Το αριστούργημα του Χάρολντ Πίντερ, «Πάρτυ Γενεθλίων» έρχεται τον Νοέμβριο στην Αίθουσα Θεάτρου του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης, σε σκηνοθεσία Γιώργου Παλούμπη, με τους εξαιρετικούς ηθοποιούς Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη, Άλκηστη Ζιρώ, Φώτη Θωμαΐδη, Γιάννο Περλέγκα, Γιάννη Στεφόπουλο και Αθηνά Τσιλύρα.
Λίγα λόγια για το έργο
Ο σπουδαίος Άγγλος θεατρικός συγγραφέας Χάρολντ Πίντερ έγραψε το «Πάρτυ Γενεθλίων» το 1957. Εξήντα τέσσερα χρόνια μετά δεν έχει πάψει να θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα και πιο αντιπροσωπευτικά έργα της πρωτοπορίας. Συμπεριλαμβάνεται στο παγκόσμιο θεατρικό ρεπερτόριο, καθώς μέσα σ’ αυτό περιγράφεται όλη η κοσμοθεωρία του Πίντερ για την ελευθερία και την αυτοδιάθεση του ατόμου.
Ένας τρόπος να δούμε τις λέξεις είναι να πούμε πως είναι ένα τέχνασμα για να καλυφθεί η γύμνια. – Χάρολντ Πίντερ
«Μια παρατημένη πανσιόν. Ένας άντρας που μένει εκεί. Οι ιδιοκτήτες της παρατημένης πανσιόν που φροντίζουν τον άντρα που μένει εκεί. Η κοπέλα που θέλει να πάει μια βόλτα με τον άντρα που μένει εκεί. Οι άντρες που έρχονται να βρουν τον άντρα που μένει εκεί. Ένα πάρτυ γενεθλίων για τον άντρα που μένει εκεί. Ένα πάρτυ γενεθλίων για τον άντρα που -ίσως- και να μην έχει γενέθλια σήμερα».
«Ένα έργο που αιωνίως θα ουρλιάζει υπόκωφα την επιθυμία για έναν καλύτερο κόσμο»
Η «Κωμωδία της Απειλής» είναι ένας όρος που χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τα έργα του Πίντερ με πιο χαρακτηριστικό του “είδους” το Πάρτυ Γενεθλίων. Σίγουρα ο όρος αυτός καλύπτει δύο από τα βασικότερα στοιχεία του έργου: Το χιούμορ και την απειλητική ατμόσφαιρα. Παρ’ όλα αυτά δεν πιστεύω ότι μπορεί να περιοριστεί το έργο σε χαρακτηρισμούς όπως κωμωδία ή θρίλερ.
Στο Πάρτυ Γενεθλίων ο Χάρολντ Πίντερ παρασύρει τον θεατή σε έναν κόσμο πολύ οικείο και ταυτόχρονα πολύ επικίνδυνο. Τίποτα δεν είναι σίγουρο, τίποτα δεν μένει ανακουφιστικά σταθερό. Οι χαρακτήρες συστήνονται με κάποια δεδομένα τα οποία στη συνέχεια αναιρούνται. Γεγονότα, ονόματα, τόποι και χρόνοι του παρελθόντος φαντάζουν όλα ρευστά. Η ταυτότητα του καθενός, αρχίζει να μοιάζει ρευστή, όπως ίσως και η ίδια η ανθρώπινη φύση. Αυτό το στοιχείο του έργου, λοιπόν, του προσδίδει και προέκταση μάλλον υπαρξιακή.
Η ιστορία βέβαια είναι δομημένη με εντελώς σταθερούς και κλασικούς κανόνες. Ένα σπίτι, κάποιοι ήρωες ζουν εκεί και κάποια άγνωστα πρόσωπα έρχονται και φέρνουν τα πάνω κάτω. Το παρόν του έργου συμβαίνει ομαλά και γραμμικά χωρίς αναχρονισμούς σε δράση και γεγονότα. Καθώς εξελίσσονται οι τρεις πράξεις του έργου, ο θεατής έχει την αίσθηση ότι παρακολουθεί ένα αστυνομικό θρίλερ.
Πάρτυ Γενεθλίων, του Χάρολντ Πίντερ, στο ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Δύο μυστηριώδεις άγνωστοι έρχονται να συλλάβουν έναν ένοικο με αινιγματικό παρελθόν. Ο συγγραφέας όμως φαίνεται να μην ενδιαφέρεται για κάποια αποκάλυψη ή λύση ενός γρίφου. Μέσα στον ρευστό αυτό κόσμο που δημιουργεί, ενδιαφέρεται μάλλον περισσότερο για το δίπολο θύτη – θύματος παρουσιάζοντας άλλοτε υπαινικτικά και άλλοτε φανερά μια έντονη επιβολή εξουσίας.
Μια επιβολή από άνθρωπο σε άνθρωπο, από ένα ισχυρό κατεστημένο σε έναν πιθανό αποστάτη, από μια αδιόρατη εξουσία πάνω στους πάντες. Τον αφορά ο άνθρωπος μέσα στο παιχνίδι της εξουσίας όπου οι συσχετισμοί πολλές φορές αλλάζουν: Ο θύτης γίνεται το θύμα και το ανάποδο. Κοιτάζοντας μέσα από αυτό το πρίσμα, θα χαρακτήριζα το έργο βαθιά πολιτικό.
Και τελικά τι έργο είναι; Θα έλεγα ότι είναι όλα αυτά μαζί. Θα έλεγα, πως είναι ένα έργο που αιωνίως θα ουρλιάζει υπόκωφα την επιθυμία για έναν καλύτερο κόσμο.
