5 συνήθειες για καλύτερη ψυχική υγεία
Εάν εργάζεσαι, σίγουρα θα ταυτιστείς με το φετινό θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας! Πέρα από αυτό, η ψυχολόγος Μαρίνα Μόσχα μας δίνει τις συμβουλές της για να είμαστε ψυχικά υγιείς, στο σπίτι, στη δουλειά, στις σχέσεις.
Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου, με στόχο την ευαισθητοποίηση και την εκπαίδευση γύρω από τις ψυχικές ασθένειες σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και την ενθάρρυνση δράσεων που στηρίζουν την ψυχική υγεία. Το φετινό θέμα είναι «Είναι καιρός να δοθεί προτεραιότητα στην ψυχική υγεία στον χώρο εργασίας», δεδομένου ότι οι εργαζόμενοι περνούν πολλές ώρες στη δουλειά.
Τι σημαίνει ψυχική υγείαΤην ερώτηση αυτή έθεσα στην ψυχολόγο ψυχοθεραπεύτρια Μαρίνα Μόσχα. «Όπως αναφέρει ο Χόρχε Μπουκάι στο βιβλίο του Ο Δρόμος της Ευτυχίας, η ψυχική υγεία χαρακτηρίζεται από θερμή, γενναιόδωρη και γεμάτη κατανόηση συμπεριφορά, με τρυφερά συναισθήματα και αλληλέγγυες πράξεις. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η ψυχική υγεία δεν περιορίζεται μόνο στην απουσία ψυχικών διαταραχών, αλλά περιλαμβάνει μια κατάσταση συναισθηματικής ευεξίας, όπου το άτομο λειτουργεί άνετα μέσα στην κοινότητά του και νιώθει ικανοποίηση από τα προσωπικά του επιτεύγματα». Στη συνέχεια της συζήτησης, η ειδικός επισημαίνει πέντε καλές συνήθειες για να ζούμε με ψυχική υγεία.
Είναι σαφές ότι η ψυχική υγεία είναι ζωτικής σημασίας για τη γενική ευημερία μας και μπορεί να επηρεαστεί από διάφορους παράγοντες. Αντί να εστιάσουμε σε αυτούς που την επιβαρύνουν και μας αρρωσταίνουν, ας δούμε ορισμένες συνήθειες που μπορούν να την ενισχύσουν, σύμφωνα με πρόσφατα ερευνητικά ευρήματα:
- Μέθοδοι Διαχείρισης Άγχους. Η εκμάθηση και η εφαρμογή μεθόδων διαχείρισης άγχους, όπως η γιόγκα, ο διαλογισμός και οι τεχνικές αναπνοής – mindfulness, μπορούν να βελτιώσουν την ψυχική μας υγεία. Οι τεχνικές χαλάρωσης βοηθούν σημαντικά στη μείωση του στρες και της ανησυχίας, στη διαχείριση του άγχους και της κατάθλιψης κατά 30% περίπου, ενισχύοντας τη συγκέντρωση, την ηρεμία του μυαλού αλλά και την ψυχική ηρεμία.
- Σωματική Άσκηση: Η φυσική δραστηριότητα έχει αποδειχθεί ωφέλιμη για την ψυχική υγεία. Σύμφωνα με μελέτες, η τακτική άσκηση (1-2 φορές την εβδομάδα) μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους κατά 43%, καθώς οι ενδορφίνες που απελευθερώνονται βελτιώνουν τη διάθεση και την ευεξία.
- Υγιεινή Διατροφή. Η διατροφή έχει άμεσο αντίκτυπο στην ψυχική μας υγεία. Μελέτες έχουν δείξει ότι η μεσογειακή διατροφή, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, ψάρια και ελαιόλαδο, συσχετίζεται με μειωμένα επίπεδα κατάθλιψης κατά 25% και επιδρά θετικά στη διάθεση. Επίσης, επηρεάζει τη χημεία και τη λειτουργία του εγκεφάλου αυξάνοντας την ψυχική μας ευημερία.
- Προσωπική Ανάπτυξη και Αυτοφροντίδα. Η ενασχόληση με δραστηριότητες που προάγουν την αυτοφροντίδα, όπως η ανάγνωση και η γραφή, η συμμετοχή σε δημιουργικές δραστηριότητες, π.χ. ζωγραφική, καλλιτεχνικά, κλπ., μπορεί να βελτιώσουν τη ψυχική μας υγεία, καθώς αναφέρονται υψηλότερα επίπεδα ευτυχίας και ικανοποίησης από τη ζωή. Ο λόγος είναι η ενθάρρυνση της αυτοεκτίμησης, της αντίληψης για τον εαυτό και στην ανάπτυξη μηχανισμών διαχείρισης και αντιμετώπισης δυσφορικών καταστάσεων.
- Κοινωνική Υποστήριξη. Ερευνητικά έχει φανεί ότι όσοι έχουν ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς αναφέρουν καλύτερη ανθεκτικότητα στο άγχος και την κατάθλιψη και λιγότερα συμπτώματα, ανεξαρτήτως των συνθηκών ζωής τους, καθώς οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις ενίσχυσαν την ψυχική τους ανθεκτικότητα.
Είναι γνωστό ότι οι σχέσεις και οι κοινωνικοί δεσμοί παίζουν σημαντικό ρόλο στην ψυχική μας υγεία. Η συναισθηματική αλλά και πρακτική στήριξη πολλές φορές από φίλους, οικογένεια και το περιβάλλον γενικότερα μπορεί να μειώσει την αίσθηση απομόνωσης και να προσφέρει ανακούφιση σε δύσκολες καταστάσεις. Οι κοινωνικές σχέσεις βοηθούν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων αντοχής και προσφέρουν μια αίσθηση του «ανήκειν».
Παρά την πρόοδο στην ευαισθητοποίηση, το στίγμα της ψυχικής ασθένειας παραμένει ακόμα και σήμερα μια σοβαρή πρόκληση. Τα άτομα με ψυχικές διαταραχές συχνά αντιμετωπίζουν κοινωνικό αποκλεισμό και διακρίσεις, κάτι που επιδεινώνει την κατάσταση της υγείας τους και αποθαρρύνει την αναζήτηση βοήθειας. Είναι κρίσιμο να ενισχύσουμε την κατανόηση και την αποδοχή των ψυχικών διαταραχών, ώστε να μειωθεί το στίγμα και να υποστηριχθούν όσοι το χρειάζονται.
Αναζήτηση βοήθειας ειδικού. «Κλείνοντας, αξίζει να αναφέρουμε κάτι επιπλέον. Όταν μιλάμε για την ψυχική υγεία, είναι σημαντικό να αναζητούμε τη βοήθεια ενός ειδικού, όπως ψυχολόγου ή ψυχίατρου, όταν δεν αισθανόμαστε καλά. Ο ειδικός θα μας καθοδηγήσει στην κατανόηση των δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε και στην κατάλληλη διαχείρισή τους. Μια ψυχική διαταραχή, είτε πρόκειται για άγχος είτε για κάτι πιο σοβαρό, απαιτεί έγκαιρη αναγνώριση, αποδοχή και κατάλληλη αντιμετώπιση, ώστε να μην επιδεινωθεί», τονίζει η ψυχολόγος και δεν θα μπορούσαμε να διαφωνήσουμε μαζί της.