Το 2025 η μουσική ανήκε στο “νέο αίμα”

Φέτος έκανα μια πολύ όμορφη συνειδητοποίηση: Σχεδόν κάθε φορά που συζητούσαμε για μουσική στο γραφείο, μιλούσαμε και για μια νέα ανακάλυψη. Σε κάθε είδος από το hip-hop μέχρι την indie, αλλά και την mainstream pop, υπήρξαν καλλιτέχνες της νέας γενιάς που πραγματικά μας εντυπωσίασαν. Μετά από ώρες συζητήσεων (και ακρόασης) έχω την εντύπωση πως φέτος στη μουσική τη διαφορά την έκανε πραγματικά το “νέο αίμα”.

Έτσι, ζήτησα από τις συναδέλφους μου στο Monopoli (τις οποίες ευχαριστώ πολύ που ανταποκρίθηκαν) να μοιραστούν μαζί μου τα ονόματα της νέας γενιάς που εκείνες ξεχώρισαν φέτος – είτε μιλάμε για την ξένη, είτε για την εγχώρια σκηνή. Όπως θα διαπιστώσετε, μιλάμε για καλλιτέχνες “νέους” σε εμάς – οι περισσότεροι δουλεύουν (σκληρά) εδώ και πολλά χρόνια – που όμως φέτος έκαναν το “μπαμ” ή εμείς είχαμε την τύχη να τους ανακαλύψουμε. Καλή ανάγνωση, καλή ακρόαση!

Το 2025 με κέρδισαν οι καλλιτέχνες που δημιουργούν χωρίς φόβο και χωρίς ταμπέλες. Η πολυπολιτισμικότητα, το δημιουργικό μπλέξιμο διαφορετικών ειδών, η DIY λογική και η ελευθερία στην έκφραση είναι στοιχεία που με τραβούν αυθόρμητα στη μουσική τους. Αγαπώ ιδιαίτερα όταν το παλιό συναντά το φρέσκο, όταν η παράδοση και τα έθνικ στοιχεία μεταφράζονται στο τώρα με τόλμη και προσωπική αλήθεια. Και αυτές οι ανάγκες είναι που καθόρισαν και τις μουσικές επιλογές μου φέτος.

Η πρώτη τέτοια ανακάλυψη ήρθε σχεδόν απρόσμενα το καλοκαίρι, με το viral «Κάνω Τράκα». Η Melina, Ελληνογαλλίδα μεγαλωμένη στο Παρίσι, σε μουσική οικογένεια με ελληνικές και γαλλικές ρίζες, με τράβηξε αμέσως στον κόσμο της. Αμέσως κόλλησα και με το πολύγλωσσο «Μίλα μου νορμάλ» και κάπως έτσι βούτηξα ολοκληρωτικά στη μουσική της. Η Melina φέρνει στα τραγούδια της μια μαγική ισορροπία ανάμεσα στο παλιό και το νέο. Οι ελληνικοί στίχοι με την ελαφρώς γαλλική προφορά της, οι ήχοι από Ανατολή και Βαλκάνια και η σύγχρονη ποπ μπλέκουν στον ήχο της δημιουργικά συνθέτοντας έναν πολυπολιτισμικό χαρακτήρα – που προσωπικά αγαπώ. Όπως επίσης αγαπώ το ιδιαίτερο έθνικ ντύσιμό της που μοιάζει φυσική προέκταση της μουσικής της, γεμάτο πειραματισμό και ελευθερία.

Αυθεντικότητα και ελευθερία βρίσκω και στην Karakou, κατά κόσμον Ελένη Καράκου, που χρησιμοποιεί τη μουσική ως τρόπο να μιλήσει για όλα όσα βαραίνουν (και θέλουν να σαρκάσουν) οι Gen Z-ers. Το ντεμπούτο άλμπουμ της DEN ME PEIRAZEI, έσκασε το ’25 με 12 τραγούδια για τον έρωτα, τη μοναξιά, την επιφανειακότητα της σημερινής εποχής, την τρέλα που επικρατεί στη χώρα μας – αποτυπώνοντας ξεκάθαρα την πολυπλευρικότητά της. Ηχητικά κινείται ανάμεσα σε πολλά μουσικά είδη χωρίς κόμπλεξ και με αυθεντικότητα – και αυτά είναι και τα στοιχεία που λατρεύω σε εκείνη. Μαζί με τους φίλους της φτιάχνει DIY κλιπ για τα κομμάτια της, για όλα εκείνα τα «δεν με πειράζει» που προσποιούμαστε.

Σε πιο συλλογικά μονοπάτια, οι POLYMNIA ήρθαν να μου θυμίσουν τη δύναμη της φωνής ως συνόλου. Τρεις γυναικείες φωνές — η Μυρτώ, η Μελίνα και η Γεωργία — παντρεύουν το πολυφωνικό στοιχείο με τον παραδοσιακό και τον σύγχρονο ήχο, επιλέγοντας minimal κρουστά και ambient μελωδίες για να συνθέσουν τη δική τους ξεχωριστή ταυτότητα. Οι πρωτότυπες συνθέσεις τους, αλλά και οι διασκευές σε δημοτικά τραγούδια, δημιουργούν έναν ήχο τελετουργικό και ταυτόχρονα σύγχρονο. Τα πρώτα τους singles, το τρυφερό (και εντελώς DIY) ASTRO και το ταξιδιάρικο CAFÉ, κυκλοφόρησαν το περασμένο καλοκαίρι και με έκαναν να ανυπομονώ πραγματικά για όσα έρχονται.

Το 2025, όμως, μου χάρισε και μια αγαπημένη συνήθεια. Ο Papazó — κατά κόσμον Βασίλης Παπαζώτος, ο οφθαλμίατρος που μάς γιατρεύει με μουσική — άνοιξε το «μπαλκόνι» του και το μετέτρεψε σε έναν χώρο συνάντησης, όπου μαζί με έναν καλεσμένο δίνουν νέα ζωή σε γνωστά και αγαπημένα τραγούδια. Κάθε Κυριακή, μια νέα διασκευή στις 8 ακριβώς και, σχεδόν μαγικά για εμένα, απευθείας στο repeat. Φέτος, ο Papazó μετέφερε το μουσικό του μπαλκόνι και σε live σκηνές, με τις ιδιαίτερες διασκευές του αλλά και τα δικά του πρωτότυπα τραγούδια να ξεχωρίζουν για τον ρομαντισμό τους. Εκείνον που προσωπικά έχω ανάγκη να διατηρώ στο σήμερα.

Και κάπου εκεί, έρχεται και η Danae, με μια μαγική φωνή που με κερδίζει ακαριαία. Μιλά τη γλώσσα της Gen Z με αυθεντικότητα, χωρίς ταμπέλες, και βρίσκει στη μουσική τρόπο να καταλάβει τον κόσμο (ή και να διαφύγει όταν χρειάζεται). Η ίδια έχει πει πως μεγάλωσε με τη μουσική παντού γύρω της, από τις βόλτες στη θάλασσα και τις διαδρομές για το χωριό μέχρι τις πιο καθημερινές στιγμές στο σπίτι. Πειραματίζεται ασταμάτητα, αρνείται να περιοριστεί σε ένα είδος και η δημιουργικότητά της, αυθόρμητη και χαοτική, τη φέρνει συνεχώς σε καινούρια εδάφη. Το KALOKAIRI και ο ΑVGOYSTOS της παίζουν non stop στα ακουστικά μου ακόμη και αν βρισκόμαστε στην καρδιά του χειμώνα.

Κάθε χρονιά έχει τους καλλιτέχνες της. Όχι απαραίτητα αυτούς που παίζουν παντού ή γεμίζουν playlists από συνήθεια, αλλά εκείνους που καταφέρνουν να αφήσουν αποτύπωμα είτε μέσα από πολιτικό θόρυβο, είτε μέσα από προσωπικές ιστορίες, είτε απλώς επειδή απέδειξαν ότι κανείς δεν πρέπει να τους υποτιμά. Το 2025 είχε ξεκάθαρα τέτοιες περιπτώσεις. Και αν έπρεπε να ξεχωρίσω κάποιους που δεν έμειναν απλώς στο hype αλλά το μετέτρεψαν σε ουσία, αυτοί είναι σίγουρα οι Kneecap, η RAYE και ναι, η Addison Rae.

Αν το 2024 ήταν θεωρητικά η χρονιά των Kneecap, με το καινούργιο τους άλμπουμ και την ομώνυμη ταινία που απέσπασε εξαιρετικές κριτικές, το 2025 ήταν το confirmation ότι δεν μιλάμε για μια περαστική επιτυχία, αλλά για ένα φαινόμενο. Η ταινία τους συγκέντρωσε έξι υποψηφιότητες στα BAFTA και το 2025 ξεκίνησε δυναμικά, αφού κατάφεραν να κερδίσουν τη μία, κάνοντας ξεκάθαρο ότι δεν παίζουν μπάλα μόνο στη μουσική. Μουσικά, το hip hop τρίο από το Μπέλφαστ δεν ήταν ποτέ εύπεπτο ή ασφαλές. Ήρθε για να ταράξει τα νερά. Με ρίμες στα ιρλανδικά, έντονη πολιτική φόρτιση, αντιεξουσιαστική στάση και μηδενικό φίλτρο, μίλησαν σε μια γενιά που ζητά beats με νόημα και όχι απλώς background μουσική για stories. Η εμφάνισή τους στο Glastonbury Festival 2025 ήταν από τις πιο συζητημένες της χρονιάς, γεμάτη πολιτικά statements και πολιτισμικούς συμβολισμούς. Και σαν να μην έφτανε αυτό, έφεραν την ίδια εκρηκτική ενέργεια και στην Αθήνα, προκαλώντας πραγματικό πανικό.

Από έναν τελείως διαφορετικό δρόμο, αλλά με εξίσου δυναμική πορεία, η RAYE απέδειξε ότι η ανεξαρτησία μπορεί να είναι το μεγαλύτερο όπλο ενός καλλιτέχνη. Από τη στιγμή που έκλεισε οριστικά το κεφάλαιο της δισκογραφικής της, δεν ανεβαίνει απλώς σκαλιά, τα παίρνει δύο-δύο. Στα Grammys του 2025 ανέβηκε στη σκηνή και τραγούδησε το “Oscar Winning Tears” με τέτοια δύναμη και συναίσθημα που άφησε μια ξεκάθαρη υπόσχεση: αυτό είναι μόνο η αρχή. Πολλοί βιάστηκαν να της κολλήσουν την ταμπέλα «η Amy Winehouse της γενιάς της», αλλά η αλήθεια είναι πως η RAYE δεν χρειάζεται συγκρίσεις για να λάμψει. Δεν πατάει πάνω σε μύθους άλλων, χτίζει τον δικό της. Είναι απλώς η RAYE της γενιάς μας, με τη δική της φωνή, τις δικές της πληγές και τον δικό της ήχο.

Και κάπου εδώ έρχεται η πιο απρόσμενη ανατροπή. Αν γύριζα πίσω στο 2020, στην καρδιά της εποχής Covid, και έλεγα ότι η κοπέλα που έκανε βιντεάκια του ενός λεπτού στο TikTok ήρθε με ένα pop άλμπουμ που κερδίζει και κριτικούς και κοινό, πιστεύετε ότι θα με έπαιρνε κανείς στα σοβαρά; Εγώ λέω όχι. Μάλλον θα με περνούσαν για τη «γραφική» που στέκεται στο Σύνταγμα και φωνάζει για τη συντέλεια του κόσμου. Κι όμως, η Addison Rae πήρε την αρχική αποτυχία, την έκανε μάθημα και αποφάσισε να το πάρει στα σοβαρά. Και το αποτέλεσμα; Ένα άλμπουμ απρόσμενα πιασάρικο, προσεγμένο στο production, με καθαρή αισθητική και μελωδίες που κολλάνε ύπουλα… με την καλή έννοια. Το “Diet Pepsi” έγινε hit, ο θόρυβος της ειρωνείας άρχισε να σβήνει και η “Mrs TikTok” εξελίχθηκε σε.. “Mrs υποψήφια για Grammy”.

Με κάποια σοβαρή pop διάθεση να κατακλύζει συχνά τα ακουστικά μου φέτος, δεν γινόταν να μην πέσει στην αντίληψή μου (και στο FYP μου στο TikTok) ο Sombr. Το αστείο είναι ότι τον είχα πετύχει σε διάφορα βιντεάκια πολύ πριν γίνει viral και κυκλοφορήσει φέτος το πρώτο του άλμπουμ με τίτλο “I Barely Know Her”. Οπότε κάπως χάρηκα που άρχισε να ανεβαίνει, φτάνοντας επάξια μέχρι και στα φετινά 68α Βραβεία Grammy, υποψήφιος ως καλύτερος νέος καλλιτέχνης. Αν σας αρέσει η pop και η indie rock μουσική, είναι ένας πολλά υποσχόμενος καλλιτέχνης (μόλις 20 χρονών) που συνδυάζει αυτά τα δύο είδη με έναν πολύ τρυφερό και μελαγχολικό τρόπο. Προσέξτε βέβαια γιατί τραγούδια σαν το “Back to Friends” και το “12 to 12”, μπορούν να σας «κολλήσουν» για μέρες – όσοι είστε ενεργοί στα social ξέρετε τι εννοώ!

Για τα πιο rock ακούσματά μου, νέα συντροφιά για το 2025 αποτέλεσαν οι Lambrini Girls, ένα δυνατό punk rock γυναικείο συγκρότημα από το Μπράιτον που φέτος έβγαλε το πρώτο του άλμπουμ με τίτλο “Who Let the Dogs Out”. Το να «πέσω» πάνω στις συγκεκριμένες ήταν μάλλον θέμα χρόνου, τόσο καλά που με έχει μάθει το Spotify. Ήταν μάλιστα από τις φορές που σταματάς ό,τι κάνεις για να αποθηκεύσεις ένα τραγούδι- το “God’s Country” συγκεκριμένα, που βγήκε ως single το 2024, αλλά ακούστηκε πολύ και φέτος, αφού τα χώνει στην ακροδεξιά. Όπως και στο πρώτο τους άλμπουμ, όπου αγγίζουν θεματικές, όπως η τοξική αρρενωπότητα, οι τοξικές σχέσεις. Για τους λάτρεις της punk, η ακατέργαστη αγριάδα που φέρνει το συγκρότημα θα εκτιμηθεί δεόντως.

Για το τέλος φυλάω έναν καλλιτέχνη που γνώριζα, αλλά δεν αποφάσιζα να ακούσω μέχρι τους τελευταίους δύο μήνες του έτους. Πρόκειται για τον Djo, όπως είναι το καλλιτεχνικό όνομα του ηθοποιού και τραγουδιστή Joe Keery. Λίγο το viral τραγούδι του “End of Beginning” με τους στίχους “And when I’m back in Chicago, I feel it”, λίγο η επιστροφή του Stranger Things, όπου παίζει τον Steve Harrington, λέω εδώ είναι η ευκαιρία μου! Η indie rock ψυχή μου «ζεστάθηκε» με κάθε δίσκο που άκουσα! Κάθε ένας σε ταξιδεύει και σ’ ένα διαφορετικό σύμπαν- αρκετά κινηματογραφικό, θα έλεγα. Φέτος έβγαλε και το τρίτο του άλμπουμ, “The Crux”- ίσως η πιο ώριμη δουλειά του. Κι αν με τρία πρόσφατα άλμπουμ δεν σας φαίνεται «φρέσκος καλλιτέχνης», δεν θέλετε να ξέρετε τι «νέα» μουσική ανακαλύπτω κι ενθουσιάζομαι…

Σύμφωνα με το Spotify Wrapped μου, φέτος άκουσα 41.164 λεπτά μουσική. Με μερικούς γρήγορους υπολογισμούς (φυσικά όχι δικούς μου), αυτό αντιστοιχεί σε 28 μέρες – I will call that accurate. Έχοντας, λοιπόν, εμφανέστατα τα τεκμήρια για να δικαιολογήσω τις απόψεις μου, βρίσκομαι εδώ για να σας πω πως το καλύτερο πράγμα που ανακάλυψα μουσικά το 2025 είναι οι στίχοι. Δεν είχα ιδέα πόσο σημαντικοί είναι για ‘μένα. Κάποιοι έλκονται από συγκεκριμένους καλλιτέχνες ή αναζητούν στη μουσική που ακούν τη μελωδία – η οποία φυσικά και είναι σημαντική. Εγώ, ωστόσο, κατάλαβα φέτος πως τα lyrics είναι εκείνα που με τραβούν σε έναν καλλιτέχνη, ανεξαρτήτως είδους ή στυλ. Οι λέξεις (μου) είναι τρομερά σημαντικές. Αυτή η ανακάλυψη έγινε πιο ξεκάθαρη όταν μπήκε στη ζωή μου – και στη playlist μου – η Olivia Dean και το δεύτερό της studio album της «The Art of Loving». Η Βρετανίδα καλλιτέχνιδα δεν μου ήταν τελείως άγνωστη, αλλά φέτος ήταν για μένα, όπως και για την ίδια, η χρονιά που έγινε το μπαμ στην καριέρα της. Ο indie ήχος της, με τις ιδιαίτερα χαρούμενες μελωδίες σε συνδυασμό με gut-wrenching (όπως λένε και στο ίντερνετ) στίχους για τον έρωτα, τη ζωή και την προσωπική εξέλιξη, δημιουργούν τραγούδια που απλά έπαιζαν στο repeat. Η εξαιρετική χροιά της ήταν στα plus.

Η Renee Rapp, αντίστοιχα, μία τύπισσα με εξωφρενική έκταση φωνής, ήταν για μένα άλλο ένα plus στις playlists του 2025. Η καλλιτέχνιδα με προϋπηρεσία στο Broadway έχει ήδη κυκλοφορήσει δύο album και ένα EP. Η αλήθεια είναι πως είχα ερωτευτεί τη Renee και τη μουσική της πριν τη φετινή χρονιά, από το EP «Everything to Everyone» και το πρώτο της άλμπουμ «Snow Angel» μέχρι το φετινό επαναστατικό και απελευθερωτικό «BITE ME», όπου φυσικά έγινε viral στο TikTok – κυρίως στην gay & lesbian πλευρά του TikTok, στην οποία βρίσκομαι. Οι φωνητικές της ικανότητες, οι στίχοι της με τους οποίους μπορείς να ταυτιστείς, όλες αυτές οι ανάγκες του να υπάρχουμε χωρίς να δίνουμε σημασία σε κανέναν, ο έρωτας – όλα αυτά υπάρχουν μέσα στα τραγούδια της Renee Rapp και εκείνη θα συνεχίσει να υπάρχει στις playlists μου και το 2026.

Ερχόμενη τώρα στις ελληνικές λέξεις και στίχους, που φυσικά υπήρξαν «οι πρώτοι μου έρωτες» από πολύ μικρή, η Βασιλική Μιχαλοπούλου είναι σίγουρα το φετινό μου “crush” σε μία ατελείωτη λίστα νέων Ελλήνων καλλιτεχνών. Ο δίσκος της «Ενδεχόμενα», που βγήκε το 2025, και τα sold out live της στον Σταυρό του Νότου επιβεβαίωσαν κάτι που εγώ γνώριζα από το 2021, όταν πρωτοείδα τη Βασιλική. Ο τρόπος που σου «μιλάει» όταν τραγουδάει είναι μοναδικός. Ο συνδυασμός του κεφιού όταν ακούς τη μουσική, αλλά και μιας στεναχώριας όταν τραγουδάς τους στίχους του Γιώργου Καψάσκη, την κατατάσσει σίγουρα στα new must listen του ’25 και, σίγουρα, κάθε χρονιάς από εδώ και πέρα.

Έρχομαι, λοιπόν, κι εγώ να κλείσω αυτή την πλούσια λίστα με τρεις νέες γυναικείες φωνές που έκαναν την playlist μου φέτος πολύ, πολύ πιο ενδιαφέρουσα – και ανυπομονώ να δω τι έχουν στα σκαριά για το 2026!

Ξεκινάω με την Aggelina, η φωνή της οποίας κατάφερε να με βρει παρ’ όλο που έχω διαγράψει το TikTok εδώ και πολύ καιρό. Οκέι, αυτό σημαίνει ότι δεν ήμουν από τους πρώτους που ανακάλυψουν το πρώτο μεγάλο της hit, “Άδεια”, όμως με το που το άκουσα ταυτίστηκα στο 100%. Η “Άδεια” έγινε ένα από τα πρώτα soundtrack του 2025 και νομίζω πως θα συμφωνήσουν όλοι εκείνοι που ανυπομονούν να βγουν σε άδεια και να κάνουν ένα διάλειμμα από την τρέλα της καθημερινότητας. Μετά την “Άδεια” ακολούθησε και ένα μικρό, αλλά απολαυστικό EP 18 λεπτών, με τίτλο EXALI. Και αυτό περιλάμβανε μερικά διαμαντάκια, όπως το “Ανθρώπινο κι αυτό”, το “Τυχερό Βρακί”. Είμαι σίγουρη ότι η Aggelina, με την πανέμορφη φωνή της και τους καυστικούς στίχους της, έχει πολλά ακόμα να δώσει.

Την άνοιξη ήρθε μία από τις πιο συναρπαστικές μουσικές “ανακαλύψεις” της χρονιάς, η AEON. Μεγαλωμένη στην Κρήτη, η 25χρονη AEON τα τελευταία τρία χρόνια, είχε κυκλοφορήσει άλλες δύο πολύ ωραίες ολοκληρωμένες δουλειές, το Tulipe Noire και το Furia, όμως ο δίσκος που κυκλοφόρησε φέτος, το “HAIMALINA”, ήταν αποκάλυψη. Κι αυτό, γιατί η AEON έμπλεξε το ραπ της με ήχους της βαλκανικής και κρητικής παράδοσης, με τρόπο πολύ ευρηματικό, που δεν έμοιαζε με τίποτα άλλο που έχουμε ακούσει. Κάθε φορά που μια γυναίκα δίνει δυναμικό παρόν στην ελληνική hip hop σκηνή είναι ευτήχημα για εμένα (και φαντάζομαι για όλες τις γυναίκες που αγαπούν το hip-hop) – πόσο μάλλον όταν ακούμε μια τόσο ιδιαίτερη δουλειά, μια διαφορετική μουσική πρόταση που φέρνει το “χτες” στο σήμερα”, με κοινωνικο-πολιτικό στίχο, φοβερές παραγωγές (τις περισσότερες από τις οποίες η ίδια υπέγραψε).

Και φτάνουμε στο φθινόπωρο, το οποίο έγινε πολύ πιο φωτεινό, πολύχρωμο, ανέμελο χάρη στο ντεμπούτο της Lah Porella (κατά κόσμον Αφροδίτη Παναγιωτοπούλου), με τίτλο “Πράσινη Σκάλα”. Αυτός ο δίσκος έφτασε στα χέρια μου, όταν έλαβα το σχετικό δελτίο τύπου και πάτησα play, για να μπω στο μουσικό σύμπαν της Αφροδίτης, το οποίο μπλέκει πολύ όμορφα τις επιρροές της από την ελληνική παράδοση με την indie και alternative electro-folk μουσική. Η Αφροδίτη, που κατάγεται από την Ερεσό της Λέσβου, υπογράφει με τον συνεργάτη της, Ελληνοαμερικάνο Lorqa, 9 πολύ όμορφα τραγούδια, που μας ταξιδεύουν από την Λέσβο μέχρι το Μπρούκλιν, πάντα με όχημα τις αναμνήσεις της, την μελωδική φωνή της. Ως Lah Porella, η Αφροδίτη είχε ήδη κυκλοφορήσει αρκετά τραγούδια με τον Papazo, τα οποία επίσης αξίζει να ακούσεις, όμως μην παραλείψεις και την “Πράσινη Σκάλα”.