“I have nothing to say and I am saying it” – John Cage
Η τέχνη του Τζων Κέητζ αντλεί τη δύναμή της από το παράδοξο της παραπάνω δήλωσής του («Δεν έχω τίποτα να πω και το λέω»). Από τη μία, η υπέρβαση των προσωπικών, υποκειμενικών προτιμήσεων και επιλογών, με σκοπό την απελευθέρωση του πλήρους ηχητικού φάσματος του κόσμου. Από την άλλη, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του «τίποτα», δημιουργία μιας πλουσιότατης και συνεχώς εξελισσόμενης πανοπλίας μέσων σύνθεσης, γραφής και περφόρμανς που σημάδεψε ανεξίτηλα όλη την τέχνη (και όχι μόνο τη μουσική) από τα μέσα του 20ού αιώνα μέχρι τις ημέρες μας.
Ο Τζων Κέητζ επινόησε το προετοιμασμένο πιάνο το 1940, όταν, ελλείψει χώρου για ένα σύνολο κρουστών, αναγκάστηκε να συνθέσει για ένα πιάνο, του οποίου τις χορδές ακουμπούσαν διάφορα αντικείμενα. Τις χορδές των πιάνων για το Bacchanale και το A Valentine out of Season θα ακουμπούν μονωτικά λάστιχα, καουτσούκ, βίδες, παξιμάδια, μπουλόνια, λωρίδες μπαμπού, κομμάτια ξύλου και νομίσματα. Τα δύο αυτά κομμάτια, η Σουίτα για toy piano, αλλά και τα δύο έργα για πιάνο, έχουν άμεση σχέση με το χορό, καθώς χορογραφήθηκαν από τον σύντροφό του, τον διάσημο χορογράφο Merce Cunningham.
Οι υπόλοιπες συνθέσεις είναι μεταγενέστερες και πολύ διαφορετικής αισθητικής. Στο Water Music, που μπορεί να ονοματίζεται από την πόλη και την ημερομηνία στην οποία παίζεται, γίνεται χρήση ραδιοφώνου, σφυριχτρών, δοχείων νερού, τράπουλας, ξύλινης βέργας και αντικειμένων για την προετοιμασία του πιάνου. Το HPSCHD (από την αγγλική λέξη harpsichord: τσέμπαλο) αποτελείται από επτά σολιστικά μέρη για ένα έως επτά τσέμπαλα και 1 έως 52 μαγνητοταινίες. Η επιμέλεια μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή είναι του συνθέτη Θεόδωρου Λώτη.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
HPSCHD (1967-69), για τσέμπαλο και υπολογιστή
A Valentine out of Season (1944), για προετοιμασμένο πιάνο
Suite for Toy Piano (1948), για toy piano
Dream (1948), για πιάνο
Water Music (1952), για πιανίστα
Souvenir (1983), για όργανο
Bacchanale (1940), για προετοιμασμένο πιάνο
In a Landscape (1948), για πιάνο
Το Λυκόφως Συνεχίζεται: Χαραυγή Μέρος 2 -… από Odeon
