Δήμητρα Μουτζούρη: Το The Chios Festival είναι ένας φάρος πολιτισμού στο Αιγαίο

Η Χίος, τόπος με πλούσια ιστορία και πολιτισμό, τα τελευταία τέσσερα χρόνια απέκτησε έναν θεσμό που την ταξιδεύει πέρα από τα σύνορα της Ελλάδας. Το The Chios Festival, που ξεκίνησε από τα μεσαιωνικά χωριά του νησιού, εξελίσσεται σε γέφυρα ανάμεσα στην παράδοση και την καινοτομία, το τοπικό και το παγκόσμιο. Πίσω από αυτή την πορεία βρίσκεται η καλλιτεχνική διευθύντρια Δήμητρα Μουτζούρη, η οποία με όραμα, αφοσίωση και δημιουργικότητα, αλλά και με τη στήριξη της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, μετέτρεψε το φεστιβάλ σε σημείο αναφοράς με διεθνή προσανατολισμό.

Το φετινό πρόγραμμα αποτυπώνει με σαφήνεια αυτή τη φιλοσοφία. Από την ημερίδα για την καινοτομία, την επιχειρηματικότητα και τον πολιτισμό έως τις παρεμβάσεις για την κλιματική αλλαγή· από τις μουσικές βραδιές στο Castelli με διακεκριμένους καλλιτέχνες έως τις εκδηλώσεις σε ιστορικούς τόπους όπως η Νέα Μονή και ο Ανάβατος, το φεστιβάλ δίνει βήμα σε προσωπικότητες από τις τέχνες, τις επιστήμες και την επιχειρηματικότητα. Παράλληλα, αναδεικνύει τη γαστρονομία και την τοπική παράδοση μέσα από βιωματικές δράσεις και αυθεντικές εμπειρίες.

Λίγο πριν την έναρξη του 4ου φεστιβάλ, που θα φιλοξενηθεί από τις 25 Αυγούστου έως τις 7 Σεπτεμβρίου σε εμβληματικά τοπόσημα της Χίου, η Δήμητρα Μουτζούρη μάς μιλά για την πορεία, τις προκλήσεις και τα επόμενα βήματα ενός θεσμού που μεγαλώνει χρόνο με τον χρόνο.

Η καλλιτεχνική διευθύντρια του The Chios Festival Δήμητρα Μουτζούρη ανάμεσα στη συγγραφέα Βικτώρια Χίσλοπ και τον περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου Κωνσταντίνο Μουτζούρη

Το The Chios Festival ξεκίνησε ως μια τολμηρή ιδέα, βασισμένη στην αγάπη και τον θαυμασμό μας για τον τόπο, τον Πολιτισμό και την παράδοση της Χίου, μια αποστολή κι ένα όραμα της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου να αναδείξει τα νησιά της, την ιστορία και τις ομορφιές τους στον παγκόσμιο χάρτη. Ξεκινήσαμε με την Παράδοση και συνεχίζουμε με την Καινοτομία που διαμορφώνει το μέλλον. Δίνουμε βήμα στην Ιστορία και ταυτόχρονα φέρνουμε στο προσκήνιο τις σύγχρονες προκλήσεις.

Από την πρώτη χρονιά, το φεστιβάλ έθεσε υψηλά τον πήχη με εκδηλώσεις στα μεσαιωνικά χωριά, αναδεικνύοντας την αρχιτεκτονική και την ατμόσφαιρά τους. Κάθε χρόνο διευρύναμε το πρόγραμμα με νέες δράσεις και συνεργασίες. Προσελκύσαμε αναγνωρισμένους Έλληνες και διεθνείς δημιουργούς, μετατρέποντας τις εκδηλώσεις από απλή φιλοξενία σε δράσεις που αντλούν έμπνευση από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Χίου.

Ο πολιτισμός δεν είναι αποκομμένος από την κοινωνία και την οικονομία· μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός ανάπτυξης και καινοτομίας. Θέλαμε το φεστιβάλ να μην περιορίζεται στις τέχνες, αλλά να ανοίξει συζητήσεις για το πώς η δημιουργικότητα επηρεάζει την επιχειρηματικότητα, την εκπαίδευση και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η φετινή ημερίδα είναι ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, φέρνοντας κοντά ανθρώπους από διαφορετικούς χώρους για ανταλλαγή ιδεών και έμπνευση.

Μέσα από το The Chios Festival, η Χίος προβάλλεται ως ένα ζωντανός τόπος συνάντησης πολιτισμών και ιδεών σε όλο το εύρος της με την προοπτική να εμπεδωθεί ως “ανοιχτό θέατρο πολιτισμού, ιστορίας και σύγχρονης δημιουργίας”.

Η επέκταση του The Chios Festival σε νέα σημεία του νησιού, σηματοδοτεί μια στρατηγική κίνηση με πολλαπλούς στόχους και σημαντικές προεκτάσεις για το μέλλον του Φεστιβάλ. Η Χίος είναι ένα νησί με τεράστια γεωγραφική και πολιτιστική ποικιλομορφία. Η εξάπλωση σε χωριά όπως ο Εμπορειός στον ίδιο τον χώρο των αρχαιολογικών ανασκαφών, τα Καρδάμυλα – πατρίδα της Ναυτοσύνης, η ιστορική Νέα Μονή, τόπος Μαρτυρίου και μνημείο της UNESCO, τα Αυγώνυμα, με τον μεσαιωνικό τους χαρακτήρα και την υπέροχη θέα, το Πετροκάραβο στον Βροντάδο, ο Αη Γιώργης ο Συκούσης με τον Ναό του 16ου αιώνα, την πλούσια τοπική παράδοση και την ευωδία των τριαντάφυλλων και ο Ανάβατος, ο “Μυστράς” της Χίου, ένα μοναδικό ιστορικό μνημείο, έχει ως στόχο να αναδείξει την κρυμμένη ομορφιά, την ιστορία και την αυθεντικότητα αυτών των περιοχών.

Με το να διοργανώνονται εκδηλώσεις σε διαφορετικά σημεία, το Φεστιβάλ ενθαρρύνει τους επισκέπτες να εξερευνήσουν ολόκληρο το νησί και όχι μόνο τις καθιερωμένες τουριστικές ζώνες. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε οικονομική ενίσχυση των τοπικών κοινοτήτων αλλά και να προσφέρει στους επισκέπτες μια πιο αυθεντική και βιωματική εμπειρία του πολιτισμού και του τρόπου ζωής της Χίου. Δεν πρόκειται απλώς για παρακολούθηση μιας εκδήλωσης, αλλά για ένταξη στο περιβάλλον και την ατμόσφαιρα του κάθε τόπου. Τα νέα σημεία επιλογής είναι μέρη με ιδιαίτερη ιστορική και φυσική ομορφιά. Το Φεστιβάλ αξιοποιεί αυτές τις τοποθεσίες ως σκηνικό για τις εκδηλώσεις του, δημιουργώντας μια αρμονική σύνδεση μεταξύ γραμμάτων, τεχνών, ιστορίας και φύσης. Η Χίος προβάλλεται ως ένα ζωντανός τόπος συνάντησης πολιτισμών και ιδεών σε όλο το εύρος της με την προοπτική να εμπεδωθεί ως “ανοιχτό θέατρο πολιτισμού, ιστορίας και σύγχρονης δημιουργίας”.

Μέσα σ’ αυτά τα χρόνια το προσωπικό μου όραμα για τον θεσμό έχει ωριμάσει και εμπλουτιστεί μέσα από την εμπειρία και την αλληλεπίδραση με την τοπική κοινωνία και τους συμμετέχοντες, τις σημαντικές προσωπικότητες που μας τιμούν με την παρουσία τους. Από την αρχική ιδέα ενός Φεστιβάλ που “φέρνει” τον Πολιτισμό, έχουμε περάσει σε έναν αναγνωρισμένο θεσμό που ενώνει μαγικά την τοπική ζωή και την Διεθνή κοινότητα. Το Φεστιβάλ δεν είναι πλέον ένα γεγονός που συμβαίνει στη Χίο, αλλά ένα αναπόσπαστο κομμάτι της Χίου. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την συνεργασία ενός ισχυρού δικτύου συντελεστών στην Ελλάδα και το Εξωτερικό που κτίστηκε βήμα βήμα, μέσα από προσωπικές σχέσεις του Περιφερειάρχη και δικές μου βασισμένες στον πολυετή ακαδημαϊκό βίο και στην εμπειρία της Πρυτανείας του στο ΕΜΠ (εξ ου και η ιδιαίτερη στροφή της Διοργάνωσης στις Επιστήμες και την Καινοτομία).

Πρέπει να παραδεχτώ ότι είχα την τύχη να πλαισιώνομαι από μια πολύ ικανή ομάδα συνεργατών που κινούμαστε μαζί με το ίδιο πάθος, την ίδια αγάπη και την ίδια αφοσίωση στον σκοπό μας 365 ημέρες τον χρόνο, αλλά και φίλων, όπως η οικογένεια Νίκου Βαφειά που ενστερνίζονται ολόψυχα το όραμά μας. Οραματίζομαι το The Chios Festival ως ένα παράθυρο στον πολιτιστικό πλούτο του νησιού, μια αναγνωρίσιμη πλατφόρμα διεθνούς προβολής της Χίου.

Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Κωνσταντίνος Μουτζούρης και ο καθηγητής Αρχαιολογίας και Διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης Νίκος Σταμπολίδης στο περσινό φεστιβάλ

Το μότο του Φεστιβάλ, “Με την αύρα του χθες στον Πολιτισμό του Αύριο”, είναι από το ξεκίνημα του Φεστιβάλ ένας φωτεινός φάρος, μια πλούσια πηγή έμπνευσης και μια πολύ σημαντική ώθηση για την καλλιτεχνική επιμέλεια και τον σχεδιασμό του προγράμματος και σηματοδοτεί έναν επιδιωκόμενο διάλογο του παρελθόντος με το μέλλον, που γεφυρώνει εποχές και μας καλεί να αναζητήσουμε την αξία και τη δυναμική της παράδοσης, όχι ως κάτι στατικό, αλλά ως εφαλτήριο για τη δημιουργία ενός ζωντανού και εξελισσόμενου Πολιτισμού που κοιτάζει μπροστά.

Στόχος είναι να αναδειχθεί η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, όχι με μουσειακό τρόπο, αλλά ως ένα ζωντανό υλικό που μπορεί να εμπνεύσει και να εξελιχθεί συνυπάρχοντας με σύγχρονες τάσεις και προκλήσεις, με αναπτυξιακές προοπτικές που η αναζήτηση και η διερεύνηση τους θα μας οδηγήσουν επιτυχώς στο Μέλλον.

Η “αύρα του χθες” υπάρχει παντού, διάχυτη σε όλες τις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ στη θεματολογία αλλά και στο σχεδόν “ονειρικό” περιβάλλον που επιλέγουμε να πραγματοποιηθούν χωρίς να λειτουργεί περιοριστικά, αλλά ως έναυσμα για ανάπτυξη. Ο “Πολιτισμός του Αύριο” είναι και ένας Πολιτισμός καινοτόμος, βιώσιμος και υπεύθυνος με όραμα τη διαπολιστική συνύπαρξη μέσα από διαλέξεις Ακαδημαϊκών, Επιστημόνων και Επιχειρηματιών διεθνούς κύρους. Σε αυτήν την κατεύθυνση οργανώθηκαν οι ημερίδες του Φεστιβάλ όπως αυτή της Κλιματικής Αλλαγής το 2024 αλλά και η φετινή διοργάνωση με τίτλο “Με το βλέμμα στο Μέλλον: Καινοτομία, Επιχειρηματικότητα, Πολιτισμός”.

Πολλές από τις εκδηλώσεις του The Chios Festival θα φιλοξενηθούν και φέτος στο Casteli, στο εντυπωσιακό βενετσιάνικο αρχοντικό του 16ου αιώνα, υποδειγματικά ανακαινισμένο από την οικογένεια Βαφειά, που ανοίγει για το κοινό ειδικά για το φεατιβάλ.

Μας τιμά πολύ που αναγνωρίζεται η μεθοδική προσπάθεια μας και ο προσεκτικός σχεδιασμός για να παρουσιάζουμε κάθε χρόνο θεματολογία με αξία και ενδιαφέρον από αξιόλογες προσωπικότητες που θα μοιραστούν μαζί μας πολύτιμο περιεχόμενο.

Το The Chios Festival επιδιώκει να προσκαλεί εξαιρετικές προσωπικότητες από ένα ευρύ φάσμα τομέων, όπως οι τέχνες, οι επιστήμες και ο επιχειρηματικός κόσμος. Η επιλογή αυτών των προσκεκλημένων βασίζεται σε συγκεκριμένα και αυστηρά κριτήρια, τα οποία διασφαλίζουν την υψηλή ποιότητα και την ποικιλομορφία του προγράμματος.

Ένα από τα πρωταρχικά κριτήρια είναι η αριστεία και η αναγνώριση στο αντίστοιχο πεδίο. Επιλέγονται καλλιτέχνες, επιστήμονες και επιχειρηματίες που έχουν επιδείξει σημαντική συμβολή, καινοτομία και διεθνή αναγνώριση. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει βραβεύσεις, πρωτοποριακό έργο, ή σημαντική επιρροή στον τομέα τους. Το Φεστιβάλ αναζητά προσωπικότητες που δεν επαναπαύονται, αλλά ωθούν τα όρια των επιστημών, των τεχνών ή των επιχειρήσεων. Άτομα που φέρνουν νέες ιδέες, τεχνικές ή προσεγγίσεις είναι ιδιαίτερα επιθυμητά, καθώς συνάδουν με το πνεύμα καινοτομίας που επιδιώκει να προωθήσει το Φεστιβάλ.

Όμως δεν αρκεί μόνο η αριστεία. Οι προσκεκλημένοι πρέπει να έχουν την ικανότητα να επικοινωνήσουν το έργο τους αποτελεσματικά και να αλληλεπιδράσουν με το κοινό. Το Φεστιβάλ προσκαλεί άτομα που είναι πρόθυμα να μοιραστούν τις γνώσεις, τις εμπειρίες και τα οράματά τους, εμπνέοντας και εκπαιδεύοντας τους παρευρισκόμενους. Έχει δημιουργηθεί ένα δίκτυο από Προσωπικότητες από όλο τον κόσμο που έχουν συμβάλει στην κοινωνία, έχουν υιοθετήσει υπεύθυνες πρακτικές ή έχουν εμπνεύσει θετικές αλλαγές. Η ηθική διάσταση του έργου τους και η συνεισφορά τους στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο αποτελούν επίσης σημαντικό κριτήριο.

Το The Chios Festival αγκαλιάζει ένα ευρύ φάσμα περιεχομένου, τεχνών και επιστημών, ιστορίας, αρχαιολογίας, Βυζαντινής παράδοσης, καινοτομίας, επιχειρηματικότητας, κινηματογράφου, χορού, γαστρονομίας αλλά και τοπικής παράδοσης κι αθλητισμού, προσελκύοντας διακεκριμένες προσωπικότητες από όλο τον κόσμο. Αυτό προσδίδει διεθνή αίγλη και αναγνώριση στο Φεστιβάλ και, κατ’ επέκταση, στην Χίο.

Παρά την παρουσία διεθνών ονομάτων, το Φεστιβάλ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, της ιστορίας και της γαστρονομίας της Χίου με δείπνα και εκδηλώσεις όπου οι καλεσμένοι γεύονται αυθεντικά χιώτικα προϊόντα. Επιπλέον και η διοργάνωση δράσεων σε αρχαιολογικούς χώρους, όπως ο Εμπορειός, μοναστήρια όπως η Νέα Μονή, και ιστορικά αρχοντικά (Castelli, Κάμπος της Χίου), αναδεικνύουν την ομορφιά, την ιστορία και την μοναδικότητα του νησιού και των κατοίκων.

Το The Chios Festival επιτυγχάνει την ισορροπία μέσω ενός προσεκτικά σχεδιασμένου προγράμματος που φέρνει διεθνή αναγνώριση στο νησί προσελκύοντας διακεκριμένες προσωπικότητες, ενώ ταυτόχρονα προβάλλει και ενισχύει την τοπική καλλιτεχνική δημιουργία, την παράδοση και την ταυτότητα της Χίου.

Αυτός ο διάλογος ανάμεσα στην Τέχνη, την Επιστήμη και τη Δημόσια Σφαίρα αποτελεί τον πυρήνα της διοργάνωσης όχι μόνο για το 2025, αλλά κάθε χρόνο, με τον φετινό, έχετε δίκιο, να είναι πιο ισχυρός από ποτέ. Με τη διαθεματική αυτή προσέγγιση επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε μια πλατφόρμα όπου αυτές οι φαινομενικά διαφορετικές περιοχές μπορούν να συναντηθούν, να αλληλεπιδράσουν και να φωτίσουν η μία την άλλη. Μέσα από αυτή τη συνεύρεση, επιδιώκεται η άρση των συνόρων και η ενίσχυση της κατανόησης των τρόπων με τους οποίους η τέχνη μπορεί να εμπνεύσει την επιστημονική σκέψη, η επιστήμη να ενημερώσει την καλλιτεχνική έκφραση και οι δύο να συνεισφέρουν ουσιαστικά στη δημόσια συζήτηση.

Το Φεστιβάλ επιδιώκει να αναδείξει πώς η τέχνη μπορεί να προσφέρει νέες οπτικές και συναισθηματική κατανόηση σε επιστημονικά δεδομένα, και πώς η επιστήμη μπορεί να δώσει τα εργαλεία για την κατανόηση και την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, εμπλέκοντας παράλληλα το κοινό στη δημόσια σφαίρα. Στόχος είναι να δημιουργηθούν ερωτήματα, να αμφισβητηθούν προκαταλήψεις και να προκληθεί προβληματισμός σχετικά με τον ρόλο που διαδραματίζουν αυτά τα πεδία στην καθημερινότητά μας και στο μέλλον μας.

Φωτογραφία από προηγούμενα φεστιβάλ στην Πλατεία Βουνακίου

Το Φεστιβάλ στοχεύει στην ανάδειξη του πολιτιστικού πλούτου της Χίου, στη διασύνδεση του χθες με το σήμερα, και στη δημιουργία διαλόγου μεταξύ του τόπου και του κόσμου. Έχει γίνει πλέον θεσμός με διεθνή απήχηση για τη Χίο, γεγονός που υποδηλώνει την αποδοχή και την αναγνώρισή του από την τοπική κοινωνία.
Οι κάτοικοι της Χίου συμμετέχουν με ενθουσιασμό κι υπερηφάνεια στις ποικίλες εκδηλώσεις του Φεστιβάλ, οι οποίες λαμβάνουν χώρα σε όλο και περισσότερα σημεία του νησιού, προβάλλουν τα τοπικά προϊόντα και περιλαμβάνουν συναυλίες με Χιώτες καλλιτέχνες, παραδοσιακούς χορούς και βιωματικές δράσεις, δίνοντας βήμα σε Προσωπικότητες με καταγωγή από τη Χίο που έχουν διαπρέψει Διεθνώς, αλλά και Προσωπικότητες που έρχονται στη Χίο από όλη την Ελλάδα και τον κόσμο για να τιμήσουν την ιστορία και τον πολιτισμό της και να γίνουν Πρεσβευτές της Παγκοσμίως. Αυτό αποτυπώνεται και από τις Αιγίδες που κάθε χρόνο παραχωρούνται στο Φεστιβάλ από εξαιρετικά σημαντικούς φορείς στο πλαίσιο μιας μοναδικής σύνδεσης και στρατηγικής συνεργασίας.

Από την αρχή, η φιλοσοφία του The Chios Festival ήταν να είναι ένα γεγονός για την κοινότητα και με την κοινότητα. Η συμμετοχή των τοπικών φορέων, των δημιουργών, όσων έχουν διαπρέψει με καταγωγή από την Χίο, καθώς και των εθελοντών ήταν και παραμένει θεμελιώδης.

Η εξωστρέφεια είναι χαραγμένη στο DNA του The Chios Festival και επηρεάζει άμεσα τον τρόπο που σχεδιάζουμε και υλοποιούμε τις δράσεις μας

Ο στόχος για εξωστρέφεια ξεκίνησε από τον Περιφερειάρχη Κωνσταντίνο Μουτζούρη για να αναδείξουμε την ιστορία, τον Πολιτισμό, τις φυσικές ομορφιές και τον πλούτο των νησιών της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Η εξωστρέφεια αυτή είναι ένα θεμελιώδες χαρακτηριστικό του The Chios Festival και αποτελεί βασικό πυλώνα της φιλοσοφίας και της φυσιογνωμίας μας.

Για εμάς, η διεθνής εμβέλεια δεν είναι απλά ένα ζητούμενο, αλλά μια αναγκαιότητα που διαμορφώνει κάθε πτυχή του φεστιβάλ καθώς μας δίνει δημιουργική ώθηση και μας επιτρέπει να φέρνουμε στη Χίο προσωπικότητες και κοινό από όλο τον κόσμο. Δημιουργεί ένα μοναδικό περιβάλλον πολιτιστικής ανταλλαγής, όπου διαφορετικές παραδόσεις, ιδέες, τεχνοτροπίες, τεχνογνωσίες, μυαλά συναντιούνται.

Το φεστιβάλ μετατρέπεται σε ένα ζωντανό χωνευτήρι πολιτισμών, εμπλουτίζοντας τόσο τους συμμετέχοντες όσο και την τοπική κοινότητα και λειτουργώντας μεγαλόπνοα ως ένας ισχυρός πρεσβευτής για το νησί της Χίου. Μέσω της διεθνούς παρουσίας μας, προβάλλουμε την πλούσια ιστορία, τον πολιτισμό και την φυσική ομορφιά της Χίου σε ένα ευρύ, παγκόσμιο κοινό. Αυτό συμβάλλει στην ανάπτυξη του πολιτιστικού τουρισμού και στην ενίσχυση της αναγνωρισιμότητας της Χίου σε όλο τον κόσμο.

Η επαφή με διεθνείς τάσεις και πρακτικές στον χώρο των γραμμάτων και των τεχνών, της επιστήμης και της επιχειρηματικότητας, μας ωθεί να εξελισσόμαστε συνεχώς. Αντλούμε έμπνευση από τα επιτεύγματα των διακεκριμένων ομιλητών μας, από όσα μοιράζονται μαζί μας για θέματα προόδου και εξέλιξης, ενσωματώνουμε καινοτόμες ιδέες και διευρύνουμε τους πολιτιστικούς μας ορίζοντες. Αυτή η διαρκής αναζήτηση της ποιότητας και της πρωτοπορίας είναι ζωτικής σημασίας για την εξέλιξη του φεστιβάλ.

Η διεθνής δικτύωση που έχει σαν αφετηρία τις μακρόχρονες προσωπικές σχέσεις και δεσμούς του Περιφερειάρχη και δικές μου με τους διαπρεπείς καλεσμένους μας, ανοίγει πόρτες για συνεργασίες και συμπράξεις που διευρύνουν τους ορίζοντες του προγράμματος του φεστιβάλ, προσφέροντας ακόμα πιο πλούσιες εμπειρίες στο κοινό.

Η εξωστρέφεια είναι χαραγμένη στο DNA του The Chios Festival και επηρεάζει άμεσα τον τρόπο που σχεδιάζουμε και υλοποιούμε τις δράσεις μας, αφού το πρόγραμμα του φεστιβάλ σχεδιάζεται με γνώμονα και τα Ελληνικά και τα διεθνή δεδομένα, αλλά και την δυνατότητα να προσφέρουμε μια παγκόσμια εμπειρία στον επισκέπτη. Επιδιώκουμε διεθνείς συνεργασίες και κανάλια προβολής για να φτάσουμε σε κοινό πέρα από τα σύνορα της Ελλάδας.

Αυτός είναι και ο λόγος που δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στη φιλοξενία πλήθους δημοσιογράφων, αλλά και επισκεπτών, διασφαλίζοντας ότι η εμπειρία τους στη Χίο και στο φεστιβάλ είναι άριστη. Η εξωστρέφεια δεν είναι απλά ένα χαρακτηριστικό, αλλά η κινητήριος δύναμη πίσω από το The Chios Festival, διαμορφώνοντας μια δυναμική, εντός και εκτός Ελλάδος που μας καθιστά έναν διεθνώς αναγνωρισμένο θεσμό που συμβάλλει στην πολιτιστική ανάπτυξη και προβολή της Χίου.

Το The Chios Festival είναι αποκλειστικά διοργάνωση της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Την ξεκίνησε το 2022 ως αποστολή με στόχο την εξωστρέφεια και τέσσερα χρόνια μετά με όραμα, έμπνευση, δέσμευση, μεθοδικότητα, προσεκτικό σχεδιασμό στον οποίο εγώ αφοσιώνομαι όλο τον χρόνο, την εδραίωσε ως διεθνή θεσμό. Αυτό δεν είναι απλό, ούτε μπορούμε να το εξηγήσουμε προς μια κατεύθυνση. Η συμβολή της Περιφέρειας είναι καθοριστική αλλά και η ιδιότητα του καθηγητή και τέως πρύτανη ΕΜΠ Περιφερειάρχη Κωνσταντίνου Μουτζούρη δημιουργεί ένα σοβαρό πλαίσιο αξιοπιστίας που προσελκύει ικανούς συνεργάτες και διαπρεπείς συμμετέχοντες ώστε το Φεστιβάλ να υλοποιεί ένα πλούσιο και υψηλού επιπέδου πρόγραμμα.

Η Περιφέρεια και το ακαδημαϊκό κύρος του ίδιου του Περιφερειάρχη προσδίδει στο Φεστιβάλ θεσμική αναγνώριση και κύρος, ιδιαίτερα σημαντικά για την προσέλκυση περαιτέρω συνεργασιών και αιγίδων, όπως αυτή της UNESCO, της Ιταλικής και της Ελβετικής Πρεσβείας, που αναφέρονται όπως θα δείτε στο πρόγραμμα. Τα προηγούμενα χρόνια είχαμε τον ΕΟΤ, το Υπουργείο Πολιτισμού και τη Βρετανική Πρεσβεία, αλλά και στρατηγικές συνεργασίες που εδώ και τέσσερα συνεχόμενα χρόνια μας εμπιστεύονται και μας στηρίζουν.

Η Περιφέρεια τοποθετεί το Φεστιβάλ σε ένα ευρύτερο πλαίσιο περιφερειακής πολιτιστικής στρατηγικής και συμβάλλει ενεργά στην προβολή του Φεστιβάλ τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Μέσα από δελτία τύπου, συνεντεύξεις τύπου, και συνεργασίες με σχεδόν όλα τα μέσα ενημέρωσης, το Φεστιβάλ αποκτά ευρεία δημοσιότητα. Αυτή η προβολή είναι ζωτικής σημασίας για την προσέλκυση κοινού και επισκεπτών στη Χίο.

Κάθε χρόνο, το κοινό στο οποίο απευθύνεται το Φεστιβάλ διευρύνεται και ενισχύεται η εκπαιδευτική και πνευματική του διάσταση, εξασφαλίζοντας επιπλέον ώθηση. Με αυτή την ώθηση κάνουμε μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς και εξελισσόμαστε, εδραιωνόμαστε ως θεσμός, στοχεύοντας το αποτύπωμα μας να είναι πέρα από τα σύνορα της Ελλάδας, καθιερώνοντάς μας ως σημείο πολιτιστικής συνάντησης και ως ένα σημαντικό πολιτιστικό γεγονός του Αιγαίου και της Ελλάδας.

Όλο το The Chios Festival είναι μια πρόκληση. Ως επικεφαλής των Πολιτιστικών Δρώμενων της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου σας λέω μετά βεβαιότητος ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά δύσκολο εγχείρημα γιατί κάθε χρόνο μόνοι μας ανεβάζουμε τον πήχυ. Ωστόσο, η επιτυχία του Φεστιβάλ κάθε χρόνο αποδεικνύει ότι αυτές οι προκλήσεις μπορούν να ξεπεραστούν με προσεκτικό σχεδιασμό, δημιουργικότητα και δέσμευση.

Η μεγάλη διάρκεια του Φεστιβάλ, τα Logistics, η παραγωγή σε διαφορετικά σημεία, οι μετακινήσεις από όλο τον κόσμο, η εξασφάλιση επαρκών υποδομών, ηχητική, φωτιστική κάλυψη, σε μη συμβατικούς χώρους μπορεί είναι δύσκολη. Η εύρεση επαρκούς και κατάλληλης διαμονής για τους συντελεστές ειδικά κατά την τουριστική περίοδο αιχμής, είναι θέματα δύσκολα και απαιτούν λεπτομερή χαρτογράφηση αναγκών και προκρατήσεις για μεταφορές και διαμονή πολλούς μήνες πριν. Απαιτείται η ενίσχυση συνεργασιών με τοπικές μεταφορικές εταιρείες, ξενοδοχεία, εστιατόρια και επιχειρήσεις που συνεισφέρουν σε λειτουργικά πεδία της διοργάνωσης και εξασφαλίζουν μειωμένο κόστος και ευελιξία. Επιπλέον απαιτείται προσαρμογή του προγράμματος στις δυνατότητες των χώρων, ενώ παράλληλα διατηρείται η καλλιτεχνική αρτιότητα. Η οικονομική διάσταση της διοργάνωσης είναι στο top των προκλήσεων με πρόσθετη προσπάθεια την προσέλκυση χορηγών από τον ιδιωτικό τομέα, την πιθανή διεκδίκηση κονδυλίων από τοπικές αρχές, από το Υπουργείο Πολιτισμού, άλλους φορείς καθώς και ευρωπαϊκά προγράμματα. Η διαφανής διαχείριση των πόρων απαιτεί επίσης προσπάθεια καθώς ενισχύει την εμπιστοσύνη των χορηγών και του κοινού.

Η παρουσίαση στο Ελληνικό Κέντρο Λονδίνου ήταν μια εξαιρετικά απαιτητική προσπάθεια που όμως ανέδειξε τον πολιτισμό του Αιγαίου, προσέλκυσε διεθνές ενδιαφέρον, και πέτυχε την δημιουργία μιας ισχυρής αφήγησης γύρω από το φεστιβάλ η οποία ανέδειξε τη μοναδικότητά του, τη σύνδεσή του με την ιστορία και τον πολιτισμό της Χίου, και τον καινοτόμο χαρακτήρα του.

Η προσέλκυση και η διατήρηση επαρκούς αριθμού εθελοντών, οι οποίοι είναι ζωτικής σημασίας για την ομαλή διεξαγωγή του φεστιβάλ, είναι επίσης μια δύσκολη προσπάθεια, αφού απαιτείται στελέχωση του φεστιβάλ με έμπειρους επαγγελματίες στον τομέα της διοργάνωσης εκδηλώσεων και του πολιτισμού. Επίσης οι εκδηλώσεις που γίνονται σε εξωτερικούς χώρους είναι ευάλωτες σε ξαφνικές αλλαγές του καιρού, αλλά και ως νησί, η Χίος μπορεί να επηρεαστεί από φυσικά φαινόμενα που αν και σπάνια, απαιτούν σχέδια αντιμετώπισης, όπως προετοιμασία εναλλακτικών, κλειστών χώρων για εκδηλώσεις που έχουν προγραμματιστεί σε εξωτερικούς χώρους.

Η επιτυχία του The Chios Festival βασίζεται πρωτίστως στο άρτιο και ελκυστικό πρόγραμμα του, στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα θεματολογία του, στην ικανότητα μας να προσελκύουμε, λόγω προσωπικών σχέσεων και δεσμών διακεκριμένες προσωπικότητες από όλο τον κόσμο, στην ικανότητα προσαρμογής, την ισχυρή τοπική υποστήριξη, τις στρατηγικές συνεργασίες και την αφοσίωση στην ποιότητα και την καινοτομία. Προσωπική μου δέσμευση και φροντίδα είναι το Φεστιβάλ να μην αντιμετωπίζει απλά τις προκλήσεις, αλλά να τις μετατρέπει σε ευκαιρίες για να αναδειχθεί η Χίος ως ένας σημαντικός πολιτιστικός προορισμός με διεθνή ακτινοβολία.

Η κα. Νινέττα Βαφειά, “οικοδέσποινα” στο Castelli, η σοπράνο Έλενα Κελεσίδου, η Δήμητρα Μουτζούρη και ο καθηγητής Μιχάλης Μόσχος σε προηγούμενη διοργάνωση.

Το The Chios Festival έχει μια σαφή και μακροπρόθεσμη στρατηγική που στοχεύει στην ανάδειξη του πολιτισμού, της ιστορίας, των παραδόσεων, της φυσικής ομορφιάς της Χίου, με παράλληλη εξωστρέφεια και εδραίωση ως θεσμός που τιμά τον πολιτισμό του τόπου και ανοίγει διαύλους διαλόγου και συνεργασίας.
Και η 4η συνεχόμενη διοργάνωση για το 2025 δείχνει τη συνέπεια στο όραμα, την αποστολή, τους στόχους, την ταυτότητα και την τοποθέτηση του στον παγκόσμιο χάρτη.

Το Φεστιβάλ δεν περιορίζεται σε ένα είδος εκδηλώσεων, αλλά περιλαμβάνει ομιλίες, συζητήσεις, μουσικές εκδηλώσεις, γαστρονομικά happenings, εκθέσεις, ημερίδες και άλλες δράσεις, με τη συμμετοχή σημαντικών προσωπικοτήτων από τους χώρους των Γραμμάτων, των Τεχνών, της Επιστήμης, της γαστρονομίας και της Επιχειρηματικότητας. Αυτό επιτρέπει την εξερεύνηση διαφορετικών θεμάτων κάθε χρόνο ή τη διατήρηση συγκεκριμένων θεματικών αξόνων, οι οποίοι όμως εμπλουτίζονται όπως το 2025 που η υλοποίηση περιλαμβάνει εκδηλώσεις με θέμα την αρχαιολογία, τη βυζαντινή παράδοση, και την τεχνητή νοημοσύνη. Οι βραδιές στο Castelli με την ευγενική φιλοξενία της Οικογένειας Βαφειά και με ομιλίες διαπρεπών προσώπων, αποτελούν μια ενότητα στο πρόγραμμα που επαναλαμβάνεται πιστά από το 2022 και που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε σταθερή θεματική, σε σταθερό χώρο, που όμως κάθε χρόνο συμμετέχουν διαφορετικές προσωπικότητες ως ομιλητές, με διαφορετικά θέματα συζήτησης.

Το Φεστιβάλ χρησιμοποιεί με εντυπωσιακά προσεκτικό σχεδιασμό εναρμόνισης τόπου και θέματος, ήδη εμβληματικούς χώρους του νησιού για τις εκδηλώσεις του, οι οποίοι αν δεν αναφέρονται ρητά ως μόνιμη έδρα του, με την έννοια μιας αποκλειστικής τοποθεσίας, η σταθερή χρήση αυτών των ιστορικών τοποθεσιών μπορεί να θεωρηθεί ως μια μορφή μόνιμης έδρας που ενισχύει την ταυτότητα του φεστιβάλ και το συνδέει άρρηκτα με την πολιτιστική κληρονομιά της Χίου.

Η επιλογή διαφορετικών τοποθεσιών για διαφορετικές θεματικές ενότητες προσφέρει ποικιλία και αναδεικνύει την ομορφιά και την ιστορία όλου του νησιού, υποδηλώνει έναν μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, καθιστώντας τις ιστορικές τοποθεσίες του νησιού ως σταθερά σημεία αναφοράς για τις δράσεις του Φεστιβάλ.
Αυτό το μοντέλο επιτρέπει στο Φεστιβάλ να είναι ευέλικτο, να αγκαλιάζει όλο το νησί και να αναδεικνύει την πλούσια κληρονομιά του, ενώ ταυτόχρονα χτίζει ένα σταθερό προφίλ ως πολιτιστικός θεσμός.

Το σημαντικότερο όμως όλων είναι ότι ο σχεδιασμός που γίνεται όλο τον χρόνο με προσωπική μου δέσμευση και αφοσίωσή, δημιουργεί μια εξαιρετικά αξιόλογη ατζέντα θεμάτων που όταν υλοποιείται το ετήσιο Φεστιβάλ, έχουν μπει ταυτόχρονα και τα θεμέλια του επόμενου. Αυτό είναι που συμβάλλει στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, αφού όπως λένε το περιεχόμενο είναι ο βασιλιάς.

Ως επικεφαλής του The Chios Festival, το μεγαλύτερο στοίχημα για το επόμενο βήμα του είναι η διεύρυνση του διεθνούς του χαρακτήρα, η ανάδειξη και η καθιέρωσή του ως κορυφαίος πολιτιστικός θεσμός στη Μεσόγειο, διατηρώντας ταυτόχρονα την ουσιαστική σύνδεσή του με την τοπική κοινωνία και την κληρονομιά της Χίου.

Το The Chios Festival έχει ισχυρή ταυτότητα και απαιτείται διαρκής επαγρύπνηση να την διατηρήσουμε και να την ενισχύουμε ώστε να προσελκύσουμε ακόμα περισσότερα καταξιωμένα πρόσωπα, από την Ελλάδα και διεθνώς, με διαδρομές και πορείες που συναρπάζουν και εμπνέουν. Το ίδιο ισχύει για τις διαφορετικές μορφές και τα είδη τέχνης, που θα εμπνευστούν από το μοναδικό περιβάλλον της Χίου. Αυτά απαιτούν ενδυνάμωση των ισχυρών δικτύων και των σχέσεων με διεθνείς φορείς και φεστιβάλ. Το Φεστιβάλ θέλουμε να λειτουργήσει ως καταλύτης για την πολιτιστική ανάπτυξη του νησιού, προσελκύοντας ένα κοινό που αναζητά ποιοτικές πολιτιστικές εμπειρίες, διασφαλίζοντας ότι θα παραμείνει αναπόσπαστο κομμάτι της Χιώτικης ζωής. Στην αναζήτηση μου για την εξέλιξη και την ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία του φεστιβάλ θα εντάξω την υιοθέτηση καινοτόμων πρακτικών στη διοργάνωση, και την ενσωμάτωση πρωτοπόρας ανάπτυξης σε όλες τις πτυχές του. Ήδη το Φεστιβάλ έχει εξελιχθεί σε πλατφόρμα που αναδεικνύει τον διαπολιτισμικό διάλογο και την συνεργασία, ενισχύοντας τους δεσμούς με άλλες χώρες και πολιτισμούς.

Η επιτυχής διαχείριση όλων αυτών των προκλήσεων θα αναδείξει το The Chios Festival σε έναν φάρο πολιτισμού, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και Διεθνώς.