Αρχίζει ο χορός στην Πειραιώς 260

Με μια χορευτική ισορροπία ανάμεσα σε Έλληνες δημιουργούς και ξένους προσκεκλημένους, η ενότητα του χορού στο φετινό, επετειακό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, έχει διττό ενδιαφέρον. Από τη μια, εκπρόσωποι της νέας και νεότερης γενιάς της ελληνικής χορευτικής σκηνής αλλά και πιο έμπειροι, όλοι με αυξημένη παρουσία σε φεστιβάλ και θέατρα της Ευρώπης. Κι από την άλλη, δημιουργοί από όλο τον κόσμο με έντονο προσωπικό ιδίωμα που τους έχει ταξιδέψει στις μεγαλύτερες διοργανώσεις του κόσμου. Σύμπτωση ή όχι, στην πλειονότητα του χορευτικού προγραμματισμού θα συναντήσουμε γυναίκες χορογράφους, γυναίκες περφόρμερς σε θεματικές γύρω από τη θηλυκότητα, δίνοντας έναν επιπλέον ισχυρό χαρακτήρα σε όσα θα συμβούν επί των σκηνών της Πειραιώς 260.

@Κάρολ Γιάρεκ

Επτά χρόνια μετά το ντεμπούτο τους στο Φεστιβάλ Αθηνών με το «The art of dying» και με μια πλούσια 15ετή πορεία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, το διακεκριμένο χορογραφικό δίδυμο της Χριστίνας Γουζέλη και του Πολ Μπλάκμαν παρουσιάζουν ένα τολμηρό νέο έργο που εξερευνά τα θέματα των ημιτελών, ατελών και εγκαταλελειμμένων έργων τέχνης.

Με ερμηνεύτριες τις Μαριάνα Τζούδα, Σεβαστή Ζαφείρα και Ναταλία Βαγενά, η παράσταση υμνεί την άπειρη ομορφιά που προκύπτει από την απουσία τέλους, θέτοντας το ερώτημα αν κάτι πρέπει να «τελειώσει» για να είναι ολοκληρωμένο. Εμπνευσμένο από έργα όπως οι «Φυλακισμένοι» του Μιχαήλ Άγγελου, το πορτρέτο ενός νεαρού μαύρου άντρα στο «Black Draftee» της Άλις Νιλ, η «Σαγράδα Φαμίλια» του Αντόνι Γκαουντί και οι τελευταίες λέξεις που έγραψε ο Κάφκα «αλλά αυτό που είπε–», το έργο των Γουζέλη και Μπλάκμαν ξεδιπλώνεται μέσα από μια σειρά περίπλοκων χορογραφικών συνθέσεων σε συνδυασμό με μια αποσπασματική μουσική παρτιτούρα (την υπογράφει ο Χρίστος Παραπαγκίδης) – επίσης εμπνευσμένη από ημιτελή μουσικά έργα κορυφαίων δημιουργών.
Από τις 6 έως τις 8 Ιουνίου, Χώρος Β

@Κική Παπαδοπούλου

Το 2020 ήταν η χρονιά που η χορογραφική δυνατότητα του Αλέξανδρου Σταυρόπουλου επαληθεύτηκε. Με το πρώτο κιόλας έργο του «Cinderella’s» – την τότε συμμετοχή του στο Arc for Dance Festival – επελέγη από τη διεθνή πλατφόρμα Aerowaves Festival 2021. Μετά και τη δεύτερη χορογραφία του «On Wednesdays We Wear Pink», παρουσιάζει την τρίτη δουλειά του με κοινό θεματικό παρονομαστή τον σχολιασμό των αντιφάσεων στις σύγχρονες αναπαραστάσεις της θηλυκότητας. Αυτή τη φορά αντλεί έμπνευση από τη μορφή της Χιονάτης, προσεγγίζοντας το διαχρονικό παραμύθι με αφαιρετικό τρόπο. Αντί να το αφηγείται, εστιάζει στα σύμβολα που καθόρισαν τη μυθολογία του: το μήλο, τον καθρέφτη, το φιλί και τον αριθμό επτά. Η χορογραφία του συνδυάζει την ενέργεια και την εξωστρέφεια της ποπ κουλτούρας με τη διαχρονική γοητεία των αρχετύπων, και χρησιμοποιεί ως βασικό εργαλείο το χιούμορ, για να αποδομήσει τα στερεότυπα. Χορεύουν οι Μαίρη Γιαννούλα, Ελευθερία Ηλιοπούλου, Εύα Γεωργιτσοπούλου, Φωτεινή Μουχτούρη.
Από τις 14 έως τις 16 Ιουνίου, Χώρος Β

@Νάσια Στουραϊτου

Χορευτικά ενεργή εδώ και με 30ετία, σπούδασε χορό στη Γαλλία κι έβαλε τα θεμέλια για μια διεθνή καριέρα, αρχής γενομένης από τις συνεργασίες της με τους Ζοέλ Μπουβιέ και Ρεζί Ομπαντιά. Στην πορεία συνεργάστηκε με πλήθος αναγνωρισμένων καλλιτεχνών από τη Γαλλία, τη Σερβία, τον Καναδά, την Ιαπωνία. Κι ενώ έχει συμμετάσχει ως ερμηνεύτρια σε παραγωγές ξένων δημιουργών που στάθμευσαν στο Φεστιβάλ Αθηνών, τώρα η Παναγιώτα Καλλιμάνη μπαίνει η ίδια σε θέση χορογράφου και δημιουργεί μια παράσταση για το βλέμμα.

Ένα διπλό σκηνικό, δύο πανομοιότυποι χώροι, ο ένας δίπλα στον άλλον. Δύο πανομοιότυπα ζευγάρια, σαν καθρέφτης το ένα του άλλου, το καθένα στον δικό του χώρο. Η σχέση του ζευγαριού ένας ζωντανός οργανισμός που εξελίσσεται καθώς ο χρόνος περνάει. Μέχρι τη στιγμή που μια μετακίνηση γίνεται το «άνοιγμα» για ένα άλλο βλέμμα, μια άλλη εκδοχή. Η μία όψη του ζευγαριού ανεξαρτητοποιείται, ακολουθεί διαφορετική πορεία. Η πραγματικότητα παύει να είναι μόνο μία. Δύο διαφορετικές πραγματικότητες ξεδιπλώνονται την ίδια ακριβώς στιγμή. Όλα γίνονται ρευστά. Το βλέμμα του θεατή είναι αυτό που θα αποφασίσει ποια είναι η ιστορία.
Εκτός από την Καλλιμάνη ερμηνεύουν οι Ραφαέλ Παρντίλλο, Αντιγόνη Φρυδά και Γιώργος Συμεωνίδης.
Από τις 17 έως τις 29 Ιουνίου, Χώρος Η

@Μυρτώ Γρηγορίου

Από τις πρώτες, κιόλας, χορογραφίες της, το θέμα της μετανάστευσης, της ταυτότητας, του προσφυγικού την έχει απασχολήσει. Σήμερα, η Δαφίν Αντωνιάδου, με σλαβομακεδονική καταγωγή, επιστρέφει στην ίδια προβληματική που βάζει σε συνομιλία την προγονική μνήμη και την αβέβαιη οπτική του μέλλοντος. Το έργο, μετατρέπεται σε μια πολυεπίπεδη εξερεύνηση της εκτόπισης, της επιβίωσης και της παντοδυναμίας της γυναικείας παρουσίας.

Η παράσταση – μια σόλο περφόρμανς της Δαφίν Αντωνιάδου εξελίσσεται ως τελετουργικό. Στο επίκεντρο βρίσκεται μια αινιγματική μορφή – μια παρουσία που ενσαρκώνει το αρχέτυπο και το άυλο. Αυτή η φιγούρα διαγράφει έναν κύκλο γέννησης, ένωσης και θανάτου. Φέρει το βάρος της συλλογικής μνήμης, δίνοντας φωνή σε όσους έχουν σβηστεί από την Iστορία, σχολιάζοντας τις εναλλασσόμενες δυναμικές της εξουσίας και της θυσίας.
Η Αντωνιάδου αποφοίτησε από την ΚΣΟΤ το 2016 και μόλις ένα χρόνο μετά παρουσίασε την πρώτη της χορογραφία. Το 2022 επελέγη από το διεθνές δίκτυο χορού Aerowaves.
21 & 22 έως 24 Ιουλίου, Χώρος Β

@Τάσος Βρεττός

Μια 12ετία μετά την παρουσίαση ενός έργου με ανδρικό καστ, η χορογράφος Πατρίσια Απέργη παρουσιάζει μια χορογραφία αφιερωμένη στις γυναίκες. Σχεδόν σε συνέχεια της ίδια προβληματικής οι «Πλάνητες» του 2013 – που μιλούσαν για τους μετανάστες ως περιπλανώμενους – η Απέργη σήμερα εστιάζει στην γυναικεία φύση, ταυτισμένη στρεβλά με την περιπλάνηση – από μια άλλη διαδρομή.
Η έρευνα της εκκινεί από τον όρο «υστέρα» που στα αρχαία ελληνικά είναι η μήτρα, λέξη από την οποία προέρχεται και η υστερία, έχοντας αρχετυπικά ταυτιστεί με το γυναικείο φύλο. Επικρατούσε η πεποίθηση ότι η μήτρα μπορούσε να «περιπλανιέται» στο γυναικείο σώμα, προκαλώντας προβλήματα σωματικά και ψυχολογικά.

Βασισμένη στη θεωρεία της «περιπλανώμενης μήτρας και με ερμηνεύτριες τις Ελεάννα Ζώη, Caterina Politi, Εβίνη Παντελάκη, Μυρτώ Στολίδη και Μαριάνα Τζούδα, η παράσταση διατρέχει τις διεκδικήσεις των γυναικών μέσα στους αιώνες. Είναι η θηλυκή εκδοχή του πλάνητα, είναι οι γυναίκες που παραπλανήθηκαν στην περιπλάνησή τους στερημένες από δικαιώματα πάσης φύσεως.

Η Πατρίσια Απέργη εκτός από επικεφαλής της ομάδας «Αερίτες» και μια από τις πρώτες δημιουργούς της ελληνικής χορευτικής κοινότητας που βρήκαν τον δρόμο για τη διεθνή σκηνή, ίδρυσε το 2021 την Ακαδημία Χορογραφίας U(R)TOPIAS, ένα καλλιτεχνικό πρότζεκτ σε συνεργασία με την Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης.
Από τις 21 έως τις 24 Ιουλίου, Χώρος Η

Ο Κωνσταντίνος Παπανικολάου χορογραφεί το «Επαρκώς δημιουργικό»

Με τις έννοιες της αυθεντικότητας, της πρωτοτυπίας, του ατομικισμού και της ιδιοκτησίας στην τέχνη ασχολείται η νέα χορογραφία του Κωνσταντίνου Παπανικολάου. Ο γνωστός περφόρμερ από τις συνεργασίες του στην Ελλάδα με την Πατρίσια Απέργη, την Τζένη Αργυρίου και στο εξωτερικό με τους Τζέραρντ Κέλι και Αλεξάνδρα Μπαχτσετζή δημιουργεί μια ιδιότυπη χορογραφία με χαρακτήρες έναν δικηγόρο, μια χορογράφο, έναν καθηγητή χορού κι έναν θεωρητικό τέχνης που εξηγούν για ποιον λόγο η πρωτοτυπία και ο πειραματισμός έχουν καταλήξει να θεωρούνται βασική υποχρέωση κάθε δημιουργού.  Ανατρέχοντας σε δικαστικά σκάνδαλα και αναβιώνοντας διάσημες χορογραφίες επιχειρούν να εξηγήσουν πώς αυτή η αντίληψη ενισχύει μια ανταγωνιστική και αγοραία προσέγγιση της καλλιτεχνικής διαδικασίας εμπορευματοποιώντας τα έργα τέχνης.

Το σχήμα των ερμηνευτών του είναι μικτό και αποτελείται από τους χορευτές και ηθοποιούς Σταυρούλα Σιάμου, Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Δημήτρη Ματσούκα ενώ χορεύει και ο ίδιος. Ο Κωνσταντίνος Παπανικολάου έκανε την πρώτη του εμφάνιση ως χορογράφος  το 2020 με το έργο «Tonight and Every Night» στο πλαίσιο του Arc For Dance Festival και στη συνέχεια το 2021 με το «The diving hiorse and other mythologies» στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση.
Από τις 21 έως τις 24 Ιουλίου στο Φάρο του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

@Mariano Silva

Γεννήθηκε στη Μοζαμβίκη αλλά μεσουρανεί στη Γαλλία. Ο Ίντιο Σισάβα – απόφοιτος της περίφημης σχολή χορού PARTS της Άννε Τερέζα Ντε Κέιρσμακερ, μαθητής της πολιτικοποιημένης Βραζιλιάνας Λία Ροντρίγκες, και, επί 20 χρόνια, μέλος της ομάδας χορού Kubilai Khan Investigations με έδρα την Τουλόν – μας παρουσιάζει ένα έργο εμπνευσμένο από την πατρίδα του. Ο Σισάβα, που έχει πλέον αφιερωθεί στην δωρεάν χορευτική εκπαίδευση σε τοπικές κοινότητες της και την παρουσίαση έργων σε δημόσιους χώρους στη Μοζαμβίκη, έρχεται με ένα έργο που φωτίζει την έννοια της μετανάστευσης μέσα από το πρίσμα του ανθρώπινου σώματος. Εκούσια ή αναγκαστική, η μετανάστευση αποτελεί ένα αόρατο ανθρώπινο κύμα, και ο μετανάστης είναι ο νομάδας της εποχής μας.

Στο «Vagabundus», που στα λατινικά σημαίνει «περιπλανωμενος», εμπνέεται από τον τελετουργικό χορό της φυλής των Μακόντε στη Μοζαμβίκη, μεταφέροντας οργανικά τις μνήμες της κοινότητας, συνδυάζοντας χορό και τραγούδι. Στην περφόρμανς που δεν έχει αρχή και τέλος, 13 περφόρμερς χορεύουν και ταυτόχρονα τραγουδούν παραδοσιακές και σύγχρονες μοζαμβικανές μελωδίες, βασισμένες σε γκόσπελ και μπαρόκ μοτίβα, αφού για τον Σισάβα η εκρηκτική δύναμη του χορού όταν ενώνεται με την ανθρώπινη φωνή δεν χρειάζεται περίτεχνα σκηνικά, κοστούμια και φώτα.
7 & 8 Ιουνίου, Χώρος Η

@Katja Illner

Θα μπορούσαμε να την θεωρούμε και λίγο «δική μας» αφού η Αλεξάνδρα Βάιερσταλ είναι μια χορογράφος γεννημένη στη Βρετανία και μεγαλωμένη στην Κύπρο. Γνώριμη μας τόσο από την πρόσφατη εμφάνιση της στην Πειραιώς το 2021, στο Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας το 2022 όσο και από τις επισκέψεις της στο πλαίσιο του Arc Festival αλλά και στο ΠΛΥΦΑ, η διακεκριμένη, για την ποιητικότητα του έργου της, δημιουργός επιστρέφει και μας παρουσιάσει ένα έργο που προσαρμόζεται ανάλογα με το χώρο φιλοξενίας του.

Το «Heart moment» δημιουργήθηκε για να παρουσιαστεί σε μια σειρά από πόλεις που έχουν ιδιαίτερη σημασία για τη Βάιερσταλ – και κάθε παρουσίασή του αποτελεί μια ξεχωριστή «έκδοση» και σε συνεργασία με επαγγελματίες χορευτές από κάθε πόλη. Στην ελληνική εκδοχή του θα χορέψουν οι Alfonso Bordi, Αγγελική Στελλάτου, Έλενα Αγαθοκλέους, Ιωάννα Παρασκευοπούλου, Karolina Szymura, Πάνος Παράσχου, Scott Jennings, Τάσος Νίκας, Yi-Chi Lee, Ying Yun Chen πάνω στη μουσική του φημισμένου Γερμανού πιανίστα, πειραματικού μουσικού και συνθέτη Hauschka – βραβευμένου με Όσκαρ για τη μουσική της ταινίας «Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο».

Το έργο έκανε πρεμιέρα τον περασμένο Σεπτέμβριο στο Ντίσελντορφ ως μια πρόσκληση να βιώσουμε τη συνομιλία των σωμάτων σαν ένα γενναιόδωρο δόσιμο από καρδιάς, σαν μια τρυφερή διαπραγμάτευση σε μια αέναη αναζήτηση σύνδεσης και ψυχικής ανταπόκρισης, ως αντανάκλαση του δώρου της ανθρώπινης επαφής.
12 & 13 Ιουνίου, Χώρος Δ

@João Octávio Peixoto

Την γνωρίσαμε πριν από σχεδόν δέκα χρόνια στη σκηνή της Στέγης, με το «Attedance», στο πλαίσιο ενός φεστιβάλ για την, τότε, πρωτοποριακή παραστατική σκηνή της Αμερικής. Σήμερα, η Νεοϋρκέζα Φαίη Ντρίσκολ επιστρέφει στην Ελλάδα, δίνοντας ένα ακόμα δείγμα από το ιδίωμα της: να παρουσιάζει έργα που δημιουργούν την αίσθηση της κοινότητας και ενεργοποιούν το σύνολο. Στο «Weathering» συνθέτει ένα έργο μεταξύ εικαστικής και ηχητικής εγκατάστασης, περφόρμανς και χορού. Τα σώματα σε διαρκή επαφή μεταξύ τους μετακινούνται μαζί, αλλάζουν φόρμες σαν πλεκτό που υφαίνεται και ξηλώνεται ή σαν τοπίο που μεταμορφώνεται από το φως και την αλλαγή των εποχών. Μια εικόνα διαρκούς ροής κυριαρχεί στη σκηνή, με άμεσο κάθε φορά σωματικό και συναισθηματικό αντίκτυπο στην ενέργεια που διακινείται μεταξύ χορευτών και κοινού.
Η παράσταση έκανε πρεμιέρα το 2023 και έκτοτε έχει ταξιδέψει τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη.
Από τις 27 έως τις 29 Ιουνίου, Χώρος Δ

@Pedro Greig

Στο αθηναϊκό της ντεμπούτο, η Sydney Dance Company και το κουαρτέτο εγχόρδων Zaïde Quartet συμπράττουν πάνω στην χορογραφία του Ραφαέλ Μπονατσέλα. Πρόκειται για μια κινησιολογική μελέτη στο εφήμερο των πραγμάτων και τη μεταβλητότητα όσων θεωρούμε δεδομένα, είτε απτά είτε άυλα. Η τετραμελής θα εκτελέσει τη σύνθεση του Μπράις Ντέσνερ, συνιδρυτή του αμερικανικού ροκ συγκροτήματος «The National», γνωστός και για τα σάουντρακ των ταινιών «The Revenant» και «The Two Popes». Ο Ντέσνερ εμπνεύστηκε το έργο από τη φωτιά στην Παναγία των Παρισίων και τις καταστροφικές πυρκαγιές της Αυστραλίας το 2019.
Το «Impermanence» έχει παρουσιαστεί στη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο και σε άλλες σκηνές ανά τον κόσμο συνδυάζοντας το σύγχρονο μπαλέτο, τη γιόγκα και τη μοντέρνα κίνηση, όπως εκτελείται με μια χροιά αθλητικής ρώμης.

Η Sydney Dance Company – η οποία ιδρύθηκε το 1969 – σηματοδοτεί μια από τις πιο δυναμικές ομάδες σύγχρονου χορού στην Αυστραλία, καθώς χαρακτηρίζεται από τη συναισθηματική ένταση των έργων που παρουσιάζει, τον πειραματισμό και την καινοτομία στην εξερεύνηση των δυνατοτήτων του ανθρώπινου σώματος. Ο διακεκριμένος Ισπανός χορογράφος Ραφαέλ Μπονατσέλα είναι καλλιτεχνικός διευθυντής της από το 2009.
Στις 4 Ιουλίου στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού

@Reinout Hiel

Η τρομερή υπέρβαση του χορευτικού ensemble της Μιτ Βάρλοπ με το «One song» που η Στέγη φιλοξένησε το χειμώνα του 2024, είναι αρκετή για να δημιουργήσει προσδοκίες η νέα της δημιουργία. Υπό τον τίτλο «Inhale Delirium Exhale» πέντε ερμηνευτές αλληλεπιδρούν με 1.500 μέτρα υφάσματος, δημιουργώντας έναν ζωντανό καμβά όπου υφαίνονται φόβοι, μυστικά και επιθυμίες. H Βάρλοπ εμπνέεται από τη λειτουργία του Χορού της ελληνικής τραγωδίας που εκφράζει ό,τι βρίσκεται πέρα από την κεντρική αφήγηση. Στόχος της να επαναπροσδιορίσει τη συλλογικότητα ως τον χώρο όπου οι διαφορετικές φωνές διατηρούν τη μοναδικότητά τους ενώ δημιουργούν κοινούς τρόπους έκφρασης. Το ύφασμα τίθεται σαν πρωταγωνιστής του έργου, δίνοντας μορφή στη συνεχή ανθρώπινη πάλη για σύνδεση σε έναν κόσμο κατακερματισμένο.

Η Βελγίδα Μιτ Βάρλοπ έχει καθιερωθεί ως μια από τις ριζοσπαστικές δημιουργούς των παραστατικών τεχνών στην Ευρώπη, καταργώντας τα όρια μεταξύ των καλλιτεχνικών μέσων και ειδών. Έτσι κι εδώ θα επιχειρήσει το συνδυασμό χορού, θεάτρου, εικαστικών τεχνών και μουσικής, πάντα μέσα από μια αίσθηση χιούμορ, παραδοξότητας, συναισθηματικής έντασης.
7 & 8 Ιουλίου, Χώρος Η