Ο Κωνσταντίνος Μπιμπής θεωρεί πως δεν υπάρχουν Πολυνείκηδες σήμερα

Δύο από τις πιο συγκλονιστικές ιστορίες της αρχαίας γραμματείας ενώνονται φέτος το καλοκαίρι στην Επίδαυρο, σε μια παράσταση-εμπειρία που αναποδογυρίζει τον χρόνο και ξετυλίγει την αυτοκαταστροφική πορεία του Οιδίποδα από το τέλος προς την αρχή. Ο «Οιδίπους Τύραννος» και ο «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή μετουσιώνονται σε μια εύθραυστη διαδρομή αυτογνωσίας και ευθύνης, με την υπογραφή του Γιάννη Χουβαρδά και έναν θίασο σπουδαίων ηθοποιών. Ανάμεσά τους, ο Κωνσταντίνος Μπιμπής που ενσαρκώνει τον διπλό ρόλο του Πολυνείκη και του Αγγελιοφόρου – ρόλων φορτισμένων με συγκίνηση και διαχρονικά ερωτήματα.

Λίγο πριν την πρεμιέρα, ο ηθοποιός μάς μιλά για τη γοητεία αυτής της ιδιότυπης δραματουργίας, για τη συνεργασία με τον Γιάννη Χουβαρδά ως «σπουδή πάνω στην ψυχαναλυτική ουσία των μύθων» και για τα διαχρονικά διλήμματα που θέτει η ιστορία του Οιδίποδα. Με το βλέμμα στραμμένο στο σήμερα, παραδέχεται πως η γενναιότητα του Πολυνείκη – που διεκδικεί το δίκιο του με κόστος τη ζωή του – μοιάζει να έχει χαθεί και αναρωτιέται πόσο μακριά είμαστε πια από μια αληθινή σύγκρουση με όσα μας καταπνίγουν.

Ο Γιάννης Χουβαρδάς δουλεύει με ένα πολύ ιδιαίτερο τρόπο. Πρέπει ως ηθοποιός να αφουγκραστείς και να κατανοήσεις κατ’ αρχάς το θεωρητικό υπόβαθρο πάνω στο οποίο θα χτίσει την παράσταση του. Έπειτα συν-δημιουργώντας μαζί του και με το θίασο να προσεγγίσεις το συνολικό ύφος και την ατμόσφαιρα της παράστασης. Δεν δουλεύει με όρους ρεαλιστικού θεάτρου συνεπώς οι ρόλοι προσεγγίζονται ως αναπόσπαστο κομμάτι ενός συνόλου που πάλλεται στην ίδια ανάσα. Έτσι κινήθηκα και ’γω σε σχέση με τους δυο αυτούς ρόλους που στην ουσία είναι ένας ρόλος. Ο γιος. Ο αδικημένος γιος. Ο θυμωμένος γιος. Ο γιος που ενδύεται τον μανδύα του σωτήρα του πατέρα του για τον πλησιάσει.

Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν η εξισορρόπηση των δύο ρόλων σε μια ενιαία ροή. Σε μια χειρονομία. Και εκεί ακριβώς έγκειται και η μεγαλύτερη συγκίνηση. Η πολλαπλή προσπάθεια ενός γιου να συναντήσει τον πατέρα του, πριν τους συναντήσει αμφότερους ο θάνατος.

Οιδίπους με την υπογραφή του Γιάννη Χουβαρδά στην Επίδαυρο / Φωτογραφία: Ελίνα Γιουνανλή

Επηρέασε ολόκληρο τον θίασο. Επιφόρτισε την ανάγνωση των έργων με μια σύγχρονη συγκίνηση. Μια συνολική οικογενειακή προσπάθεια να θυμηθούμε όλοι μαζί «πώς και γιατί υποφέραμε. Γιατί όλοι υποφέραμε».

Σε σημεία εντελώς διαφορετικά και σε σημεία καθόλου. Και αυτή είναι και η γοητεία αυτής της νέας δραματουργίας. Δημιουργεί ένα διαστρεβλωμένο ποιητικό όνειρο μέσα στο οποίο η βίωση και η αναβίωση εναλλάσσονται από στιγμή σε στιγμή. Συνεχώς ισορροπούμε μεταξύ παρόντος και παρελθόντος. Οποιοδήποτε «τώρα» του έργου είναι επινοημένο και συνεπώς επικίνδυνο, εύθραυστο, ασυνεχές.

Μία πολύ απαιτητική και πολύ ενδιαφέρουσα εμπειρία. Μια σπουδή πάνω στην ψυχαναλυτική ουσία των μύθων. Μια εργασία πάνω στην ακρίβεια και στο υπαρξιακό βάθος.

Συμμετέχω πολύ στη ζωντανή μουσική της παράστασης, πράγμα που πάντα είναι καταλυτικό και απελευθερωτικό για μένα.

Οι συνάδελφοι που απαρτίζουν το καστ είναι άνθρωποι που αγαπώ και θαυμάζω. Με τους περισσότερους έχω συνεργαστεί πολύ και στο παρελθόν. Είναι δώρο να βρίσκεσαι μαζί τους πάνω στη σκηνή. Ο Άγγελος Τριανταφύλλου είναι ένας από τους πιο χαρισματικούς συνθέτες που έχουμε. Εδώ συνθέτει πάλι ένα μικρό θαύμα με μόνα του υλικά τις φωνές μας και ένα εκκλησιαστικό όργανο. Συμμετέχω πολύ στη ζωντανή μουσική της παράστασης, πράγμα που πάντα είναι καταλυτικό και απελευθερωτικό για μένα.

Οιδίπους με την υπογραφή του Γιάννη Χουβαρδά στην Επίδαυρο / Φωτογραφία: Ελίνα Γιουνανλή

Εστιάζοντας σ’ ένα κοινωνικοπολιτικό επίπεδο, το ερώτημα γύρω απ’ τη βούληση. Το θεωρώ πολύ σύγχρονο και επίκαιρο ερώτημα. Τι μπορώ να κάνω; Πόσο φταίω; Τι θυσιάζω; Σε μια εποχή που η συμμετοχή μας φτάνει ως την αντίσταση του Instagram και του TikTok. Στην εποχή που τα προϊόντα των πολυεθνικών, η μόδα και τα trends συνομιλούν ανενόχλητα με την Παλαιστίνη, τα Τέμπη, τον φασισμό. Τα ερωτήματα: Ποιος είμαι; Τι κάνω; Τι διατίθεμαι να χάσω για την αλήθεια; Τα θεωρώ καίρια και χρήσιμα.

Ο Πολυνείκης διεκδικεί τη ζωή του με κόστος τη ζωή του. Αυτό έχει χαθεί στις μέρες μας.

Σπανίως πλέον οδηγούμαστε σε πραγματική σύγκρουση. Αν όχι ποτέ. Ο ρεφορμισμός βρίσκεται στη χειρότερη εκδοχή του. Όλα πλέον στρογγυλοποιούνται, μαλακώνουν, συγχωρούνται. Ο Πολυνείκης διεκδικεί τη ζωή του με κόστος τη ζωή του. Αυτό έχει χαθεί στις μέρες μας. Και δεν ξέρω τι θα χρειαστεί να γίνει ώστε να ξαναβρεθεί.

Οιδίπους με την υπογραφή του Γιάννη Χουβαρδά στην Επίδαυρο / Φωτογραφία: Ελίνα Γιουνανλή

Αισθάνομαι ευγνώμων και τυχερός που κάθε δύο με τρία χρόνια βρίσκομαι στην Επίδαυρο. Αγαπώ κάθε κομμάτι της διαδικασίας. Την ανυπομονησία να φτάσουμε. Την βδομάδα των προβών εκεί πριν την πρεμιέρα. Τον ουρανό. Τα πεύκα. Το φεγγάρι. Όλα εκεί αποκτούν άλλη διάσταση, άλλη σημασία. Είναι μαγικό.