της εποχής μας όπως αυτές εκφράζονται και επηρεάζονται από τη σύγχρονη τέχνη και τους προβληματισμούς που νεωτεριστικά αυτή προβάλλει. Αναπόσπαστο μέρος της έκθεσης αποτελεί το ειδικό αφιέρωμα στη διεθνούς ακτινοβολίας ρεθύμνια σχεδιάστρια μόδας Σοφία Κοκοσαλάκη, που δυστυχώς έφυγε πολύ νωρίς. Στο αφιέρωμα παρουσιάζονται 24 δημιουργίες της, κοσμήματα και σχέδια από τη συλλογή της οικογένειάς της.
*Έως 31 Οκτωβρίου 2025.
Άγιος Νικόλαος
Η “Ενάρετη Σπείρα” της Δανάης Στράτου
Η landart εγκατάσταση της Δανάης Στράτου με τίτλο “Ενάρετη Σπείρα“, που έλαβε το Βραβείο Τέχνης 2025 από το Ίδρυμα Γ.&Α. Μαμιδάκη εκτίθεται στο χώρο του ξενοδοχείου Minos Palace Resort. Η Ενάρετη Σπείρα αποτελεί μια νέα, τοποειδική εγκατάσταση με έντονη συμβολική και φιλοσοφική διάσταση. Αποτελείται από 113 χειροποίητα κεραμικά σημεία/πιθάρια, σχεδιασμένα από την καλλιτέχνιδα και κατασκευασμένα από την κοινότητα τεχνιτών του χωριού Θραψανό της Κρήτης—τόπο με μακραίωνη παράδοση στην κεραμική τέχνη. Τοποθετημένα σε σπειροειδή διάταξη, αντλούν έμπνευση από τον μυστηριακό Δίσκο της Φαιστού, λειτουργώντας ως μορφολογικό και εννοιολογικό ανάλογο και ενεργοποιώντας έννοιες όπως η κυκλικότητα του χρόνου, η αρχέγονη μνήμη και η συλλογική εμπειρία.
