Ικέτιδες από το Εθνικό Θέατρο στο Ηρώδειο

Το έργο

Το Εθνικό θέατρο την ανέβασε μια και μοναδική φορά, το 1966, πριν από 53 χρόνια δηλαδή, σε σκηνοθεσία Τάκη Μουζενίδη. Ωστόσο, η, δυστυχώς, σπάνια παιζόμενη, τραγωδία του Ευριπίδη, γραμμένη στα 422 π.Χ., συνιστά ένα πολύ σημαντικό κείμενο για τις ηθικές αξιώσεις των ανθρώπων εν καιρώ μιας απόλυτης πολεμικής κατάλυσης.

Οι μητέρες των «Επτά επί Θήβας», δηλαδή των Αργείων στρατηγών που συμμάχησαν με τον Πολυνείκη και πολέμησαν εναντίον της Θήβας, καταφθάνουν στην Ελευσίνα – κατά την περίοδο τέλεσης των Ελευσίνιων μυστηρίων – και προσπέφτουν Ικέτιδες στην Αίθρα, μητέρα του Θησέα, και στον ίδιο το βασιλιά της Αθήνας. Συνοδευόμενες από το βασιλιά του Άργους, τον Άδραστο, παρακαλούν το Θησέα να μεσολαβήσει προκειμένου, ο Κρέων να απελευθερώσει τα σώματα των παιδιών τους, που παραμένουν άταφα, ενάντια στον πανελλήνιο νόμο για σεβασμό προς τους νεκρούς.

Γενικό πλάνο από την έναρξη της παράστασης στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου

Ο Θησέας μεταπείθεται από τη μητέρα του Αίθρα – που σε μια σύντομη αλλά καθοριστική παρέμβαση, σπάνια για γυναίκα πάνω σε δημόσιες υποθέσεις – και αποφασίζει να δράσει. Τον προλαβαίνει, ο ερχομός του Θηβαίου Κήρυκα που, με την έπαρση του νικητή, απειλεί τους Αθηναίους με πόλεμο αν σκεφτούν να διεκδικήσουν τους νεκρούς στρατηγούς.

Υπακούοντας στο ηθικό χρέος και εκπροσωπώντας ένα κράτος δικαίου και δημοκρατίας, ο Θησέας οδηγεί το στρατό των Αθηναίων στη Θήβα – και χωρίς να αλώσει την πόλη – επιστρέφει στην Ελευσίνα με τα παιδιά των Ικέτιδων.

Εν μέσω του Πελοποννησιακού πολέμου, ο Ευριπίδης, επιχειρεί να αποδώσει τα γεγονότα της μάχης στο Δήλιο (424 π.Χ.) όταν οι Θηβαίοι κατατρόπωσαν τους Αθηναίους και για μέρες δεν τους επέτρεπαν να αποδώσουν τιμές στους νεκρούς τους.

Ένα κείμενο, κατ’ εξοχήν, πολιτικό, που μέσα από τη θρηνητική κραυγή των επτά μητέρων, παίρνει μια αντιπολεμική θέση – αναγνωρίζοντας πως η συνθήκη του πολέμου αποκτηνώνει τον άνθρωπο . Παράλληλα, υμνεί τους νόμους, την ελευθερία, τον πολιτισμό και τη Δημοκρατία, εξυψώνει τους ηθικούς κανόνες πάνω από κάθε εξουσία∙ ακόμα κι αν αυτό είναι ανέφικτο – όπως δηλώνει η παρουσία της Αθηνάς στο κλείσιμο του έργου.

‘Ανδρη Θεοδότου, ‘Αννα Γιαγκιώζη και Κόρα Καρβούνη στο Χορό των «Ικέτιδων».

• 11 Σεπτεμβρίου, Κορωπί, Θέατρο Δεξαμενής
• 15 Σεπτεμβρίου, Ελευσίνα, Παλαιό Ελαιουργείο