Η Αρχαία Μεσσήνη αγκάλιασε τη «Νόρμα» από την Καμεράτα

Ένα ολόγιομο φεγγάρι έκανε θριαμβευτικά την εμφάνισή του προβάλλοντας από τις πλαγιές του όρους Ιθώμη, που δεσπόζει πάνω από τα ερείπια της Μεσσήνης, τη στιγμή που στη σκηνή του αρχαίου θεάτρου η Νόρμα, η ηρωίδα του Μπελίνι, ετοιμάζεται να ανέβει οικειοθελώς στην πυρά.

Η όπερα του Βιντσέντσο Μπελίνι φτάνει έτσι στην κορύφωσή της, για να αποσπάσει το ενθουσιώδες χειροκρότημα των 1.200 περίπου θεατών που γέμισαν ασφυκτικά το αρχαίο αμφιθέατρο, προκειμένου να παρακολουθήσουν την Καμεράτα, υπό τον μαέστρο Γιώργο Πέτρου, σε μια συναυλιακή, αλλά εξίσου γοητευτική, απόδοσή της.

Η Καμεράτα εκτός των τειχών

Ήταν η δεύτερη χρονιά που το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, βγαίνοντας εκτός των τειχών της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, έρχεται στην Αρχαία Μεσσήνη: Πέρυσι ήταν η συναυλία του Λεωνίδα Καβάκου στο Ωδείο, στο Εκκλησιαστήριο, φέτος στο κατά πολύ μεγαλύτερο θέατρο, με την παρουσίαση της όπερας «Νόρμα», σε μορφή κοντσερτάντε, από την Καμεράτα σε διευρυμένη σύνθεση, δημιουργώντας μια μικρή παράδοση που όλοι ελπίζουν να συνεχιστεί – με τις κατάλληλες διευθετήσεις, ασφαλώς, γιατί η πρόσβαση τόσων αυτοκινήτων και πούλμαν το Σάββατο 12 Ιουλίου δοκίμασε τις αντοχές της «φέρουσας ικανότητας» του μικρού αυτού τόπου…

Με την παράσταση στο θέατρο της Αρχαίας Μεσσήνης ολοκληρώνεται η πρώτη καλλιτεχνική περίοδος λειτουργίας της Καμεράτας – Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής μετά την επίλυση των χρόνιων εκκρεμοτήτων και την «επανεγκατάστασή» της στο Μέγαρο ως ορχήστρα inresidence.

Συνεχίζοντας τις εξαιρετικές φετινές εμφανίσεις της με ένα ποικίλο ρεπερτόριο, από (Χαίντελ μέχρι Θεοδωράκη), η ορχήστρα, παρά τις αντιξοότητες που δημιουργούσε ο ανοιχτός χώρος, ερμήνευσε με ευκρίνεια, αποδίδοντας με αίσθημα αλλά και με δύναμη τη μουσική του Μπελίνι.

Οι τραγουδιστές, όπως και η Χορωδία Δωματίου Αθηνών (υπό τη διεύθυνση του Αγαθάγγελου Γεωργακάτου), αντεπεξήλθαν σε δύσκολες συνθήκες με απόλυτο επαγγελματισμό, αποσπώντας τον έπαινο του κοινού, που τους καταχειροκρότησε, τόσο την Karine Deshayes, στον ομώνυμο ρόλο, όσο και τον Moises Marin, στον ρόλο του Πολιόνε, τον εξαιρετικό Χριστόφορο Σταμπόγλη σε εκείνον του Οροβέζο, τη θαυμάσια Raffaela Lupinacci, που ξεχώρισε στον ρόλο της Ανταλτζίζα, και τους Γιάννη Καλύβα και Διαμαντή Κριτσωτάκη σε εκείνους του Φλάβιου και της Κλοτίλδης, αντίστοιχα.

Γιώργος Πέτρου

Μια συναυλία… μέσα στη συναυλία

Οι μουσικοί και οι τραγουδιστές δεν αντεπεξήλθαν μονάχα στις απαιτήσεις του ρόλου και του κοινού αλλά, επιπλέον, είχαν να αντιμετωπίσουν και μια… δεύτερη συναυλία μέσα στη συναυλία, καθώς ακριβώς απέναντι από την ορχήστρα και κάτω από τα πόδια των θεατών ήταν εγκατεστημένη μια αποικία βατράχων, που μετά τις πρώτες νότες άρχισαν να κοάζουν αδιάκριτα, για να κορυφώσουν τη… διαμαρτυρία τους με την πρώτη άρια από τη Νόρμα, «διαμαρτυρία» που συνεχίστηκε αδιαλείπτως μέχρι το τέλος της όπερας.

Όλοι, μαέστρος, μουσικοί και τραγουδιστές αντεπεξήλθαν με άψογο επαγγελματισμό σε μια κατάσταση που για οποιονδήποτε άλλον θα ήταν αφόρητη. Ο μαέστρος Γιώργος Πέτρου, σε μια σύντομη συνομιλία που είχαμε μετά τη συναυλία, αφού παραδέχθηκε ότι η κατάσταση αυτή δυσκόλευε τον ίδιο και τους μουσικούς να ακολουθήσουν τον ήχο, επισήμανε πως «αν θέλουμε να κάνουμε συναυλίες σε ανοιχτό χώρο, πρέπει να το συνηθίσουμε. Άλλωστε, εμείς εισβάλαμε στον χώρο τους και όχι το αντίστροφο».

Raffaela Lupinacci, Karine Deshayes, Moises Marin

Το μυστήριο λύνεται

Πάντως, το… μυστήριο της παρουσίας βατράχων στο αρχαίο θέατρο έλυσε ο πρόεδρος του Διαζώματος, Σταύρος Μπένος, που επισήμανε ότι στον αρχαιολογικό χώρο, πριν την ανασκαφή του από τον Πέτρο Θέμελη, συγκεντρώνονταν νερά από το βουνό, οπότε, για να προστατεύσει τις αρχαιότητες, το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν να αναζητήσει το αρχαίο αποχετευτικό δίκτυο των όμβριων υδάτων και να το επαναφέρει σε λειτουργία, ώστε να προχωρήσει ανεμπόδιστα τις ανασκαφές. «Το αρχαί ο αυτό σύστημα είχε και έναν αγωγό στο θέατρο, που κυλάει κάτω από την ορχήστρα», συνέχισε·έτσι, μαζί με το νερό ξαναγύρισαν και τα βατραχάκια. Μάλιστα, ο Σταύρος Μπένος θύμισε την επιθυμία του αείμνηστου αρχαιολόγου «να ζήσει τη στιγμή που τα βατραχάκια, θα κάνουν τη δική τους συναυλία δίπλα σε μια όπερα»…

Έτσι, η επιθυμία του πραγματοποιήθηκε, ακόμα κι αν ο ίδιος δεν μπορεί να την ζήσει…

Η διοργάνωση της συναυλίας στην Αρχαία Μεσσήνη έγινε δυνατή χάρη στη χορηγία του Ιδρύματος Γεωργίου και Βικτωρίας Καρέλια και την υποστήριξη του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου.

Γιάννης Καλύβας, Διαμαντή Κριτσωτάκη, Raffaela Lupinacci, Karine Deshayes, Γιώργος Πέτρου, Moises Marin, Χριστόφορος Σταμπόγλης