Η νόσος στο συκώτι – που δεν σχετίζεται με την κατανάλωση αλκοόλ!

Το όνομά της είναι λίγο περίπλοκο για να το συγκρατήσουμε, αφορώντας όμως σε 1 στους 4 από εμάς, και χωρίς να σχετίζεται άμεσα με την κατανάλωση αλκοόλ, η μεταβολικά σχετιζόμενη στεατωτική νόσος του ήπατος (MASLD) είναι μία πάθηση που καλό είναι να έχουμε υπόψη μας. Πρόκειται για μία πάθηση που χαρακτηρίζεται από τη συσσώρευση λιπιδίων στο συκώτι, σε άτομα που δεν καταναλώνουν αλκοόλ σε επίπεδα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ηπατική βλάβη! Η νόσος αυτή περιλαμβάνει ένα φάσμα καταστάσεων, από την απλή λιπώδη ηπατοπάθεια έως την ηπατίτιδα και την ίνωση, με πιθανές σοβαρές επιπλοκές όπως η κίρρωση και ο ηπατοκυτταρικός καρκίνος.

Η MASLD έχει αναδειχθεί σε μια από τις πιο κοινές ηπατικές παθήσεις παγκοσμίως. «Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, η επίπτωσή της φτάνει το 25% του γενικού πληθυσμού. Οι αριθμοί αυτοί είναι ακόμη πιο ανησυχητικοί σε ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως τα άτομα με παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2 και μεταβολικό σύνδρομο, όπου η επίπτωση μπορεί να φτάσει το 70-90%. Αυτή η αύξηση της συχνότητας της νόσου συνδέεται άμεσα με την αύξηση των ποσοστών παχυσαρκίας και των σχετικών μεταβολικών διαταραχών, που οφείλονται εν μέρει σε σύγχρονες διατροφικές συνήθειες και τον καθιστικό τρόπο ζωής» εξηγεί ο Ορέστης Σιδηρόπουλος, Γαστρεντερολόγος – Ηπατολόγος.

«Σημαντική είναι επίσης η παρατήρηση ότι η MASLD δεν περιορίζεται μόνο στους ενήλικες, αλλά εμφανίζεται ολοένα και πιο συχνά και στα παιδιά, ιδίως ένα ακολουθούν διατροφή είναι πλούσια σε ζάχαρη και λιπαρά. Η ανησυχία μας σε αυτή την περίπτωση σχετίζεται με τις μακροχρόνιες επιπτώσεις που μπορεί να έχει η πάθηση στην υγεία των νέων, καθώς οι επιπλοκές της MASLD μπορούν να εκδηλωθούν σε νεαρή ηλικία, αυξάνοντας τον κίνδυνο για ηπατικές παθήσεις αργότερα στη ζωή», συμπληρώνει ο ειδικός.

Με τα παραπάνω, είναι σε όλους κατανοητό ότι η έγκαιρη διάγνωση της MASLD είναι κρίσιμη για την πρόληψη της εξέλιξής της σε σοβαρές ηπατικές παθήσεις. Δυστυχώς, πολλοί ασθενείς δεν παρουσιάζουν συμπτώματα στα πρώιμα στάδια, γεγονός που καθιστά την έγκαιρη αναγνώριση δύσκολη. «Οι ασθενείς μπορεί να παραμείνουν ασυμπτωματικοί μέχρι να αναπτυχθούν επιπλοκές, όπως η κίρρωση ή ο ηπατοκυτταρικός καρκίνος. Η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να αποτρέψει την ανάπτυξη αυτών των σοβαρών επιπλοκών, ενώ η διάγνωση της νόσου σε πρώιμο στάδιο μπορεί να οδηγήσει σε πιο αποτελεσματικές στρατηγικές παρέμβασης. Ασθενείς που διαγιγνώσκονται νωρίς έχουν περισσότερες πιθανότητες να ανταποκριθούν σε θεραπευτικές παρεμβάσεις που στοχεύουν στη μείωση της λιπώδους συσσώρευσης στο ήπαρ και της φλεγμονής» προσθέτει ο Ορέστης Σιδηρόπουλος.

«Η ελαστογραφία ήπατος (Fibroscan) έχει αναδειχθεί ως ένα πολύτιμο εργαλείο στη διάγνωση της MASLD. Αυτή η μη επεμβατική μέθοδος αξιολογεί την σκληρότητα του ήπατος, επιτρέποντας στους ιατρούς να εκτιμήσουν το επίπεδο της ίνωσης και της φλεγμονής. Η ελαστογραφία είναι γρήγορη, ασφαλής και μπορεί να πραγματοποιηθεί σε εξωτερικούς χώρους, καθιστώντας την προσβάσιμη σε περισσότερους ασθενείς. Η μέθοδος αυτή μπορεί να μειώσει την ανάγκη για επεμβατικές διαδικασίες, όπως η βιοψία ήπατος, και να παρέχει πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με την πρόγνωση και την πορεία της νόσου. Το Fibroscan είναι μια σύγχρονη και μη επεμβατική μέθοδος που χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της ηπατικής σκληρότητας, δηλαδή της ίνωσης του ήπατος, μέσω της ελαστογραφίας. Αυτή η μέθοδος έχει κερδίσει δημοτικότητα τα τελευταία χρόνια, καθώς προσφέρει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την ηπατική υγεία χωρίς την ανάγκη βιοψίας», εξηγεί ο γιατρός.

Η θεραπεία στην ουσία επικεντρώνεται στη διόρθωση των υποκείμενων αιτίων, όπως η παχυσαρκία και ο διαβήτης. Ο πρώτος και βασικότερος στόχος είναι η απώλεια βάρους, καθώς μελέτες έχουν δείξει ότι η απώλεια 5–10% από την αρχική σωματική μάζα μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση της ηπατικής λειτουργίας και στη μείωση της ηπατικής λιπώδους νόσου. Δίαιτες όπως η μεσογειακή διατροφή είναι προτεινόμενες, λόγω των ωφέλιμων λιπαρών και των θρεπτικών τους στοιχείων που παρέχουν στον οργανισμό. Από την άλλη πλευρά, η φαρμακευτική αγωγή είναι ακόμη υπό μελέτη. Υπάρχουν διάφορα φάρμακα σε κλινικές δοκιμές που στοχεύουν στη μείωση του λίπους στο ήπαρ και στην πρόληψη της φλεγμονής χωρίς όμως να έχουν λάβει έγκριση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η χρήση αντιδιαβητικών φαρμάκων, όπως οι GLP-1 αναστολείς, έχει δείξει υποσχόμενο αποτέλεσμα στους ασθενείς με MASLD και διαβήτη.

Επιπρόσθετα, η εκπαίδευση και ενημέρωση των ασθενών για τη σημασία της διατροφής και της άσκησης είναι ζωτικής σημασίας. Μέσω αυτών των διαδικασιών, οι ασθενείς μπορούν να αποκτήσουν τις γνώσεις και τις δεξιότητες που απαιτούνται για να διαχειριστούν τη νόσο τους αποτελεσματικά.