Θανάσης Δόβρης: Το ιστορικό παρελθόν είναι ο οδηγός του αβέβαιου μέλλοντος

Δύο βυζαντινά χρονογραφήματα, υψηλής λογοτεχνικής αξίας, αφηγηματικής παραστατικότητας και εσωτερικής έντασης, αποτελούν τον πυρήνα της performance για τέσσερις ηθοποιούς και μια χορεύτρια με τίτλο «Eάλω Θεσσαλονίκη», σε δραματουργική διασκευή και σκηνοθεσία της Ρούλας Πατεράκη. Η παράσταση ολοκλήρωσε ήδη το διήμερο ταξίδι της στη Θεσσαλονίκη, όπου έκανε πρεμιέρα στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού στις 1 και 2 Σεπτεμβρίου και ετοιμάζεται να ταξιδέψει στην Αθήνα, για δύο επιπλέον παραστάσεις στις 6 και 8 Σεπτεμβρίου στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο.

Με αφορμή το ανέβασμα της παράστασης, στο πλαίσιο του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, μιλήσαμε με τον ηθοποιό Θανάση Δόβρη για τη συγκλονιστική αυτή παράσταση που σκοπό έχει να αναδείξει την τραγική θεατρικότητα της ιστορικής αφήγησης, ενώ με ανθρωπολογικό ενδιαφέρον αντικρίζει κατάματα τη βία της Ιστορίας.

Οι δύο ιερείς αισθάνονται ότι έχουν προδώσει τον εαυτό τους, τις αρχές, την πίστη τους, τους ανθρώπους της πόλης τους. Ο Ιωάννης Αναγνώστης κατηγορήθηκε ως φιλομουρατικός, καθώς πίστευε ότι η έλευση του Μουράτ θα έκανε καλό στην πόλη. Στην πραγματικότητα συνέβη το ακριβώς αντίθετο. Ο Μουράτ πολιόρκησε την πόλη και την κατέστρεψε, παρόλο που είχε τη φήμη ενός χαρισματικού ηγέτη. Από την άλλη, ο Ιωάννης Καμινιάτης, ως ιερέας ήταν πιο κοντά στο λαό και αισθάνθηκε και αυτός με τη σειρά του ότι πρόδωσε το λαό και την πόλη του. Όταν οι Σαρακηνοί εισέβαλαν στην πόλη, έγινε μεγάλη σφαγή. Και ο ίδιος θα έχανε τη ζωή του, αλλά για να γλιτώσει έδωσε στους Σαρακηνούς κρυμμένους θησαυρούς. Και οι δύο ιερείς πρόδωσαν με διαφορετικό τρόπο τον εαυτό τους, την πίστη τους και την ηθική τους απέναντι στους συμπολίτες τους και την πόλη τους. Αυτές οι στιγμές της συνειδητοποίησης της προδοσίας τους είναι το κοινό τους χαρακτηριστικό που ξεχωρίζω ως αναγνώστης αλλά και ως ηθοποιός.

Οι συγκινητικές αφηγήσεις για την καταστροφή και την ερήμωση του πολέμου «ζωντανεύουν» με έναν μουσικό τρόπο. Προσδοκούμε να επιτύχουμε μια ποιητικότητα που θα απορρέει από αυτόν. Πρωταγωνιστής σ’ αυτή την ιστορία για κάποιο απροσδιόριστο λόγο, – ή όχι και τόσο απροσδιόριστο – είναι η μουσική του Βιβάλντι. Αυτού του είδους το θέατρο είναι στην κόψη του ξυραφιού. Ο θρίαμβος από την πανωλεθρία σε αυτές τις παραστάσεις χωρίζεται από μία λεπτή γραμμή. Δεν υπάρχει καμία σκηνική ασφαλιστική δικλείδα. Ως ηθοποιός κρατώ το ρόλο του βασικού αφηγητή και μέσα από αυτή τη συνεργασία με τη Ρούλα Πατεράκη ευελπιστώ να διανθίσω ακόμα περισσότερο τα εκφραστικά μου μέσα.

H Ρούλα αντιμετωπίζει τον χορό από την πλευρά του θεατρίνου. Υπάρχει ένα πρόσωπο σαν όλα τα άλλα που δεν μιλά, αλλά επικοινωνεί και ενεργοποιείται με το χορό του και με την ποιητικότητα του σώματος του. Κι αυτό το κάνει η καταπληκτική Μπέττυ Δραμισιώτη, η χορεύτρια, η οποία μαζί με τη Ρούλα ψηλαφίζει την υποκριτική, χωρίς να χάνει την δική της τέχνη. Αντίθετα ίσως και να την εμπλουτίζει.

Δανείζομαι μία φράση από το έργο, που απαντά στο ερώτημά σας: «Η ανθρώπινη φύση, εύκολα ξέρει να υποχωρεί μπροστά στην ανάγκη».

Την σωματική και ψυχική αντοχή μου σε σχέση με τη ψυχική και σωματική μου φθορά.

Το ιστορικό παρελθόν είναι ο οδηγός του αβέβαιου μέλλοντος.

Οι ηθοποιοί της παράστασης: Nάντια Μουρούζη, Δήμητρα Χατούπη, Θανάσης Δόβρης, Δραμισιώτη και Ευανθία Κουρμούλη

Βιβάλντι adagio 3 και 48.

Έχω την αγωνία της συνάντησης με τους θεατές, που μετά από την ιστορία με τον κόβιντ, οξύνει πολλαπλά αυτήν την ανάγκη της επαφής.

Η ζωή στην κανονική της παλιά μορφή.

Εύχομαι σε όλους τους ανθρώπους του θεάτρου να έχουν κουράγιο και δύναμη, για να ανταποκριθούν και να μπορέσουν να ξανακερδίσουν τον κόσμο, να τον βοηθήσουν να ξορκίσει τον φόβο του για την πανδημία, αν βέβαια αυτό μπορεί να καταστεί εφικτό.