Κ. Βήτα – Παύλος Παυλίδης: Δύο headliners που ενώνουν γενιές

Από τους Στέρεο Νόβα και τα Ξύλινα Σπαθιά, μέχρι τις προσωπικές τους διαδρομές, ο Κ. Βήτα και ο Παύλος Παυλίδης συνεχίζουν να εμπνέουν όχι μόνο όσους μεγάλωσαν με τη μουσική τους, αλλά και μια νέα γενιά που ανακαλύπτει σ’ αυτούς την ποίηση, την αλήθεια και τον ηλεκτρισμό της σύγχρονης εναλλακτικής σκηνής.

Από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της σκηνής αυτής πλέον, οι δύο δημιουργοί επιστρέφουν στο Release Athens σε μια σπάνια συνάντηση, για μια βραδιά-ορόσημο. Με παράλληλες πορείες που άφησαν ανεξίτηλο αποτύπωμα από τις αρχές των 90s μέχρι και σήμερα, εμείς είμαστε σίγουροι ότι η σπάνια συνύπαρξή τους το Σάββατο 21 Ιουνίου στην Πλατεία Νερού, θα μας φέρει όλους κοντά. Είτε είσαι day one fan, από τα πρώτα τους βήματα, είτε “νεοσύλλεκτος”, αυτή η σύντομη αναδρομή θα σου υπενθυμίσει τι συμβαίνει όταν δύο καλλιτέχνες γεφυρώνουν γενιές.

Το έτος είναι 1992 και δύο ελληνικά συγκροτήματα ετοιμάζονται να κάνουν το πιο μεγάλο μπαμ στην ελληνική σκηνή. Από τη μία, οι Στέρεο Νόβα κυκλοφορούν το ομώνυμο ντεμπούτο τους, που χωρίς καμία υπερβολή έμελλε να αλλάξει για πάντα τον ρου της ελληνικής δισκογραφίας. Ο Κ. Βήτα και ο Μιχάλης Δέλτα γίνονται οι εκφραστές μια ολόκληρης γενιάς, ενώ το ελληνικό ραδιόφωνο δίνει χώρο σε έναν ήχο διαφορετικό από αυτόν που είχε συνηθίσει η ελληνική σκηνή.

Την ίδια στιγμή, ο Παύλος Παυλίδης επιστρέφει στην Ελλάδα, μετά από λίγα – αλλά καθοριστικά – χρόνια στο Παρίσι και μαζί με τους Βασίλη Γκουνταρούλη, Χρήστο Τσαπράζη, Πάνο Τόλιο και Σταύρο Ρωσσόπουλο, εμφανίζονται για πρώτη φορά ζωντανά, στην Καρδίτσα. Τοτε δεν έχουν το όνομα, με το οποίο θα έγραφαν ιστορία. Ονομάζονται «Brancaleone» – έτσι όπως θα ονόμαζε ο Παυλίδης τον δίσκο του, 32 χρόνια μετά. Μέχρι το 1993 έχουν αλλάξει εννοείται όνομα και αυτή τη φορά ως «Τα Ξύλινα Σπαθιά» κυκλοφορούν το ντεμπούτο τους, με τον επικό τίτλο Ξεσσαλονίκη. Με κομμάτια όπως το «Αδρεναλίνη», οι «Ρόδες» και φυσικά το πλέον κλασικό «Ο Βασιλιάς της σκόνης» σαρώνουν τα ραδιόφωνα – και αυτή είναι μόνο η αρχή.

Την ίδια χρονιά οι Στέρεο Νόβα μάς χαρίζουν την Ντισκολάτα, έναν δίσκο που περιλάμβανε τα αριστουργηματικά Το τραγούδι της φαλαινας και το Μικρό Αγόρι. Ο Κωνσταντίνος Βήτα, περιγράφοντας την εποχή εκείνη που έκαναν τα πρώτα τους βήματα, θα πει στη Στέλλα Χαραμή «Εκείνη η εποχή […] ήταν μια εποχή δημιουργική. Νιώθαμε ότι όλα ήταν καινούργια, τα πρώτα μας κομπιούτερ, τα Atari, τα πρώτα μας συνθεσάιζερ… Εξερευνούσαμε τους ήχους, κάτι που μας έπαιρνε πολλές ώρες. Εγώ, παράλληλα με τη μουσική, έγραφα και στίχους. Οι υποχρεώσεις μου ήταν διαφορετικές και λιγότερες». Αυτή η ασυγκράτητη δίψα για εξερεύνηση νέων ήχων θα οδηγούσε σε μία άκρως δημιουργική δεκαετία γεμάτη εμβληματικά χιτς.

Το 1994, οι Στέρεο Νόβα κυκλοφορούν τον Ασύρματο Κόσμο και το ΕΠ Τέκνο (Μόμπιλ), ενώ τραβούν την προσοχή ακόμα και του ευρωπαϊκού MTV, ως πρωτοπόροι του νεου ήχου της ελληνικής μουσικής, δίνοντας μία αποκλειστική συνέντευξη με φόντο την Αθήνα, η οποία προφανώς έκανε τρομερή αίσθηση την εποχή εκείνη. Την ίδια δεκαετία, τα Ξύλινα Σπαθιά κυλοφορούν δύο ακόμα classics, το Πέρα απ’ τις πόλεις της ασφάλτου – περιελάμβανε το Λιωμένο Παγωτό για να καταλάβετε το μομέντουμ – το 1995, και το Μια ματιά σαν βροχή το 1997. Την ίδια χρονιά δέχονται κι εκείνοι πρόσκληση από το MTV για ένα live στο Λονδίνο, ενώ ένα χρόνο αργότερα ανοίγουν με μεγάλη επιτυχία τους Stones στην Ελλάδα – ήταν, λέει, το πρώτο opening act που δεν είχε φάει ντομάτες. Με μία τρελή διαδρομή πίσω τους, υποδέχονται την νέα χιλιετία με το Ένας Κύκλος στον αέρα, τον τελευταίο δίσκο τους με νέα μουσική.

Η σαρωτική αυτή πορεία των Στέρεο Νόβα και των Ξύλινων Σπαθιών ήταν που ανέδειξε τον Κ. Βήτα και τον Παύλο Παυλίδη – μεταξύ άλλων – ως κύριους εκφραστές μιας γενιάς που αναζητούσε την ποίηση κόντρα στην mainstream κουλτούρα της εποχής. Με μία πρώτη ματιά, ίσως και να έμοιαζαν διαφορετικοί μεταξύ τους – όσο διαφορετικά ήταν εξ ορισμού τα είδη που υπηρετούσαν, όταν έκαναν τα πρώτα τους βήματα. Όμως, η ιστορία απέδειξε ότι η πορεία τους για να φτάσουν σήμερα να ειναι πρωτοπόροι της εναλλακτικής σκηνής, ειναι αρκετή, κοινή.

Και οι δύο έφεραν με τον δικό τους τρόπο την επανάσταση στη σκηνή τους. Και οι δύο καθόρισαν τα 90ς και έγιναν εκφραστές μιας ολόκληρης γενιάς. Και οι δύο δεν έγραφαν απλά στίχους, αλλά ποίηση.

Σήμερα, και οι δύο θεωρούνται δικαίως πρωτοπόροι της σκηνής. Μέσα σε δύο δεκαετίες έχουν κυκλοφορήσει δεκάδες ακόμα δισκογραφικές δουλειές, κάθε μία από τις οποίες έχει αφήσει το στίγμα της, δίνοντας την ευκαιρία στην νέα γενιά να τους ανακαλύψει και στους παλιότερους να τους αγαπήσουν ξανά από την αρχή.

Τι κι αν οι νεότεροι δεν ζήσαμε τη Σούπερ Στέλλα και τη Ξεσσαλονίκη; Την πρώτη αυτή έκρηξη της εναλλακτικής μουσικής στον ελληνικό χώρο; Μπορεί να μην είχαμε την τύχη να τους ζήσουμε, όπως οι προηγούμενες γενιές, αλλά εδώ και λιγες δεκαετίες, γινόμαστε μάρτυρες της πιο ώριμης και δημιουργικής φάσης δύο δημιουργών που δεν σταματούν να πρωτοπορούν.

Από την αρχή της σόλο διαδρομής του, ο Κωνσταντίνος Βήτα μετρά τουλάχιστον 20 προσωπικές δισκογραφικές δουλειές, με τις τελευταίες του, “Το Χέρι” του 2024 και την πιο πρόσφατη συνάντησή του με το ρεμπέτικο στον δίσκο “Εννιά νούφαρα απ’ την νεκρή όχθη” να αποδεικνύουν την αστείρευτη δίψα του για πειραματισμό.

Ο Παύλος Παυλίδης έχει σαφώς εξελίξει τον ήχο του από την εποχή των ΞΣ, κάνοντας την αρχή από τον πρώτο κιόλας σόλο δίσκο του, «Αφού λοιπόν ξεχάστηκα». Από τότε δεν έχει φρενάρει καθόλου, αποδεικνύοντας ότι ο νέος αυτός ήχος ήρθε για να μείνει, ενώ αν κρίνουμε από τις τελευταίες δουλειές του δεν θα σταματά ποτέ να μας εκπλήσσει. Το υπέροχο Μαύρο Κουτί μάς σύστησε το νέο του σχήμα, τους Hotel Alaska, ενώ στο Πέρα απ’ τη θάλασσα “συνομίλησε” με τον Μαρκόπουλο με τον δικό του μοναδικό τρόπο. Κάπως έτσι φτάσαμε στο 2024, που κυκλοφόρησε το πιο πρόσφατο άλμπουμ του με τίτλο Μπρανκαλεόνε σηματοδοτώντας μια νέα, ακόμα πιο “ηλεκτρικη” εποχή για εκείνον. Λίγο πριν το τέλος του χρόνου, μάλιστα, κυκλοφόρησε ένα νέο live EP, με δύο κομμάτια από το Μπρανκαλεόνε, τρία εμβληματικά hits των ΞΣ και φυσικά τη Λευκή Καταιγίδα του – όλα σε live εκτελέσεις.

Και κάπως έτσι, οι δρόμοι του Κ. Βήτα και του Παύλου Παυλίδη, που ξεκίνησαν παράλληλα πριν από τρεις δεκαετίες συναντιούνται ξανά — αυτή τη φορά στην Πλατεία Νερού. Δύο καλλιτέχνες που δεν σταμάτησαν ποτέ να εξελίσσονται, να συγκινούν και να παραμένουν επίκαιροι και σύγχρονοι, επιστρέφουν σε μία βραδιά-γιορτή για την εναλλακτική σκηνή. Για τους παλιούς που μεγάλωσαν μαζί τους, και για τους νεότερους που τους ανακαλύπτουν με δέος – όχι από νοσταλγία, αλλά επειδή εξακολουθούν να έχουν κάτι να πουν.