Το “Knives Out” όταν βγήκε το 2019, έκανε τρομερή επιτυχία, ειδικά για τους θαυμαστές του είδους των murder mystery ταινιών. Εξίσου θετική ήταν και η ανταπόκριση για το sequel “Glass Onion: A Knives Out Mystery” (2022) στη «στέγη» του Netflix πια. Το χιούμορ, η καυστική σάτιρα των πλουσίων, ο Daniel Craig ως σύγχρονος Ηρακλής Πουαρό ονόματι Benoit Blanc, τα καλογραμμένα σενάρια, εντυπωσιακά καστ ηθοποιών και η προσεγμένη σκηνοθεσία έδωσαν μια φρέσκια οπτική στο συχνά ξεχασμένο ή παλιακά φτιαγμένο είδος του whodunnit στο σινεμά.
Πίσω από τις ταινίες κρύβεται ο σεναριογράφος, σκηνοθέτης και παραγωγός Rian Johnson, ο οποίος ανέλαβε εξίσου τους ίδιους ρόλους για την τρίτη ταινία του franchise με τίτλο “Wake Up Dead Man”, η οποία κατέφθασε στην πλατφόρμα του Netflix στις 12 Δεκεμβρίου και ήδη μπήκε στο top 10. Ο Daniel Craig επιστρέφει στον ρόλο του ντετέκτιβ Blanc ενώ, το υπόλοιπο καστ αποτελείται και πάλι από μεγάλα ονόματα με βασικό πρωταγωνιστή τον Josh O’Connor (“The Crown”, “Emma”, “Challengers”). Αυτή τη φορά η ιστορία ξεφεύγει από την έντονη σάτιρα και επικεντρώνεται περισσότερο σε ηθικά ζητήματα με μια πιο σκοτεινή, γκόθικ αισθητική. Αξίζει να το παρακολουθήσετε;

Η αφίσα για το “Wake Up Dead Man” του Rian Johnson
Όταν ο νεαρός παπάς Jud Duplenticy (Josh O’Connor) στέλνεται να βοηθήσει την καθολική εκκλησία μιας μικρής ενορίας στη Νέα Υόρκη, έρχεται αντιμέτωπος με τον χαρισματικό αλλά και φοβιστικό πάτερ Jefferson Wicks (Josh Brolin). Γνωρίζει σιγά-σιγά και τους πιστούς της εκκλησίας: την Martha Delacroix (Glenn Close), δεξί χέρι του Wicks, τον σύντροφό της και κηπουρό της εκκλησίας, Samson Holt (Thomas Haden Church), τον γιατρό Nat Sharp (Jeremy Renner), που πρόσφατα τον παράτησε η γυναίκα του, τον κάποτε επιτυχημένο συγγραφέα Lee Ross (Andrew Scott), τη δικηγόρο Vera Draven (Kerry Washington), τον θετό γιο της, Cy Draven (Daryl McCormack), που θέλει διακαώς να γίνει πολιτικός και την πρώην τσελίστρια Simone Vivane (Cailee Spaeny), που τα κινητικά της προβλήματα την οδήγησαν στον Θεό.

“Wake Up Dead Man” του Rian Johnson
Αυτοί είναι και οι μόνοι που έρχονται ανελλιπώς στα κηρύγματα του Jefferson Wicks, τα οποία γεννούν το μίσος και διώχνουν από την εκκλησία όσους δεν μπορούν να τα αντέξουν φτάνοντας στη στιγμή που ο Jud Duplenticy εναντιώνεται στις πρακτικές του και μπαίνει στο στόχαστρο. Εδώ έρχεται ο Benoit Blanc (Daniel Craig) για να βοηθήσει την αστυνόμο Geraldine Scott (Mila Kunis) να λύσει έναν φόνο που μοιάζει εντελώς άλυτος και που όλοι φαίνονται ένοχοι αλλά χωρίς αποδείξεις.
Η τρίτη ταινία του franchise διαφοροποιείται για διάφορους λόγους από τις δύο προηγούμενες. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι ξεφεύγει από τον βασικό πυρήνα ενός δυνατού μυστηρίου που ψάχνουμε διακαώς να μάθουμε ποιος έκανε τον φόνο με τις δυναμικές διαρκώς να αλλάζουν. Όμως, επειδή ο σκηνοθέτης Rian Johnson μεγάλωσε ως Ευαγγελιστής (στην ταινία διάλεξε τον Καθολικισμό γιατί ήταν αισθητικά πιο ελκυστικός) και βρίσκεται πιο κοντά στις απόψεις του Benoit Blanc στην ταινία (δεν πιστεύει στον Θεό αλλά στη λογική), θέλησε μέσα από μια whodunnit ιστορία να εξερευνήσει τόσο το ζήτημα της πίστης, όσο και της ηθικής που την περιβάλει.

“Wake Up Dead Man” του Rian Johnson
Έτσι, ακόμη και τα plot twists με σημαντικές αποκαλύψεις, δεν εφησυχάζουν απαραίτητα τον θεατή φέρνοντάς τον ένα βήμα πιο κοντά στη λύση του μυστηρίου όπως θα περιμέναμε, αλλά κουβαλούν ένα ηθικό βάρος που μένει ως επίγευση. Η πλοκή είναι πιο φορτισμένη, θα μπορούσαμε να πούμε, από τις δύο προηγούμενες ταινίες. Δεν λείπει το χιούμορ αλλά ούτε και κυριαρχεί, όπως μπορεί να περιμέναμε.
Σκηνοθετικά παραμένει πολύ δυνατό με ευφάνταστα πλάνα που λειτουργούν υπέρ της ιστορίας, κάτι που εξίσου πετυχαίνει και η φωτογραφία. Το φως και οι σκιές έχουν τον δικό τους πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία και εναρμονίζονται άψογα με τα κρυφά μηνύματα. Ο Daniel Craig αποδεικνύει ξανά πόσο του πάει όλως περιέργως αυτός ο ρόλος ενώ ξεχωρίζουν τόσο ο Josh O’Connor, ο Josh Brolin και η Glenn Close στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Οι λάτρεις της λογοτεχνίας θα περιμένουν από το “Wake Up Dead Man” μια νέα «Αγκάθα-Κρίστι» ιστορία. Και πολύ καλά κάνουν γιατί θα την έχουν, απλώς σε άλλα μονοπάτια. Η ταινία ακολουθεί σίγουρα μια λογοτεχνική προσέγγιση -αν το σενάριο ήταν βιβλίο θα το διαβάζαμε με την ίδια ευχαρίστηση που βλέπουμε την ταινία. Η ενορία έχει μια λέσχη βιβλίου και, κάποια στιγμή, βλέπουμε σε ένα πλάνο τη λίστα με τα βιβλία αυτής: “The Hollow Man” του John Dickson Carr, “Murders on the Rue Morgue” του Edgar Allan Poe, “The Murder of Roger Aykroyd” και “Murder at the Vicarage” της Agatha Christie. Και σαφώς δεν είναι τυχαίες επιλογές αλλά αντηχούν στην ιστορία. Το πρώτο, το “The Hollow Man”, αναλύεται αρκετά από τον Blanc στην ταινία καθώς παραθέτει τρόπους που, σύμφωνα με το βιβλίο, μπορεί να επιτευχθεί φόνος σε ένα κλειδωμένο δωμάτιο υπό την πεποίθηση ότι δεν υπάρχει αδύνατος φόνος!

“Wake Up Dead Man” του Rian Johnson
Όσον για το “The Murder of Roger Aykroyd”, η αφήγηση γίνεται σε πρώτο πρόσωπο (όπως και στην ταινία) και ο αφηγητής δεν λέει όλη την αλήθεια, κρύβει διάφορα σημαντικά σημεία. Αυτό το βιβλίο είναι σίγουρα κλειδί για τον τρόπο αφήγησης της ταινίας, βάζοντάς μας ως θεατές να αναρωτιόμαστε για το κατά πόσο όσα μας αφηγούνται αποτελούν ολόκληρη την αλήθεια. Ο Rian Johnson έχει αναφέρει ως επιρροή για το “Wake Up Dead Man” ένα ακόμη βιβλίο της Christie, το “And Then There Were None”. Είναι από τα πιο γνωστά της έργα, το οποίο η ίδια είχε χαρακτηρίσει ως το πιο δύσκολο βιβλίο που έγραψε. Από εδώ θα μπορούσαμε να κρατήσουμε την ιδέα της συλλογικής ευθύνης, ότι δηλαδή ακόμη κι αν δεν σκότωσες, αυτό δεν σε κάνει αθώο -τα ηθικά διλήμματα που λέγαμε.
Σίγουρα η λογοτεχνία είναι μια μεγάλη επιρροή για τον Johnson, ο οποίος κατάφερε και πάλι να δημιουργήσει μια ταινία αντάξιων λογοτεχνικών έργων του συγκεκριμένου είδους. Πιο σκοτεινό από τις δύο προηγούμενες ταινίες και, σίγουρα, πιο πλούσιου σε ουσία.