Την εβδομάδα που πέρασε πήγαμε θέατρο και σινεμά, ακούσαμε μουσική, κάναμε βόλτες στην πόλη, παρακολουθήσαμε την επικαιρότητα – και όσα κρατήσαμε θέλουμε να τα μοιραστούμε μαζί σας. Συγκεντρώσαμε ότι μάς κέντρισε το ενδιαφέρον και μάς ενθουσίασε ή μας απογοήτευσε!
(+) Η ζωή, τα γηρατειά και ο θάνατος μιας γυναίκας του λαού: Ένα ωραίο φινάλε στην Πειραιώς 260@Ανδρέας Κανελλόπουλος
Το έργο μιας μεγάλης προσωπικότητας των Γραμμάτων της Γαλλίας, ο Ντιντιέ Εριμπόν, έγινε αφορμή για το τελευταίο ανέβασμα – μεταφορά βιβλίου που παρακολούθησα φέτος στην Πειραιώς 260. «Η ζωή, τα γηρατειά και ο θάνατος μιας γυναίκας του λαού» ενέπνευσαν τη σκηνοθεσία της Σοφίας Αντωνίου, σε μια παράσταση στα όρια της κοινωνικής καταγγελίας. Ο Εριμπόν, στο ομώνυμο βιβλίο του, διατρέχει με σαφή αυτοβιογραφική διάθεση τη σχέση με τη μητέρα του, με αφορμή την τελευταία φάση της ζωής της. Το προσωπικό του βίωμα, η ανάγκη της νοσηλείας της σε έναν οίκο ευγηρίας στην επαρχία της Ρενς, ανασύρει όχι μόνο τις γκρίζες ζώνες στον οικογενειακό δεσμό, το φορτίο των ενοχών και το πένθος του· αλλά συνάμα και το κοινωνικό-οικονομικό-πολιτικό καθεστώς που εισβάλλει, διαβρώνοντας όλα τα προηγούμενα.
Αν και η παράσταση κινδύνευσε σε σημεία να πάρει χαρακτηριστικά διάλεξης, το αποτέλεσμα τελικά δικαίωσε τις επιλογές της σκηνοθεσίας. Η Σοφία Αντωνίου σε συνεργασία με έναν ωραίο θίασο – στην πλειονότητα του αποτελούμενο από ηλικιωμένους συνταξιούχους ηθοποιούς – οργάνωσε ένα σκηνικό συμβάν σε απόλυτη συνάφεια με το κοινωνικό συμβάν. Η αποστροφή προς το γήρας και την ασθένεια, η αορατότητα και η απομόνωση των ηλικιωμένων, ο αποκλεισμός τους από το δημόσιο λόγο, την κοινωνική ζωή και συνείδηση, η απώλεια των δικαιωμάτων τους, ανάμεσα στα οποία και το δικαίωμα σε έναν αξιοπρεπή θάνατο, ήταν όλα στην πρώτη γραμμή της παράστασης, όπως είναι και στην πρώτη γραμμή των χαρακτηριστικών που περιγράφουν αυτήν την κοινότητα.
Μένοντας αρκετά συνεπής στη φιλοσοφική και πολιτική σκέψη του Ντιντιέ Εριμπόν, η Σοφία Αντωνίου απέδωσε με ευαισθησία, τρυφερότητα αλλά και δημιουργική φαντασία το δρόμο προς το τέλος της ζωής όπως τον βιώνουν οι άμεσα εμπλεκόμενοι: ο ηλικιωμένος ως αναχωρητής και το παιδί που μένει πίσω, δίχως ρίζα.
Καθένας που έχει συνείδηση της νομοτέλειας της θνητότητας δεν θα μπορούσε να μην συνομιλήσει με τον Χορό των Γερόντων της παράστασης – Μάγδα Λέκκα, Αντώνης Κωνσταντόπουλος, Νικολέτα Κοκκίνου, Κλεοπάτρα Ροντήρη, Περικλής Αλμπάνης, Ανδριανή Τουντοπούλου, Μάκης Αρβανιτάκης – ή να μην συγκινηθεί από την προσπάθεια μιας μάνας (Ιωάννα Μαυρέα) κι ενός γιου (Άρη Μπαλή) να γαντζωθούν ο ένας από τον άλλο, μπροστά στο αναπόφευκτο κακό.
«Η ζωή, τα γηρατειά και ο θάνατος μιας γυναίκας του λαού» προστίθεται στην προσπάθεια της τελευταίας διετίας που παρατηρείται στο ελληνικό θέατρο να φωτιστούν πρόσωπα ηλικιωμένων, έξω από τα στερεότυπα. Εδώ, πάντως, ο στόχος επετεύχθη.
Στέλλα Χαραμή
@marytigaraki @monopoligr @banda entopica @Athens Epidaurus Festival live, peiraios260, bandaentopica, music, worldmusic, athens, greekfestival, #greekdance
Ήθελα καιρό να προσθέσω στα hot αυτής της στήλης ένα μεγάλο μπράβο στην Κατερίνα Ευαγγελάτου και τον τζαζίστα Δημήτρη Τσάκα για τα Live στην Πλατεία – τις συναυλίες με ελεύθερη είσοδο που έδιναν τον πιο όμορφο επίλογο στις βραδιές του Φεστιβάλ Αθηνών στην Πειραιώς 260. Αυτή η σειρά που ξεκίνησε το 2022 με κάποια βραδιές jazz, φέτος απογειώθηκε και εξελίχθηκε σε ένα μινι-φεστιβαλ-μέσα στο φεστιβάλ που μας έδωσε την ευκαιρία ν’ απολαύουμε φοβερές μπάντες και καλλιτέχνες από διάφορα είδη: από gypsy jazz, funk και latin μέχρι hip-hop, world music και βαλκανικούς ρυθμούς.
Το σημαντικότερο; Τα live διεύρυναν το κοινό του Φεστιβάλ Αθηνών, αφού αποτέλεσαν πραγματικό κίνητρο για να κατέβει κανείς στην Πειραιώς 260 ακόμα κι αν δεν είχε στο πρόγραμμα να δει καποια παράσταση. Πολλοί ερχόντουσαν απλώς για να ακούσουν μουσική, να πιουν ένα χαλαρό ποτό στην πλατεία και να μπουν στο κλίμα της φεστιβαλικής εμπειρίας.
Μέσα στις πολλές και ξεχωριστές μπάντες που πέρασαν φέτος από την υπαίθρια σκηνή της Πειραιώς 260, δεν γίνεται να μην σταθώ στο τελευταίο live της χρονιάς: τη Banda Entopica, μια παραδοσιακή μπάντα δρόμου από τη Θεσσαλονίκη και μουσικούς από τη Βόρεια Ελλάδα, που ήρθε και έκανε το απόλυτο φινάλε. Έστησαν ένα πανηγύρι πραγματικό, με ήχους και τραγούδια από τη Μακεδονία, τη Θράκη, την Ήπειρο και όλη τη Βαλκανική, σε φανταστικές διασκευές που δεν σε άφηναν να σταθείς ακίνητος. Η πλατεία χόρευε ολόκληρη, σε μια αυθόρμητη, σχεδόν διονυσιακή ατμόσφαιρα. Πραγματικά, πιο γιορτινό κλείσιμο δεν γινόταν. Μπράβο και πάλι – και ευχόμαστε του χρόνου τα Live στην Πλατεία να επιστρέψουν ακόμη πιο δυναμικά. Το αξίζουν και με το παραπάνω.
Μάρη Τιγκαράκη
© Παναγιώτης Λαμπής
Αν κι εσύ μεγάλωσες με μια γιαγιά που σου έλεγε ιστορίες από τη φτώχεια, την πείνα, τα χρόνια εκείνα που η γυναίκα δεν είχε φωνή, παρά μόνο χέρια για δουλειά και αποθέματα αντοχής για όλα, τότε, μόλις περάσεις το κατώφλι του Θεάτρου Σταθμός για να δεις την παράσταση «Οι γριές που μαζεύουν την τσουκνίδα», νιώθεις μια παράξενη οικειότητα. Σαν να μπαίνεις σε ένα παλιό σπίτι, γεμάτο μνήμες, πρόσωπα και φωνές που νόμιζες πως είχες ξεχάσει… Η παράσταση του Κωνσταντίνου Ντέλλα ξεκίνησε το ταξίδι της τον Μάρτιο του 2023 από την Πειραματική Σκηνή του Θεσσαλικού Θεάτρου. Από τότε έχει ζήσει πολλές ζωές · δύο γεμάτες σεζόν στο Θέατρο Σταθμός, περιοδείες σε όλη την Ελλάδα, και τώρα η επιστροφή της, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2025. Ήθελα καιρό να τη δω και τελικά τα κατάφερα. Και με βρήκε ακριβώς τη στιγμή που τη χρειαζόμουν…
Τρεις μαυροφορεμένες φιγούρες μάς περιμένουν ήδη στη σκηνή. Σκυφτές, καμπουριασμένες, με το χέρι στη μέση – μια πολύ γνώριμη κίνηση που κρατώ ακόμα μέσα μου, απόλυτα αληθινή και ανθρώπινη (η υπέροχη κίνηση της παράστασης έχει την υπογραφή της Μαρίζας Τσίγκα). Οι τοπικές φορεσιές, η γνήσια ντοπιολαλιά, το σώμα τους: όλα μιλούν πριν καν αρχίσουν να μιλούν.
Οι τρεις ηθοποιοί – ο Μιχάλης Αναγνώστου, ο Μανούσος Γεωργόπουλος και ο Πλάτωνας Γιώργος Περλέρος – γίνονται οι γιαγιάδες μας. Όχι μιμητικά, μα ουσιαστικά. Γίνονται οι αφηγήτριες μιας αλλοτινής εποχής. Αυτές που «τα λένε» για να σωθεί η μνήμη. Όχι για να τις λυπηθείς, αλλά για να τις ακούσεις. Και κάπως έτσι μεταφερόμαστε στον Θεσσαλικό κάμπο, σ’ ένα τοπίο σκληρό μα και ταυτόχρονα ιερό. Μέσα από τις προφορικές μαρτυρίες των 3 αυτών γυναικών, η παράσταση φωτίζει τις ζωές των αφανών ηρωίδων της ελληνικής υπαίθρου του 20ού αιώνα. Των γιαγιάδων μας. Εκείνων που ήξεραν να σκάβουν τη γη, να φροντίζουν ζώα, παιδιά, άντρες, σπίτια, χωρίς ποτέ να διεκδικήσουν κάτι δικό τους. Εκείνων που η λέξη «δικαίωμα» δεν υπήρχε στο λεξιλόγιό τους παρά μόνο το «καθήκον». Που δεν παραπονούνταν ποτέ αλλά επαναλάμβαναν πάντα στωικά πως «έτσι ήταν τα πράγματα τότε». Που τα χέρια τους «μιλούσαν» περισσότερο από το στόμα τους.
Η παράσταση βιώνεται σαν ένα είδος τελετουργίας. Είναι χειροποίητη και βαθιά συγκινητική. Φτιαγμένη από άντρες, μα με απέραντο σεβασμό στις γυναίκες. Στις γιαγιάδες που μάς μεγάλωσαν. Προς εκείνες που κράτησαν σπίτια, οικογένειες και ολόκληρους κόσμους όρθιους – συχνά σιωπηλά, σχεδόν αόρατα. Που έκαναν τα πάντα χωρίς να ζητήσουν τίποτα. Που παρέμειναν όρθιες σε εποχές που όλα τις ήθελαν σκυμμένες. Βγαίνοντας από το θέατρο, δεν ένιωθα μόνο πως είδα μια πολύ καλή παράσταση. Ένιωθα πως κάπου εκεί, ανάμεσα στις τρεις μαυροφορεμένες φιγούρες, κάπου υπήρχε και η δική μου γιαγιά. Να μαζεύει την τσουκνίδα, να λέει ιστορίες, να μου μαθαίνει τον κόσμο όπως εκείνη ήξερε…
Ευδοκία Βαζούκη
Credits: Κάτια Τριανταφύλλου
Βρέθηκα στην τελευταία συναυλία για το Release Athens Festival 2025 για τους Dream Theater. Ένα συγκρότημα που αναγνωρίζεται από όλους ως ο ίδιος ο ήχος του progressive metal. Συγκεκριμένα, το βράδυ της Τετάρτης (23/7), 10.000 άτομα μαζεύτηκαν στην Πλατεία Νερού για να ακούσουν το original lineup μετά από 18 χρόνια στην Ελλάδα και να γιορτάσουν μαζί 40 χρόνια ιστορίας τους. H ημέρα ήταν σίγουρο ότι, εκτός από τη μεγάλη προσμονή για τους headliners, ήταν και συναισθηματικά φορτισμένη λόγω της απώλειας του Ozzy Osbourne. Ολόκληρη η βραδιά αισθανόταν σαν ένας φόρος τιμής, σαν ιεροτελεστία αφιερωμένη στον Ozzy. Κάθε τραγούδι, κάθε νότα των καλλιτεχνών ήταν ένας ύμνος σε εκείνον.
Οι Haken ήταν το πρώτο opening act και, ως πρώτη τους φορά στην Ελλάδα, μας μετάδωσαν όλη την ενέργειά τους και μας έδωσαν ένα νέο ήχο, σαν σημάδι πως ξεκινούσε μια νέα εποχή στο progressive metal. Αντίστοιχα και οι Mastodon, με τη δική τους μοναδική επιβλητική ενέργεια, ανέβηκαν στη σκηνή έτοιμοι να τιμήσουν όχι μόνο τη στιγμή, αλλά και τον τον Ozzy. Ο Troy Sanders (μπασίστας και main vocalist των Mastrodon) είπε μάλιστα, βαθιά συγκινημένος, πως δεν θα υπήρχαν χωρίς τους Black Sabbath.
Όταν είχε πέσει πια το φως, έκαναν την εμφάνιση τους οι Dream Theater, με ένα βίντεο από animations με όλους τους δίσκους (και τους 16!). Μπορώ να πω με σιγουριά πως απέδειξαν σε όλους εκείνη τη βραδιά γιατί είναι βιρτουόζοι σε αυτό που κάνουν και γιατί θεωρούνται από τις κορυφαίες metal μπάντες του κόσμου. Από τις πρώτες νότες του “Night Terror” μέχρι και τις τελευταίες του “Pull me Under” οι Theater εκτέλεσαν ένα δίωρο setlist το οποίο άφησε όλους μας με το στόμα ανοιχτό. Τα visuals, οι φωτισμοί και ολόκληρη η ενέργειά τους δεν περιορίζονταν σε ένα απλό live. Ήταν μια αίσθηση που μετέτρεπε το progressive metal σε κάτι πιο μεγάλο, πιο υπερβατικό.
Σε μια από τις πιο σημαντικές στιγμές όλης της βραδιάς, οι Theater ενσωμάτωσαν τη θρυλική εισαγωγή του Black Sabbath στο κομμάτι τους Peruvian Skies. Κι όμως, στο encore καταγράφηκε το πιο συγκινητικό σημείο: το The Spirit Carries On αφιερώθηκε στον Ozzy, και o κόσμος τραγούδησε μαζί, με τους στίχους: “If I die tomorrow, I’d be alright / Because I believe that after we’re gone / The spirit carries on”. Ήταν μια στιγμή που τα όρια ανάμεσα στη σκηνή και το κοινό χάθηκαν. Ήταν σαν μία χειρονομία υπόσχεσης και ευγνωμοσύνης για τον «Prince of Darkness».
Κάτια Τριανταφύλλου
Ήθελα από πέρυσι να δω τον Γιώργο Χρυσοστόμου και τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο να παίζουν Αριστοφάνη υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Άρη Μπινιάρη. Η παράσταση «Όρνιθες» που ανέβηκε πρώτη φορά πέρυσι στην Επίδαυρο και εντυπωσίασε τους πάντες, βρίσκεται πάλι σε καλοκαιρινή περιοδεία και είχα κι εγώ την τύχη να τη δω. Δεν λέω αμελητέα τη λέξη τύχη, γιατί πραγματικά είναι μοναδική εμπειρία η σύμπραξη του Παπασπηλιόπουλου και του Χρυσοστόμου επί σκηνής – ταιριάζουν απόλυτα στους ρόλους που παίζουν και ταιριάζουν πολύ και μεταξύ τους.
Η σκηνοθεσία και κυρίως η χορογραφία ήταν επίσης αξιοθαύμαστη, καθώς δεν υπήρχε στιγμή σε όλο το έργο που και ο χορός και οι ηθοποιοί να έμεναν στάσιμοι. Άλλωστε πρόκειται για πουλιά που πάντα πετούν και κουνoύν τα φτερά τους. Γενικότερα, η κινησιολογία και το σενάριο πρέπει να ήταν τα δύο καλύτερα κομμάτια της παράστασης – χωρίς φυσικά να αγνοώ τις ερμηνείες και τα κουστούμια. A little commotion for the headpieces. Τα headpieces, κυρίως εκείνα του χορού και των θεών αργότερα, είναι απλά έργα τέχνης. Η επιλογή του ξύλου, ο τρόπος χάραξής τους, τα φτερά, το πώς όλα τους είναι μοναδικά – είναι πραγματικά το λιγότερο εντυπωσιακά. Το πόσο επίκαιρο και on point είναι το σενάριο είναι επίσης ένα από τα δυνατά σημεία της παράστασης. Γενικά θα περάσετε πολύ καλά και θα γελάσετε. Οπότε ψάξτε τα ανοιχτά θέατρα για τις “Όρνιθες” του Άρη Μπιανιάρη και τρέξτε!
Μαρία Βαλτζάκη
[relart 2]
(+) Καληνύχτα στο The Sandman: Είδα την αρχή του φινάλε της σειράςΔεν ξέρω για εσάς, αλλά εγώ είχα βάλει υπενθύμιση για ραντεβού στο Netflix για τα νέα επεισόδια “The Sandman”. Ξεκίνησα να τα βλέπω αμέσως κι ακόμη κι αν ήξερα πως η σειρά πλησιάζει στο τέλος της, ένιωθα έτοιμη να βουτήξω πάλι στο σκοτάδι της. Η δεύτερη αυτή σεζόν, όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, είναι και η τελευταία και κυκλοφόρησε σε δύο μέρη – με το δεύτερο να κυκλοφορεί αυτή την εβδομάδα που μάς πέρασε. Η απόφαση να ολοκληρωθεί η ιστορία είχε παρθεί από το 2022, πολύ πριν ξεσπάσουν οι καταγγελίες κατά του Neil Gaiman το 2024. Κι αυτό έχει σημασία. Το φινάλε ήταν από καιρό προδιαγεγραμμένο.
H δεύτερη αυτή σεζόν ακολουθεί κατ’ εμέ τα χνάρια της πρώτης, η οποία γνώρισε μεγάλη επιτυχία κι εκτιμήθηκε από φανς των κόμικς και μη. Η σκηνοθεσία και η λεπτομέρεια των ειδικών εφέ και των σκηνικών μεταφέρει τον θεατή στο μαγικό κόσμο των «Endless», της αθάνατης οικογένειας της οποίας ο πρωταγωνιστής είναι μέλος. Ο Tom Sturridge συνεχίζει να ενσαρκώνει τον απόμακρο, μελαγχολικό και σκοτεινό «Dream» με τρόπο που δίνει την εντύπωση ότι ο ρόλος φτιάχτηκε για εκείνον.
Οι καινούργιοι χαρακτήρες της νέας σεζόν, παρά τη σύντομη παρουσία τους στις οθόνες μας, πέτυχαν να με αγγίξουν. Η ιστορία της Wanda, μίας τρανς γυναίκας αποκομμένης από την οικογένεια της, μιλάει σε όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως ταυτότητας και προσανατολισμού, που εξακολουθούν να είναι ο εαυτός τους παρά τις αντιδράσεις των ανθρώπων γύρω τους. Ο χαρακτήρας του ίδιου του πρωταγωνιστή, παρά τη στασιμότητα του, φαίνεται σταδιακά να αλλάζει. Η επιθυμία του να διορθώσει τα λάθη του, αν και πια είναι πολύ αργά για να διορθωθούν, δείχνει ανάληψη ευθυνών κι αποδεικνύει ότι ποτέ δεν είναι πολύ αργά για να αλλάξει κάποιος.
Η τελευταία σεζόν σίγουρα αντιμετωπίζει περισσότερες προκλήσεις από την πρώτη, καθώς έχει αναλάβει να διασκευάσει πολύ περισσότερο υλικό, αλλά καταφέρνει κατ’ εμέ μέχρι στιγμής να τα βγάλει εις πέρας. Όσες περισσότερες πληροφορίες αποκαλύπτονται για το παρελθόν του Μορφέα, τόσο περισσότερο συνδέονται τα κομμάτια του παζλ που θα οδηγήσουν στο φινάλε. Αυτοί που έχουμε διαβάσει τα κόμιξ έχουμε μία ιδέα για το τι θα ακολουθήσει – αν η σειρά συνεχίσει να ακολουθεί πιστά τα κόμιξ, πράγμα που μέχρι στιγμής κάνει. Παρά την απαισιοδοξία που πλανιέται στον κόσμο του “Sandman”, για μένα το μήνυμά του δεν είναι το σκοτάδι. Είναι η ελπίδα. Η ιδέα πως κάθε τέλος, όσο βαρύ κι αν μοιάζει, κουβαλά μια αναγκαία αλλαγή. Μπορεί να μην είναι ευχάριστο, αλλά είναι απαραίτητο.
Ερμιόνη Τσακιράκη
Το “Together” του Michael Shanks είναι ένα από τα πολυαναμενόμενα horror του καλοκαιριού. Η Millie (Alison Brie) και ο Tim (Dave Franco) πάνε την πολυετή σχέση τους (που ολοφάνερα περνάει κρίση) ένα βήμα παραπέρα όταν μετακομίζουν σε μια μικρή πόλη κοντά στην εξοχή. Μετά από ένα βράδυ που χάνονται στο δάσος, αρχίζουν να βιώνουν παράξενες αλλαγές κι όσο αποστασιοποιούνται, τόσο το σώμα τους αντιδρά με βάναυσο τρόπο. Η ιδέα που βρίσκεται στον πυρήνα της ταινίας είναι πολύ απλή και σατιρίζει την οικουμενική σκέψη που «βασανίζει» από πάντα τους ανθρώπους: είμαστε μονάδες ή προοριζόμαστε για να βρούμε το «άλλο μας μισό»; Παράλληλα, σύμφωνα με τον σκηνοθέτη είναι μια ιστορία «για τον πιθανό τρόμο του να μοιράζεσαι μια ζωή με κάποιον και το διαρκές άγχος της δέσμευσης», το οποίο βλέπουμε να «κουμπώνει» με τα τραύματα των ηρώων. Αν σκοπός σας είναι να τρομάξετε, κρατήστε μικρό καλάθι μιας που οι πιο τρομακτικές σκηνές είναι λίγες αλλά, τουλάχιστον, καλοδουλεμένες. Έχει αρκετές δόσεις -μαύρου- χιούμορ και μπόλικο body horror, οπότε αν αηδιάζετε εύκολα, δεν τη συνιστώ. Η ταινία δεν θα σας κρυφτεί -θέτει ένα-ένα τα εργαλεία που θα χρησιμοποιήσει στο τέλος χωρίς να «φοβάται» ότι θα αποκαλυφθεί πριν την ώρα του. Βέβαια, αυτό για κάποιους μπορεί να είναι μείον. Παραμένει, όμως, καλογραμμένη -ειδικά τα μικρά πράγματα που επιλέγει για να δείξει την κρίση της σχέσης- ενώ, τόσο η σκηνοθεσία όσο κι η φωτογραφία ενισχύουν την κλιμακούμενη ένταση της ιστορίας. Όσο για το τέλος (δεν κάνω spoiler), θυμηθείτε να μην πάτε σινεμά με αυτόν τον φίλο που πάντα λέει «πω, έλεος, τι είδαμε πάλι». And just enjoy the ride…
Φωτεινή Νικολίτσα