MENU
Κερδίστε Προσκλήσεις
ΔΕΥΤΕΡΑ
07
ΙΟΥΛΙΟΥ
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΚΘΕΣΗΣ
ΕΠΙΛΕΞΤΕ ΕΚΘΕΣΗ X
Allspice - Michael Rakowitz & Ancient Cultures: Η σύγχρονη τέχνη συναντά αρχαίους πολιτισμούς στο Μουσείο Ακρόπολης
Από 13/05/2025 έως 31/10/2025
Bad Girls, Big Dragons: Η νέα ατομική έκθεση της Στέλλας Καπεζάνου στην Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων
Από 03/07/2025 έως 07/09/2025
Control - Command: Έκθεση του Πάνου Ματθαίου στην αίθουσα τέχνης έκφραση – γιάννα γραμματοπούλου
Από 19/06/2025 έως 19/07/2025
Cycladic Blues: Η Marlene Dumas στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Από 05/06/2025 έως 03/11/2025
In a Bright Green Field: Ομαδική έκθεση σύγχρονων Ελλήνων και Κυπρίων καλλιτεχνών στο Μουσείο Μπενάκη
Από 12/06/2025 έως 13/09/2025
Nήματα Eπιλογής: Ομαδική έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών
Από 24/06/2025 έως 27/09/2025
Parliament: Ένα έργο «κοινωνικής χορογραφίας» του Michael Kliën στήνεται στο Μουσείο Μπενάκη
Από 12/06/2025 έως 27/07/2025
Surroundings: 13 έργα της Γερμανίδας εικαστικού Claudia Wieser ειδικά για την Εσπλανάδα του ΚΠΙΣΝ
Από 03/04/2025 έως 16/11/2025
Takis 1∞: Το Ίδρυμα Γουλανδρή γιορτάζει τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Takis με ένα μεγάλο αφιέρωμα
Από 22/06/2025 έως 02/11/2025
Untitled: H πρώτη έκθεση έργων του Jean-Michel Basquiat στην Ελλάδα
Από 22/05/2025 έως 02/08/2025
Walk Through Me: Έκθεση της Κατερίνας Μερτζάνη στην Γκαλερί Alma
Από 12/06/2025 έως 12/07/2025
Why Look at Animals?: Η νέα διεθνής ομαδική έκθεση του ΕΜΣΤ ζητά δικαιοσύνη για τη μη ανθρώπινη ζωή
Από 15/05/2025 έως 15/02/2026
Win Knowlton: Αποτυπώνοντας στον καμβά την κλιματική αλλαγή
Από 15/05/2025 έως 27/09/2025
a Cabinet of Curiosities: 78 εικαστικοί καταλαμβάνουν τους χώρους του MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά
Από 13/02/2025 έως 31/08/2025
«Αναζητώντας την εικόνα» του Λάκη Παπαστάθη στο Μουσείο Μπενάκη
Από 03/04/2025 έως 20/07/2025
«Διαδρομές στην τέχνη»: Από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων
Από 24/05/2025 έως 02/11/2025
«Ιστορίες Ανεμελιάς» στην Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων
Από 29/05/2025 έως 07/09/2025
Ένα Τηλεγράφημα στην αγαπημένη μου Suki: Έκθεση του Oscar Murillo στην Gagosian
Από 20/06/2025 έως 30/08/2025
ΑΣΚΤ: Ομαδική έκθεση των τελειόφοιτων του Εικαστικού Τμήματος
Από 25/06/2025 έως 11/07/2025
Ανατομία της Αρχιτεκτονικής: Έργα της Simone Leigh εκτίθενται στην Αγορά του ΚΠΙΣΝ
Από 28/04/2025 έως 31/10/2025
Γραφές και Χάρτες: Η νέα ατομική έκθεση της Βάσως Τρίγκα στο Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας
Από 06/09/2025 έως 05/10/2025
Διαιρεμένες Μνήμες 1940-1950: Το αποτύπωμα μιας ταραγμένης δεκαετίας μέσα από μια ψηφιακή έκθεση
Από 15/11/2021 έως 31/12/2026
Διαφημίζοντας την Ελλάδα: Ο ελληνικός τουρισμός των 60s μέσα από μάτια σπουδαίων καλλιτεχνών, στην Ύδρα
Από 25/03/2025 έως 31/10/2025
Εικαστικό «Φως εκ φωτός» στην Άνδρο
Από 26/07/2025 έως 28/09/2025
Η Εμμονή του Βλέμματος: Μια έκθεση για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Παναγιώτη Τέτση στην Εθνική Πινακοθήκη
Από 10/04/2025 έως 31/10/2025
Θραύσματα: Ένας εικαστικός φόρος-τιμής στην κλασική ωραιότητα στο καφέ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου
Από 08/07/2025 έως 05/08/2025
Θόδωρος - Αντί αναδρομικής: Μια έκθεση αφιερωμένη στο έργο του σπουδαίου γλύπτη στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Από 08/02/2025 έως 08/02/2026
Λόφος Art Project: Σύγχρονες εικαστικές προσεγγίσεις στην αρχαιότητα
Από 28/06/2025 έως 31/07/2025
Μπορώ κι εγώ: Η αναπηρία των ζώων στο επίκεντρο μιας νέας έκθεσης στο ΠΕΣ Πολύτροπον
Από 05/07/2025 έως 12/07/2025
Προδανεισθείς Χρόνος: Ο κόπος του καλλιτέχνη μέσα απ’ το έργο του Γιάννη Παππά στο Μουσείο Μπενάκη
Από 20/02/2025 έως 27/07/2025
Σου στέλνω Μήλο CPT: Ομαδική έκθεση στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης
Από 06/07/2025 έως 03/08/2025
Τα "καπρίτσια" του Γκόγια στην Εθνική Πινακοθήκη
Από 22/01/2025 έως 30/09/2025
Τοπόσημα Διασύνδεσης: Έκθεση φωτογραφίας στο Πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο
Από 01/07/2025 έως 20/07/2025
ΕΠΙΛΟΓΗ ΓΚΑΛΕΡΙ
ΕΠΙΛΕΞΤΕ ΧΩΡΟ X Alma- Contemporary Art Gallery Gagosian Gallery Kourd Online The Intermission Έκφραση - Γιάννα Γραμματοπούλου Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή Ίδρυμα Π. & Μ. Κυδωνιέως Αίθουσα Τέχνης Αθηνών Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος Λόφος art project Μουσείο Άλεξ Μυλωνά - Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Μουσείο Ακρόπολης Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης - Κεντρικό Κτίριο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης Δήμου Αθηναίων «Αγγελική Χατζημιχάλη» Μουσείο Μπενάκη - Κτήριο Οδού Πειραιώς Οικία Λαζάρου Κουντουριώτη Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων Πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο - Βιβλιοθήκη και Τυπογραφείο Βουλής Χώρος Τέχνης Πολιτιστικής Εταιρείας Σαρωνικού Πολύτροπον
Διάφορα

Έκθεση της Συλλογής του εικαστικού Νίκου Αλεξίου στο Μουσείο Μπενάκη

Έργα 86 Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών περιλαμβάνονται στη Συλλογή που δώρισε στο Μουσείο λίγο πριν τον θάνατό του και παρουσιάζονται σε μια μεγάλη τιμητική έκθεση στο κτίριο της οδού Πειραιώς.

Monopoli Team

Το 2010, λίγους μήνες πριν φύγει από τη ζωή, ο Νίκος Αλεξίου (1960-2011) δώρισε στο Μουσείο Mπενάκη μια πλούσια συλλογή σύγχρονης τέχνης που συνέλεξε με ιδιαίτερη προσήλωση και επιμονή, παράλληλα με το καλλιτεχνικό του έργο.

Το Μουσείο Μπενάκη θέλοντας να τιμήσει τον καλλιτέχνη για την προσφορά του, οργανώνει έκθεση  στις αίθουσες του κτιρίου της Πειραιώς 138 με τίτλο «Νίκος Αλεξίου. Η Συλλογή», που εγκαινιάστηκε την Τρίτη 12 Μαρτίου και θα διαρκέσει μέχρι και την Κυριακή 26 Μαΐου 2024. Την επιμέλεια της έκθεσης έχουν από κοινού η Πολύνα Κοσμαδάκη, επιμελήτρια μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης, υπεύθυνη του Τμήματος Ζωγραφικής, Χαρακτικών και Σχεδίων του Μουσείου Μπενάκη, και ο Γιώργος Τζιρτζιλάκης, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Jim Shaw, Άτιτλο, 2002 – Μελάνι σε χαρτί – Μουσείο Μπενάκη

Η Συλλογή

Πρόκειται για ένα ιδιότυπο σύνολο έργων σύγχρονης τέχνης ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, η οποία αποτελεί μια ακόμη πτυχή ενός πολύπλευρου δημιουργού που επαναπροσδιόρισε στη χώρα μας τις καλλιτεχνικές πρακτικές στα τέλη του 20ού και τις αρχές του 21ου αιώνα, με μακροχρόνιο αντίκτυπο.

Η Συλλογή αυτή μπορεί να κατανοηθεί και ως ένα ακόμα «έργο», το οποίο ο Αλεξίου αναδιέτασσε συνεχώς στους τόπους κατοικίας του πολλαπλασιάζοντας τις συνάψεις και τις αφηγήσεις.  Η ιδιαιτερότητα των 236 αυτών έργων από ογδόντα επτά καλλιτέχνες έγκειται στον τρόπο που το κάθε ένα διατηρεί την αυτονομία και τον ρυθμό του, αλληλοεπιδρώντας με τα υπόλοιπα αλλά και με το ίδιο το έργο του καλλιτέχνη-συλλέκτη Νίκου Αλεξίου.

Νάνος Βαλαωρίτης, Βαρύτητα, 1967 – Μελάνι σε χαρτί, Μουσείο Μπενάκη

Προτίμηση στο έλασσον

Το σύνολο αυτό διέπεται από ορισμένα αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά: την προτίμηση στο έλασσον, τη χειροτεχνική λεπτότητα και τα φευγαλέα προσωπικά ίχνη, την εμμονή στο χαρτί, τη διαφάνεια και την ελαφρότητα, το ενδιαφέρον για τη σχέση της γραμμής με το χώρο, τα δομικά συστήματα, τους ιστούς και τα πλέγματα, την εύθραυστη ισορροπία μεταξύ αταξίας και τάξης και κυρίως μία προεξάρχουσα στάση καλλιτεχνικής αλληλεγγύης. Όλα εκείνα που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε «πάθος για τη δημιουργία και τη συνύφανση κόσμων» (διά-κοσμος), προσήλωση στην «τριβή» και τη «συντριβή» της ύλης, όπως επαναλάμβανε ο ίδιος. Ο πολυεπίπεδος και συνάμα ατελής χαρακτήρας της Συλλογής την καθιστά ένα λειτουργικό σύνολο, το οποίο προτείνει μια απτική και σωματική εμπειρία.

Φωτογραφία: Τάσος Βρεττός

Ένας σιωπηλός αρχειοθέτης

Η Συλλογή αυτή αποτελεί, επίσης, μια πρώτης τάξεως αλληγορία του συλλεκτικού χαρακτήρα που διαπερνά την καλλιτεχνική πρακτική του Αλεξίου. Η ίδια η συλλεκτική δραστηριότητα αποτελεί μηχανισμό παραγωγής και εκφραστικό τρόπο του έργου του, ακολουθώντας την αρχή της συναρμολόγησης που περισυλλέγει προσεκτικά «τα τελευταία ψιχουλάκια που σ’ αυτά πάνω ζει το Σχήμα», όπως έγραφε ο Δημήτρης Πικιώνης. Η συλλογή είναι το έργο του.

Υπ’ αυτήν την έννοια, πράγματι, έχουμε να κάνουμε μ’ έναν σιωπηλό αρχειοθέτη της νεότερης τέχνης μιας συγκεκριμένης περιόδου που μένει ακόμη να μελετηθεί. Ο Αλεξίου ανασυνθέτει τα ίχνη αυτής της περιόδου με το πάθος της ανακάλυψης, μέσα από εκλεκτικές συγγένειες, φιλία και μια αίσθηση ανάγκης που τον προφυλάσσουν από κάθε προκαθορισμένη αντιπροσωπευτικότητα. «Τα αρπάζω αυτά τα έργα», έλεγε ο ίδιος, τα οποία «συνήθως αποτελούν τη στάμπα του καλλιτέχνη, είναι αυτά που καθορίζουν όλη τη μετέπειτα πορεία του. Τα έργα μένουν σαν ύλη, σαν μνήμη. Είναι μαγικός ο τρόπος που γίνεται αυτό, αλλά ταυτόχρονα έχει μια μαθηματική ακρίβεια

Στάθης Κατσαρέλης, Εργαστήρι στο Άγιο Όρος – Υφαντό – Μουσείο Μπενάκη

Η έκθεση

Η έκθεση παρουσιάζει το σύνολο των έργων που απαρτίζουν τη συγκεκριμένη δωρεά, συστήνοντάς τη ως μέρος της ίδιας της πρακτικής του καλλιτέχνη αλλά και ως ένα παράδειγμα καλλιτέχνη-συλλέκτη ικανό να συμβάλλει όχι μόνο στον αναστοχασμό γύρω από την καλλιτεχνική παραγωγή στο γύρισμα του αιώνα (2001-2011) αλλά και στη δημιουργία υπαρξιακών κόσμων και απροσδόκητων αστερισμών νοήματος.

Για τις ανάγκες της έκθεσης και επιχειρώντας να ερμηνευθεί η ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης Συλλογής, οι επιμελητές, σε συνεργασία με το αρχιτεκτονικό γραφείο AREA, διαμόρφωσαν ένα ειδικό περιβάλλον: μια «εκθεσιακή μηχανή» με διαδρομές, επίπεδα, εντάσεις, ομαδοποιήσεις και ροές κατά μήκος του κέντρου του εκθεσιακού χώρου του Μουσείου, με ορισμένα έργα να εκβάλουν ενεργοποιώντας τους περιμετρικούς τοίχους. Μια σειρά από ρέοντα δάπεδα και επίπεδα τοποθετούνται παράλληλα, κάθετα ή σε κλίση με το έδαφος, φιλοξενώντας τις «σειριακές δομές» της Συλλογής – όπως τις αποκαλεί ο ίδιος ο Αλεξίου: «Χίλια επίπεδα» αντί για μια συμβατική περιμετρική τοποθέτηση και την προοπτική του ενός σημείου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑΜαιρηλί Χαραμή: «Σημαίες μας, Πανιά περίλαμπρα, Σημάδια ιστορικά» στο Κέντρο Τεχνών Δήμου Αθηναίων12.09.2018

Στην επιλογή αυτή συνέβαλε ο τρόπος που ο ίδιος ο καλλιτέχνης περιγράφει το μηχανισμό συγκρότησης της Συλλογής του: «Η πρώτη συνειδητή αγορά ήταν ένα μικρό έργο της Mary Redmond σε μια έκθεση στην γκαλερί της Els Hanappe το 2001. Γύρω του άρχισαν να χτίζονται σχέσεις. Μια σειριακή δομή. Αυτό που αναφέρει ο Γιώργος Τζιρτζιλάκης στον κατάλογο της έκθεσης [Πύργος Μπαζαίου, Νάξος 2009] είναι απόλυτα σωστό. Είναι σαν να χρησιμοποιώ στον ιδιωτικό μου χώρο τα έργα της συλλογής ως πρωτογενές υλικό, για να δημιουργήσω ένα δικό μου έργο

Κωστής Βελώνης, In the still sleeping town the forces that drives the trees, 2005 – Μικτή τεχνική, Μουσείο Μπενάκη

Η καλλιτεχνική έρευνα

Υπ’ αυτήν την έννοια, η έκθεση αντλεί, χωρίς να μιμείται, από την καλλιτεχνική έρευνα του καλλιτέχνη, ο οποίος επεξεργάστηκε με μοναδική πρωτοτυπία και αναθεωρητική ένταση την καθιερωμένη τριπλή σχέση μεταξύ έργου τέχνης, εκθεσιακού χώρου και επισκέπτη. Γνωρίσαμε το έργο του Αλεξίου από τις πλούσιες όσο και σχολαστικά οργανωμένες ομαδοποιήσεις πολυάριθμων εκλεπτυσμένων στοιχείων: από την ικανότητά του να συνθέτει επικαλυπτόμενα πλήθη λεπτομερειών σε σύνθετα, αλλά μυσταγωγικά ενοποιημένα σύνολα. Οι εγκαταστάσεις του Αλεξίου υπήρξαν καθαυτού αρχιτεκτονήματα και αυτούσιοι κόσμοι από μόνες τους.

Σκοπός, λοιπόν, της έκθεσης είναι να αναδείξει τον ροϊκό χαρακτήρα αυτής της Συλλογής, τα «ουράνια παντρολογήματα και τις πολλαπλότητες» μέσα από τις οποίες ενώνονται η αφαίρεση με την απεικόνιση, το χειροποίητο με το αναπαραγώγιμο, το δομικό με το διακοσμητικό, τα πολιτισμικά ίχνη της Ανατολής με τις μετα-εννοιολογικές πρακτικής της Δύσης, το προσωπικό με το συλλογικό σώμα σ’ ένα ολικό περιβάλλον. Ακριβώς για να μπορέσουν τα έργα της Συλλογής να «διηγηθούν μια ιστορία», όπως έλεγε ο Αλεξίου. Να γίνουν «ένα προσωπικό ημερολόγιο που καταγράφει μια πορεία, μια βόλτα σε μια πόλη. “Ήμουν κι εγώ εκεί”, αυτό λέει λίγο-πολύ η συλλογή. Τα έργα, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, είναι έργα που δείχτηκαν στην Αθήνα. Και δεν φέρνουν στο μυαλό μόνο τους καλλιτέχνες, αλλά και τους γκαλερίστες, τους επιμελητές, μια κοινωνία ολόκληρη. Που είναι η ζωή μας, οι φίλοι μας, ο κόσμος που συναναστρεφόμαστε.» Με λίγα λόγια, τα διακριτά ίχνη της καλλιτεχνικής παραγωγής και της ζωής στο γύρισμα του 21ού αιώνα.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Καλλιτέχνης: Νίκος Αλεξίου
Διάρκεια Έκθεσης: 14.3- 26.5.2024
Είσοδος: 9€, μειωμένο 7€
Πληροφορίες Χώρου: Μουσείο Μπενάκη - Πειραιώς 138, Πειραιώς 138 και Ανδρονίκου, Αθήνα
Περισσότερα από ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Σχετικά Θέματα
Art & Culture
Εικαστικό «Φως εκ φωτός» στην Άνδρο
ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Μπορώ κι εγώ: Η αναπηρία των ζώων στο επίκεντρο μιας νέας έκθεσης στο ΠΕΣ Πολύτροπον
ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Σου στέλνω Μήλο CPT: Ομαδική έκθεση στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης
ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Γραφές και Χάρτες: Η νέα ατομική έκθεση της Βάσως Τρίγκα στο Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας
ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Θραύσματα: Ένας εικαστικός φόρος-τιμής στην κλασική ωραιότητα στο καφέ του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου
ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Bad Girls, Big Dragons: Η νέα ατομική έκθεση της Στέλλας Καπεζάνου στην Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων
ΕΚΘΕΣΕΙΣ
«Κατεδαφίσεις» στην ετήσια εικαστική συνάντηση +oikismos στο Χαλάνδρι
ΕΚΘΕΣΕΙΣ
ΑΣΚΤ: Ομαδική έκθεση των τελειόφοιτων του Εικαστικού Τμήματος
ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Λόφος Art Project: Σύγχρονες εικαστικές προσεγγίσεις στην αρχαιότητα
ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Nήματα Eπιλογής: Ομαδική έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών
ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Τοπόσημα Διασύνδεσης: Έκθεση φωτογραφίας στο Πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο
ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Ένα Τηλεγράφημα στην αγαπημένη μου Suki: Έκθεση του Oscar Murillo στην Gagosian