Για τον Ζήση Μπλιάτκα, η ζωγραφική είναι η εκπλήρωση των ονείρων του ξυπνητού

Ανεβαίνοντας τα σκαλιά στη γκαλερί της Rebecca Camhi κάπου στο Μεταξουργείο, συνειδητοποιώ πως δίπλα μου, μπροστά μου και οριακά από πάνω μου, υπάρχουν έργα με τρομερά έντονα χρώματα τα οποία κάπως σε ακολουθούν όπου και να βρίσκεσαι στο χώρο. Ο Ζήσης Μπλιάτκας και τα έργα της ατομικής του έκθεσης με αγγλικό τίτλο “Forecasting” και ελληνικό “Οι μέρες ως επιφάνειες” σου αποσπούν πλήρως την προσοχή με τον πιο θεμιτό τρόπο. Τα έργα του ξεπροβάλλουν από κάθε γωνία ή μικρή πλευρά τοίχου στον χώρο – ταιριάζουν απόλυτα μαζί του ή, καλύτερα, σε εκείνα ταιριάζει. Τα έντονα χρώματα, η σύνδεση φύσης και τεχνολογίας, το τώρα και το για πάντα κατά μία έννοια και φυσικά ο διάχυτος σουρεαλισμός του αλλά και η εξαιρετική τεχνοτροπία του – ή τέχνη του – είναι μόνο μερικοί λόγοι για να αντικρίσετε τα έργα του Ζήση Μπλιάτκα μέχρι τις 23 Μαΐου.

@ Ευσταθία Πατμανίδη

Μπορώ να μιλήσω πολύ για τη ζωγραφική που κάνει ο Ζήσης – μην με παρεξηγήσετε, θα το ήθελα – αλλά πιστεύω πως εκείνος θα τα πει καλύτερα από μένα. Κοιτώντας τα έργα του, έπιασα τον εαυτό μου να χάνεται στο σύμπαν που δημιουργεί και, εκτός από τις εικόνες και τις ιστορίες που φτιάχνει, η τεχνική του και τα υλικά που χρησιμοποιεί κάνουν την όλη συνθήκη ακόμα περισσότερο ενδιαφέρουσα. Τον ρώτησα για τα όνειρά του, την τέχνη του, αυτή τη συγκεκριμένη έκθεση που συμβαίνει τώρα, τις ιδιαίτερες τεχνικές του και φυσικά, το μέλλον.

Στη ζωγραφική έχει κανείς την ευκαιρία να συμφιλιώνει την εσωτερική αίσθηση με τον υλικό κόσμο, ώστε η εικόνα που παράγεται να αποκαλύπτει μια εν δυνάμει διάσταση. Με αυτή την έννοια, η ζωγραφική δεν μας παρουσιάζει τα πράγματα όπως είναι, αλλά καταδεικνύει τον τρόπο όπου αυτά λανθάνουν. Όπως μια προφητεία ή μια πρόβλεψη αναλαμβάνουν να αρθρώσουν την «ενδεχομενικότητα» του μέλλοντος, έτσι και το τελάρο ζωγραφικής αποτελεί την επιφάνεια στην οποία θα απλωθεί και θα επαναπροσδιοριστεί αυτό που δύναται να συμβεί. Με γοητεύουν τα μεγάλα συστήματα όπως αυτά του καιρού, του ίντερνετ, της τύχης.

Ζήσης Μπλιάτκας, “Γιορτινοί χαρταετοί στο ίντερνετ”, 2024, εκτύπωση σε στρώμα, 115×184 εκ

Πράγματι διαφέρουν, αποτελούν όμως συμπληρωματικές πτυχές της αφήγησης. Στο “Forecasting” αναδεικνύεται καλύτερα η διαδικασία της προεικόνισης ως πράξης. Την ίδια στιγμή η ζωγραφική αναμιγνύεται, σχεδόν προκλητικά, με τον χώρο της μετεωρολογίας ή της οικονομικής πρόβλεψης, επιστήμες που εμφανίζονται να έχουν ένα ορθολογικό ένδυμα. Από την άλλη, ο ελληνικός υπότιτλος «Οι Μέρες ως Επιφάνειες» μεταχειρίζεται την έννοια της ημέρας, όχι σαν μια χρονική κατηγορία, αλλά σαν μια δισδιάστατη υλική επιφάνεια όπου η ίδια θα εμπεριέχει το φως της. Ένα τέτοιο παγωμένο φως στη ζωγραφική γίνεται κυρίαρχο συμβάν.

Μάλλον πρόκειται για την πρωταρχική εμπειρία που έχει κανείς όταν έρχεται σε επαφή με τις εικόνες. Τα γραφικά του υπολογιστή είναι μια εικόνα αναφοράς στην οποία επιστρέφω ακόμα κι όταν δεν το επιδιώκω. Είναι ένας τρόπος να βλέπει κανείς. Με την εφεύρεση της προοπτικής στην αναγέννηση ο άνθρωπος κατάφερε να δει τον εαυτό του σε ένα πεδίο δυνατοτήτων υπερβαίνοντας τα φυσικά όρια και αναπλάθοντάς τα σε ένα ψευδαισθησιακό χώρο. Νομίζω ότι τα video games αποτελούν τη συνέχεια αυτής της παράδοσης.

@ Ευσταθία Πατμανίδη

Χρησιμοποιώ ένα αρκετά περιορισμένο κομμάτι των ψηφιακών μέσων (MsPaint) με το οποίο συνέβη να έχω μια βιωματική επαφή. Κατά τα άλλα δεν γνωρίζω καν πώς λειτουργεί το φωτοτυπικό μου μηχάνημα… Νομίζω ότι απλώς η παραγωγή εικόνων δεν αποτελεί ζητούμενο. Η ζωγραφική σε φέρνει αντιμέτωπο με την ιδιαίτερη φύση της εικόνας και την περιπέτεια της κατασκευής της, αλλά και με την απόφαση για το αν αυτή έχει λόγο ύπαρξης. Από την άλλη, είναι γεγονός ότι η ζωγραφική αποτελεί έναν γαλαξία που αναζωογονείται όταν «μολύνεται» με ξένα σώματα (φωτογραφία, τυπογραφία κ.α.)

Η ίδια η ζωγραφική είναι η διαπραγμάτευση και η εκπλήρωση των ονείρων του ξυπνητού.

Η χρήση τέτοιων λογισμικών με ωθεί προς ένα είδος «μαγικής» εικονοποιίας, καθότι απομακρύνεται από την ακρίβεια της βιομηχανικής παραγωγής και της τεχνικής αρτιότητας αντιτάσσοντας μια πιο DIY προσέγγιση. Σε αυτά τα λογισμικά βρίσκω μια βραδύτητα στην εκτέλεση και τεχνικές δυσκολίες όπως αυτές της ζωγραφικής σε τελάρο. Οι περιορισμένες δυνατότητες με οδηγούν στο να τις υπερβώ και να εφεύρω «πατέντες» για να διαχειριστώ την εικόνα. Τα λιγοστά εργαλεία αυτών των προγραμμάτων με απελευθερώνουν από μια τεχνοκρατική σκέψη και διατηρούν ενεργή αλλά και απολαυστική τη διαδικασία.

Ζήσης Μπλιάτκας, Διαγαλαξιακό ταχυδρομείο, 2025, ακρυλικό σε μουσαμά 180×120 εκ

Νομίζω ότι οι δύο διαστάσεις ενέχουν μια «ευγενική» κατάληψη του χώρου. Δεν σκοντάφτεις πάνω τους. Με ενδιαφέρει αυτή η ενδιάμεση κατάσταση στην οποία αναπτύσσεται η επιθυμία να καταστεί το έργο χρηστικό κι όχι η κυριολεκτική μετατροπή του σε τρισδιάστατο αντικείμενο.

Στη ζωγραφική έχει κανείς την ευκαιρία να συμφιλιώνει την εσωτερική αίσθηση με τον υλικό κόσμο, ώστε η εικόνα που παράγεται να αποκαλύπτει μια εν δυνάμει διάσταση.

Θα το διατυπώσω κάπως έτσι: Η ίδια η ζωγραφική είναι η διαπραγμάτευση και η εκπλήρωση των ονείρων του ξυπνητού.