Ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου και αναλγητικά: Νέα δεδομένα επαναξιολογούν την ιβουπροφαίνη
Νέα ελληνικά δεδομένα δείχνουν ότι η ιβουπροφαίνη μπορεί να είναι ασφαλής για τον πόνο σε ΙΦΝΕ, αλλάζει η στάση στη χρήση αναλγητικών.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου (ΙΦΝΕ), που τιμάται κάθε χρόνο στις 19 Μαΐου, νέα ελληνικά επιστημονικά δεδομένα επαναφέρουν στο προσκήνιο τη συζήτηση για την ασφάλεια των παυσίπονων στους ασθενείς με ΙΦΝΕ. Οι μελέτες ρίχνουν φως ειδικά στη χρήση της ιβουπροφαίνης, ενός φαρμάκου που για χρόνια είχε θεωρηθεί «απαγορευτικό» για την κατηγορία αυτή των ασθενών.
ΙΦΝΕ: Τα συμπτώματα
Τα Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νοσήματα του Εντέρου περιλαμβάνουν τη νόσο του Crohn και την ελκώδη κολίτιδα. Πρόκειται για χρόνιες, αυτοάνοσες παθήσεις που προκαλούν φλεγμονή στο πεπτικό σύστημα και επηρεάζουν σοβαρά την ποιότητα ζωής. Τα βασικά συμπτώματα περιλαμβάνουν κοιλιακό πόνο, διάρροια, απώλεια βάρους, κόπωση, αλλά και εξωεντερικές εκδηλώσεις, όπως αρθρίτιδα ή δερματικά προβλήματα.
Η αντιμετώπισή τους απαιτεί εξειδικευμένη παρακολούθηση, συνήθως με ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, βιολογικές θεραπείες και αλλαγές στον τρόπο ζωής. Ωστόσο, ο πόνος παραμένει ένα από τα πιο ενοχλητικά και συχνά συμπτώματα – και εδώ είναι που έρχεται η ιβουπροφαίνη στο προσκήνιο.
Η ιβουπροφαίνη «δικαιώνεται» επιστημονικά;
Μέχρι πρόσφατα, υπήρχε η γενική αντίληψη ότι τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), όπως η ιβουπροφαίνη, μπορεί να επιδεινώσουν τη φλεγμονή στους ασθενείς με ΙΦΝΕ. Ωστόσο, δύο πρόσφατες μετα-αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν από το Εργαστήριο Κλινικής Φαρμακολογίας του ΑΠΘ, υπό την καθοδήγηση του Καθηγητή Δημήτρη Κούβελα, αλλάζουν τα δεδομένα.
Σύμφωνα με τις αναλύσεις, η ιβουπροφαίνη, όταν χορηγείται σε χαμηλή δοσολογία (έως 1200 mg την ημέρα) και για περιορισμένο χρονικό διάστημα, δεν αυξάνει τον κίνδυνο έξαρσης της νόσου ή γαστρεντερικής αιμορραγίας. Αντιθέτως, η παρακεταμόλη, που θεωρείται γενικά ασφαλής, συνδέθηκε με αυξημένο σχετικό κίνδυνο υποτροπής στους ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ιβουπροφαίνη φάνηκε καλά ανεκτή ακόμα και από ασθενείς με ιστορικό ευαισθησίας του ανώτερου πεπτικού, εφόσον χρησιμοποιείται σωστά.
Τα ευρήματα αυτά θέτουν υπό αμφισβήτηση την άκριτη αποφυγή της ιβουπροφαίνης και δείχνουν ότι, με κατάλληλη ιατρική καθοδήγηση, μπορεί να αποτελέσει ασφαλή και αποτελεσματική επιλογή αναλγησίας για άτομα με ΙΦΝΕ. Σε έναν πληθυσμό που υποφέρει συχνά από χρόνιο πόνο, η δυνατότητα εναλλακτικών επιλογών με αποδεδειγμένη ασφάλεια είναι πολύτιμη.
Η σημασία της σωστής ενημέρωσης γίνεται ακόμη πιο έντονη όταν αναλογιστεί κανείς ότι στην Ελλάδα καταναλώνονται περίπου 38,5 εκατομμύρια κουτιά παυσίπονων ετησίως. Ειδικά για ευαίσθητες ομάδες όπως οι ασθενείς με ΙΦΝΕ, απαιτείται ενημέρωση και καθοδήγηση, τόσο για τους ίδιους όσο και για τους επαγγελματίες υγείας.
Παρουσίαση των ευρημάτων
Τα αποτελέσματα των μελετών παρουσιάστηκαν σε ειδική εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη, με τη συμμετοχή δεκάδων φαρμακοποιών και επαγγελματιών υγείας. Την εκδήλωση διοργάνωσε η Reckitt σε συνεργασία με τη Liafarm, με ομιλίες από την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κλινικής Φαρμακολογίας του ΑΠΘ, κα Χρυσάνθη Σαρδέλη, και τη Medical Manager της Reckitt, κα Αγγελική Ζακούλα.
Οι μελέτες έχουν ήδη υποβληθεί για δημοσίευση σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, αποτελώντας ένα ακόμα βήμα συμμετοχής της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας στον παγκόσμιο διάλογο για την ασφαλή χρήση φαρμάκων.
