Η μελέτη της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων, αφορά στις δώδεκα τροχήλατες άμαξες της πρώην βασιλικής οικογένειας, οι οποίες βρίσκονταν αποθηκευμένες από το 1973 στο κτίριο του Στάβλου.
Σε δήλωσή της η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη αναφέρει: «Θέλω να συγχαρώ τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων για την εκπόνηση της συγκεκριμένης μελέτης. Είναι πολύ σημαντικό τέτοιου είδους μελέτες να εκπονούνται εσωτερικά από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου τα στελέχη των οποίων έχουν τεράστια εμπειρία και εξειδίκευση. Οι άμαξες έχουν δεχθεί τις επείγουσες σωστικές επεμβάσεις από το κλιμάκιο συντηρητών της Διεύθυνσης Συντήρησης για την προσωρινή συγκράτηση και προστασία των αποκολλημένων χρωματικών στρωμάτων και την απομάκρυνση ρύπων και χαλαρών επικαθίσεων, μετά από τη μακρόχρονη παραμονή σε εντελώς ακατάλληλες συνθήκες. Με την εφαρμογή της μελέτης Συντήρησης και Αποκατάστασης, θα αποκτήσουν ξανά την αρχική τους εικόνα. Τα έργα και οι εργασίες στον ιστορικό πυρήνα του π. βασιλικού κτήματος Τατοϊου προχωρούν συστηματικά και εντός χρονοδιαγράμματος».
Τον Δεκέμβριο του 2020 οι άμαξες απομακρύνθηκαν από τον Στάβλο και μεταφέρθηκαν σε ειδικά διαμορφωμένο λυόμενο οικίσκο εντός του κτήματος του Τατοΐου. Τοποθετήθηκαν σε νέο αποθηκευτικό χώρο σύγχρονων προδιαγραφών με συνθήκες αποθήκευσης ασφάλειας και προστασίας, ο οποίος κατασκευάστηκε με την χορηγία της ΑΜΚΕ Αιγέας, δίπλα στον χώρο που φυλάσσονται τα αυτοκίνητα.
Οι άμαξες της συλλογής
Η συλλογή περιλαμβάνει την επίσημη άμαξα τύπου Berlin που κατασκευάστηκε στη Γαλλία το 1870 για τον κόμη του Chambort και αγοράστηκε από το Γεώργιο Α’ το 1871, ενώ χρησιμοποιήθηκε στο γάμο της βασίλισσας Σοφίας της Ισπανίας.
Περιλαμβάνονται επίσης, μία ανοιχτή άμαξα τύπου Ascot Landau η οποία ήταν η γαμήλια άμαξα του τ. βασιλιά Κωνσταντίνου και της Άννας Μαρίας, μία άμαξα επίσης για συγκεκριμένες εκδηλώσεις τύπου town chariot, δύο ανοιχτές σπορ άμαξες τύπου Phaeton που χρησιμοποιήθηκαν ευρέως για τις καθημερινές μετακινήσεις του Γεωργίου Β΄ αλλά και σε διάφορες επίσημες εκδηλώσεις της οικογένειας, τρεις κλειστές άμαξες τύπου Brougham, εκ των οποίων η μία δεν φέρει τους άξονες κίνησης, μία κυνηγετική άμαξα Brake, ένα μόνιππο τύπου Tilbury και δύο μόνιππα τύπου Chaise.
Στη μελέτη περιλαμβάνεται λεπτομερής περιγραφή κάθε άμαξας ξεχωριστά και παρουσιάζονται ιστορικά στοιχεία τα οποία τεκμηριώνονται φωτογραφικά σχετικά με το είδος και τη χρήση των αμαξών από τη βασιλική οικογένεια και περιγραφή της τεχνολογίας και των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή τους.
Επίσης περιγράφονται οι παράγοντες φθοράς και η κατάσταση διατήρησης των αμαξών και των επιμέρους υλικών τους. Οι επεμβάσεις που προτείνονται παρουσιάζονται ξεχωριστά για κάθε επιμέρους υλικό και περιορίζονται στη διατήρηση και αποκατάσταση αυτών ως στατικά μουσειακά αντικείμενα μεγάλης ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας, και όχι την αποκατάστασή τους ως χρηστικά οχήματα, καθώς απαιτείται περεταίρω μελέτη. Τέλος προτείνεται η δημιουργία ενός κατάλληλα διαμορφωμένου εκθεσιακού χώρου αυστηρών προδιαγραφών με συγκεκριμένες και ελεγχόμενες συνθήκες εντός του κτήματος του Τατοΐου.
Η μελέτη προβλέπει τη συντήρηση των μεταλλικών, ξύλινων, υφασμάτινων και δερμάτινων στοιχείων των αμαξών, με χημικό και μηχανικό καθαρισμό, συμπλήρωση κενών τμημάτων, συγκόλληση αποκολλημένων τμημάτων κλπ. Επίσης, προβλέπεται ο έλεγχος και η αποκατάσταση της κίνησης των αμαξών.
