«Αγαπητοί και αγαπημένοι μας φίλοι. Με μεγάλη θλίψη σας ανακοινώνουμε ότι ο κύκλος-που άνοιξε το βιβλιοπωλείο μας, το Επί Λέξει-κλείνει. Παρά τις προσπάθειές μας, δεν καταφέραμε να μεταβιβάσουμε το βιβλιοπωλείο, αφού η απαίτηση των ιδιοκτητών του ακινήτου για υπερδιπλασιασμό του ενοικίου, είναι ο τοίχος που δεν μπορούμε να γκρεμίσουμε. Το Επί Λέξει θα παραμείνει ανοιχτό για τους επόμενους δύο μήνες, προσφέροντας τα βιβλία του σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές. Θα θέλαμε να είσαστε δίπλα μας και σε αυτή την τελευταία προσπάθεια, προκειμένου να ανταποκριθούμε στις υποχρεώσεις μας. Σας ευχαριστούμε όλους. Τους βιβλιόφιλους και τους βιβλιοφάγους, τους συγγραφείς και τους εκδότες, και όλους όσοι μας αγαπήσατε και μας στηρίξατε. Ήταν δώδεκα υπέροχα χρόνια. Ευχαριστούμε πολύ!!!». Το Επί Λέξει στάθηκε για 12 χρόνια όρθιο απέναντι σε κάθε αντίξοη συνθήκη – με πάθος, ήθος και αφοσίωση στο βιβλίο. Και με αυτά ακριβώς τα λόγια, η Μαρία Παπαγεωργίου, ιδιοκτήτρια του βιβλιοπωλείου, ανακοίνωσε το τέλος αυτού του κύκλου…
Σε μια πόλη που αλλάζει πρόσωπο με ρυθμούς βίαιους, τα μικρά, ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία της αποτελούν μερικά από τα τελευταία σημεία αντίστασης. Μέχρι και όσο αντέχουν. Γιατί τα βλέπουμε πια να κλείνουν το ένα πίσω από το άλλο — σιωπηλά, με αξιοπρέπεια, σηματοδοτώντας το τέλος μιας εποχής που κάποιοι (ευτυχώς) προλάβαμε να ζήσουμε. Δεν θέλω να γίνω μελό. Το βιβλίο, σαν βιβλίο, δεν πρόκειται να σβήσει. Θα συνεχίσει να εκδίδεται, να κυκλοφορεί και να διαβάζεται – τουλάχιστον αυτό εύχομαι. Αλλά τα μικρά βιβλιοπωλεία όπως τα ξέρουμε – εκείνα τα ζωντανά κύτταρα πολιτισμού, τα καθόλου απρόσωπα, εκεί όπου μπορούσες να χαζέψεις με τις ώρες, να πιάσεις κουβέντα με τον βιβλιοπώλη, να ανακαλύψεις κάτι που δεν ήξερε πως έψαχνες – αυτά δύσκολα θα υπάρξουν ξανά.
Το βιβλιοπωλείο Επί Λέξει της οδού Ακαδημίας, επί 12 χρόνια χρόνια, αντιστάθηκε στις σειρήνες των πολυκαταστημάτων, στην άνοδο των e-books, στo fast-food μοντέλο της εύκολης και άμεσης παράδοσης από online καλάθια στην πόρτα σου, στις φαντασμαγορικές καμπάνιες στα social media – που σκοτώνουν τη σχέση με το ίδιο το βιβλίο. Υπηρετούσε με έναν εντελώς δικό του τρόπο τον σκοπό του. Ήταν χώρος συνάντησης για αναγνώστες, συγγραφείς, εκδότες, για τα πιο ανήσυχα πνεύματα αυτής της πόλης. Ήταν ένα στέκι για ρομαντικούς που πιστεύουν ακόμη στην σπουδαία αξία της ανάγνωσης και πως ένα βιβλίο είναι κάτι περισσότερο από ένα εμπόρευμα. Εκεί μπορούσες, εκτός από το να ξεφυλλίσεις πραγματικά διαμαντάκια (να τα πιάσεις, να τα μυρίσεις), να γίνεις μέρος μίας παρουσίασης, μίας ανοιχτής συζήτησης, ενώ το βλέμμα σου θα τραβάει ένας τίτλος που δεν περίμενες έτσι τόσο απλά να το κάνει. Και τελικά περνούσες την πόρτα του πιο γεμάτος από όσο ήσουν όταν μπήκες.
Το «Επί Λέξει» άντεξε. Και στην αντοχή αυτή χωρούσε μια μικρή πράξη αντίστασης. Μια πράξη πίστης στον διάλογο, στον στοχασμό, στη φυσική παρουσία που βιώνεται πάντα αλλιώς. Το κλείσιμό του δεν αφορά απλώς ένα ακόμη λουκέτο. Σε αντίθεση με το μέγεθός του, η απώλειά του θα είναι τεράστια. Όμως πια πέφτει πάνω σε τοίχο. Έναν τοίχο πλέον γνώριμο, με ενοίκια που δεν αντέχονται, γειτονιές που χάνονται μέσα στην ομοιομορφία, αφιλόξενες αγορές και τελικά πόλεις όπου πια τα βιβλιοπωλεία της δεν αποτελούν σημεία αναφοράς.
Μέχρι να κλείσει οριστικά, το «Επί Λέξει» θα προσφέρει τα βιβλία του σε χαμηλές τιμές και όσοι μπορούμε, αξίζει να το βοηθήσουμε. Κρατώντας την σκέψη πως εκείνο ό,τι σπουδαίο μας προσέφερε δεν είχε τιμή: ήταν το ανθρώπινο βλέμμα πίσω από τον πάγκο, η φροντίδα, η αίσθηση ενός χώρου οικείου, ζωντανού.
«Ήταν δώδεκα υπέροχα χρόνια. Ευχαριστούμε πολύ!!!» κλείνει η Μαρία Παπαγεωργίου.
Και εμείς ευχαριστούμε. Για όλα όσα κρατήσατε ζωντανά αυτά τα χρόνια. Για τη γενναιοδωρία, το μοίρασμα. Η Αθήνα δεν χάνει απλώς ένα ακόμη βιβλιοπωλείο της· χάνει ένα κύτταρο ζωντανής σκέψης. Μια μικρή, σταθερή εστία σκέψης στο πολύβουο κέντρο, που δεν θα είναι πια ίδιο…