Ιστορίες

H οργή της φύσης!

Ο τρομερός σεισμός που προκάλεσε τόση καταστροφή στην Ιαπωνία δείχνει πολλά. Κατ’ αρχάς δείχνει γιατί η Ελλάδα ποτέ δεν πρέπει να φτιάξει πυρηνικό εργοστάσιο! Όποτε, άλλωστε, συζητείται αυτό το θέμα, η πιο σοβαρή αντίρρηση είναι ότι μια τόσο σεισμογενής χώρα, όπως η χώρα μας, δεν μπορεί να έχει πυρηνικό εργοστάσιο, για να μην έχουμε δικό μας «Τσέρνομπιλ». Οι Ιάπωνες, βέβαια, είναι πολύ περισσότερο σεισμογενείς από εμάς και παρ’ όλ’ αυτά, το τόλμησαν. Ας ελπίσουμε να μην πληρώσουν πανάκριβα την τόλμη τους- και αυτοί και οι γύρω χώρες.

14.03.2011

Σε συνέντευξη που είχε την ευγένεια να μου δώσει το Σάββατο η ηθοποιός Μπέτυ Αρβανίτη σχολίαζε για το “Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα” ότι η φύση (η ανθρώπινη στην περίπτωση της Μπ. Άλμπα, αλλά και γενικότερα, με τις δυνάμεις που κατά καιρούς εκλύει η φύση ) δεν μπορεί να καταπιεστεί. “Το βλέπουμε”, μου είπε, “και με το τελευταίο συμβάν” (κι εννοούσε το σεισμό στην Ιαπωνία). Οι δυνάμεις της φύσης είναι τεράστιες και ασύλληπτα καταστροφικές!
Κι όταν προσπαθείς να χειραγωγήσεις τη φύση, συχνά γεννάς τέρατα! Για παράδειγμά, σε αυτό το τρομερό ατύχημα, κινδυνεύουμε να έχουμε τη συνδυασμένη δράση δύο τεράστιων καταστροφικών δυνάμεων- μιας φυσικής και μιας πολιτισμικής. Ο εγκέλαδος της τάξης των 9 ρίχτερ είναι η φυσική καταστροφή με χιλιάδες θύματα!

Και ο άλλος είναι μια ανθρώπινη δημιουργία, η πυρηνική ενέργεια, που μπορεί να πλήξει όλη την περιοχή, ως αποτέλεσμα του σεισμού.

Ο άνθρωπος δεν είναι Θεός. Η ικανότητα του να χειραγωγεί τις δυνάμεις της φύσης είναι σχετική. Και όποτε αυτές οι δυνάμεις είναι υπερβολικά ισχυρές, βαδίζει σε τεντωμένο σκοινί. Αυτό συμβαίνει και τώρα. Ένας τεράστιος σεισμός απειλεί τους πυρηνικούς αντιδραστήρες με καταστροφή. Σαν να μην έφτανε δηλαδή η μεγάλη καταστροφή που προκάλεσε το φονικό τσουνάμι, ενδέχεται να πλήξει και πυρηνικός εφιάλτης τη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου και της υψηλής τεχνολογίας.

Ένα τρίτο που θα ήθελα να επισημάνω είναι το εξής. Εξαιρουμένων των πυρηνικών εργοστασίων, το πάθημα των Ιαπώνων δεν προσφέρεται για περιβαλλοντικά μαθήματα. Αυτή η ερώτηση που κάνουν διάφοροι δημοσιογράφοι: «γιατί έγινε ο σεισμός; Μήπως ο πλανήτης προσπαθεί να μας πει κάτι;» κατά τη γνώμη μου είναι εντελώς ανόητη. Αν επρόκειτο για άλλου είδους καταστροφές, π.χ. πλημμύρες ή πυρκαγιές, που θα μπορούσαμε να τις αποδώσουμε σε κλιματολογικές αλλαγές που προκαλεί η υπερθέρμανση από τα πολλά καυσαέρια της τεχνολογίας, θα έλεγα «εντάξει». Όμως, τι σχέση έχουν οι σεισμοί και οι υπόγειες πλάκες που τρίβονται μεταξύ τους, με το τι γίνεται στην επιφάνεια του πλανήτη;

Καλό είναι να μη βιαζόμαστε να βγάζουμε χαζά συμπεράσματα. Από την άλλη, όμως, πρέπει να σκεφτόμαστε πόσο τρωτοί είμαστε σε δυνάμεις που δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Μια τέτοια σκέψη χρειάζεται- για να μας κάνει λιγότερο αλαζόνες και απρόσεκτους.