Απώλεια βάρους χωρίς δίαιτα: Για ποια νόσο μπορεί να είναι προειδοποιητικό σημάδι;
Πολλοί χαίρονται όταν χάνουν κιλά – και μάλιστα όταν δεν έχουν μπει σε διαδικασία δίαιτας γι’ αυτό. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις η ακούσια απώλεια βάρους μπορεί να αποτελεί αιτία για επίσκεψη στο γιατρό και προληπτικές εξετάσεις.
Η απώλεια βάρους -και μάλιστα χωρίς δίαιτα- χαιρετίζεται από πολλούς ως ευχάριστη έκπληξη. Παρότι μπορεί να συμβεί και να έχει πολλά μη ανησυχητικά αίτια, το να χάσει κάποιος κιλά χωρίς να το προσπαθεί μπορεί να χτυπά το καμπανάκι για προληπτικές εξετάσεις. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγουν ειδικοί, καθώς σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό JAMA, η ακούσια απώλεια βάρους μπορεί να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο διάγνωσης καρκίνου μέσα στον επόμενο χρόνο.
Απώλεια βάρους και υγεία
Για την πραγματοποίηση της έρευνας, οι ερευνητές αξιολόγησαν 157.474 άτομα από τις ΗΠΑ που συμμετείχαν σε δύο μεγάλες διαχρονικές μελέτες: τη Nurses’ Health Study, στην οποία παρακολουθήθηκαν νοσηλευτές ηλικίας 30 έως 55 ετών από το 1976 και τη Health Professionals Follow-Up Study, που παρακολούθησε άνδρες επαγγελματίες υγείας ηλικίας 40 ετών ως 75 ξεκινώντας το 1986. Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν μέχρι το 2016.
Οι συμμετέχοντες ανέφεραν το σωματικό τους βάρος κάθε 2 έτη σε ένα ερωτηματολόγιο που περιλάμβανε επίσης ερωτήσεις σχετικά με τη σωματική δραστηριότητα και τις διατροφικές αλλαγές. Οι ερευνητές μπόρεσαν στη συνέχεια να αναλύσουν το ποσοστό απώλειας βάρους κάθε συμμετέχοντος ταξινομημένο ανάλογα και με τις διατροφικές βελτιώσεις και τις αυξήσεις στη σωματική δραστηριότητα.
Μεταξύ 157.474 επαγγελματιών υγείας που παρακολουθήθηκαν κατά μέσο όρο για 28 έτη, πρόσφατη απώλεια σωματικού βάρους μεγαλύτερη από 10% συσχετίστηκε με αυξημένο ποσοστό καρκίνου κατά τους επόμενους 12 μήνες σε σύγκριση με αυτούς που δεν είχαν πρόσφατη απώλεια βάρους (1.362 περιπτώσεις καρκίνου/100.000 ανθρωποέτη έναντι 869 περιπτώσεις καρκίνου/100.000 ανθρωποέτη, αντίστοιχα, διαφορά μεταξύ ομάδων, 493 περιπτώσεις/100.000 ανθρωποέτη).
Συγκεκριμένα, είχαν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο ανώτερου πεπτικού (οισοφάγου, γαστρικού, ηπατικού, χοληφόρου και παγκρέατος), αιματολογικών κακοηθειών (λέμφωμα μη Hodgkin, πολλαπλούν μυέλωμα και λευχαιμία), καρκίνου παχέος εντέρου και καρκίνου του πνεύμονα. Ωστόσο, η πρόσφατη απώλεια βάρους δεν βρέθηκε να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για άλλους τύπους καρκίνου όπως ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του ουρογεννητικού συστήματος, οι όγκοι του εγκεφάλου ή το μελάνωμα.
Συμπερασματικά, η πρόσφατη ακούσια απώλεια βάρους συσχετίστηκε με υψηλότερο ποσοστό καρκίνου κατά τους επόμενους 12 μήνες σε σύγκριση με άτομα χωρίς πρόσφατη απώλεια βάρους. Μια τέτοια απώλεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως προειδοποιητικό σημάδι ανάπτυξης όγκου και μπορεί να βοηθήσει τους γιατρούς να διαγνώσουν τον καρκίνο σε πρώιμο στάδιο, οπότε και οι θεραπείες είναι συνήθως πιο αποτελεσματικές.
Τα κύρια σημεία της παραπάνω μελέτης συνόψισαν για εμάς οι Καθηγητές της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Σταυρούλα (Λίνα) Πάσχου (Επίκουρη Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Ογκολογίας-Αιματολογίας και Διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής).
