Το σινεφίλ καλοκαίρι δεν τελειώνει: 5 λόγοι που θα αποχαιρετήσουμε τον Αύγουστο στο Καστελλόριζο

Καθώς το καλοκαίρι φτάνει στο τέλος του, για το σινεφίλ κοινό ξεκινά μια νέα γιορτή. Το Beyond Borders Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου γιορτάζει φέτος 10 υπέροχα χρόνια ζωής και επιστρέφει και αυτό το καλοκαίρι για μία επετειακή έκδοση, που υπόσχεται να κρατήσει ζωντανό τον κινηματογραφικό παλμό για μία ολόκληρη εβδομάδα – την τελευταία του καλοκαιριού.

Στο σταυροδρόμι της ιστορίας και της μνήμης, εκεί όπου η τέχνη των ταινιών τεκμηρίωσης συναντά τη θάλασσα, το Καστελλόριζο ετοιμάζεται και φέτος να μας υποδεχτεί. Το Beyond Borders – Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου επιστρέφει από τις 24 έως τις 31 Αυγούστου για το καθιερωμένο πλέον ραντεβού του με το σινεφίλ κοινό.

Ένα φεστιβάλ που δεν περιορίζεται μόνο στις οθόνες, αλλά ανοίγει διαρκώς νέους ορίζοντες, φιλοξενώντας ταινίες από όλο τον κόσμο και αναδεικνύοντας το ελληνικό ντοκιμαντέρ ως πεδίο μνήμης, τόλμης και ανανέωσης, γνώρισε φέτος ρεκόρ συμμετοχών. Οι διεθνείς συμπράξεις με κορυφαίους φορείς και η ιδιαίτερη θεματική «Η Μνήμη υφαίνει το Μέλλον» κάνουν το Beyond Borders μια εμπειρία που ξεπερνά τα σύνορα της οθόνης. Στο πλευρό του, η ΔΕΗ ως Στρατηγικός Εταίρος, στηρίζοντας ενεργά τον διάλογο πολιτισμού και τέχνης. Ως αναπόσπαστο κομμάτι του κοινωνικού και οικονομικού ιστού της χώρας, η ΔΕΗ ενισχύει τον διάλογο με τον πολιτισμό και την τέχνη, υποστηρίζοντας όλους και όσα μας οδηγούν στο μέλλον, ένα μέλλον καλύτερο για όλους, όπου τον πρώτο λόγο έχει ο πολιτισμός.

Κι αν αναρωτιέστε γιατί δεν πρέπει να χάσετε αυτό το ταξίδι, εμείς συγκεντρώσαμε 5 καλούς λόγους, για τους οποίους ανυπομονούμε για το φετινό Beyond Borders.

Ποιος θα το περίμενε ότι ένα φεστιβάλ σε ένα ακριτικό νησί, στο νοτιότερο άκρο της Ευρώπης, θα έφτανε σήμερα να γιορτάζει 10 χρόνια παρουσίας, έχοντας χαράξει τη δική του πορεία, αποτελώντας πλέον θεσμός; Κι όμως, το Beyond Borders γίνεται φέτος ’10’ και αποτελεί πλέον αγαπημένο ραντεβού για τους απανταχού σινεφίλ, αλλά και για τους κατοίκους του νησιού, που έχουν έναν λόγο να ανυπομονούν για την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου. Δέκα χρόνια Beyond Borders σημαίνει δέκα χρόνια ιστορίας, πολιτισμού και σινεμά στο ανατολικότερο άκρο της Ελλάδας. Η φετινή διοργάνωση έχει γιορτινό χαρακτήρα και το θέμα της —«Memory Weaves the Future»— υπογραμμίζει τη σημασία της μνήμης ως νήμα που ενώνει το παρελθόν με το μέλλον μέσα από το ντοκιμαντέρ.

Το Φεστιβάλ έλαβε φέτος αριθμό-ρεκόρ 907 ταινιών από 92 χώρες (600 ταινίες μεσαίου και μεγάλου μήκους και 307 μικρού μήκους). Από τις 42 ταινίες που προκρίθηκαν να διαγωνιστούν στο φεστιβάλ, οι 35 προβάλλονται σε ελληνική, διεθνή και παγκόσμια πρεμιέρα, ενώ πολλές από αυτές έχουν ταξιδέψει στα μεγαλύτερα κινηματογραφικά φεστιβάλ του κόσμου όπως οι Κάννες, το Βερολίνο, η Βενετία, το Λοκάρνο, το Κάρλοβι Βάρι, το Άμστερνταμ (IDFA), η Κοπεγχάγη (CPX DOX), κ.ά. Μπορείτε να βρείτε το αναλυτικό πρόγραμμα εδώ.

Με τίτλο «Η μνήμη υφαίνει το μέλλον» – εμπνευσμένο από το ιστορικό ντοκιμαντέρ των αδελφών Μανάκη – η φετινή διοργάνωση είναι αφιερωμένη στο ελληνικό ντοκιμαντέρ και στους δημιουργούς του. Πράγματι, με μία ματιά στο – όπως είπαμε πλούσιο – πρόγραμμα του φεστιβάλ, βλέπουμε μια σειρά από άκρως ενδιαφέροντα ελληνικά ντοκιμαντέρ.

Μεταξύ άλλων, στο Κυρίως Διαγωνιστικό τμήμα βλέπουμε τα εξής ελληνικά ντοκιμαντέρ: Σχέδιο θανάτου για έναν σκύλο και έναν άνδρα, Χρήστος Καρακέπελης,2024, για έναν άστεγο απόκληρο και τον σκύλο του, σε μια σιωπηλή πορεία από τις τρώγλες των βουνών ως τις λεωφόρους της Νέας Υόρκης, Λω, Θανάσης Βασιλείου, 2025, για έναν γιο που επιστρέφει στον τόπο της παιδικής του ηλικίας και ξετυλίγει το νήμα μιας αποστασιοποιημένης σχέσης με τον πατέρα του, Η νύχτα υποχωρεί, Τίμων Κουλμάσης, 2024, για τον Μέμο και τη Ζιζή Μακρή, δύο καλλιτέχνες που έζησαν τον 20ό αιώνα ανάμεσα στην Κατοχή, την εξορία και τον Ψυχρό Πόλεμο με την τέχνη ως μαρτυρία και πυξίδα, Σμιλεμένες ψυχές, Σταύρος Ψυλλάκης, Ελλάδα, 2025, για έναν Ελβετό οδοντίατρο που επί 26 χρόνια φρόντιζε τους χανσενικούς του ασθενείς και για τον οποίο η Ελλάδα έγινε μια δεύτερη Ιθάκη.

Ενώ στο Μη Διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ, το Πανόραμα, οι συμμετοχές είναι εξίσου ενδιαφέρουσες. Ξεχωρίζουν τα ντοκιμαντέρ: Femicidio, Νίνα Μαρία Πασχαλίδου, 2022, για τις γυναικοκτονίες που συγκλόνισαν την Ιταλία από τον Βορρά ως τον Νότο, σε μια ταινία που ακολουθεί τις φωνές επιζωσών και συγγενών θυμάτων. Tack, Vania Turner, 2024, για δύο γυναίκες που άνοιξαν τον δρόμο του ελληνικού #MeToo, φέρνοντας στο φως τη σιωπή και τη βία στον αθλητισμό. Ο κόκκινος δάσκαλος, Στέλιος Χαραλαμπόπουλος, 2024, για δύο δίκες που σημάδεψαν τη μετεμφυλιακή Ελλάδα και για έναν ήρωα – τον Νίκο Πλουμπίδη – που έφυγε συκοφαντημένος και μόνος.  Γιάννης Σπανός: Πίσω από τη μαρκίζα, Άρης Δορίζας, 2024, για το μουσικό ταξίδι του Γιάννη Σπανού, από το Κιάτο στο Παρίσι και από εκεί στην καρδιά της ελληνικής μουσικής, μέσα από σπάνια τεκμήρια και τη ματιά ενός πιστού θαυμαστή.Αζήτητοι, Μαριάννα Οικονόμου, 2024 για τους φυματικούς του «Σωτηρία» που πέθαναν ξεχασμένοι και θάφτηκαν ανώνυμα, σε ένα χώρο γεμάτο σιωπές.

Τα ελληνικά ντοκιμανέρ που αντλούν από την ιστορία, τη μνήμη και τη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα συνδιαλέγονται με διεθνείς παραγωγές, αποδεικνύοντας πως η ελληνική δημιουργία έχει τη δική της ξεχωριστή θέση στον παγκόσμιο χάρτη.

Πέρα από τις προβολές, το φεστιβάλ δίνει βήμα σε νέες ιδέες και συνεργασίες. Το Audiovisual Pitching Lab, το Co-production Forum “Meet Your Co-Producer in Kastellorizo” και οι υπόλοιπες παράλληλες εκδηλώσεις φέρνουν κοντά επαγγελματίες, δημιουργούς και νέους κινηματογραφιστές, μετατρέποντας το νησί σε κέντρο δημιουργικού διαλόγου.

Δύσκολα θα βρεις άλλο φεστιβάλ με φόντο τόσο παρθένο και εντυπωσιακό, όσο το Καστελλόριζο. Το ιδιαίτερο τοπίο, η ιστορία και η ατμόσφαιρα του νησιού κάνουν κάθε προβολή μια μοναδική εμπειρία — μια γιορτή του σινεμά που συναντά τη γοητεία της Μεσογείου.