ΣΑΒΒΑΤΟ
14
ΙΟΥΝΙΟΥ
Πέρσι, είχα βρεθεί στην Βόρεια Εύβοια για πρώτη φορά με την αφορμή της τρίτης έκδοσης του Evia Film Project, το οποίο πλέον θεωρείται αναπόσπαστο κομμάτι του καλοκαιριού της. Αναχωρώντας μετά το τέλος του φεστιβάλ από τη βάση του, την Αιδηψό, είχα ήδη καταλάβει πως το Evia Film Project δεν είναι απλώς ένα φεστιβάλ. Είναι μια αφορμή. Να βρεθείς σε ένα μέρος που ίσως δεν θα διάλεγες εύκολα για διακοπές. Να ανακαλύψεις πως τα πράγματα μπορούν να κινούνται με άλλους ρυθμούς από αυτούς που έχεις συνηθίσει — πιο αργούς, πιο γήινους. Να δεις σινεμά όπως δεν το βλέπεις αλλού: δίπλα στο κύμα, με θέα μία λίμνη, μαζί με ανθρώπους που κουβαλούν τις πιο ενδιαφέρουσες ιστορίες, κι ένα κοινό που δεν ήρθε μόνο για να δει αλλά κυρίως να βιώσει.
Αυτή τη στιγμή, βρισκόμαστε λίγες ημέρες μόνο μακριά από την έναρξη του 4ου Evia Film Project που επιστρέφει από τις 17 έως τις 21 Ιουνίου – φέρνοντας αυτή τη φορά στο επίκεντρο το ελληνικό καλοκαίρι. Και νιώθω ξανά την ίδια ανυπομονησία. Όχι μόνο για τις προβολές ή τα masterclasses (που θα σε κάνουν να δεις αλλιώς το “πράσινο” σινεμά) αλλά για όλα όσα συμβαίνουν ταυτόχρονα, σε δρόμους, πλατείες και μικρές γωνιές του νησιού αυτού με την ιδιαίτερη «ήσυχη» ομορφιά. Τη σχεδόν θεραπευτική, όπως την είχα χαρακτηρίσει πέρσι, που σου αποκαλύπτεται σιγά, σιγά, όσο το «περπατάς», το «γεύεσαι», το «ζεις». Και το Evia Film Project γίνεται η τέλεια αφορμή για να το κάνεις. Ένα κάλεσμα να «ξεβολευτείς» από την εικόνα του «τέλειου καλοκαιριού» και να ψάξεις για κάτι πιο αληθινό.
Κι αν χρειάζεσαι μερικούς καλούς λόγους για να πας — είτε για πρώτη φορά είτε ως επιστροφή — σου έχω πέντε που, για μένα, κάνουν τη διαφορά:
Τι σημαίνει τελικά «ελληνικό καλοκαίρι»; Είναι μόνο ο ήλιος, οι διακοπές, οι ταβέρνες και τα νησιά; Ή μήπως αυτό κουβαλάει μαζί του πιο σύνθετες ιστορίες, προσδοκίες, ακόμη και προκλήσεις; Φέτος, το Evia Film Project στήνει στη Λίμνη Εύβοιας μια ημερίδα που μπαίνει κατευθείαν στην καρδιά αυτής της κουβέντας. Τίτλος της: «Κινηματογραφώντας το ελληνικό καλοκαίρι» – και εδώ θα ακούσεις για μύθους, προκλήσεις και στερεότυπα. Πόσο δύσκολο είναι τελικά να γυρίζεις μια ταινία κάτω από τον ανελέητο ήλιο του Ιουλίου; Σου δίνω μία γεύση.
Την ημερίδα θα ανοίξει ο Κωνσταντίνος Καρτάλης, Καθηγητής Φυσικής Περιβάλλοντος και Κλίματος στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κλιματική Αλλαγή και θα μάς εξηγήσει –χωρίς ωραιοποιήσεις– πώς μετασχηματίζεται σήμερα η έννοια του ελληνικού καλοκαιριού μέσα από το πρίσμα της κλιματικής κρίσης. Από εκεί, η σκυτάλη περνά σε δημιουργούς που ξέρουν καλά τι θα πει καλοκαιρινά γυρίσματα: οι σκηνοθέτες Σοφία Εξάρχου (Animal) και Αργύρης Παπαδημητρόπουλος (Suntan) και ο διευθυντής φωτογραφίας Σίμος Σαρκετζής, θα μιλήσουν ανοιχτά για τις δικές τους εμπειρίες, σε μια κουβέντα με τον κριτικό κινηματογράφου Χρήστο Μήτση. Και όταν θα έχουν ειπωθεί όλα, έρχεται μια ποιητική κατακλείδα από τον Γιάννη Αντιόχο και την παρουσίαση με τίτλο «Ο τόπος ως φεγγίτης, το βλέμμα ως δεσμώτης».
Αν λοιπόν χρειάζεσαι μια αφορμή για να αποδομήσεις το ελληνικό καλοκαίρι και να συνθέσεις την έννοια του ξανά από την αρχή –όχι σαν μία ακόμη καρτ ποστάλ από τις Κυκλάδες, αλλά σαν εμπειρία, σαν αφήγηση, σαν πρόκληση– εδώ την έχεις.
Ο σκηνοθέτης και δημιουργός animation Φωκίων Ξένος, αντλώντας έμπνευση από τη φετινή θεματική του Evia Film Project, δημιούργησε για την οπτική ταυτότητα της διοργάνωσης μια σειρά από καλοκαιρινές εικόνες, κλείνοντας το μάτι σε χαρακτηριστικές τουριστικές αφίσες που έχουν αφήσει εποχή.
Όσοι έχετε ήδη ζήσει τις προβολές του Evia Film Project το ξέρετε καλά: το σινεμά εδώ δεν είναι απλώς μια ταινία που παίζει στη μεγάλη οθόνη. Είναι ο αέρας που έρχεται απευθείας από τη θάλασσα, το φως που φεύγει αργά με τη δύση, είναι τα γέλια και οι συζητήσεις πριν και μετά την προβολή, είναι οι παρέες που σχηματίζουν κύκλους με μια μπίρα στο χέρι. Είναι με λίγα λόγια, αν θες, μια μεγάλη ανοιχτή “γιορτή” που απλώνεται από την Αιδηψό μέχρι τη Λίμνη και την Αγία Άννα.
Η φετινή έναρξη δεν θα μπορούσε να είναι πιο καλοκαιρινή. Το Mamma Mia!, το μιούζικαλ που ενώνει τη μουσική των ABBA με το αιγαιοπελαγίτικο φως, ανοίγει πανηγυρικά το φεστιβάλ. Η Μέριλ Στριπ και η παρέα της φέρνουν τον χορό, το χιούμορ αλλά και τη συγκίνηση για αληθινές αγάπες που χάθηκαν και νέες που βρέθηκαν – και φυσικά τα τραγούδια που όλοι ξέρουμε – ενώ μετά την προβολή, ένα dj set εμπνευσμένο από την αγαπημένη μουσική της ταινίας (απόλυτα συνυφασμένη με τα καλοκαίρια μας), αναλαμβάνει να συνεχίσει το πάρτι, κάτω από τ’ αστέρια.
Before Midnight
Στο φινάλε, μια εντελώς διαφορετική “συνάντηση”. Το Υπάρχω του Γιώργου Τσεμπερόπουλου –μια ταινία-φόρος τιμής στον Στέλιο Καζαντζίδη, τον τραγουδιστή που έγραψε ιστορία με τη φωνή του– κλείνει το φεστιβάλ. Στον ιστορικό κινηματογράφο «Απόλλων» της Αιδηψού, η προβολή θα γίνει παρουσία των συντελεστών της, και μετά θα ακολουθήσει πάρτι – φυσικά με την ανάλογη μουσική.
Και ανάμεσα στην έναρξη και το φινάλε; Μια επιλογή από ταινίες μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ, από την Ελλάδα και το εξωτερικό με φόντο το μοναδικό φυσικό τοπίο της Εύβοιας. Και κάπως έτσι, βλέπουμε τη διαχρονική ελληνική κωμωδία Τζένη Τζένη του Ντίνου Δημόπουλου με τον εμβληματικό διευθυντή φωτογραφίας Νίκο Καβουκίδη παρόντα στην προβολή. Γινόμαστε μάρτυρες ενός πραγματικά πρωτότυπου καλλιτεχνικού project, καρπό της δημιουργικής σύμπραξης της ΕΛΣ με τη ΔΕΗ και εμπνευσμένους δημιουργούς, αφού θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε τη site-specific βιντεοπαράσταση L’éclairage revient («Το φως επιστρέφει»), που γυρίστηκε στον Ατμοηλεκτρικό Σταθμό Αλιβερίου. Και φυσικά, οι μικροί φίλοι (ή όσοι νιώθουν έτσι) θα απολαύσουν τη μεταγλωττισμένη ταινία κινουμένων σχεδίων Μαδαγασκάρη.
Mamma Mia!
Αναπόσπαστο μέρος του Evia Film Project, τα masterclasses του, που μοναδικό σκοπό έχουν να ανοιχτεί ένα παράθυρο προς τα μέσα της τέχνης — εκεί που γεννιούνται οι ιδέες, οι ιστορίες, τα καρέ που πάντα θα θυμόμαστε. Φοιτητές του Τμήματος Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου του ΕΚΠΑ (απ’ τα γειτονικά Ψαχνά) θα έχουν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με επαγγελματίες που ξέρουν το σινεμά από μέσα. Και όχι μόνο αυτοί: τα masterclasses είναι ανοιχτά και στο κοινό, γιατί όλοι μπορούμε να εμπνευστούμε από ένα καλό μάθημα.
Στο πλαίσιο της δράσης θα μιλήσουν η ηθοποιός Μαρία Καλλιμάνη, η διευθύντρια του Animasyros Μαρία Ανεστοπούλου και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Μικρού Μήκους Ταινιών της Δράμας Γιώργος Αγγελόπουλος, καθώς και οι σκηνοθέτες Αργύρης Παπαδημητρόπουλος και Κωστής Χαραμουντάνης – όλοι τους γνωστοί και αγαπημένοι δημιουργοί και επαγγελματίες της κινηματογραφικής βιομηχανίας από την Ελλάδα που φέρνουν μαζί τους “μυστικά” της τέχνης και της δουλειάς τους. Και κάπως έτσι, ανάμεσα σε ερωτήσεις, χαμόγελα και μικρές αποκαλύψεις, το σινεμά γίνεται πιο ανθρώπινο. Πιο προσιτό και πιο αληθινό.
Η Αιδηψός.
Δεν είναι λίγες οι φορές που μια μελωδία σε σταματά στον δρόμο, σε γυρνά πίσω, σε πάει μπροστά ή απλώς σου φτιάχνει τη μέρα. Κάπως έτσι θα νιώσεις αν βρεθείς το Σάββατο 21 Ιουνίου στην Αιδηψό και στη Λίμνη, όπου το Evia Film Project θα γιορτάσει την Ημέρα Μουσικής με έναν αλλιώτικο τρόπο: όχι με μία σκηνή και ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, αλλά με μικρές, σκόρπιες μουσικές εστίες, σαν αναπάντεχες συναντήσεις στο νησί.
Από τις 10:00 έως τις 14:00 και από τις 18:00 έως τις 21:30 μουσικά σχήματα κάθε είδους –παραδοσιακά, έντεχνα, ρεμπέτικα, ποπ, τζαζ– θα εμφανίζονται σε ταβέρνες, πάρκα, πλατείες, καφέ και προβλήτες. Ανακαλύψτε τα στον περίπατό σας στην Αιδηψό –στο Κύμα, στην Πλατεία Θερμοποτάμου, στο Πάρκο, στις ταβέρνες Καλύβα και Πόντιος–, καθώς και στη Λίμνη –στο Κτίριο Μελά, στο Άγαλμα Λέλας Καραγιάννη, στην Ξύλινη προβλήτα, στην ταβέρνα Πλάτανος, στο Καφέ Baroūs– και αλλού. Κάθε σημείο γίνεται σκηνή και κάθε περαστικός, ακροατής.
Κι όταν πέσει ο ήλιος, τη σκυτάλη παίρνει η υπέροχη Ελένη Αράπογλου με ένα μουσικό πρόγραμμα γεμάτο διασκευές σε γνωστά ελληνικά τραγούδια για το καλοκαίρι. Η βραδιά, όμως, δεν τελειώνει εκεί. Η Αγία Φανφάρα, η κορυφαία μπάντα κρουστών και πνευστών, θα ξεχυθεί στους δρόμους της Αιδηψού και θα μάς παρασύρει σε ένα μεγάλο αυτοσχέδιο street party. Μαζί τους θα τραγουδήσουμε αγαπημένες παραδοσιακές αλλά και σύγχρονες μελωδίες από την Ελλάδα, τα Βαλκάνια και την ευρύτερη Ανατολική Μεσόγειο, λίγο πριν την τελευταία προβολή του φεστιβάλ.
Το Κύμα, η έδρα του φεστιβάλ στην Αιδηψό.
Κάθε φεστιβάλ είναι ένας ξεχωριστός κόσμος που ανοίγει — κι αυτός του Evia Film Project απλώνεται σε κάθε ηλικία. Από την Αγορά που “βλέπει” την κινηματογραφική δημιουργία με μια πιο οικολογική ματιά, μέχρι τα παιδιά που μαθαίνουν για το σινεμά, τα ζώα και τη ρομποτική μέσα από το παιχνίδι – η έννοια της ανακάλυψης είναι το κοινό νήμα.
Στη Βόρεια Εύβοια, η Αγορά δεν περιορίζεται σε παρουσιάσεις και ραντεβού – απλώνεται στη φύση, συνδυάζει το σινεμά με την περιβαλλοντική συνείδηση, εμπνέεται από τη βιωσιμότητα, με μια επιμορφωτική εκδρομή στη φύση με οδηγό το WWF Ελλάς, ένα εργαστήριο αυτεπίγνωσης και συναντήσεις με καταξιωμένους επαγγελματίες του κινηματογράφου. Μια μοναδική ευκαιρία να γνωριστούμε καλύτερα μέσα από ιστορίες και συνεργασίες, να ανακαλύψουμε νέες πρακτικές, απολαμβάνοντας την «αργή δικτύωση». Όλα αυτά πάντα σε απόλυτη σύνδεση με τον ίδιον τον τόπο και τις πολλές και διαφορετικές του αποχρώσεις.
Την ίδια στιγμή, στην Αιδηψό και στη Λίμνη, τα παιδιά και οι έφηβοι έχουν τον δικό τους κόσμο να ανακαλύψουν. Φτιάχνουν ρομπότ, ακούν ιστορίες για τα ζώα και μεταμορφώνονται οι ίδιοι σε ζώα με τη βοήθεια της αστείρευτης φαντασίας τους. Μαθαίνουν για τα δικαιώματα των τετράποδων, των φτερωτών και των θαλάσσιων φίλων μας με τη βοήθεια του WWF Ελλάς και της Ελένης Σβορώνου. Και βέβαια, “Παίζουν Κινηματογράφο” με τη Cinemathesis που μετατρέπει την έβδομη τέχνη σε παιχνίδι και εμπειρία.
Ανάμεσα σε όλα αυτά, το κοινό μπορεί να ανακαλύψει και τις πιο σύγχρονες ταινίες XR τεχνολογίας – ένα φουτουριστικό παράθυρο σε οικολογικά θέματα, που συνδυάζει την αφήγηση με τη βύθιση στον ψηφιακό χώρο. Στο Evia Film Project, η ανακάλυψη είναι για όλους – μικρούς και μεγάλους. Αρκεί να είσαι ανοιχτός και (παν)έτοιμος να εκπλαγείς.
Κάποιες φορές, το μόνο που χρειάζεσαι είναι μια αφορμή για να δεις αλλιώς έναν τόπο – κι ίσως και το ίδιο το καλοκαίρι. Το Evia Film Project είναι ακριβώς αυτό. Αν αποφασίσεις να πας φέτος, θα καταλάβεις τι εννοώ.
