MENU
Κερδίστε Προσκλήσεις
ΤΡΙΤΗ
18
ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ
POV

Bella Ciao#28: Ο καλλιτέχνης πολυεργαλείο

Μια κριτική ματιά στο πολιτιστικό σύστημα που απαιτεί από τον δημιουργό να είναι τα πάντα, ξεχνώντας πως η τέχνη χρειάζεται χώρο, στήριξη και όχι εξάντληση.

author-image Bella Ciao

Η αλλαγή φρουράς είναι έτοιμη και οι μνηστήρες είναι εκεί, για να διεκδικήσουν τη θέση τους δίπλα στην Πηνελόπη.
Μέχρι να έρθει ο Οδυσσέας που ξεγελάει το θάνατο όπως η ελπίδα.
Μπορεί όλα να έχουν διαλυθεί, όμως η ελπίδα είναι εκεί, σιωπηλή αλλά δυνατή και περιμένει.
Μετά από κάθε απολογισμό, με τη φωνή της ελπίδας, θα ακούσουμε αυτά που δεν ακούστηκαν ποτέ. Αυτοί που προσπάθησαν, πρότειναν, δούλεψαν, αλλά δεν χωρούσαν στον κύκλο.
Θα ήθελα απλώς να μην ξεχαστούν. Για τη φωνή του ανεξάρτητου δημιουργού που μένει εκτός.
Ακούμε στους απολογισμούς λέξεις που χάνουν με μεγάλη ευκολία την πραγματική τους έννοια.

Ο Καλλιτέχνης μόνος του

Ακούμε για «ανοικτότητα» μιλάμε για «άνοιγμα» σε νέες φωνές, νεότερους δημιουργούς και περιφερειακές ομάδες.
Πολυφωνία ως προς το περιεχόμενο και την ταυτότητα των δημιουργών.
Προώθηση της τέχνης και του πολιτισμού.

Προβάλλουν έργα καλλιτεχνών και ενισχύουν την πρόσβαση του κοινού στην τέχνη.
Δίνουν χώρους τόσο σε αναγνωρισμένους όσο και σε νέους καλλιτέχνες.
Ενισχύουν την κοινοτική συνοχή και συμμετοχή.
Εκπαιδεύουν και ευαισθητοποιούν.

Προσφέρουν έμπνευση και ψυχαγωγία, δημιουργική έκφραση, αλλά και τόνωση της οικονομίας, νέες θέσεις εργασίας.
Έτσι όπως είναι δομημένο το υπάρχον σύστημα, σου παραθέτω παρακάτωεγώ, το Bella, τον τρόπο με τον οποίο ο νέος δημιουργός πρέπει να διαχειριστεί την κατάσταση:

• Πρέπει να οργανώσεις τη δουλειά σου και να κάνεις σωστή παρουσίαση.
• Να φτιάξεις επαγγελματικό φάκελο.
• Το υλικό σου να είναι σύντομο, καθαρό και στοχευμένο.
• Πρέπει να ξεχωρίζει για την περιεκτικότητα και τη σαφήνειά του.
• Να είσαι σε μια συνεχή αναζήτηση των ανοιχτών προσκλήσεων συμμετοχής.
• Να φτιάξεις το δίκτυό σου.
• Να μιλάς με άλλους καλλιτέχνες, συμμετέχοντες, διοργανωτές.
• Φρόντισε φυσικά και για την ψηφιακή σου παρουσία — Instagram, YouTube, Vimeo.

Κλισέ; Ίσως. Αλλά να είσαι έτοιμος, όταν έρθει η ευκαιρία, να την αρπάξεις από τα μαλλιά.
Η τύχη ευνοεί όσους έχουν δουλέψει, έχουν υλικό, είναι ενεργοί εκεί έξω. Να είσαι παρών, εκεί που χτυπά ο παλμός. Μείνε ενεργός.
Πες: «Γεια, είμαι το/ο/η [το όνομά σου], ασχολούμαι με [π.χ. τη φωτογραφία/τη σκηνοθεσία/τη συγγραφή]. Χάρηκα που γνωριστήκαμε.»
Ξεκίνα μικρές συνεργασίες.
Ανέβασε αποσπάσματα από backstage, σκέψεις, συνεργασίες.
Χτίσε την ψηφιακή σου παρουσία, την αλήθεια, όχι κάτι ψεύτικο.
Παρουσίασε με ειλικρίνεια τη δουλειά σου.
Μίλα για τη δουλειά σου.
Να συμμετέχεις ενεργά.
Δεν χρειάζεται καμία παθητικότητα.
Μη φοβάσαι να εκφράζεις άποψη και να έχεις ταυτότητα.
Έτσι χτίζεις κύρος και αμοιβαιότητα.
Το δίκτυο δεν είναι λίστα επαφών.
Είναι σχέση εμπιστοσύνης.

Και έχουμε και την εμπειρία εκατοντάδων δημιουργών που δεν έχουν περάσει από τη «μηχανή» του πολιτισμού, που δεν έχουν καταφέρει να μπουν σε αυτό το άνοιγμα για νέες φωνές, σε αυτή την περιβόητη «συμπερίληψη», να βρεθούν στη λίστα «ανάδειξης ταλέντων».

Και περιγράφουμε μια τέτοια αδικία όχι με όρους συνωμοσιολογίας, αλλά με γνώση και εμπειρία.
Και είναι αυτοί που δεν ζητάνε χάρη. Ζητάνε χώρο. Όχι για να χωρέσουν κάπου, αλλά για να δημιουργήσουν όπως είναι.
Γιατί δεν θέλουν να ανήκουν ούτε να είναι μέρος του εκάστοτε brand.
Γιατί ο καλλιτέχνης δεν χρειάζεται να γίνει πολυεργαλείο, χρειάζεται υποστήριξη.

Αν δεν τα κάνεις όλα μόνος σου, δεν είσαι αρκετά επαγγελματίας

Και εδώ μπαίνει το μεγάλο συστημικό πρόβλημα: Δεν υπάρχουν δομές που να στηρίζουν και να προωθούν τον δημιουργό.
Βλέπουμε πώς το ίδιο το κράτος δεν προστατεύει τη διαδικασία της τέχνης.
Με το αφήγημα ότι «αν δεν τα κάνεις όλα μόνος σου, δεν είσαι αρκετά επαγγελματίας».

Και εκεί είναι που λες: Αν είναι να τα κάνω όλα μόνος μου, δεν είμαι καλλιτέχνης, είμαι εξαντλημένος. Ή, ακόμα καλύτερα, μια μηχανή φορτωμένη με ρόλους που δεν σου αναλογούν.
Αν το σύστημα ζητάει από τον καλλιτέχνη να γίνει τα πάντα, τότε το σύστημα είναι που χρειάζεται αλλαγή, όχι ο δημιουργός.

Πώς μπορεί ένας καλλιτέχνηςαπό τη μία να παράγει έργο, να ερευνά, να μελετά, να δημιουργεί κόσμους, να καταθέτει ψυχή και ταυτόχρονα να είναι εργολάβος, influencer, επιχειρηματίας;

Αναρωτιέμαι: Είναι αποτυχία που δεν μπορείς να τα κάνεις όλα;
Που πρέπει να είσαι μια πλήρης μονάδα παραγωγής για να έχεις το «δικαίωμα» να δημιουργείς;
Να γίνεις:
• Λογιστής
• Γραφίστας
• Social media manager
• Συντάκτης προτάσεων
• Παραγωγός
• Δημόσιες σχέσεις
Δεν μπορεί να είναι όλα. Και φυσικά, δεν πρέπει.
Με δικαιολογία την «ατομική ευθύνη»…

Γιατί το αφήγημα της ατομικής ευθύνης έχει μετατραπεί σε εργαλείο συστημικής συγκάλυψης.
Είναι απίστευτο πώς λειτουργεί: σε ενοχοποιεί, σε βάζει στο περιθώριο, αντί να σε ενδυναμώσει.

Ζούμε στην εποχή που η ατομική ευθύνη έγινε εθνικό αφήγημα και πολιτιστική ιδεολογία.

Το Bella αναρωτιέται: Αν η τέχνη είναι αυτό που τιμητικά ονομάσαμε “ελεύθερη”, μήπως δεν είναι και τόσο αθώα τελικά;
Δεν είναι μόνο ελευθερία, ρήξη, ανάγκη, συνείδηση.

Δυστυχώς, κατοικεί γύρω από θεσμούς, αναγνωρισιμότητα, πεδία αγοράς, επιδοτούμενης νομιμότητας. Τα ιδρύματα λειτουργούν πια σαν εταιρείες διαχείρισης εικόνας και χρηματοδότησης αφηγήσεων. Και όλα αυτά γιατί εκπαιδευόμαστε να μετριόμαστε, όχι με την αλήθεια του έργου μας, αλλά με βάση τη θέση μας στο οικοσύστημα του θεάματος.

Αυτές οι σχέσεις εξουσίας και οι χρηματοδοτήσεις υπήρξαν και θα υπάρχουν.
Ένα πολιτιστικό σύστημα που θυμίζει περισσότερο marketing παρά ανάγκη.
Διάλεξε σε ποια πλευρά θα είσαι και μην γκρινιάζεις.
Ένα πολιτιστικό σύστημα που θυμίζει περισσότερο marketing παρά ανάγκη.
Διάλεξε σε ποια πλευρά θέλεις να σταθείς και μην γκρινιάζεις.

Μπορείς να συμμετέχεις σε ένα πρόγραμμα ενός ιδρύματος, να ανεβάσεις ένα έργο,
αλλά παράλληλα να εκδώσεις κι ένα μανιφέστο για αντίσταση, για να μη φαίνεται ότι έχεις ξεπουληθεί. Είναι μια υπέροχη στρατηγική marketing για την περσόνα του βολεμένου που το παίζει και καταγγέλλει. Εμένα πάντως, δεν με ενοχλεί η μεταμφίεση της αντίστασης. Χαχα.

Φυσικά, το πρόβλημα δεν είναι ότι κάποιος πληρώνεται για την τέχνη του, φυσικά και πρέπει να ζήσουν, αλλιώς θα λιμοκτονήσουν.
Απλά, όταν όλο αυτό το μεταμφιέσεις σε κάτι που δεν είναι, υπάρχει ένα μικρό πρόβλημα. Αυτά.

Αφουγκράσου τον άνθρωπο με μικρόφωνο ή χωρίς, τέχνη θα είναι όταν θα λέει την αλήθεια.

Περισσότερα από Επίκαιρα
Σχετικά Θέματα
Επίκαιρα
Αυτό είναι το πολιτιστικό masterplan του Υπουργείου Πολιτισμού για τη Θεσσαλονίκη
Επίκαιρα
ΟΦΥΠΕΚΑ – Καλλιστώ: Καταγγέλλουν την άγρια δολοφονία νεαρής αρκούδας στην ορεινή Δράμα
Επίκαιρα
«Προς τιμήν των πεσόντων»: Τι συμβολίζει το εμβληματικό γλυπτό του Μέμου Μακρή στο Πολυτεχνείο
Επίκαιρα
«Τουρισμός για όλους 2025»: Νέοι δικαιούχοι στο πρόγραμμα για τη χειμερινή περίοδο
Επίκαιρα
Πολυτεχνείο: Η πορεία για την 52η επέτειο – Ποιοι σταθμοί κλείνουν
Επίκαιρα
Ημερολόγιο μιας Εβδομάδας: Όταν ο Γιάννης Ρίτσος περιέγραφε τα γεγονότα του Πολυτεχνείου
Επίκαιρα
Eurostat: Η Ελλάδα μεταξύ των χωρών με τους χαμηλότερους μισθούς στην ΕΕ
Επίκαιρα
ΕΛΤΑ: Οι εργαζόμενοι σε στάση αναμονής – Ζητούν διασφάλιση θέσεων εργασίας
Επίκαιρα
Επίδομα Θέρμανσης: Ξεκινούν οι αιτήσεις – Όλα όσα πρέπει να ξέρετε
Επίκαιρα
Οι Δήμοι εκπέμπουν «SOS»: Οικονομική ασφυξία και θεσμική αβεβαιότητα
Επίκαιρα
42ος Αυθεντικός Μαραθώνιος: Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στην Αθήνα το Σαββατοκύριακο
Επίκαιρα
48ωρη απεργία στα δημόσια νοσοκομεία: Γιατροί και εργαζόμενοι ζητούν ενίσχυση του ΕΣΥ