Θελεστίνα: Η παράσταση του ΚΘΒΕ έρχεται στο Θέατρο Ήβη

Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, σε συμπαραγωγή με τα Αθηναϊκά Θέατρα, έρχεται στο Θέατρο ΗΒΗ, στην Αθήνα, από τις 22 Μαΐου, με την εξαιρετικά επιτυχημένη παραγωγή του «Θελεστίνα» του Φερνάντο ντε Ρόχας.

Μια παράσταση που παρακολούθησαν 14.000 θεατές στη Θεσσαλονίκη μέχρι σήμερα και που απέσπασε εγκωμιαστικά σχόλια από κοινό και κριτικούς, σε απόδοση κειμένου & σκηνοθεσία του Καλλιτεχνικού Διευθυντή του ΚΘΒΕ, Αστέριου Πελτέκη και με ένα δυνατό σύνολο ταλαντούχων συντελεστών και πρωταγωνιστών. Στο ρόλο της Θελεστίνας, η Ελισάβετ Κωνσταντιντίδου.

Την πλαισιώνουν οι ηθοποιοί Χρύσα Ρώπα, Ταξιάρχης Χάνος, Αλεξάνδρα Παλαιολόγου, Γιώργος Κολοβός και Τατιάνα Μελίδου.

Η «Θελεστίνα», ένα έργο πρωτοποριακό,  παραμένει συγκλονιστικά επίκαιρο, πέντε αιώνες μετά τη συγγραφή του, καθώς αποτελεί μια «τοιχογραφία» της ανθρώπινης φύσης, γεμάτη σαρκική επιθυμία, ηδονή,  πλάνη και λύτρωση. Οι κωμικές στιγμές διαδέχονται τις δραματικές, σε ένα σκηνικό παιχνίδι ένοχων μυστικών αλλά και αποκαλύψεων και ανατροπών που κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή.

Μια «ιλαροτραγωδία» γεμάτη αλχημείες, εξαπατήσεις, δυνατά πάθη και θανάσιμα αμαρτήματα, η οποία ταξιδεύει το κοινό  στη γεμάτη δεισιδαιμονίες κοινωνία της Ισπανίας του 15ου αιώνα, «εξερευνώντας» με αριστοτεχνικό τρόπο τις ανθρώπινες αδυναμίες, την απληστία, τη λαγνεία και τον έρωτα.

Η «Θελεστίνα» -όπως την αποκαλούσε το κοινό- και επικράτησε σαν τίτλος, δημοσιεύτηκε το 1499, έχοντας τολμηρά για την εποχή στοιχεία, τα οποία συνεχίζουν να καταπλήσσουν και να ενθουσιάζουν τους αναγνώστες. Στην συγκεκριμένη σκηνοθετική προσέγγιση του έργου, μέσα από την προσθήκη μια σύγχρονης Παράβασης, υπογραμμίζονται, επιπλέον, η θέση της γυναίκας, η «αρετή» της αγνότητας και η εκμετάλλευσή της καθώς και η τεράστια επιχείρηση χειραγώγησης και εμπορευματοποίησης του γυναικείου σώματος, ανά τους αιώνες.

Kούκλες φιλοτεχνημένες από εικαστικούς καλλιτέχνες της Βόρειας Ελλάδας οι οποίοι ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση του ΚΘΒΕ και δημιούργησαν έργα τέχνης, «ζωντανεύουν», υπό την επιμέλεια της Φρόσως Λύτρα, με τους θεατές να γίνονται μάρτυρες μιας πομπής συμβόλων, μορφών και ιδεών, που αναδεικνύουν την σεξιστική αντιμετώπιση της γυναίκας και την κοινωνική καταπίεση που υφίσταται, μέσα στο χρόνο.

*Κατάλληλο για θεατές άνω των 13 ετών

«Αυτή ήταν η κωμωδία ή ιλαροτραγωδία του Καλλίστο και της Μελιβέας, γραμμένη προς γνώσιν και συμμόρφωσιν των τρελά ερωτευμένων, που έρμαιοι του Πάθους τους, λατρεύουν αντί Θεού τους εραστές τους.

Ο ερωτευμένος νεαρός ιππότης Καλίστο, αδυνατώντας να διαχειριστεί την απόρριψη της αγαπημένης του Μελιβέας, δέχεται τη συμβουλή του υπηρέτη του Σεμπρόνιο και ζητάει βοήθεια από τη Θελεστίνα, μια δαιμόνια προξενήτρα, πρώην ιερόδουλη και νυν προαγωγό, η οποία κατέχει τα μυστικά του έρωτα και δίνει λύσεις στα προβλήματα, έναντι αμοιβής, με αλχημείες και μαγικά βότανα. Η Θελεστίνα,  βάζει το σχέδιο της σε εφαρμογή, ώστε το νεαρό ζευγάρι να ερωτευθεί με πάθος. Πανούργα, χειριστική και εξαιρετικά ικανή στο να καταλαβαίνει τους ανθρώπους και να εκμεταλλεύεται τις αδυναμίες τους, χρησιμοποιεί ανορθόδοξους τρόπους, μηχανορραφίες και «ραφές» παντός τύπου που εκχυδαΐζουν τον αγνό «πλατωνικό» έρωτα και εμπλέκουν τους ήρωες σε απρόβλεπτες περιπέτειες…

Ποια θα είναι η είναι η κατάληξη του δυνατού αυτού έρωτα, που μέσα από αλχημείες και εξαπατήσεις, πυροδοτεί μια σειρά θανάσιμων αμαρτημάτων, όπως η λαγνεία και η απληστία, σε  μια κοινωνία γεμάτη δεισιδαιμονίες, στην Ισπανία του 15ου αιώνα;

Η Θελεστίνα ή η ιλαροτραγωδία του Καλίστο και της Μελιβέας, είναι το πρώτο  διαλογικό μυθιστόρημα το οποίο εισαγάγει ουσιαστικά την λογοτεχνία στην Αναγέννηση. Ο Φερνάντο ντε Ρόχας, ένας βίαια εκχριστιανισμένος Εβραίος, γράφει μια συναρπαστική ερωτική ιστορία, που καθρεφτίζει τη μεσαιωνική ηθική, απεικονίζοντας τα βασικά χαρακτηριστικά της. Βρίσκεται όμως στο κατώφλι μιας νέας εποχής που αρχίζει να ξεπηδάει με νέους κώδικες. Από τη φεουδαρχία και τον Καθολικισμό αρχίζουν να αχνοφαίνονται τα πρώτα σημάδια της Αναγέννησης και του καπιταλισμού, σε ένα κείμενο που παίζει με τα όρια της Ιεράς Εξέτασης. Το εκτενέστατο μυθιστόρημα των περίπου 65.000 λέξεων, γνώρισε τεράστια επιτυχία με πολλές επανεκδόσεις και διασκευές. Η έντονη θεατρικότητά του κειμένου, οι δυνατοί μονόλογοι, η διαλογική μορφή του καθώς και οι πολύπλευροι χαρακτήρες του, έδωσαν έδαφος για πολλαπλές απόπειρες σκηνικής μεταφοράς. Η σάτιρα, το ποιητικό στοιχείο, ο συνδυασμός του υψηλού και του ευτελούς, τα μεγάλα πάθη και τα συναισθήματα με την ταυτόχρονα κωμική αποδόμησή τους, επιτυγχάνουν μια επιδέξια κοινωνική κριτική της εποχής, αποδομώντας διακριτικά τις αρχές που τη διέπουν, σε ένα κείμενο που επιφανειακά τις παραχωρεί τη νομιμοποίησή τους».
Αστέριος Πελτέκης