Οι μουσικές της Κρήτης στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού – Φεστιβάλ Αθηνών

Το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2017 παρουσιάζει εξήντα μουσικούς και τραγουδιστές και είκοσι χορευτές να μεταφέρουν, στη σκηνή του Ηρωδείου, την ψυχή της Κρήτης μέσα από τραγούδια τους, στις 28 Ιουνίου 2017 και ώρα 21.00.

Η σκηνή του ρωμαϊκού ωδείου θα πλημμυρίσει με κρητική μουσική, μια μουσική που εξακολουθεί να εμπνέει και να παραμένει ζωντανή, σε μία και μοναδική παράσταση, το βράδυ της Τετάρτης 28 Ιουνίου. Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει χαρακτηριστικά δείγματα και τοπικές παραλλαγές των μουσικών ιδιωμάτων όλων των περιοχών της Κρήτης. Γνωστά κομμάτια των μεγάλων δασκάλων της κρητικής μουσικής (Σκορδαλός, Μουντάκης, Καλογερίδης, Κλάδος, Χάρχαλης κ.ά.), κοντυλιές από την ανατολική Κρήτη και τον Ψηλορείτη, Μελαμπιανά συρτά. Ριζίτικα, σκοπούς του Αποκόρωνα, ταμπαχανιώτικα, Βιαννίτικες καντάδες τραγούδια του γάμου από το Μαλεβίζι, την Πεδιάδα και τη Βιάννο, αποσπάσματα από τον Ερωτόκριτο αλλά και ξεχασμένα ή ελάχιστα γνωστά τραγούδια που, αν και επιβιώνουν μόνο στη συλλογική μνήμη, εξακολουθούν ακόμη και σήμερα να συγκινούν. Σ’ αυτά περιλαμβάνονται μαντινάδες στολισμού της νύφης, νανουρίσματα και άλλα τραγούδια από τον κύκλο της ζωής, βιωματικά τραγουδισμένα από αυθεντικές γυναικείες φωνές, συμβολή στην ανάδειξη μιας όψης ελάχιστα “προβεβλημένης” σε ανάλογες παρουσιάσεις: της γυναικείας συμμετοχής στην κρητική μουσική.

Στην παράσταση, θα αναδειχθεί ακόμη ο πλούτος των μουσικών οργάνων που χρησιμοποιούνταν στο νησί: Η λύρα, το βιολί , η βιολόλυρα, το λαούτο, το μαντολίνο, η μαντόλα ( βασικό όργανο της Κρητικής ορχήστρας σε πολλές περιοχές, μέχρι τα μέσα του περασμένου αιώνα, που στις μέρες μας έχει σχεδόν εκλείψει), η ασκομαντούρα, το θιαμπόλι, το νταουλάκι κ.α.

Κρητική μουσική και χορός είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους, γι’ αυτό στη σκηνή του Ηρωδείου θα παρουσιαστούν όλοι οι βασικοί χοροί του Κρητικού γλεντιού, που χορεύονται ακόμη στις μέρες μας, αλλά και κάποιοι χοροί που έχουν στοιχεία χορευτικού ιδιώματος και χορεύονταν τοπικά με ιδιαίτερο τρόπο. Ανάμεσα σε αυτούς ο Εθιανός πηδηχτός, ο Στειακός πηδηχτός, ο Κισσαμίτικος συρτός, η Ρουματιανή σούστα και ο Γεργιανός πηδηχτός.

Moysikes tis Kritis Site 3

Η παράσταση «Οι Μουσικές της Κρήτης» είναι συνέχεια των επιτυχημένων εκδηλώσεων που διοργανώθηκαν στο Ηράκλειο Κρήτης τα καλοκαίρια του 2014 και 2016, αντίστοιχα, από τον Κώστα Παντερή και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Γωνιών Μαλεβιζίου, με την υποστήριξη του τμήματος Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης, της Περιφέρειας Κρήτης και υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.

Στο πρόγραμμα της βραδιάς συμμετέχουν τραγουδιστές και μουσικοί από όλη την Κρήτη, στις συνολικά 16 ενότητες:

“Εγέλασέ με η χαραυγή, τ’ άστρα και το φεγγάρι”, Από τη μουσικοχορευτική παράδοση της Κισσάμου & των Χανίων
-Ριζίτικα τραγούδια από Χανιώτες τραγουδιστές: Φραγγεδάκης Θεόδωρος, Σταυρουλάκης Γιώργος, Μαρεντάκης Γιώργος, Κωνσταντουλάκης Ανδρέας, Ζουριδάκης Σταμάτης, Μπουρδάκης Διονύσης, Γιακουμάκης Νίκος, Πενταράκης Μανώλης, Λενταράκης Μανώλης, Μαρτσάκης Λευτέρης
-Κισαμίτικοι χοροί : Κισαμίτικος Συρτός, Χανιώτικη (Ρουματιανή) Σούστα: Σκαράκης Στρατής (βιολί), Ανουσάκης Γιώργος (λαούτο), Ζαχαριουδάκης Χαρίλαος (λαούτο)
-Χορεύει η α’ χορευτική ομάδα.

“Ρεθεμνιανέ μου πλάτανε κι εσύ Φορτέτζας κάστρο”
-Ρεθεμνιώτικες μελωδίες: Σούστα Ρεθεμνιώτικη του Αντώνη Παπαδάκη ή Καρεκλά, Μελαμπιανά συρτά με χαμπιόλι και μαντόλα, Παπαδάκης Αλέξανδρος (λύρα, χαμπιόλι), Ψαράκης Γιώργος (λαούτο, μαντόλα).
-Ρεθεμνιώτικη Σούστα χορεύει η α’ χορευτική ομάδα.

“Ένας καινούργιος άνεμος”
-Συρτά Θανάση Σκορδαλού, Τσουρδαλάκης Γιάννης (λύρα), Νικάκης Δημήτρης (λαούτο) , Παπαδάκης Σπύρος (κιθάρα).

“Μα δεν υπάρχει πιο όμορφος απ’ το Μαλεβιζιώτη”
Μαλεβιζιώτης, Τσουρδαλάκης Γιάννης (λύρα), Νικάκης Δημήτρης (λαούτο), Παπαδάκης Σπύρος (κιθάρα).
-Χορεύει η β’ χορευτική ομάδα.

“Άντε ν’ αλλάξεις πέρασμα φεγγάρι μου απ’ τη Βιάννο”, Από τη μουσική παράδοση της Βιάννου: Βιαννίτικος νυφικός σκοπός, Βιαννίτικες κοντυλιές – Βιαννίτικη καντάδα. Δαμουλάκης Ματθαίος (λύρα), Δαμουλάκης Ραφαήλ (μαντολίνο), Παπαματθαιάκης Δημήτρης (τραγούδι), Νεραντζάκης Γιώργος (τραγούδι), Νεραντζάκης Μανώλης (βιολί), Περούλιος Ρωμανός (κιθάρα), Σπανάκης Δημήτρης (μαντολίνο).

“Να παινέσουμε τη νύφη, πουν’ του κόσμου το συνήθι”.
-Οι γυναίκες της Κρήτης τραγουδούν: Μαντινάδες της Νύφης, Τραγούδι του γάμου από Αβδού Πεδιάδας, Μαντινάδες καντάδας. Φανή Γιαλυτάκη (τραγούδι), Βελιγραντάκης Κώστας (λύρα), Γιαλυτάκης Κώστας (λαούτο), Βυνιχάκης Γιάννης (μαντολίνο).

“Μα πιο καλά και πιο μακριά θωρεί η καρδιά του ανθρώπου”
Η μουσικοχορευτική παράδοση της Ανατολικής Κρήτης: Παλιός Στειακός Ερωτόκριτος, Στειακός πηδηχτός, Κοντυλιές Ανατολικής Κρήτης με βιολόλυρα, Κοντυλιές Ανατολικής Κρήτης με βιολί. Τσαντάκης Γιώργος (βιολί, κιθάρα), Ατσαλάκης Κώστας (βιολί, κιθάρα), Ατσαλάκης Κλεάνθης (βιολόλυρα, κιθάρα).
-Στειακό πηδηχτό και κοντυλιές χορεύει η β’ χορευτική ομάδα.

“Σηκώσου πετροπέρδικα, τίναξε τα φτερά σου”
Οι γυναίκες της Κρήτης τραγουδούν: Μαντινάδες στολισμού της Νύφης, Νανούρισμα, Ερωτόκριτος. Μαρία Φραγκιαδάκη (τραγούδι).

“Όσο βαρούν τα σίδερα”
Αστικά τραγούδια της Δυτικής Κρήτης (ταμπαχανιώτικα): Παπαδάκης Γιώργος (μπουλγαρί, τραγούδι), Ευγενία Τόλη – Δαμαβολίτη (τραγούδι), Παπαδάκης Σπύρος (κιθάρα), Παπαδάκης Βασίλης (λαούτο).

“Όμορφε Αποκόρωνα στολίδι είσαι για μένα”

Μουσικές μελωδίες του Αποκόρωνα, από τον Παραδοσιακό Μουσικό Σύλλογο Αποκορώνου «Ο Χαρίλαος»: Γαβαλοχωριανός συρτός, Ξηροστερνιανός συρτός. Γαλανάκης Γιώργος (λύρα), Παντερμάκης Χάρης (λύρα), Μαθιουδάκης Γιώργος (λύρα), Βλαμάκης Ηλίας (λύρα), Κορδατζάκης Κώστας (λύρα), Πιπεράκης Κυριάκος (λύρα), Λιλικάκης Ανδρέας (λύρα), Κουκλάκης Ματθαίος (λύρα), Βολακάκης Γιάννης (λύρα), Μπακατσάκης Μιχάλης (λύρα), Παντερμάκης Γιώργος (λαούτο), Βλαμάκης Δημήτρης (λαούτο), Μπιχάκης Βασίλης (λαούτο), Κρασαδάκης Παντελής (λαούτο), Κουρκουνάκης Κώστας (κιθάρα), Αβερκάκης Δημήτρης (κουτάλια).

“Όποιος βρεθεί στη Μεσσαρά και στ’ Αστερούσια όρη”, Από τη μουσικοχορευτική παράδοση της Μεσσαράς: Μαλεβιζιώτης του Λυρατζάκη, Εθιανός πηδηχτός. Κακουδάκης Κώστας (λύρα), Παπαδάκης Αντώνης (λαούτο), Φανουράκης Νίκος (λαούτο), Παπαδάκης Σπύρος (κιθάρα).
-Χορεύουν: Μαλεβιζιώτη η α’ χορευτική ομάδα και Εθιανό πηδηχτό η β’ χορευτική ομάδα.

“Πρόβαλε μάνα του γαμπρού”, Τραγούδι του γάμου από τις Γωνιές Μαλεβιζίου.
Μιχαλάκης Αριστομένης (λύρα), Παντερής Γιώργος (λαούτο), Τιτάκης Στέλιος (λαούτο), Φραγκιαδάκης Αποστόλης (λαούτο). Στο τραγούδι θα συμμετέχουν οι βιωματικοί τραγουδιστές από τις Γωνιές Μαλεβιζίου: Μανούσος Ηλίας, Μαρκογιαννάκης Βασίλης, Νάθενας Βασίλης, Τσιντάρης Μαρίνος, Φθενός Σωκράτης.

“Στου Παπαχατζή το μύλο”
Πνευστά από τη Γέργερη: Στου Παπαχατζή το μύλο (γεργιανός πηδηχτός), Πεντοζάλη, παλιές κοντυλιές από τα χωριά της Ρίζας του Ψηλορείτη
Μουζουράκης Κώστας (ασκομαντούρα, θιαμπόλι), Μπαλτζάκης Φραγκίσκος (νταουλάκι, θιαμπόλι).
-Πεντοζάλη χορεύει η β’ χορευτική ομάδα.

“Κάνε τον πόνο μου χαρά”, Συρτά δημιουργών της Κεντρικής Κρήτης.
Κοκολογιαννάκης Ηρακλής (λύρα), Κασαπάκης Μπάμπης (λαούτο).
-Χορεύει η α’ χορευτική ομάδα.

“Άλλο χορό δε ρέγομαι ωσάν τον πεντοζάλη”, Πεντοζάλη.
Κοκολογιαννάκης Ηρακλής (λύρα), Κασαπάκης Μπάμπης (λαούτο).
-Χορεύει η α’ χορευτική ομάδα.

“Την κορφή του Ψηλορείτη με παράπονο θωρώ”, Δύο τραγούδια του Κώστα Μουντάκη: Αποχαιρετισμός (μεσοπέλαγα αρμενίζω), Βοσκαρουδάκι αμούστακο.
Αλεξάκης Βαγγέλης (λύρα), Μουντάκης Μάνος (τραγούδι), Παπαδάκης Αντώνης (λαούτο), Φανουράκης Νίκος (λαούτο), Ανετάκης Κώστας (κιθάρα).

ΧΟΡΟΣ: α’ χορευτική ομάδα: Χορευτική παρέα από Χανιώτες χορευτές (Επιμέλεια: Νίκος Γιακουμάκης). Αποτελείται από τους χορευτές: Γιακουμάκης Νίκος, Γρυλλάκη Σοφία, Διγενάκη Μαρία, Ζουριδάκης Σταμάτης, Καμπάνη Βάσω, Καρλάκης Στέλιος, Καρμπαδάκη Ελένη, Παντερμάκη Κλεοπάτρα, Τσακιράκη Μαρία, Λενταράκης Μανώλης, Μαρτσάκης Λευτέρης, Νικολουδάκης Βαγγέλης, Πενταράκης Μανώλης, Ριτζάκης Ανδρέας, Σταυριανάκης Βαγγέλης. β’ χορευτική ομάδα: Χορευτικός Όμιλος «Ειρήνη» Ηρακλείου Αττικής (Υπεύθυνοι: Δημήτρης Μπάκος, Κατερίνα Βογιατζιδάκη).