Για τους Στρατάκηδες, η κρητική μουσική κοιτάζει απευθείας στην ψυχή

Αν το καλοσκεφτείς, αυτό που έχουν καταφέρει οι Στρατάκηδες – δηλαδή ο Νίκος και ο Γιώργος Στρατάκης – δεν είναι καθόλου απλό. Δεν προέρχονται από μουσική οικογένεια, κι όμως χωρίς να το καταλάβουν βρέθηκαν να ‘συνομιλούν’ με τη μουσική, από μικρή ηλικία. Ξεκινώντας από ένα χωριό στον νομό Ηρακλείου, έχοντας δάσκαλο – μεταξύ άλλων – τον Ψαραντώνη, έχουν φτάσει σήμερα να ταξιδεύουν σε όλη την Ελλάδα, πολλά χιλιόμετρα μακριά από την πατρίδα τους, την Κρήτη. Κι αυτό γιατί, τα τελευταία 15 σχεδόν χρόνια έχουν αφήσει το δικό τους στίγμα στην κρητική μουσική, η οποία, χάρη σε εκείνους και άλλους αξιόλογους Κρητικούς μουσικούς, όχι μόνο παραμένει ζωντανή, αλλά ανανεώνεται, παίρνει νέα πνοή, είναι, αυτό που λέμε, σύγχρονη, χωρίς να χάνει την επαφή με τις ρίζες της.

Αν ρωτήσεις, όμως, τους Στρατάκηδες τι κρατούν από αυτό το σχεδόν 15ετές ταξίδι, αυτό δεν είναι οι sold out εμφανίσεις, ούτε οι μεγάλες επιτυχίες – οι οποίες μετρούν εκατομμύρια προβολές στο YouTube και εκατοντάδες χιλιάδες streams – αλλά η ουσιαστική σύνδεση με το κοινό τους, που βλέπουν ως ‘συνοδοιπόρο’ τους. Είτε βρίσκονται στην Κρήτη, είτε στην άλλη άκρη της χώρας, είτε απευθύνονται σε συντοπίτες τους, είτε σε κοινό που δεν έχει κρητικές ρίζες, ο Γιώργος και ο Νίκος Στρατάκης ξέρουν πώς να συνδέονται με το κοινό τους, πώς να μετατρέπουν κάθε συναυλία τους σε γιορτή.

Μια τέτοια γιορτή θα στήσουν και στην Τεχνόπολη, την Τετάρτη 3 Σεπτεμβρίου, σε μία συναυλία – ορόσημο για εκείνους. Με αφορμή τη μεγαλύτερη συναυλία τους στην Αθήνα μέχρι σήμερα, ο πάντα ευφραδής Γιώργος Στρατάκης απάντησε σε μερικές ερωτήσεις μας για την πορεία τους, την κρητική μουσική, τα επόμενα πρότζεκτ τους.

Για τους Στρατάκηδες, δεν ήταν το όνειρο που διαμόρφωσε την πορεία τους – αλλά η αφοσίωση.

Τα παιδικά μας χρόνια στη Ροδιά ήταν ο φυσικός τόπος όπου άρχισε να διαμορφώνεται η μουσική μας παιδεία. Aρχικά όχι μέσα από δασκάλους ή σχολεία, αλλά στις αυλές, τα πανηγύρια και τους θορύβους της φύσης. Έπειτα, θυμόμαστε σαν εικόνες μοναδικές τα απογεύματα στα σκαλιά του ενετικού πύργου με αυτοσχέδια ξύλα κουνώντας τα να κάνουμε δήθεν πως παίζουμε μουσική πλησιάζοντας τον ήχο των οργάνων με το στόμα μας, μέχρι που έφτασαν τα κανονικά όργανα στα χέρια μας — ο ένας με τη λύρα στα εννέα, ο άλλος με το μαντολίνο και μετά με το λαούτο στα έντεκα. Και φυσικά θυμόμαστε τον Ψαραντώνη, ειδικά ο Νίκος που πολύ νωρίς βρέθηκε και μαθήτευσε πλάι του. Ήταν τελικά η καθημερινότητα του χωριού μας που μας «γέννησε» μουσικά, δίχως να το καταλάβουμε.

Ήταν η ακατέργαστη δύναμη και η αλήθεια που περικλείει. Ένα πρώτο βλέμμα, μια κοντυλιά που σε ‘πιάνει’, το πώς ένας σκοπός ή ένα τραγούδι μπορεί να «τρυπήσει» την καρδιά, αλλά ταυτόχρονα να την ανακουφίσει — αυτό είναι που μας έκανε να ερωτευτούμε την κρητική μουσική. Είναι ένα συναίσθημα συλλογικό, παλιό αλλά και επίκαιρο.

Ξεκινήσαμε χωρίς στρατηγική, μόνο με την ανάγκη να εκφραστούμε αρχικά μόνος του ο καθένας και έπειτα παρέα. Δεν φανταζόμασταν χιλιάδες φίλους να μας ακολουθούν, ούτε εμφανίσεις σε όλη την Ελλάδα. Η πορεία χτίστηκε βήμα-βήμα, με την ανταπόκριση του κόσμου να γίνεται καθρέφτης αυτού που παίζαμε. Δεν ήταν το όνειρο, ήταν η αφοσίωση — και αυτή διαμόρφωσε τον δρόμο μας.

Αυτό που κρατάμε είναι οι στιγμές αυτής της ουσιαστικής σύνδεσης – όταν κοιτάς τα μάτια του κόσμου να λάμπουν κατά τη διάρκεια ενός τραγουδιού, ή όταν μετά το live σε πλησιάζουν άνθρωποι και σου εκφράζουν τη χαρά και την αγάπη τους. Κρατάμε επίσης αυτό το ταξίδι, πέρα – πολύ πέρα από το χωριό μας, τη Ροδιά, και το πώς η μουσική μας συγκίνησε ανθρώπους που δεν είχαν ποτέ πατήσει το πόδι τους στην Κρήτη.

‘Η ακατέργαστη δύναμη και η αλήθεια’ της κρητικής μουσικής είναι αυτό που γόητευσε τους Γιώργο και Νίκο Στρατάκη

Η σχέση μας είναι γεμάτη ποικιλία και χρώματα! — έχουμε διαφωνίες, έχουμε εντάσεις, όπως όλα τα αδέλφια, όμως χωρίς ανταγωνισμό. Έχουμε μάθει να συμπληρώνουμε ο ένας τον άλλο: ο Νίκος με τη δεξιοτεχνία και τη λεπτομέρεια, εγώ με την υπομονή και την εκφραστικότητα. Μαθαίνουμε μαζί, συμβιώνουμε μέσα από μουσική, και γνωρίζουμε ότι ό,τι δεν κάνει ο ένας, μπορεί να το συμπληρώνει ο άλλος — πάντα με σεβασμό μεταξύ μας και κυρίως με αγάπη.

Η κρητική μουσική είναι ένας ζωντανός οργανισμός, που αναπνέει, αλλάζει, προσαρμόζεται και ξαναγίνεται δικό μας σώμα

Η κρητική μουσική ενεργοποιεί κάτι αρχέγονο μέσα στον άνθρωπο. Δεν χρειάζεται προηγούμενη γνώση ή καταγωγή — κοιτάζει απευθείας στην ψυχή. Συνδυάζει ρυθμό, λόγο, μέτρο και απλότητα και αρκεί αυτό για να συγκινήσει. Είναι ένας ζωντανός οργανισμός, που αναπνέει, αλλάζει, προσαρμόζεται και ξαναγίνεται δικό μας σώμα, ακόμη και όταν δεν περιμένουμε τίποτα παρόμοιο.

Ο νέος άνθρωπος, όσο κι αν φαίνεται να παρασύρεται από τον εντυπωσιασμό ή τη μόδα, έχει μέσα του την ανάγκη να πιαστεί από κάτι αυθεντικό. Η παράδοση, όταν μεταφέρεται με ειλικρίνεια και όχι ως μουσειακό είδος, γίνεται τρόπος να δει κάποιος τον εαυτό του πιο καθαρά. Η δύναμη των ριζών δεν είναι κάτι παρωχημένο· είναι το σημείο από το οποίο μπορείς να ξεκινήσεις να ξαναδιαβάσεις το ποιος είσαι. Και οι νέοι αυτό το καταλαβαίνουν πιο έντονα από ό,τι πιστεύουμε.

Το κομμάτι γεννήθηκε από έναν στίχο του αγαπημένου μας φίλου και σπουδαίου τεχνίτη του Κρητικού λόγου, Κώστα-Μιχαήλ Μαρή, που με έχει εμπνεύσει πολλάκις στο παρελθόν. Πάνω του έχτισα την μελωδία. Και έπειτα ο Νίκος το ενορχήστρωσε και το έφερε στα μέτρα μας. «Τα Χούγια» μιλούν για εκείνες τις μικρές, καθημερινές ιδιοτροπίες που κουβαλάμε — και που τελικά γίνονται το πιο ανθρώπινο κομμάτι μας.

Η έμπνευση έρχεται από την απλή παρατήρηση, από οτιδήποτε γύρω μας και από το συναίσθημα. Είτε αυτό είναι ευχάριστο ή δυσάρεστο, ποτέ δεν μπορείς να προβλέψεις και να καθορίσεις ή να ‘καλέσεις’ την έμπνευση! Η μουσική είναι παντού, γύρω μας, απλώς χρειάζεται να την αφουγκραστείς. Κι αυτό κάνουμε: «ακούμε» πρώτα και μετά δημιουργούμε και παίζουμε μουσική.

Ο νέος άνθρωπος, όσο κι αν φαίνεται να παρασύρεται από τον εντυπωσιασμό ή τη μόδα, έχει μέσα του την ανάγκη να πιαστεί από κάτι αυθεντικό.

Η πιο δυνατή στιγμή είναι εκείνη που νιώθεις την σύνδεση με τον κόσμο. Μπορεί είναι στο πρώτο, στο πέμπτο τραγούδι ή και αργότερα. Εκεί όμως είναι που καταλαβαίνεις αν μίλησες στην καρδιά του άλλου. Το κοινό μας δεν είναι απλώς παρόν — είναι συνοδοιπόρος. Τραγουδάνε μαζί μας, συγκινούνται, χαμογελάνε ή κλείνουν τα μάτια και ταξιδεύουν. Αυτή η ανταλλαγή ενέργειας, κάθε βράδυ σε άλλη πόλη, είναι που μας δίνει δύναμη να συνεχίζουμε.

‘Μαθαίνουμε μαζί, συμβιώνουμε μέσα από μουσική, και γνωρίζουμε ότι ό,τι δεν κάνει ο ένας, μπορεί να το συμπληρώνει ο άλλος’ λένε οι Στρατάκηδες

Η Τεχνόπολη είναι για εμάς κάτι παραπάνω από ένας μεγάλος χώρος. Είναι σημείο συνάντησης — με φίλους, ακροατές, αλλά και με τον ίδιο μας τον εαυτό. Το να παίξουμε στην Τεχνόπολη πάντα μας γοήτευε σαν ιδέα, οπότε η συναυλία της 3ης Σεπτεμβρίου μας φέρνει χαρά – αλλά και εποικοδομητικό άγχος. Το πρόγραμμα της βραδιάς θα είναι ένα ταξίδι από την αρχή μας μέχρι σήμερα, με κομμάτια που μας καθόρισαν και νέα που θέλουμε να μοιραστούμε με τον κόσμο για πρώτη φορά. Θα είναι γιορτή και ευθύνη μαζί, και γι’ αυτό την προσεγγίζουμε με πολλή αγάπη και προσοχή.

Η Τεχνόπολη είναι για εμάς κάτι παραπάνω από ένας μεγάλος χώρος. Είναι σημείο συνάντησης — με φίλους, ακροατές, αλλά και με τον ίδιο μας τον εαυτό

Είναι αρκετά «παραγωγικό» μουσικά το φθινόπωρο που έρχεται, και χαιρόμαστε γι’ αυτό. Τον Σεπτέμβριο θα έχουμε στα χέρια μας το φυσικό αρχείο των τεσσάρων δισκογραφικών εργασιών, ένα μέρος των οποίων είναι ήδη «ανεβασμένο» διαδικτυακά, με τίτλους: Δια Πυρός και Σιδήρου, Ένας Παλιός Θεός – Α’ Μέρος, Δούναι και Λαβείν, Βινυλιακά ΙΙ. Τον Οκτώβριο θα κυκλοφορήσει μία ζωντανή ηχογράφηση από τον Σταυρό του Νότου, η οποία πραγματοποιήθηκε στις αρχές του χρόνου, στο τέλος του κύκλου των 8 παραστάσεων της περιόδου 2024–2025. Κάτι όμως εξίσου σημαντικό και ουσιαστικό, με ιδιαίτερη σημασία και αξία για εμάς, είναι η ολοκλήρωση τριών μουσικών project που είχε στο «μουσικό συρτάρι» του και μας τα εμπιστεύτηκε ο υπέροχος και αγαπημένος μας συνθέτης Λουκάς Θάνος. Πρόκειται για τρεις μελοποιήσεις πάνω σε έργα τριών σπουδαίων ποιητών του αιώνα μας: Νικηφόρου Βρεττάκου, Κωστή Παλαμά και Κώστα Βάρναλη.